Sommar 2014 - Uskedalen.no

____________________________________________________________________________________________________________________________
Sommar 2014
10. årgang
Laussal kr. 50,-
Uskedalen i 1914, Side 22-24
Eit teleliv
Side 38-40
Flaggberaren
Side 18-21
Sommer for redaksjonen
Side 26-27
Grafittikunstnaren
Side 4-8
Sommar 2014
USKEDALSPOSTEN
Side 2
___________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
Det store jubileumsåret 2014!
Kva kjem vi til å minnast om året 2014? Vi kjem
til å minnast det som det store jubileumsåret. Det
er nesten ikkje grenser for jubileer i dette året.
Snart er vi halvvegs i feiringa av landet vårt som
sjølvstendig nasjon i 200 år. Men det stoppar
ikkje der. Lokalt held det fram nærmast året ut.
Ikkje minst tenkjer vi no på kyrkjas 100 år og
Indremisjonssamskipnadens 150, men vi gløymer
heller ikkje at det er 100 år sidan uskedelingane
reiste bautaen over ”hermennene”.
Det er ikkje ofte vi jubilerer så mykje og så tett.
Men kva legg vi eigentleg i all denne feiringa –
eller markeringa om ein vil? Smuldrar han opp til
å bli ein overfladisk fest som vi ikkje hugsar
særleg lenge?
Det bør ikkje skje, vi bør hugsa kva sjølve ordet
tyder.
Det kjem frå mellomalderlatin, frå ordet
JUBILAEUM som tyder feiring, men
kjem frå den jødiske og seinare kristne skikken
med jubelår. Det er med andre ord eit år då vi
skal jubla over noko viktig som hendte for eit
rundt antall år sidan.
Nokre tykkjer kanskje at det har gått inflasjon i
jubileringa.
Det som har skjedd på Eidsvoll er noko å ta med
seg inn i framtida.
Lokalt er det all grunn til å streka under feiringa
av kyrkja. Allereie no er det grunn til å vera
imponert over kva soknerådet med hjelparar har
Det er vi ikkje enig i. Vi har eit behov for å
eksponere glede over viktige hendingar og det har fått til av markeringar med høg kvalitet. Det er eit
vi i høgste grad gjort i den seinare tid – til ære for døme på at eit jubileumsår også er ei rik
inspirasjonskjelde til å strekkja seg lenger fram.
landet vårt.
Ola Matti Mathisen
Redaksjonen:
Hanna Tvilde
Silje Soldal
Jostein Soldal
Niklas Lakselv
Joachim Musland
Saima Døssland
Ola Matti Mathisen (leiar)
Tore Mathiesen (leiar)
Britt Torill M. Mathiesen (leiar)
Trykkeri: Kvinnherad Vekst AS,
Uskedalen
Kontakt:
Hobbyklubben
v/Tore Mathiesen
Muslandsvegen 144, 5463 Uskedalen
Tlf: 93 83 94 45
Ola Matti Mathisen
Tlf: 99 37 13 25
E-mail: [email protected]
Utgiver av Uskedalsposten er Hobbyklubben i Uskedalen som er ein barneog ungdomsklubb frå 5. kl og oppover. Vi har aktivitetar på bedehuset i
Uskedalen anna kvar mandag frå kl. 19.00 -20.30.
Sommar 2014
USKEDALSPOSTEN
Side 3
___________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
Sommerandakt
Av Ronny Lakselv
Sommeren er er på mange måter en herlig tid!
De tykke vinterklærne blir hengt vekk, og dører og vinduer blir åpnet for å slippe inn naturen.
De fleste byr litt mer på seg selv når det er sommer. Ikke bare blir hjemmet åpnere med vinduer og
dører på vidt gap, men vi kler oss mye lettere og slipper oss løs, kanskje på bryggekanten eller
badestranda. Det er til og med lettere å komme i kontakt med andre mennesker på sommeren. Vi ser
hverandre på en bedre måte.
På mange måter er sommeren en slags forsmak på hva Gud har planlagt for oss mennesker. Frihet,
tilfredshet, åpenhet, trygghet, raushet og rom for forskjeller. På stranda er det herlig å se mangfoldet av
forskjellige mennesker som bader sammen uten at noen forlanger spesielle kleskoder eller
kroppsfasonger. Sommer er herlig! Den samme trygge og tilfredse rausheten har Jesus planlagt for oss
når Han kommer for å hente alle de som tror på Ham som en Redningsmann fra den menneskelige
synden. De som tror på Ham som en Sjef i livets mange store og små spørsmål.
Salme 67:5 sier
La folkeslag glede seg og juble, for du dømmer folkene med rettferd og leder folkeslagene på Jorden.
Gud skal dømme alle mennesker. Det er noe av Bibelens budskap. Og for mange blir akkurat det et
veldig truende budskap. Det er ikke så rart egentlig. På samme måte som det virker helt idiotisk å åpne
alle dører og vinduer i huset i desember, kan det virke rart at Gud skal dømme deg og meg. Kan denne
dommen være til det gode? Men når varmen og kjærligheten erstatter kulde og adskillelse fra Gud
forstår vi litt mer hva Gud har planlagt i det som Bibelen omtaler som dommens dag.
Salme 94:17-23
Hvis ikke Herren var min hjelper, bodde jeg snart i stillhetens land. Om jeg må si: «Foten min er
ustø», så holder din godhet meg oppe, Herre. Når mitt indre er fullt av urolige tanker, har min sjel
glede av din trøst.
Kan ondskaps trone være din venn, den som gjør urett til lov? De slår seg sammen mot den rettferdige
og dømmer den uskyldige. Men Herren ble mitt vern, min Gud ble klippen der jeg søker tilflukt. Han
lot deres urett ramme dem selv og gjorde ende på dem i deres ondskap…
Guds godhet er vanskelig å forstå. Den er langt mer omfattende og raus enn hva mange tror. Når du gir
Herren anledning til å være din hjelper, så vil han lede deg til glede hver eneste dag. Det blir en
avgjørelsens dag som vil komme en dag, da skal Jesus hente de som tror, og da får vi bli med på en
evig himmelsk sommer. Da de som avviser Guds redningsplan blir skilt ut og blir værende i en kald
vintertilstand uten den kjærlige varmen som Gud ønsket for dem. Det er ikke Guds valg men hvert
enkelt menneske sitt valg. Det er dommen i praksis.
Salmisten har en flott bønn i Salme 90:14 som du og jeg kan ta i bruk denne sommeren:
Mett oss med din godhet om morgenen så vi kan juble og glede oss alle våre dager.
Herren korrigerer oss med Sitt Ord, Bibelen. Det er vår fasit for livets spørsmål. Noen sannheter kan
være vanskelig å forstå poenget med, men da må vi stole på det som står i Hebreerbrevet 12:11
All irettesettelse synes nok å være mer til sorg enn til glede mens den står på. Men siden gir den
tilbake fred og rettferd som frukt hos dem som er blitt oppøvd ved den.
Nyt sommeren! Nyt Frelsen fra Gud som er ment for deg og meg! Omfavn Guds løsning!
5 Mosebok 30:19 I dag tar jeg himmel og jord til vitne mot dere. Jeg har lagt fram for deg liv og
død, velsignelse og forbannelse. Velg da livet, så du og dine etterkommere kan få leve.
God og velsignet sommer!
Sommar 2014
USKEDALSPOSTEN
Side 4
___________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
Uskedelingen som set
sitt preg også på Bergen
Av: Ola Matti Mathisen
Gaute midt i Bergen med ein av gubbane sine.
-Slike som driv med gatekunst
vil helst vera anonyme, men det
gjeld ikkje meg. Det eg driv med
er stort sett lovleg, så kvifor skal
eg ikkje stå fram med fullt
namn?
Det seier uskedelingen og gatekunstnaren Gaute
Haugland, som i stadig større grad set sitt preg
også på Bergen etter å ha gjort det på heimbygda.
Vi vandrar i plaskande regnver rundt i den gamle
handverkargata Skostredet saman med Gaute og
beundrar resultatet av 39-åringen sin sprudlande
fantasi.
Sommar 2014
USKEDALSPOSTEN
Side 5
___________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
Gaute heima på Haugland syner fram eit bokomslag som han laga for nokre år sidan.
Gaute friska opp restaurantmiljøet i Bergen.
Sommar 2014
USKEDALSPOSTEN
Side 6
___________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
Den let seg ikkje beskriva – den
må sjåast. Framom alt er det fargerikdommen og
dimensjonane som gjer inntrykk
-Du fekk vel gode karakterar i teikning på skulen,
seier Uskedalsposten når vi har stabla oss inn i ein
intim serveringsstad midt i det særprega strøket.
