Påska 2012 - Uskedalen
Transcription
Påska 2012 - Uskedalen
____________________________________________________________________________________________________________________________ Påska 2012 7. årgang Laussal kr. 50,- Sjakk i monotypi Sidene 4-14 Hest er gøy Sidene 14-18 IKEA i sveitsarhus Side 36-41 Sidene ….. Bautaen som vert 100 år. Side 20-22 Påska 2012 USKEDALSPOSTEN Side 2 ___________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ Mannskapet på plass i Uskedalen Utvikling Av Ola Matti Mathisen Årsmøtet vart halde for stutt tid sidan, men mannskapet i Uskedalen Utvikling er allereie på plass. Den nye leiaren Kristian Bringedal har gjennomført ein effektiv jobb med organiseringa og kva som blir oppgåvene til den einskilde skal vi her sjå nærmare på. STYRET består i tillegg til Bringedal av Erlend Bjørnebøle, Jan Erik Olsson og Berit Harriet Døssland og vararepresentar er Ragnvald Myklebust og Henrik Lyse. Rekneskapsførar er Alf Hjønnevåg. Styret har det daglege driftsansvar og ellers mellom anna ansvar for medlemsskap, vertsrolle for nye tiltak og tilflyttarar og er høyringspart i plansaker. Under styret direkte ligg GAMLESKULEN med mellom anna Cafe TIaren, strikkekafeen, infotavla, kjellaren, renovasjon, ungdomsklubben og planlagt datakurs for seniorar. Ei gruppe med medlemmene Jan Erik Olsson, Berit Olsson, Asbjørn Olsen og Ragnvald Myklebust tek seg av desse oppgåvene. Innreiing av kjellaren er neste store prosjekt for denne gruppa, og skisse er under arbeid. Eit kulturføremål er sannsynleg. Trådlaust nettverk er klårt i Gamleskulen. Under styret direkte ligg også nettsida uskedalen.no som no får ei eigen gruppe med redaktør Ola Matti Mathisen, Tore Mathiesen, Hans Ordin Østebø, Anita Enes og Thor Inge Døssland som medlemmer. Gruppa får både redaksjonelle og tekniske oppgåver og held datakurs 28. mars. Rydding, oppdatering og lenkjer er nokre av dei, DIALOGFORUM held faste møter der ein melder inn saker. Første møte på programmet er om disponering av strandsona 11. april og Redaksjonen: Ingeborg Bjørnebøle Sunniva E. Myklebust Karen Pedersen Brede Emilie Bringedal Ola Matti Mathisen (leiar) Tore Mathiesen (leiar) Britt Torill M. Mathiesen (leiar) Trykkeri: Kvinnherad Bekst AS, Uskedalen Det var godt frammøte under det første fellesmøte i Uskedalen Utvikling. sentrumsplan ein annan viktig sak som bør påskyndast. Andre aktuelle stikkord for denne gruppa er busetnad, næring, oppvekst og trafikksikring. Med i gruppa er Sigurd Børve, Steinar Haugland, Bjørn Olav Tveit og ein representant for skule og barnehage. GRUPPE FOR KULTUR, TURISME OG PROFILERING har guida turar, opplevingspakkar, marknadsføring og aktiv nettsidebruk blant oppgåvene sine. I gruppa sit Gunn Mari Moberg, Morten Nilsen, Ola Matti Mathisen, Kjell Yri og Kristian Bringedal. Alle i mannskapet, som møtte fram utan fråfall i det første fellesmøte har ein generell målsetting å jobba utifrå. Samarbeid og samhandling for god utvikling i bygda står sentralt, likeeins nært og godt samarbeid med kommunen, verksemder og organisasjonar. Det er eit mål å bli besøksmål til Folgefonna Nasjonalpark og ei berekraftig turistbygd. Ellers strekar leiinga under at det er plass for fleire i gruppene. Kontakt: Hobbyklubben v/Tore Mathiesen Muslandsvegen 144, 5463 Uskedalen Tlf: 93 83 94 45 Ola Matti Mathisen Tlf: 99 37 13 25 E-mail: [email protected] Utgiver av Uskedalsposten er Hobbyklubben i Uskedalen som