-Eg har nok aldri fått gode karakter i noko fag, men eg
likte naturleg nok å teikna. Eg var i stor grad
oppteken av teikneseriefigurar og minnast kanskje
sæleg eit blad som heitte Python. Der var det mange
fristande modellar som har inspirert meg, er svaret.
Gaute var tidleg frista for ein yrkesveg innan kunst og
gjekk eitt år på kunstskule i Bergen, men så kom han
ikkje inn på det andre året. Då braut han over tvert og
neste adresse vart ADELAIDE AUSTRALIA!
Der studerte han industridesign i 4 år før
heimlengselen vart for sterk og ferda gjekk attende
i 2006. Han hadde allereie før ferda down under
skaffa seg bustad i Bergen og no vart den teken
i bruk. Sidan har han vore bufast i Bergen, men røtene
til heimbygda er svært sterke. Han er der ofte og då
gjerne med sprayboks, som er hovudverktøyet hans.
Dei som har observert kunstnaren i arbeid er ikkje
minst imponert over at han kan utforma digre flater på
frihand utan å støtta seg til ei førehandsteikna skisse.
Han bommar ikkje på proposjonane og kjem i mål
utan å måtte starta opp att.
Lærar for dei unge på kaia under Festidagen 2013
Det forklarar han slik:
-Det er ein rein treningssak. Når eg har teikna dei
første motiva, har eg automatisk dei andre for
”mitt indre auge”. Men det førekjem sjølvsagt at også
eg må gå vegen via ei skisse.
På heimebane i Uskedalen har han, for å nemna det
viktigaste, illustrert FESTIDALEN,
Klatreveggen, steinar langs Skogavegen, Elins
Matgleder og Dønhaug Gardsbarnehage.
Men det starta på Husnes – med dekorasjonar av den
spede starten til senteret.
-Det har vore ein gradvis prosess med stoppestader
undervegs. Eg har i grunnen freista alt mogeleg, seier
Gaute og overraskar med å opplysa at det først var for
eit halvår sidan han verkeleg bestemte seg for å bli
målar.
-Før var det i grunnen berre leik, no er det ålvor,
fastsleg gatekunstnaren og opplysar at no har han
også teke til med spikking – det vil seie produksjon av
små trefigurar.
I Bergensområdet har han mellom anna måla ein
tunell i Arna i tillegg til det ein må kalla
storverket i Skostredet.
Gaute har meir enn nok å gjera utan at han tener noko
på det.
Å plassera seg sjølv i ein bestemt bås vil han ikkje
vera med på og han vil heller ikkje dømma
bestemte teknikkar nord og ned. Til dømes tykkjer
han at grafitti er eit fullt ut akseptabelt omgrep.
Sommar 2014
USKEDALSPOSTEN
Side 7
___________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
Skostredet har vorte et anna etter at Gaute fikk boltra seg der.
Sommar 2014
USKEDALSPOSTEN
Side 8
___________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
Løa på Rød med trollpreg
Eit anna glimt inn i Skostrede.
Klatreveggen i Aktivitetshuset vart meir spanande etter at
Gaute måla veggen.
Festidalkunstnar i alle år.
Sommar 2014
USKEDALSPOSTEN
Side 9
___________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
TI PÅ GATA
Av: Saima Døssland, Silje Soldal, Hanna Tvilde, Jostein Soldal, Joachim Musland og Niklas Lakselv
Spørsmål:
- Kva er din favoritt is?
- Kva likar du best med sommaren?
Knut Bringedal
-Friskis
-Fint ver
Unni Hivand
-Kroneis sjokolade
-Sol og varme.
Bading.
Svein Haugland
-Kroneis
-Sol
Anne Guri Kildal
-Båtis
- Ferie, bade og
vera med familien
Hilde Bringedal
-Daimis
-Vera på stranda og
grille
Thea Ulvenes
- Solois
- Ete is i
barnehagen
Ann Irene Sæle
-Kroneis
- Fint og varmt. Å
gå til fjells og å
bade.
Kristoffer Hauge
-Kroneis
-Bada
Ingunn Olsen
-Kroneis
-Ferie, fri. Reisa
rundt på tur.
Ole Vidar Monsen
- Daimis
- Gå tur i fjellet.
Bada.
Vi leverar ut blomar i Uskedalen og
omegn.
Gjennom Interflora kan vi formidla
blomehelsningar til heile verda.
Brekketoppen, 5463 Uskedalen
Vakttelefon 926 40 546 - Tlf: 53 48 63 22



Bilutleie
Viking/NAF redningstjeneste
Sal av Tysse-tilhengarar
Sommar 2014
USKEDALSPOSTEN
Side 10
___________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
Servering i Uskedalen
Sommar 2014
USKEDALSPOSTEN
Side 11
___________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
Elins matgleder
Av: Jostein Soldal, Joachim Musland, Niklas Lakselv, Saima Døssland, Silje Soldal og Hanna Tvilde
Elin bak disken i butikken.
Elin Enes sitt flotte lokal, både
utvendig og innvendig, var fyrste
staden som vart oppsøkt i vår runde
rundt til tre spennande
serveringsstader i Uskedal.
-Korleis fant du ut at du ville bli konditor?
-Det fann eg ut veldig tidlig. Første bilde av meg
som konditor var som 4-åring. Eg var hos besto
mi. Mamma kjevla lokket og så forma eg rosene.
Eg har alltid likt å lage mat. Men eg likte ikkje
smør og rømme, så kokk var ikkje aktuelt. Difor
blei det konditor!
-Kva er det folk helst vil ha?
-Av kaker er det 95 prosent som vil ha
marsipankake. Det er det som er vanskelig å lage
syns folk.
-Kva er yndlingskaka di?
-Snickerskake. Den er søt og salt og frisk på ein
gong.
-Kva er yndlingsdesserten din?
-Heimalaga karamellpuddig og mykje anna.
-Er du fornøyd med salget ditt?
-Ja det er eg. Når eg starta slik eg har gjort no, er
det ikkje svinn. Eg har ikkje butikk og då må eg
heller ikkje hive noko. Eg har sal på spesielle
dagar. På morsdag til dømes, då for alt ut. Ein blir
aldri millionær når ein sel mat. No er eg bevisst
på å kalkulerer og produserer det eg kan tene
penger på . Vil drive i mange år til for har
investert mykje.
-Kjem du til å ansette fleire snart?
-Ja eg er i samtale om ein som vil gå i lære,
konditorlæring.
Sommar 2014
USKEDALSPOSTEN
Side 12
___________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
Alle huskar nok Elin og Helstrøm.
Anine med og dekker bord og ryddar og tener seg
litt pengar. Elles har Linea potenisale for dette
yrket trur eg.
-Du har ikkje plan om å ha kafe?
-Nei, det hadde eg i 3 år på Tiaren. Vil ikkje ha
kafe i dette lokalet. Då laga eg kaker og kaste og
lage nye neste dag. Det gjekk ikkje så bra. No er
alt som eg lagar på bestilling og ingen svinn.
-Trivst du i kokkelauget saman med Helstøm?
–Ja, men nå er eg pensjonist frå kokkelaget. Nå
er eg i hjemmekokkelagets laumni. Eit fint ord
for pensjonist. Vi møter Helstrøm ein gong i året.
Nå er det eit nytt laug.
-Er han ikkje sint og sur?
-Jo. Fyrste gongen kjefta han veldig på meg fordi
eg ikkje kunne koke nokre bønner slik han ville.
Eg er ikkje bestevenn med han, men han er veldig
flink å lage mat! Han er kokk heilt ut i
fingertuppane. Han jobbar hardt og i eit høgt
tempo.
-Kva har du lært av kokkelauget?
-Eg har opplevd masse god mat, fått reise til
Italia, Toscana saman med Helstrøm og vi 6 som
var med i laget. Har fått mange gode tips frå dei
andre.
-Kan eg få meir brus?
-Ja berre forsyn dåke!
-Kvar bur kundane dine?
-I Uskedal og områda rundt. Har og kundar i
Åkra, på Varaldsøy og på Hatlestrand. Vi kjører
til store bryllup. Hadde eit stort bryllup på
Varaldsøy med 90 gjester. Når det er så langt
vekke, køyrer vi til ferjekaien, eller dei kjem hit.
Hadde og 100 gjester og tapas i mai på
Varaldsøy. Slikt er veldig kjekt.
.
-Kan vi smake litt?
-Eg har kun Pikekyss å tilby. Elles har eg kjeks til
ost, kanskje ikkje så godt utan ost, men de må
berre smake. Dette er kjeks med parmesanost og
timian. Det blir kanskje eit samarbeid med nokon
som produserer ost.