er ein barneog ungdomsklubb frå 5. kl og oppover. Vi har aktivitetar på bedehuset i Uskedalen anna kvar mandag frå kl. 19.00 -20.30. Påska 2012 USKEDALSPOSTEN Side 3 ___________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ Fredag klokka tre. Av Oddbjørg Heimark Oddbjørg Heimark. Eit herleg tidspunkt. Ferdig med skuleveka. Ferdig med jobben. Fri heilt til måndag morgon! Slik opplev vel dei fleste fredag klokka tre. Fem dagar med plikt og strev ligg bak. Framfor deg ligg tre netter og to dagar som fritt kan fyllast med det du har lyst til. Fredag vert du fri. Ein fredag klokka tre døydde Jesus på krossen. Etter mange, lange timar med ufatteleg pine kom døden som ei utløysing. Endeleg fekk den krossfeste fred. Dei som hadde sett på torturen, gav seg på heimveg. Nokre av dei var Jesu vener. Dei hadde satsa alt på Jesus. No var han brutalt riven frå dei. Alt håp var ute. Nedslegne og livredde stengde dei seg inne med si sorg. Men eit rop frå den krossfeste ringde enno i øyro deira: “Far, tilgjev dei, for dei veit ikkje kva dei gjer!” Jesus bad Gud tilgje dei som krossfeste han. Enno skjøna ikkje Jesu vener noko av det forferdelege som hadde hendt. Men Jesu bøn for bødlane festa seg i minnet: “Far, tilgjev dei------!” Sidan skjøna dei at han døydde for at den bøna skulle gå i oppfylling. For bødlane og for oss. Dei skjøna at “Straffa låg på han, vi fekk fred, ved hans sår vart vi lækte.” Jes 53, 5b Kvar fredag ber med seg minnet om langfredag. Då hende det som gjer at me kan gå fri den straffa me eigentleg fortener. Så sant vi vil at Jesu bøn skal gjelda for oss og: “ Far, tilgjev dei------!” Påska 2012 USKEDALSPOSTEN Side 4 ___________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ Kunstnarblikk på heimbygda Av Ola Matti Mathisen Sigrid presenterar ein ny monotypi, motivet er Ljosnes og ho har kalt det ”Det ljusnar” Størrelse 65x50cm. Kunstnaren Sigrid Øyrehagen (55) som har røtene sine i Uskedalen og budde på Døsslandsido til ho var 16 år, har hatt utstilling nesten på heimebane i vinter. For tredje gong bad ho og lokale entusiastar inn til salsutstilling i Undarheim på Husnes. Ho fekk igjen sanne at ho er svært glad i og sterkt knytt til heimbygda og Kvinnherad. Det går då også tydeleg fram av produksjonen til Sigrid, som ikkje minst har eit stort innslag av Uskedalsmotiv. Men nokon samla presentasjon av desse har det ikkje vore før og Uskedalsposten har difor bede henne gjera eit utval. Det blir presentert i dette nummeret. Typisk nok vart det ei fin blanding av interiør og landskap. Det vart også ein dokumentasjon av den store spennvidda som Sigrid gjennom sine kunstnarår har hatt med omsyn til teknikkar, frå raderingar via akvarellar og fram til monotypiar. Denne spesielle grafikk-teknikken har ho landa på og har her ein framskote pionerposisjon som ho sjølv har lagt grunnsteinen til. For dei ikkje innvidde kan det enkelt opplysast at alle trykk blir ulike når ein jobbar med monotypi. Eller som ein ekspert, kunsthistorikar Jan Kokkin uttrykkar det etter å ha samanlikna Sigrid med sjølvaste Harriet Backer: ”De to kunstnerne deler den samme gleden over lysets fall inn i rommet og billedflatens oppbygging i pastose strøk. Bare med den ikke ubetydelige forskjell at i Øyrehagens endelige verk er det ikke malt et eneste strøk. Bildene er tryllet fram gjennom trykkplater og trykkfarger til saftige monotypier som til forveksling er lik nettopp oljemalerier. Med