På Skorpo er det og faktisk ysteri, der det vert
produsert ost, visste de det?
-Kva vil du anbefale til eit barneselskap
-Eg er gla i frukt som er dyppa i sjokolade. Det er
både sundt og litt usundt. Ein kan bruke jordbær,
kiwi osv.
Så får vi sjå på det flotte og nye kjøkenet, og
stimaren. -Mammo mi skal vaske her snart så då
kan de få kome bakom disken ein tur. Det er
strengt når ein driv med matproduksjon. Alt skal
vera reint og skikkeleg.
Eg er glad for at ho kan hjelpe meg med vask. No
jobbar eg masse fredag, lørdag og søndag.
Måndag vert det oppvask. Eg leverer i kasser som
isolerer. Så på mandagen kjører eg brett og
isoporkasser i ein stor oppvaskemaskin som
stimer på 90 grader. Men det er kjedelig med
oppvask. Men når eg får laga masse mat i helg
ene blir det masse oppvask på mandag. Dette er
no min einaste jobb, pluss det å vera mamma,
seier Elin til slutt.
Sommar 2014
USKEDALSPOSTEN
Side 13
___________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
Saja
Av: Saima Døssland, Silje Soldal, Hanna Tvilde, Jostein Soldal, Joachim Musland og Niklas Lakselv
Saja har mange gode rettar å tilby i flotte nye lokal.
Saja var ein stad redaksjonen kjente godt
til. Vi fekk plass i den trivelege nye delen
av kafeen og vart servert både saft, kaffi
og twist frå Litauen. At Saja har etablert
seg, var tydeleg å sjå både på utviding og
ytterligare satsing. Dei har god tru på
framtida.
-Kvifor heiter kafeen Saja?
-Det er fyrste bokstaven i navna til alle i familien
min.
Saule, Arunas, Jurgita og Arunas
-Eg og min mann.
-Kor mange menyar har de?
-Eg må rett og slett sjå på menyen. 18 rettar.
-Er de fornøyd med antal kundar ?
-Ja
-Kva matrett er den mest populære nå for
tida?
-Kebab. Kebabkjøtt, pomfrites og dressing.
-Korleis har drifta vore etter utvidinga?
-Når vi åpna var det veldig liten plass. Då hadde
vi ikkje kapital til å opna alt. Det var tøft i
-Kvifor starta de Saja?
-Mannen min hadde veldig lyst. Han hadde veldig starten, men sidan vi eig huset sjølv så har vi
ikkje dyr husleige vi må ut med.
lyst allereie før vi kjøpte dette hus.
Nå skal vi lage sitteplass ute på sida mot Grana.
-Kor mange jobbar det her?
Sommar 2014
USKEDALSPOSTEN
Side 14
___________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
Stemningsbilete frå Saja
Her blir det tak over og 4 store bord der ein kan
sitje på kvar side. Det er fortsatt parkeringsplass
att. Håpar det blir klart i år. Kjem ann på kor
travelt mannen min har det. Møblene er frå
Litauen. Laga spesielt til meg. Kjente fagfolk frå
Litauen. Alt unntatt borda i den delen som vi no
har utvida.
-Har de faste kundar?
-Ja, det kjem folk 1 til 2 ganger i veka.
-Kjem det folk frå andre bygder?
-Ja det gjer det.
-Kor lang er opningstida ?
-Viss det kjem folk som sit utover, så har vi åpent
så lenge kunden vil.
-Vi kan ha bursdagsfeiringer her og andre
arrangement. Har hatt bursdagsfeiring til jenta og
guten min her blant anna. Har hatt møte til 22
personer no i dei nye lokala.
Prøver å opne kvar dag frå kl. 16- 17 tida i
vekene.
Kl. 12 – 20/21 i helgene.
Kjøper råvarer kvar dag. Lager meir når bestiller
-Kor lange arbeidsdagar blir det?
-Mine er veldig lange. Kafeen er berre open om
ettermiddagen i vekene. Stengt om dagen. Har
oppslag på døra, så kunden kan ringe meg og eg
kjem ned viss eg er heime. Det er ein fordel med
å bu i same huset som kafeen er i. Hovedansvaret
er mitt. Mannen min har ca 40% og eg 60% av
jobben her i kafeen.
Parkering ved sida av der skal ha uteplass.
Redaksjonen: Kebab-pita er veldig god !
Sommar 2014
USKEDALSPOSTEN
Side 15
___________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
Poon Tip`s Thai take away.
Av Jostein Soldal, Joachim Musland, Niklas Lakselv, Saima Døssland, Silje Soldal og Hanna Tvilde
Poon Tip i Thaimat vogna ved gamleskulen.
Vi ville vita litt meir om det å drive med
thaimat i ei vogn her i Uskedalen så vi
kom mannsterke til Thaivogna og vart
teken godt imot av Poon Tip. Alle i
redaksjonen hadde kjennskap til
thaimaten kom det etter kvart fram. Den
eine retten etter den andre vart trekt fram
som favoritt. Redaksjonen fekk her
servert både vårrullar og pinneis, noko
som falt veldig godt i smak.
-Kor kjem du frå i Thailand?
-2-3 timer med bil nord for Bankok.
-Korleis er det der?
-Det er kjempefint! Ein passe stor by. Ca
600.000-700.000 innbyggere.
-Kor lenge har du budd i Noreg?
-Eg kom til Norge i 1999, har altså vore her i 25
år. Budde i Haugesund før eg kom hit. Elles
pleier eg å reisa heim til familien min i Thailand
kvart år.
-Er du utdanna kokk?
-Heile familien min jobbar i restaurantbransjen
heime i Thailand, så når eg budde der tok eg eit
kurs for kokker, så eg er vel sånn halvveis
utdanna kokk kan vi sei.
-Kva fekk deg til å opne thai maten i
Uskedalen?
-Har hatt eit ønske lenge om å jobbe med mat. Eg
likar veldig godt å lage mat. Eg jobba lenge i
klebutikk, men ønsket om å starte med mat vart
sterkare og sterkare.
Sommar 2014
USKEDALSPOSTEN
Side 16
___________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
Redaksjonen blir servert vårrull.
-Kvifor er thai maten populær over heile
verda?
-Thaimaten er veldig sunn. Mykje grønnsaker og
mange ingredienser. Det er og mykje smak i
thaimaten. I Thailand er smakane mykje sterkare
enn det eg lagar og sel her i Norge.
-Kva rett likar du best sjølv?
-Nr 4 og 5 på menyen min. Nr 4 er Pad Thai som
er stekte nudler med kylling eller svin, egg og
grønnsaker. Nr 5 er Stekte nudler med kongreker,
egg og grønnsaker. Men likar også nr 11,12 og
13 på menyen. I desse tre rettane er raud curry
med kokosmjølk gjengangarar.
-Korleis er det å lage mat i ei så lita bu?
-Vi har alt her, men eg lagar mykje av maten klar
før eg opnar. Eg brukar som regel 7-8 timar med
arbeid før eg opnar med matlaging og anna.
Boda er stor nok, men må vi vera tre på jobb kan
det bli litt trongt. Når vi går mot sommaren vert
det endå meir travelt her. Vi har faste kundar
gjennom året, men om sommaren kjem det og ein
del turistar.
Heime i Thailand driv søstera mi restaurant. Ho
har 12-20 ansatte og 5-6 kokkar. Ho lagar ikkje
mat sjølv men administrerer drifta. Ho har oppi
16 timars arbeidsdagar for å få alt til å gå rundt.
-Kva rett er mest populær i Thailand?
-Nr 7, 11 og 12 i menyen min er veldig populære
rettar i Thailand. Men med mykje sterkare smak
enn det som vert servert i Norge. Rettane er slik:
Nr 7: Entrecote med kjøttdeig, grønnsaker ,
kvitløk og chili. Nr 11: Kylling og grønnsaker i
rød curry med kokosmjølk. Nr 12: Kongreker og
grønnsaker i rød curry med kokosmjølk.
-Kva rett er mest populær i Uskedal?
-Nr 16, Thai special , Denne er ein mix der ein
får smake ulike produkt, både vårruller,
kyllingspyd og innbakte kongereker. Denne er og
veldig rask å lage til.
-Er du fornøgd med salget i Uskedal?
-Ja veldig! Veldig fornøyd med plasseringa,
vogna og kundane.
-Korleis er vi uskedelingar som kunder er vi
kritiske eller alltid fornøyd?
-De er veldig fornøyde. Skryt av maten og er
smilande og blide. Det prøver eg å vera og.
-Er det nokon som prutar på prisen?
-Nei, ingen. I Thailand prutar vi veldig, men nå
likar eg ikkje å gjere det sjølv lenger.
Sommar 2014
USKEDALSPOSTEN
Side 17
___________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
Sommar 2014
USKEDALSPOSTEN
Side 18
___________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
Den aktive og positive flaggberaren
Tekst: Thor Inge Døssland. Foto: Ola Matti Mathisen
Jan Tore Johnsen på veg opp mot Brekketoppen i spissen av togen.
-Eg likar meg fantastisk godt i
Uskedalen. Her er det nydeleg; kort vei til butikk og jobb, - til fjells,
ja til det meste! Og så er det kjekke
folk, samtidig som det skjer mykje
her! Orda kjem frå mannen som dei
seinare åra har gått fremst i 17.-maitoget i Uskedalen, Jan Tore
Johnsen(45 år). Innlevinga og
kroppsspråket han seier det med,
fortel tydeleg at han er glad i
heimbygda si, der han bur sentralt og
fint i Myro.
Det er no om lag 25 år sidan ungdommen Jan
Tore kom flyttande til Uskedalen frå Husnes der
han er oppvaksen saman med foreldra Peggy og
Olav Johnsen og to systrer. Foreldra kom frå
Møre og gjorde husnesingar av seg like etter
Søral-etableringa på 60-talet. I Uskedalen har Jan
Tore etter kvart vorte eit kjent og kjært innslag i
bygdebildet; - sosial, hjelpsam, aktiv og positiv
som han er. Sidan 1.mai 1993 har AFA(seinare
Kvinnherad Vekst) vore arbeidsplassen hans.
Den trufaste arbeidstakaren rosar arbeidsplassen
sin, men det er likevel den aktive fritida
underteikna har lagt mest merke til.
-Du er ein aktiv og sosial kar, Jan Tore. Eg har
inntrykk av at du er med på mykje, innleiar eg
samtalen vår.
Sommar 2014
USKEDALSPOSTEN
Side 19
___________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
Eg vann denne gangen og.
- Ja, eg syns det er veldig kjekt å vere med på
ting. Eg likar å delta på litt forskjellig. På den
måten kjem eg i kontakt med mange kjekke folk,
og eg har fått opplevt mykje. Livet blir i alle fall
ikkje kjedeleg! Etter ein liten tenkjepause legg
han til. – Eg trur eg må ha blitt inspirert av
foreldra mine. Dei har og alltid vore sosiale,
turglade og aktive. I det han seier dette legg eg
merke til at det går eit fornøgd trekk over
ansiktet.
- Bygdefolket kjenner deg som ein aktiv
idrettsmann, særleg har vi lagt merke til deg som
storsymjar og flittig målscorar på handballaget.
-Ja, eg har hatt mange flotte opplevingar knytt til
idretten. To år var eg med i Special Olympic, - i
USA(1999) og Nederland(2000). Eg har to gull
og 1 sølvmedalje og fleire andre gode
plasseringar som synlege minne frå dette. Ei
anna kjekk symjeoppleving har eg frå Gol. Det
var stafett. Eg var på lag med kompisen min,
Eirik Nordal. Vi måtte symje to etappar kvar.
Likevel vann vi konkurransen med 25 meters
margin. 25 meter! Eirik var òg ein god symjar! ,
fortel idrettsmannen med stor innleving og smiler
stolt.
Gol. I tillegg til gode plasseringar fekk vi viktige
opplevingar og nye venner gjennom dans og
mange andre sosiale aktivitetar. Eg hugsar
spesielt godt eine året på Gol. Då Norge slo
Brasil i fotball-VM og Hellbillies spelte til dans.
Då var det stemning då!! Gløymer det aldri!
Gleda i ansiktet skiftar til eit langt meir alvorleg
uttrykk. – Det er verkeleg trist at det vart slutt på
desse Sommaridrettsleikane. Det var eit
høgdepunkt i året, og det gav oss så mykje. Det
var så kjekt! Eg trur det var økonomien som
stoppa det!
Han fortel vidare at det kan vere vanskeleg å
halde aktivitetar i gang. Bassengsituasjonen var
medverkande til at han ikkje lenger er aktiv
symjar, og akkurat no slit handballaget då dei
manglar trenar. – Heldigvis har vi oppmann, og
trening kvar måndag, men det har ikkje vore
kampar no ein periode. Det saknar vi!
Jan Tore har og engasjert seg i arbeidet for at dei
utviklingshemma skal ha eit best mogeleg tilbod.
Dette har resultert i at han no sit i fylkesstyret i
NFU Hordaland. I samband med dette er det ein
del møte- og reiseverksemd. Styremøta er som
oftast i Bergen, men fylkesårsmøtet var på
Sandven Hotel i Norheimsund.
Denne historia pensar han inn på
Sommaridrettsleikane som var kvar sommar
tidlegare. – Det var ei stor oppleving for oss då
Eg er imponert over engasjementet og seier: - Du
dei vart arrangert på Husnes i 1999. I tillegg
har jammen nok å fylle vekene med?
hugsar eg i farten at eg har delteke i Namsos,
Bardufoss, Bodø, Kristiansand og fleire ganger på
Sommar 2014
USKEDALSPOSTEN
Side 20
___________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
I aksjon som leiar av Bingoen i Helgheim.
-Ja, eg nemnde handballtrening på måndag. Kvar
onsdag pleier eg å vere opplesar på bingo i
Helgheim, og annakvar søndag les eg i
Omvikdalen. Tidlegare, då det var bingo i
Herøysundet, var eg faktisk der og. Torsdagen er
det travelt. Då er eg ferdig på jobb kl.15, blir
henta klokka kvart over for å vere badevakt i
varmtvannsbassenget på Husnes. Klokka ti over
halv fire må eg opne, slå på lys og slå på
badstova. Det er LHL som har trim i bassenget,
og det er kjekt å hjelpe dei med å vere vakt.
Eg kjem på at eg har høyrt han som opplesar i ein
annan samanheng enn på bingo, og vender
samtalen: - Er du aktiv i kyrkjeleg samanheng
og?
-Ja, det stemmer at eg har lese evangelieteksten i
nokre gudstenester. Eg har i alle fall gjort det ein
gang her i Uskedalen. Dei fleste gangene er i
Valen kyrkje, ofte saman med kameraten min,
Ståle Mehl. I Valen er eg også aktiv på SIKVALsamlingane som er ein gang i månaden. I tillegg
er eg kyrkjevert i Husnes kyrkje ein søndag kvart
halvår. Då har eg i oppgåve å ønskje velkommen
og dele ut salmebøker, fortel han om dette
engasjementet sitt.
Jan Tore får også tid til å hjelpe til i mange
dugnadssamanhengar. På ulike arrangement er
han ofte vakt. – Festidalen er eit flott
arrangement! Der vert eg sikkert vakt begge
dagane i år òg, seier han vel vitande om at han
vart nemnd spesielt som den vakta som var
Sommar 2014
USKEDALSPOSTEN
Side 21
___________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
flittigast å rydde boss under konsertarrangementa
for to år sidan. Ei anna hjelp er at han ofte stiller,
saman med Ståle Mehl, i gul refleksvest på
ferjekaien på Årsnes og hjelper til med å halde
orden på bilkøen i store utfartshelger.
-Du har tett program, Jan Tore, seier eg, og har
nesten mista pusten av det imponerande
aktivitetsnivået, får du tid til noko anna?
Etter felling av den største granna i Uskedalen saman
med Øyvind Hatteberg.
-Eg går ein del på tur saman med støttekontakten
min. Eg likar å koma ut i naturen. Den interessa
vart nok forsterka då eg gjekk eit år på friluftslina
på Sunnhordland folkehøgskule etter
vidaregåande. Det var eit flott år m.a. med bretur
på Hardangerjøkulen og segltur frå Halsnøy til
Egersund. Å reisa er også kjekt; - enten eg
besøkjer slekt på Mørekanten eller i Trøndelag,
eller eg reiser på utanlandsferie. Tre ganger har
eg vore på Kypros, og no ser eg fram til ein
strålande sommar før eg skal besøkje Lanzarote
for andre gang i september, avsluttar
flaggberaren vår. Han er ein fornøgd mann. Han
er bevis på at ved å bidra sjølv får ein eit rikare
liv!
Kom og ver med i Uskedal utvikling og sei di meining om gode tiltak og
utvikling av bygda.