trykkplaten kan kunstneren så lage variasjoner over samme motiv der tettheten erstattes av en luftigere letthet. Sigrid imponerer med sin produktivitet og CV-en hennes er det ikkje så mange kunstnarar som kan visa Påska 2012 USKEDALSPOSTEN Side 5 ___________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ fram maken til. Til dømes inneheld lista over separatutstillingar rundt 30 stoppestader og ho har også vore med i mange kollektivutstillingar. Moelv og Drammen er dei neste utstillingsplassane. Ho er innkjøpt av Nasjonalgalleriet og Haugesund Billedgalleri, Kvinnherad kommune og Haugesund kommune og har hatt fleire utsmykkingsoppdrag. Sigrid bur i Drammen og pendlar dagleg til atelieret sitt i Tøyen Kulturhus i Oslo der ho inngår i eit myldrande og inspirerande kunstnarmiljø. Der kjem ho til å halda fram, ikkje minst fordi husleiga er til å leve med. Når vi nemner økonomi seier Sigrid, som ikkje har nokon pengesterk støttespelar, at ho så vidt klarar seg. Og når vi har merka oss at ho med åra har vorte stadig meir fargerik i uttrykket sitt, er svaret dette: Eigentleg veit eg ikkje kvifor. Men det kan ha noko med kjærleik å gjera. - Du som er så produktiv jobbar vel kvar dag? - Nei, eg ventar til eg har lyst og overskot. I sidane framover presenterar vi eit tverrsnitt av Sigrid sin produksjon. Det startar med raderingar, går over i akvarellar og sluttar med monotypi. Ho kaller monotopien ein enkel og direkte grafisk teknikk som straks gir resultat av trykkeprosessen. Sigrid har sin spesielle variant som ho kaller malerisk monotopi. Da jobber ho med full fargepalett og måler på metallplater for så å trykka. Monotypi frå Rødtunet som er kalla”Dekket bord”, størrelse 32x35cm. Laga i 2000. Påska 2012 USKEDALSPOSTEN Side 6 ___________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ Dette er ein radering som Sigrid har kalla”Frå Rindo”, størrelse 16x12cm. Laga i 1978. Dette er ein radering frå 1980, kalla ” Skipsverft”, størrelse 38x28cm. Påska 2012 USKEDALSPOSTEN Side 7 ___________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ Dette er ein radering frå 1982, kalla” Sentrum”, størrelse 34x23cm. Denne radering er frå Kapteinsgården og er det andre trykket Sigrid deltok på haustutstillingen med. Biletet er frå 1982, kalla” Ettermiddag”, størrelse 25x22cm. Påska 2012 USKEDALSPOSTEN Side 8 ___________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ Dette er ein radering frå 1988, kalla” Høstkveld”. Dette er ein tidleg akvarell, frå ca. 1976, det er den første akvarellen ho opplevde å få til. Ho har kalla denne ” Junikveld”, størrelse 40x30cm. Påska 2012 USKEDALSPOSTEN Side 9 ___________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ ”Regn og uteløa” er ein akvarell, størrelse 32x24 cm. ”Fjellandsbø” er ein monotypi laga i 1990, størrelse 58x36 cm. Påska 2012 USKEDALSPOSTEN Side 10 ___________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ ”På bordet” er ein monotypi laga i 2011, størrelse 41x54 cm. Påska 2012 USKEDALSPOSTEN Side 11 ___________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ ”Minne fra i dag” er ein monotypi frå 2000, størrelse 65x50cm. Påska 2012 USKEDALSPOSTEN Side 12 ___________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ ”Magisk kveld” er en monotypi frå 2005, størrelse 39x66cm. ”Landskap” er en monotypi, størrelse 54x41 cm. Påska 2012 USKEDALSPOSTEN Side 13 ___________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ ”Sjakk” er en monotypi frå 2004, størrelse 41x54 cm. Påska 2012 USKEDALSPOSTEN Side 14 ___________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ Hestane på Musland Av Sunniva E. Myklebust, Ingeborg Bjørnebøle, Karen P. Brede og Emilie Bringedal Norah Kristoffersen på ridetur på Grim. På øvre Musland er det i alt 3 naboar som har stor glede av hestane sin. Ikkje berre dei heller, for dei av naboane som ikkje har hest sjølv har og hatt gleda av å få bruka dei oppi gjennom åra. Anders Kristoffersen laga til ein ridebane for nokre år sidan, og der kan alle hestane få trena. Den er i bruk fleire gonger i veka. Elles er det fleire fine stader å ri turar ute i naturen på Musland. At så mange naboar har hestar syntest vi var så spesielt at det var verdt eit stykke i Uskedalsposten. Påska 2012 USKEDALSPOSTEN Side 15 ___________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ Anders Kristoffersen gir godbit til Grim og Tula. Anders Kristoffersen, Grim og Tula. -Kva heiter hestane, kor gamle er dei og kva rase er dei? -Tula er 19 år og nordlandshest. Grim er 10 år og er ein islandshest - Kvifor valgte du desse hestane? -Det var vel litt tilfeldig. Marte ville ha Tula, mot min vilje. Den kom frå Kåre Vetrus. Eg var litt lei hest. Eg dreiv så mykje med hest då eg var ung. Alle hadde traktor, mens vi hadde hest til eg var nesten 17. Grim er Andreas sin . Den er kjøpt i Røldal. Då var den ung og utemd. Det var mange løgne turar med den i starten. -Kor lenge har du hatt hestane? -Tula har vi hatt lengst. Rundt 17 år. Ellers er eg fødd og oppvaksen med hest. -Kva gjere du med hestane? -Alt for lite. Nokre rideturar sørover. Eit par turar på Hardangervidda og på fjellet her. Vi var 5 stykker på Harangervidda. Det var ein kjempetur! Vi brukte våre hstsar og og lånte 3 stykker. Naboer har opp gjennom åra lånt og stelt dei. -Kva forar du dei med? -Silo, tørrhøy, havre og kraftfor. -Er det noko dei likar godt av mat? -gulrøter, skiver og all slags frukt. -Skor du sjølv? -Ja. Dei brukar ikkje så mykje sko. Stor forskjell på rasane korleis dei klarar å gå utan sko. Sundt å få gå utan sko nokre månader i året når dei er minst brukte, minst ridd på. Mine rasar tåler det godt. -Korleis er det om vinteren? -Eg kler dei ikkje. Dei likar å vera mykje ute. Dei rasane eg har set meir pels enn kanskje andre. Må passa på når eg salar dei, så håra ikkje heng seg fast i selen. Då kan det lett bli nokre kromspring.Dei har aldri vore sjuke. Med varmblodshest må ein tenkje meir på dekke og klede om vinteren. -Kvifor er det jenter som er mest interessert i hestar? -Det har eg lurt på og. Vi hadde hest når eg var 15-16 år. Naboene hadde ikkje hest. Jentene då var ikkje interessert i å stelle hesten. Var vel meir enn arbeidshest og ikkje ridehest. Når hestane vart brukt til hobby kom jentene. -Kva kostar det å ha ein hest i eit år? -Har aldri tenkt på det. Dei to eg har no kostar like mykje som ein hest. Hadde ein lett døl, og han åt like mykje som desse to til saman. Dei er godt i hold desse og. -Korleis er lynnet på hestane? -Tula er spesiell, egenrådig men og trygg og god. Likar ikkje å bli kost og stelt med . Kilen kanskje. Grim er ein kosegut. -Er hestane glupe? -Nokon er nok glupare enn andre får vi sei. -Kvifor har du hestar? -Kjekke dyr å ha. Veldig kjekt på tur. Ungane, Marte som er mest grunnen. Påska 2012 USKEDALSPOSTEN Side 16 ___________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ Venstre: Terese Omvik på tur i vogn med Chiefo. Over: Ingvill og Sunniva E. Myklebust på tur med Erna. Terese Omvik, Chiefo og Erna. -Namn, alder og rase? -Lady Cief (Chiefo) er 16 år og er svensk varmblods. Erna er 28 år og er ein fjording. -Kvifor valgte du desse rasane? -Det var heilt tilfeldig. Eg fekk Chiefo av ein som ikkje kunne ha den. Då var ho 6 år. Erna har eg ilag med svigerfar. Erna kom for å vera ein selskapshest til Chiefo. -Kor lenge har du hatt hestane? -Chiefo har eg hatt i 10 år og Erna har eg hatt i 2 år. Før Erna kom, leigde eg ut boksen. -Terese, fortell om 28- åringen. -Erna har vore brukt til hesteskyss i Rosendal for turistane. Ho har og vore arbeidshest, kjørt møkk, sett poteter og drege plogen. Ho er nesten som eit menneske for ho held seg så sprek. Ho er også super bestemt og kjempe selskapssjuk. Samtidig så er ho kjempekjekk! -Kva gjere du med hestane? -Eg rir på tur, kjører på tur og litt på bane. Når eg kjører på tur, brukar eg ei maratonvogn . Den er firhjula og ledda. Den er kjempegod og kjøra med. Då ho er ledda, treng eg ikkje så stor plass for å snu når eg må det. -Kva forar du dei med? -Høy, kraftfor, betfiber, vitaminar, biotin – noko som gjev sunne hovar, salt oge gulrot. -Er det noko dei likar godt av mat? -Dei liker gulrot, eple og tørre brødskiver. -Skor du sjølv? -Ja! Eg skor Chiefo kvar 6. veka. Då skjera eg hoven og sett skoen fast med saum. Eg har på dei broddsko om vinteren. Desse har piggar som får godt feste på glatt underlag. Erna blir skodd sjeldnare for hovane veks seinare på gamle hestar. -Kvifor er det jenter som er mest interessert i hestar? -Jenter er meir smartere enn gutar, og veit kor kjekt det er med hest. -Kva kostar det å ha ein hest i eit år? -Det varierer veldig. Stallplass, skoing, høy og kraftfor og alle andre slike ting. Vaksinering og tannrasp bør ein gjere minst ein gong i året, tannrasp. Vaksinering og tannrasp gjer dyrlegen. Så har vi forsikring. -Korleis er det om vinteren? -Kjempegøy når det er snø! Då må ein ha varme og gode kler! Hesten kosar seg. -Korleis er lynnet på hestane? -Dei er veldig snille begge to og veldig trygge og stødige i trafikken. -Er hestane glupe? -Hestar er flyktdyr og har ikkje logisk sans. Dei er ikkje dumme, men det er å gå for langt å kalla dei smarte. Hestar er snille så dei har ikkje tenkt til å vera stygge eller ondskapsfulle mot folk. Så det er opp til oss at hestane forstår kva vi vil. Påska 2012 USKEDALSPOSTEN Side 17 ___________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ Linda Matre og Angilina brukar ridebanen på Musland flittig. Linda Matre og Angilina. -Kva heiter hesten, kor gamle er den og kva rase er det? -Angilina, 13 år og er dansk varmblod. Ho kjem frå Danmark. Dansk varmblods er ein egen rase. - Kvifor valgte du denne hesten? -Fordi eg ville ha ridehest, spranghest. Er utdanna spranghest. Stallen eg kjøpte ho frå utdanna spranghestar. -Kor lenge har du hatt hesten? -Sidan eg var 12 år tenkjer eg. 21 år faktisk. Då fekk eg Njål, som føll. Hadde han heilt til for 1 år sidan. -Kva gjere du med hesten? -Trener i sprang og dressur og deltek på kurs i Rosendal. Elles halde ho i form. -Kva forar du den med? -Høy og masse kraftfor. -Er det noko ho likar godt av mat? -Ho er veldig glad i gulrot, epler og kraftfor. Likar å lukte på det ho får før ho et det. Bananer likar ho og faktisk. -Skor du sjølv? -Nei, det gjer eg