•
•
•
•
•
•
•
Kafe Tiaren kvar tysdag heile året
Gamleskulen: Utleige og renovering av kjellaren
Nettsida uskedalen.no
Opne møte hausten 2014: 3. sept, 1. okt., 5. nov, 3. desember
Næring- og sentrumsutvikling
Profilering og turisme
Høyringspart i viktige saker
Har du gode saker, meld frå til styret eller til [email protected]
Medlemer: Verksemder, lag/organisasjonar og einskildpersonar
Betal kr. 250,- til konto: 3460.07.52350
Sommar 2014
USKEDALSPOSTEN
Side 22
___________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
Uskedalen for 100 år sidan
Av Ola Matti Mathisen
Chris P. Myklebust var ekspert på store panoramabilete. Dette vart teke frå Flatholem.
Korleis såg det ut her i Uskedalen for
100 år sidan? Dette unike
panoramabiletet kan gje svar på
spørsmålet, i alle fall på noko av det.
Det er teke av ein profesjonell
fotograf som heitte Kristian Pedersen
Myklebust før han emigrerte til USA
og vart Chris P. Myklebust.
Han var frå Uskedalen og fødd på
Udlabrotet – eller Plasset som det
vart kalla. Faren Peder Bertelsen
flytta med familien til eit bruk på
Myklebust og der vaks Kristian opp.
I 1890 då han var 21 år gamal reiste
han til Amerika og truleg hadde han
gifta seg like før ferda med Anna frå
Uskedalen.
Frå starten var han farmer, men så utdanna han
seg som fotograf i Chicago før han starta
fotostudioi ein liten by i Iowa som heiter Eagle
Grove og heldt fram med det så lenge han levde.
Men han hadde ikkje gløymt gamlelandet og
gjennomførte 4 ferder attende over ”dammen”.
Han var då på farten over store delar av
Vestlandet og tok mange bilete som han selde så
snart han var attende i USA. Emigrantane var
svært interesserte i å sjå korleis det såg ut der dei
kom ifrå.
Den fyrste turen gjorde han i 1898 eller 1899 og
då var han gjest i bryllupet til søskenbarnet sitt
her i bygda.
Då Chris var her budde han helst hos slektningar
og biletet over er teke på tur nummer 3 og som
ein kan sjå har fotografen stått på Flatholm. Med
Birger Myklebust som guide har vi studert
detaljane.
Alle høyhesjane fotel at biletet er teke på
ettersommaren og byggjinga av kyrkja er kome
langt. Ho vart innvia tett innpå jul. Eit
karakteristisk trekk er at det var lite naturleg
vegetasjon og eit anna at fruktdyrking tydelegvis
spela ei stor rolle den gongen.
Eit anna bilete Myklebust tok og som vi ikkje har
fått tak i var av to karar som grov grøft i Myro.
Framkalling og kopiering gjekk føre seg i ein
bekk ved tunet! Så går vi over til detaljane, men
presiserar at vi må konsentrera oss om dei store
trekk.
Hvis vi så startar frå venstre ser vi dei 2
sildoljefabrikkane i Beinavikjo. Sigurd og Hugo
Arnesen hadde kvar sin.
Så kjem Neset med Sjøhuset som var oppattbygt
rundt 1900 etter å ha vore flytta frå Ljosnes. Ved
huset ligg to båtar og den største vart tuleg nytte
til transport av frukt til Bergen.
Sommar 2014
USKEDALSPOSTEN
Side 23
___________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
Her er Neset og Ådnaklett i fokus.
Sentrale strok i bygda med Dønhaug midt i biletet.
Sommar 2014
USKEDALSPOSTEN
Side 24
___________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
Kyrkja er under sluttføring midt biletet.
Det var ikkje vegsamband til Flatholm, men det
gjekk straumlinje langs stranda
frå sentum og ut til holmen.
Ein kan sjå husa til begge bruka på Neset. Det var
berre desse tuna i området som hadde
busetnad den tida. Fruktdyrkinga på Neset var så
omfattande at det næmast var å rekna
som ein hovudnæringsveg for besteforeldra til
Birger – Kari og Gjert Kjærland.
Så vandrar vi vidare innover og kjem fram til eit
skur på plassen Målet. Deretter kjem vi
til bruket Stølen som også har eit naust. Det neste
er bruket på Sanden og der finn vi ei løe der
badeplassen ligg i dag.
Så fylgjer 3 naust til. Nausta tilhøyrar Sanden og
truleg Dønhaug og Leite.
På Sanden finn ein eit kombinasjonsnaust som
også fungerte som butikklager. Dette var før
kaien var bygt og sjøen gjekk heilt opp til
naustdøra.
Utanfor ligg Sandajekto som hadde Mandius,
Martin og Johan Myklebust som eigarar.
Ellers i sentrumsområdet kan ein mellom anna sjå
skulebygningen og Rabben, truleg gamle
Helgheim og den nyleg avduka bautasteinen.
Ein kan til dømes sjå Under Eikjo der Wilhelm
Bjelland budde. Så kjem kyrkja og bak den Feetområdet med mellom andre Kapteinsgården. Heilt
ute til høgre eit naust i elveosen.
Midt i panoramaet og høgt over bygda ser ein
Dønhaug og Skårhaug og fleire andre bruk.
I framgrunnen i Stølavikjo Vetlaskjeret og 3 som
sit i ein robåt. Kven er det?
Sommar 2014
USKEDALSPOSTEN
Side 25
___________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
Sommar 2014
USKEDALSPOSTEN
Side 26
___________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
Sommar frå redaksjonen
Ein utruleg triveleg og kreativ redaksjon i dette nummeret av
Uskedalsposten. Her er siste jobben gjort og dei er klar for å nyta resten av
sommaren saman med vener og familie.
Dei ville rett og slett laga eit intervju til seg sjølv denne gongen, og kva var
meir naturleg enn å laga eit intervju om sommaren?
Sommar 2014
USKEDALSPOSTEN
Side 27
___________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
Joachim
Hanna
-Korleis er din drømmesommardag?
-Slå graset med traktor og pressa.
-Kor liker du å bade?
-I basseng eller i elva.
-Kva liker du å gjere på sommaren?
-Bada, eta is og ha vannkrig.
-Kva liker du best, å vere på fjellet eller med
sjøen?
-På fjellet.
-Skal du på sommarferie / kvar skal du på
ferie?
-Me skal på ferie i bobilen vår. Men veit ikkje kor
endå.
-Kven pleier du å tilbringe sommaren med?
-Vener.
-Kva er din favorittsommermat?
-Grilla kotelettar, fløytegratinerte poteter og salat.
-Har du eit fint sommarminne?
-Det var gøy på “high Chapparal” i Sverige og
Hallingdal feriepark.
-Likte du intervjuet om sommar?
-Ja.
-Kva syns du om intervjuet?
-Heilt greit. GOD SOMMAR!
-Korleis er din drømmesommardag?
-Det må vera sol og varmt. Eg badar masse og er
på stranda. Eg er med vener.
-Kor liker du å bade?
-Der det er strand.
-Kva liker du å gjere på sommaren?
-Bada og eta.
-Kva liker du best, å vere på fjellet eller med
sjøen?
-Begge deler.
-Skal du på sommarferie / kvar skal du på
ferie?
-Ja, til Danmark trur eg.
-Kven pleier du å tilbringe sommaren med?
-Familien og vener.
-Kva er din favorittsommermat?
-Is!!
-Har du eit fint sommarminne?
-Ja, mange!
-Likte du intervjuet om sommar?
-Ja-Kva syns du om intervjuet?
-Det var fint. GOD SOMMAR!
Sommar 2014
USKEDALSPOSTEN
Side 28
___________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
Jostein
Saima
-Kor liker du å bade?
-Eg elskar å bada.
-Kva liker du å gjere på sommaren?
-Bada og vera med vener.
-Kva liker du best, å vere på fjellet eller med
sjøen?
-Begge deler.
-Skal du på sommarferie / kvar skal du på
ferie?
-Ja eg skal til Bulgaria.
-Kven pleier du å tilbringe sommaren med?
-Familien.
-Kva er din favorittsommermat?
-Pizza.
-Likte du intervjuet om sommar?
-Eg likar veldig godt å intervjua sjølv!
-Kva syns du om intervjuet?
-Greit.
GOD SOMMAR!
-Korleis er din drømmesommardag?
-Å bade og eta masse is med alle vennene mine.
-Kor liker du å bade?
-I sjøen og i elva
-Kva liker du å gjere på sommaren?
-Bade, ete, is og leike med vennene mine.
-Kva liker du best, å vere på fjellet eller med
sjøen?
-Å vere med sjøen,
-Skal du på sommarferie / kvar skal du på
ferie?
-Eg skal til Finnmark og Sommerskule på fiolin
til Karmøy.
-Kven pleier du å tilbringe sommaren med?
-Venner og familie
-Kva er din favorittsommermat?
-Thaimat.
-Har du eit fint sommarminne?
-Når eg trekker garn med morfar og søskenbarna
mine.
-Likte du intervjuet om sommar?
-Ja.
-Kva syns du om intervjuet?
-Det var greitt med gode spørsmål.
GOD SOMMAR!
Sommar 2014
USKEDALSPOSTEN
Side 29
___________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
Niklas
Silje
-Korleis er din drømesommardag?
- Våkner tidlig, gamer med vennene mine på
datan. Så samler vi oss og koser oss med brus og
sånt. Så har vi ein fest vi 5 og så legger vi oss
klokka halv 12.
-Kor liker du å bade?
- I sjøen med ein fin strand
Kva liker du å gjere på sommaren?
- Bade, vannkrig, ha det gøy med venner
-Kva liker du best, å vere på fjellet eller med
sjøen?
- Veit ikkje heilt, liker begge deler
-Skal du på sommar ferie / kvar skal du på
ferie?
- Ja, jeg skal til Israel i 2 uker
-Kven pleier du å tilbringe sommaren med?
- Familien og venner
-Kva er din favorittsommermat?
- Is eller noko slikt
-Har du eit fint sommarminne?
- Ja ein gang når eg var ganske liten skulle eg
hente is. Då datt eg ned trappa uten å blø, men nå
er det bare morsomt.
-Likte du intervjuet om sommar?
- Ja
-Kva syns du om intervjuet?
- Fint. GOD SOMMAR!
-Korleis er din drømmesommardag?
- Fint vær
-Kor liker du å bade?
- I Gullvikjo
Kva liker du å gjere på sommaren?
- Vere med venner og kosa meg.
-Kva liker du best, å vere på fjellet eller med
sjøen?
- På fjellet
-Skal du på sommar ferie / kvar skal du på
ferie?
- Ja eg skal på ferie og eg skal kosa meg.
-Kven pleier du å tilbringe sommaren med?
- Familien
-Kva er din favorittsommermat?
- Pommefrites
-Har du eit fint sommarminne?
- Ja i Krovatia.
-Likte du intervjuet om sommar?
- Ja det gjorde eg.
-Kva syns du om intervjuet?
- Bra, fint, god jobb.
GOD SOMMAR!
Sommar 2014
USKEDALSPOSTEN
Side 30
___________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
Uskedal kyrkje er 100 år i 2014. Soknerådet har ei jubileumsnemnd som har
sett saman eit flott og variert program for jubilemsåret. Uskedalsposten
presenterer her jubileumsprogrammet ut 2014.
Mnd.
Gudsteneste/
program
Medverkande
Informasjon
Gudsteneste
Gamaldags
kyrkjeferd
P: Prost Svein
Arne Theodorsen
O: Eva Megyesi
Ein vil gjenskapa ei gudsteneste i Uskedalen
for om lag 80 år sidan. Alle går frå Musland,
Ljosnes, Rød, Eik og Steinsletto. Dei frå
Skorpo ror til Neset og går kyrkjevegen bort til
kyrkja. Vi syng frå Nynorsk salmebok 1925,innført i Uskedalen 1927. Kyrkja fekk orgel
alt til vigslinga i 1914. Difor brukar vi
organist i tillegg til forsongar
Friluftsgudsteneste på
Skorpo
P: Silje Karlsen
O: Kristian
Bringedal
Den årlege friluftsgudstenesta på Skorpo tok
til i presten Holm si tid. Dei fyrste åra var
gudstenesta i tunet til Johannes Hauge oppe i
Skorpo. Dei siste 10 åra har ein nytta tunet
eller låven til Ole Kristoffer Vågen. I 2014 vil
vi i tilegg til gudstenesta invitera til historisk
vandring i det vakre natur- og
kulturlandskapet på Skorpo. Fokus vil vera:
”Tunet i det blå”, Øredalen med tufta etter
Hergborgstova og Skorpefjellet med
jettegryter
Juni
15.06
Kl. 11
Juli
20.07
Kl. 14
Sommar 2014
USKEDALSPOSTEN
Side 31
___________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
Mnd.
Gudsteneste/
program
Medverkande
Informasjon
23.08
Kl. 15
Museumsdag
på Rød
P: Jan Ove
Totland
O: Kristian
Bringedal
Bygdetunet Rød har kvart år sidan opninga i
1984 skipa til museumsdagar med gudsteneste
og utstilling som eit fast innslag.
Tema på utstillingen i 2014 vert Kristusbilete,
bøneord og plansjar. Eigen utstilling v/ Marit
E. Totland.
Gudstenesta og utstillinga vert
ein del av markeringa Bygdetunet Rød 30 år.
31.08
Kl. 17
Gudsteneste
P: Line Håland
O: Marit
Lindekleiv
Konfirmantpresentasjon
4 og 6 års bok
11.09
12 kyrkjer – 12
konsertar
Eva Megyesi
Konserten er ein del av ein turne der kantor
Eva Megyesi gjestar alle dei 12 kyrkjene i
Kvinnherad. Innhaldet i konserten vil vera:
Barokkmusikk, romantisk musikk og musikk
av norske komponistar, som t.d. Knut Nystedt,
Egil Hovland. På konserten i Uskedalen vil
den lokale songgruppa og Leif Kongestøl vera
med.
21.09
”Jubelsk sang
med himmelsk
klang”,eit
songprogram i
samarbeid m/
Uskedal skule
Reidun Horvei
Øyvind Lyslo
Eva Megyesi
Uskedal skule
Eit songprogram gjennomført i samarbeid
med elevar frå Uskedal skule. Reidun Horvei,
busett på Voss, har utdanninga si frå Bergen
musikkonservatorium og Griegakademiet, i
tilegg til fleire studieår i utlandet. Ho har
gjeve ut cd-plater og bokverket Folkesongar i
Hordaland. Fylkeskvedar sidan 1992.
Innøvinga på skulen vil ta utgangspunkt i
religiøse folketonar og lokale barnesongar.
28.09
Kl. 11
Jubileumsgudsteneste m/
jubileumsfest
P: Tidlegare
biskop Ole D.
Hagesæter og
prost Svein Arne
Theodorsen
O: Eva Megyesi
Alle er velkomne til ei høgtidsgudsteneste med
tidlegare biskop Ole D. Hagesæter og prosten
i Sunnhordland, Svein Arne Theodorsen.
Etter gudstenesta vert det jubileumfest i
Helgheim med inviterte gjester og ledige
plassar for dei som ynskjer å vera med.
Aug.
Sept.
Sommar 2014
USKEDALSPOSTEN
Side 32
___________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
Mnd.
Gudsteneste/
program
Medverkande
Informasjon
12.10
Kl. 11
Gudsteneste
P:
O: Marit
Lindekleiv
18.10
Kl. 19
Samtale m/
tre
professorar v/
Aksel Lygre
Reidar
Myklebust
Dag Helland
Jørn Ø. Sunde
Det vert lagt opp til ein samtale med tre
professorar om sentrale etiske og religiøse
spørsmål i forsking og vitenskap.
02.11
Kl. 11
Gudsteneste
P:
O: Eva Megyesi
Helgemessesundag
07.11
Konsert m/
tekstar av
Trygve
Bjerkreim
Marianne Juvik
Sæbø m/ pianist
Terje Kleppe
Marianne Juvik Sæbø er kjend frå mange
tolkingar av store diktarar, mellom anna
songar frå Olav H. Hauge sin lyrikk. Saman
med komponisten Per Indrehus har ho fanga
stemninga i dikta, tonesett og arrangert. På
denne konserten syng ho salmar og songar av
Trygve Bjerkreim.
Okt.
Nov.
Des.
07.12
Lysmesse
14.12
Julekonsert
24.12
Gudsteneste
Med atterhald om endringar.
Om ikkje anna er sagt, er alle tilskipingane i kyrkja
Alle arrangementa vert kunngjort i Kyrkjelydsbladet og på nettsida uskedalen.no
Sommar 2014
USKEDALSPOSTEN
Side 33
___________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
Sommarmat frå havet
…..med klær fra
Halsabrotet 90
5463 USKEDALEN
Mob.95 03 26 64 / 90 10 52 85
E-post: [email protected]
www.muslandmaskin.no
SPEKEMAT – FENALÅR
KJØTTPØLSER
GRILLPØLSER – BACON
Friheim - 5463 Uskedalen
Telefon 53 47 63 11
Husnes Storsenter
5460 Husnes
Tlf: 53 47 16 26 – Fax: 53 48 12 97
[email protected]
Sommar 2014
USKEDALSPOSTEN
Side 34
___________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
«Hermenn fraa Uskedalen 1808 – 1814»
Av Kristian Olav Bringedal
Til 100 års markeringa vart Bautasteinen friska opp med vask og nymåla bokstavar.