ikkje. -Korleis er det om vinteren? -Stortsett bra, så lenge ikkje snøen blir for djup. I vinter har det vore topp. Ikkje hardt og frose men mjukt og fint å ri i. Har meir kler på henne. Når ho blir skodd om vinteren får ho fyrst ein snøsåle og så skor med piggar. -Kvifor er det jenter som er mest interessert i hestar? -Vanskeleg spørsmål. På uproft nivå er det mest jenter. Men, på toppnivå er det like mange menn som kvinner. Mest jenter i ung alder. -Kva kostar det å ha ein hest i eit år? -Kostar ganske mykje. For min del kostar det fort 30.000 kroner i vanlege utgifter. Så kjem utstyr utanom. -Korleis er lynnet på hesten? -Ho er vel litt nervøs og veldig aktiv og framadgåande. Mykje energi. Ligg nok litt i rasen. -Er hestane glupe? -Ja, det er eit klokt dyr. Ho forstår mange ord og kva dei betyr. Skjønnar kommandoar, både når ho er laus og når ho longerer. Trav, snu, galopp, holt og skritte er komandoar ho skjønar. Påska 2012 USKEDALSPOSTEN Side 18 ___________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ På hesteryggen over Hardangervidda Av Møyfrid Kristoffersen Sommaren 2001 var Anders Kristoffersen med familie og kjenningar på tur over Hardangervidda. Her skor Andreas og Anders ein av hestane under turen over vidda, frå stølen på Haukli og ned Valldalen til Røldal. Her er heile turfølget på vei vidare etter overnatting på Litlos. Hårteigen i bakgrunnen. Her må dei leie hestane ned over ei snøfonn, då snøen var blaut og det var steinur under Påska 2012 USKEDALSPOSTEN Side 19 ___________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ Påska 2012 USKEDALSPOSTEN Side 20 ___________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ Frå lokale markeringar i Uskedalen til Grunnlovsjubileet i 2014. Av Kristian Olav Bringedal Trykk av Grunnloven frå 1814 Som vi ser, eit jubileum opnar opp for profilering og Dette er ein artikkel om Grunnloven frå det er eit høve til å visa seg fram. 1814 og lokale lag, organisajsonar og Ei nasjonal markering er ein kamp om merksemd og hendingar med jubileum i 2013 og 2014 pengar. Eit jubileum er også kamp om definering av fortida. Fortida er ikkje avslutta. I tolkinga av fortida Riksjubileet i 2014 med 200 år sidan vi ligg føringar og forståing av notida og framtida, synet fekk Grunnloven skal markerast med på kven vi er og kor vegen går vidare. historiske bokverk, signalbygg, Grunnlovsjubileet vil gjera sitt til at vi vert historisk restaureringar og oppussing av historiske medvitne og lokalt vil vi leita fram frå gløymsla lokale hendingar og bygg som har sine jubileum i åra bygg. Ja, Grunnloven skal jamvel reviderast med 2013 og 2014. Lag og organisasjonar, som ikkje har runde år i 2013 eit nytt kapittel om menneskerettane. og 2014, er ikkje nemnde her. Eidsvollsbygningen er ein sentral arena og ei omfattande renovering skal vera ferdig i Her er ein oversikt i kronologisk rekkjefylgje: 2014. Det same gjeld oppussinga av Norsk Forening for Norsk misjonsselskap frå 1844 Folkemuseum. Det Norske Misjonselskap vart skipa i Stavanger i Arbeidet med Norsk Ordbok i 12 bind skal 1842. Den fyrste foreninga i Kvinnherad kom same vera ferdig same året. året. Dette var ein forening fot heile Kvinnherad. Men alt i 1844 skilde Uskedalen seg ut med eigen Eit historieverk om naboskapet mellom forening nr.2 ” Fram til 1860 talet var Noreg og Russland er klart for lansering i ”Kvinnherred det berre menn med. Vi kjenner heller ikkje til kven 2014. som var leiar dei fyrste åra. Seinare var Hans Påska 2012 USKEDALSPOSTEN Side 21 ___________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ Uskedalen Kyrkje 100år i 2014. Foto Tore Mathiesen Døssland, Helge J. Feet og Jørgen Thunol sentrale personar og leiarar fram til 1900. Laget var laust organisert utan skrivne medlemer. Vi må likevel rekna dette som den fyrste organiserte foreningen i Uskedalen. 