Audun Eik, Kåre K. Rød og Bjørgulv Eik tok ansvaret for dette. Foto Ola Matti
Mathiesen
Sommar 2014
USKEDALSPOSTEN
Side 35
___________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
Barn samla ved
bautasteinen i
Uskedalen. Frå
venstre Solveig
Myklebust, Solveig
Feet, Annie Feet,
Borghild Feet,
Torgeir Myklebust.
Foto: Uskedal
ungdomslag
biletarkiv
Det er sjuårskrigen 1807 – 1814 som
er bakgrunnen for Bautasteinen i
Uskedalen. I august 1807
gjennomførte England invasjon i
Danmark, gjekk til åtak på
København, øydela og tok den
dansk-norske flåten. Overfallet vekte
store harme og frå den tid var
Danmark- Noreg i krig med England.
Seinare på hausten vart det inngått ein fransk –
dansk allianse, og dermed var landet ein del av
Napoleonskrigane, mot mellom anna Sverige.
Alle våpenføre menn vart innkalla til hæren, til
restane av flåten og i kystvernet.
Soldatane frå Kvinnherad kom anten i det
Søndre- eller det Nordre Sunnhordlanske
kompani. Dei vart fordelte på to styrkar,Grenaderbataljonen og Musketerbataljonen (
skarpskyttarane ) under felttoga 1808 – 1811
eller i feltbataljonen i Austfold 1813 – 1814.
Til 100 års jubileet i 1914 vart det sendt ei
oppmoding om å få reist minnesmerke over
Noregs søner frå krigen 1807 – 1814. Dette er
nøye skildra i Uskedal ungdomslag si
jubileumsbok ved 100 års høgtida i 1988.
Her tek vi med namna på alle hermennene frå
Uskedalen og kva gardar dei kom frå. Vi skriv
namna slik dei er skrivne på steinen.
Døssland
Samson S, Søren S , Ola S, Haktor S
Myklebust
Berge K, Anders J, Torgeir K, Anders A, Aslak H,
Ludvik A, Erik K
Dønhaug
Halvar B, Lars B, Johannes T
Fet
Paul B, Ola B, Samson J
Musland
Torgeir J, Hans H, Anders A, Ludvik A, Svend O,
Svend B
Kjærland
Paul O, Ola J, Ola J. Rød, Lars K. Ljosnes
Eik
Jens R, Gutorm H
Sommar 2014
USKEDALSPOSTEN
Side 36
___________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
Uskedal sentrum ved bautasteinen og skulen. Skulen vart bygd i 1902. Bautasteinen vart reist i 1914.
Skulehuset frå før 1902, stod der bautaen står idag. Den gamle skulen vart m.a. reist av meterialar frå
jordbruksskulen som var i Sandvik, Dimmelsvik. Om fotografen frk. Tysse kan nemnast at ho m.a.
var lærar i Uskedalen, var første kvinnelege leiaren i Uskedal ungdomslag 1918 - 1920, ho var seinare
lærar på Jæren. Frk. Tysse var også svært opptatt av frilynd - folkeviseleik. Foto: Uskedal ungdomslag
biletarkiv
Åra i felten tok hardt på soldatane. Svolt,
mangelfull bekledning, dårleg innkvartering,
tuberkulose og andre smittsame sjukdomar var
ein del av kvardagen. Berre i åra 1808 – 09
døydde kvar fjerde mann i Grenaderbataljonen.
Olav J. Kjærland døydde i Larvik i 1810.
Samson S. og Ola S. Døssland var i
Grenaderbataljonen, 1. divisjon 1808 – 1811.
Samson var furer. Ola var korporal. Seinare kom
dei med i feltbataljonen i Austfold. Samson var
då 36 år, Ola var 31 år. Begge omkom.
Olav T. Eik var 25 år då han døydde ved
Fredrikstad 25. november 1908.
Det stod lenge ein steinbenk ved Bautasteinen. I
mange år vart det gjort lite med skjøtsel. For det
meste var det parkering tett inntil minnesmerke.
Så vart det laga eit blomebedd og etter kvart vart
steinen bekransa kvar 17. mai. Til 200 års
markeringa for Grunnlova og 100 års høgtida for
Bautasteinen vart minnesmerke vaska og skrifta
måla på nytt.
Grenader Olav B. Fet var i 1. divisjon i
Grenaderbataljonen. Han døydde 11. mars 1807,
22 år gamal på Fredrikstad lasarett.
Bautasteinen skal vera ein av dei største i sitt slag
i landet. Det var Abel Eik og Johannes Wang som
hogg inn dei 29 namna.
Hans A. Musland døydde i Kongsvinger i 1809.
Ved avdukinga av minnesmerke 17. mai 1914
skreiv Kristen Døssland diktet Takk til fedrane
Johannes T. Dønhaug, Lars B. Dønhaug og
Johannes T. Myklebust kom heller ikkje heim frå
denne krigen.
Sommar 2014
USKEDALSPOSTEN
Side 37
___________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
Ei takk til fedrane
Her fylka me standa til fest i dag
med vyrdnad me hugsar på
dei gjeve fedrar som ville i slag
for Noreg sin fridom slå.
Kvar dal sende sine søner ut,
til grensevakt møtte Noregs gut!
Om landet var fattig
dei tolde ikkje sjå
at vår fridom vart trakka på.
Om striden var hatig og striden var hard
og soga vart skreven med blod.
Der framme i brodden, så mangen ein kar
i heitaste krigsotta stod.
Men i fattige kår kring i landet dei sat
i utarma heimar, med barkebrøds mat,
og far var i krigen, var kanskje alt daud,
for døra stod svolt og naud.
So gjekk dei då fram dei tungsame år
snart landet alt blømande stod.
Og soli ho vermde ein vaknande vår
i landet det tok til å gro.
Og freden den fekk me i hundrade år,
av di held me høgtid kvar einaste vår.
Den steinen med vyrdnad me her dukar av,
i takk for det fedrane gav!
På 1980 talet vart det laga blomebedd ved
Bautasteinen.
Personane er: Magne Huglen, Bjørgulv Eik, Trygve
A. Haugland og Kristian Olav Bringedal
Kristen Døssland
Uskedalsposten og
Hobbyklubben ynskjer
alle ein god sommar!
Sommar 2014
USKEDALSPOSTEN
Side 38
___________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
Eit tele-liv i Uskedalen
Av: Ola Matti Mathiesen
Arnhild minnast alle åra i Televerket med gleda.
Sommar 2014
USKEDALSPOSTEN
Side 39
___________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
Luftpanorama mot Beinavikjo med telegrafen midt i bilete. Foto Norrønnafly
Uskedalen har hatt mange arbeidsplassar
som ikkje eksisterar lenger og ein av dei
solide og sikre var Telegrafverket.
På 1950-talet var det ein liten telefonsentral i
mest alle bygder. Desse var tilkopla ein litt større
sentral som igjen var kopla til ein kontrollstasjon
(formidlingsstasjon). Uskedalen var ein slik
kontrollstasjon som formidla trafikk til og frå
stasjonane i Kvinnherad, Tysnes og Fjelberg. Det
var 150 kontrollstasjonar i landet og 10 av desse
låg i Bjørgvin teledistrikt og var knytte opp til
Bergen stasjon som var knutepunktet i distriktet.
Uskedalen hadde på den tida 4
ekspedisjonsplassar (bord) og eit kontor for
telegramtrafikk.
Uskedalsposten har hatt ein prat med Arnhild
som var tilsett i ”verket” i 40 år og som minnast
det som ein sikker og god arbeidsplass ho aldri
hadde planar om å forlata.
Truleg hadde stasjonen rundt 15 tilsette på det
meste, og framleis lever mange som jobba i det
store huset i Beinavikjo som no har rundt 20
bustadar. Vi nemnar i fleng Borghild Gjertsen
(bestyrar mot slutten), Johanna Yri, Bjørg Falk,
Synnøve Rød, Åsta Sunde, Betty Sunde, Ragna
Hjelmeland, Hilda Guddal og Arnhild Myklebust
Så vart då Strandebarmjenta Arnhild Fosse
nærmast også fødd inn i Telegrafverket for heime
hjå henne var det også stasjon. Bestefaren hadde
hatt ansvaret for den og då Arnhild vaks opp var
onkel Harald den ansvarlege. Arnhild hugsar at
det var 40 abbonentar og at Samyrkelaget hadde
til dømes nummer 15. Arnhild måtte rett som det
var formidla telefonbeskjedar, Det var opptil 4 på
kvar linje og Arnhild hugsar også dei enkelte
signala, til dømes at abbonnent nummer 4 var ein
lang og ein kort.
Men ho var aldri tilsett i Strandebarm, ho hamna i
Uskedalen.
I 1950 vart kontrollstasjonen i Herøysund lagt
ned og flytta over til det nye bygget i Beinavikjo.
Der vart opplæringsjobbar ledige og ein av dei
som søkte var jenta frå Strandebarm. Etter ei tid.
I toppetasjen i telebygget, gjekk ho på kurs i
teleskulen i Bergen. Så gjekk ferda attende til vår
bygd der ho som mange andre hadde møtt sin
framtidige mann.
Sommar 2014
USKEDALSPOSTEN
Side 40
___________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
Telehuset/ Butikken til
Arnesen vart bustadhus
etter hundreårsskifte.
Arbeidsplassen var eit stort og imponerande bygg
etter lokale tilhøve. I 1.etasje eller grunnflata
hadde Sigurd Arnesen forretning og bakeri medan
2. etasje var utleigd til Telegrafverket.. Der var
det ein stor sal for teknisk utstyr. Det var andre
dimensjonar på det tekniske utstyret den gongen
enn no. Der var det ellers ekspedisjonslokale, 2
kontor, skranke med telefonboksar og plass for
kundane som sat og venta på bestilte samtalar .
Ellers i etasjen var det pauserom, garderobe og
lager med meir.
I 3. etasje var det 3 leilegheiter der mellom andre
telegrafbestyraren budde. 4. etasje hadde 5-6
hyblar med felles kjøkken og toalettrom,
fortrinnsvis for tilsette,og anna teleteknisk
opplegg. I det heile vart dette eit sentralt bygg i
tettstaden Uskedalen.
Det var naturleg ettersom båt-trafikken til
Beinavikjo var stor, ikkje minst på torsdagane då
det kom båtar frå 3 retningar til denne viktige
omlastingsplassen. Pågangen på telenettet var stor
og det var ofte tendensar til kø og restriksjonar på
trafikken. Det var ikkje minst eit stort
brislingfiske i området som skapte køtendensane.
Stasjonen var imidlertid godt rusta av
hjelpemidlar. Som eit døme visar Arnhild oss eit
skjema på engelsk og tysk som er spekka av
mogelege spørsmål og svar som kunne verta
stilte.
Det var også ein streng instruks om korleis ein
skulle opptre mot publikum.Ein skulle mellom
anna vera høfleg og tenestevillig og ha ei vennleg
røyst og det måtte aldri lukkast å få ein
abbonnent irritert. I sterk trafikk kunne det hende
at vi måtte begrensa taletida til 2 periodar (6
minuttar) og det kunne hende at samtalen måtte
brytast om abbonenten var svært taletrengt.
Kontoret var på dagtid ope frå klokka 8 til 21.
Arbeidstida var frå 8.30 til 14.30 og frå
14.30 til 21. Ein av dei som hadde jobba det
sistnemnde skiftet gjekk på nattevakt
og held så fram til klokka 14.30. Om natta
skjedde det ofte litt av kvart både til
lands og til vanns og det kosta ei krone ekstra å
ringja då. Det var imidlertid sovande nattevakt.
Takstane var ikkje snaue samanlikna med dei
som gjeld i dag, til dømes kosta det
3 kronar for 1 periode (3 minuttar) å ringja til
Oslo. Gjennom åra vart det også gjort store
supplerande investeringar, som koaksialkabelen
mellom Oslo og Bergen.
På slutten av 1970-talet var det meste av vårt
område automatisert og rest-trafikken som enno
ikkje var komen inn på automatnettet vart
overført til Husnes – til telebygget som var
oppført i Teigen. Den stasjonen fungerte ein del
år i den siste tida som alarmsentral for lege og
brannvesen.
Det som har skjedd sidan på denne fronten kallar
Arnhild eit heilt fantastisk eventyr
Sommar 2014
USKEDALSPOSTEN
Side 41
___________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
Morgenstemning fra terrassen.
Tekst: Jovile Ridzeviciene, Foto: Ola Matti Mathisen, Presentasjon: Thor Inge Døssland
Jovile Ridzeviciene
 Fødd og oppvaksen i Kaunas, den nest
største byen i Litauen.
 Utdanna bygningsingeniør(5 år) med
godkjend utdanning i Norge.
 Kom til Norge og Uskedalen i 2011.
 Bur på Brekketoppen(tidlegare Larsens
Gjestgiveri) saman med dei to sønene
Jonas(14 år) og Matas (5 år). Der bur
også mora Marija, søstera Gintare og
kjærasten hennar Stanislavas.
 Har vore elev ved Vaksenopplæringa i
Kvinnherad og lært norsk i ca. 1 år.
 Har hatt ulike midlertidige jobbar i Norge
m.a. reinhaldar, vikar i Pleie og omsorg
og nattevakt(hotel). Har allsidig
arbeidslivserfaring frå heimlandet.
 No har ho arbeidspraksis som
butikkmedarbeidar hos Nille på Husnes
gjennom Jobbsjansen (NAV).
Jovile og Matas Ridzeviciene
Alle har sine verdenshjørner. Noen mennesker
ødelegger jorden, men de andre elsker og verner.
Jeg har også et stykke land som et hus er bygget
på. Det er huset som jeg bor i. Og det er i
Uskedalen. Og det er en flott vårmorgen her! Jeg
sitter med en kopp kaffe og nyter solskinnet på
terrassen. Her er en solstråle som bestemmer seg
for å komme bort fra sin mor, og til å besøke hele
verden rundt henne. Solstrålen kysser gullgresset,
og så kysser den i bakken etter en liten bille. Han
beveger seg, gjesper og forlater dvalen langt
borte. Men strålen sover ikke og skriker til hele
verden: " Våren, våren, våren! "
En fantastisk musikk spiller i et sted langt borte.
Nei, vent litt! Dette er de kvitrende fugler. Jeg
glemmer hva det er hyggelig å høre.
Plutselig snubler øynene over Englafjellet.
Høydepunktet er fortsatt med snølue. Merkelig,
men på samme tiden er det fantastisk utsikt.
En støy av biler, som kjører forbi, forstyrrer roen.
Jeg husker at jeg er et byens barn og fortsatt
ønsker å bo i byen. Min lærers ord høres i mitt
hode: " Det er best å bo i Uskedalen, sant Jovile?
" Og kanskje har han rett!
Jeg kan ikke se skjønnheten i naturen, kan ikke
høre fuglene og kan ikke lukte duften av blomster
alle steder.
Jeg kan komme bort fra alle de daglige
bekymringer, når er jeg i naturen. Og bare roen i
naturen gir styrken til meg.
Oh, det er kjempegodt å leve omgitt av naturen,
fjell og fjorder i Uskedalen!
Sommar 2014
USKEDALSPOSTEN
Side 42
___________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
HUSFLID PRODUKTER
TREVARE PRODUKTER
HAGE – UTEPRODUKTER
TRYKKING PÅ DIV. ARTIKLER
VED
-tar imot bestilling og kjører ut.
VASKERI
-dyner, madrasser, tepper, klær,
soveposer, kjeledresser m.m.
UTEOPPDRAG
-rydding av skog/hage, rive bygninger,
produksjon og oppsett av gjerde o.l.
TLF: 53 47 55 00
epost: [email protected]
Sommar 2014
USKEDALSPOSTEN
Side 43
___________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
REPARASJON AV HVITEVARER OG EL.VERKTØY
SUNNHORDLAND ELEKTROSERVICE AS
NAUSTHAUGEN 2
5463 USKEDALEN
SERVICE TELEFON: 99 22 38 33
[email protected]
www.sunnel.no
Rimeleg overnatting og frukost i ein lun og koseleg
atmosfære, finn du sentralt i Uskedal sentrum.
Ope heile året.
Nausthaugen 1, 5463 Uskedalen
Tlf.: 53 48 60 39 – Mobil: 90 08 41 36 – Fax: 53 47 74 88
www.solheimturiststasjon.no
email: [email protected]
DIN LOKALE LEVERANDØR
TELEFON 53 48 61 01
Stian Haugland tlf. 95 78 48 08
Tor Ove Haugland 90 51 14 71
Arne Johs. Haugland tlf. 95 78 62 39
Graving – masseforflyttning –Grashausting/ rundballepressing
HUSNES STORSENTER - Tlf. 53 47 16 08
Sommar 2014
USKEDALSPOSTEN
Side 44
___________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________