170 års jubileum i 2014. Uskedal Indremisjon frå 1863 Ser vi bort frå Norsk misjonsselskap sin forening i Uskedalen frå 1844, er Uskedal idremisjon det eldste laget i bygda, skipa i 1863. Bakgrunnen var arbeidet til Hans Nilsen Hauge og oppheving av konventikkelplakaten i 1842. Tormod Myklebust skriv om framvoksteren av lekmannsrøsla og om bygging av bedehuset i Uskedalen i Kvinnhersminne, årbok 15, 2011. 150 års jubileum i 2013 Ljosje Uskedølen frå 1913 Uskedal Fråhaldslag var skipa alt i 1885 og var sterkt prega av arbeidet i misjonslaga. Ljosje Uskedølen frå 1913 med barneljosen Solfjell henta medlemer frå den frilynde ungdomsrørsla. Øvstetemplar har vore: Andreas Haugland, Brigt Rød og meieristyrar Kristen Døssland. Barneljosen var i drift fram til 1954 Om Ljosje Uskedølen hadde vore aktiv i dag, hadde dei hatt 100 års jubileum i 2013. Sunnhordland, Hardanger og Voss Indremisjonssamskipnad frå 1864 Etter mykje førearbeid vert ”Sønhordland, Hardanger og Voss Fellesforening for Indre Mission” skipa i løa til Hans Døssland i 1864. Namnet vart seinare endra til Sunnhordland, Hardanger og Voss Indremisjonssamskipnad, forkorta til Samskipnaden. Samson T. Stueland var fyrste formannen. Etter han kom Tormod Myklebust frå Uskedalen. 150 års jubileum i 2014 17. mai ved bautasteinen. Foto Ola Matti Mathisen. Bautasteinen frå 1914 Bautasteinen er ein minnestein for utkommanderte i striden 1807 – 1814. Påska 2012 USKEDALSPOSTEN Side 22 ___________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ Steinen er reist i 1914 etter initiativ frå Uskedal ungdomslag. Til vigslinga 17. mai same året skreiv Kristen Døssland diktet Ei takk til fedrane. Kvar 17. mai er det minnemarkering og elevar frå Uskedal skule les Olaf Agnar Gausvik si helsing Ved bautasteinen. Dei tjueni namna er hogne inn av Abel Eik og Johannes Wang. Til 100 årshøgtida bør steinen reingjerast og alle namna må friskast opp. 100 års markering i 2014 Uskedal kyrkje frå 1914 Kyrkja er bygd i 1914 etter teikningar av domkyrkjearkitekt Olaf Nordhagen. Byggmeister var Engel Sundfjord frå Strandvik i Fusa. Kyrkja hadde si opphavelege form fram til restaureringa i 1965 då mellom anna det særeigne kuppelforma tårnet vart skifta ut med ein spiss hjelm. Ei skriftnemnd er alt i arbeid med ny jubileumsbok. Kaare Skaala er forfattar. 100 års høgtid i 2014 Uskedalen bedehus, Foto Tore Mathisen Helgheim, Foto Tore Mathisen Helgheim frå 1934 Vonheim, Foto Ola Matti Mathisen Det nye Helgheim vigsla 11. mars 1934 av skuledirektør Knut Markhus. Mykje arbeid er gjort med huset fram til i dag, - nye vindaugo, påbygg med nytt saniteranlegg, handikaptoalett, rullestolsinngang, nytt kjøkken, oppussa matsal og enøktiltak med to varmepumper. Det føreligg planar om renovering av kjøkkenet. Meir informasjon finn du i boka Uskedal ungdomslag 1888 – 1988. 80 års jubileum i 2014 Vonheim frå 1933 Uskedal bedehus frå 1933 Til slutt tek vi med at H. Sætre bakeri starta i 1934 i Skaale sine butikklokale på Seimsfoss. Han flytta verksemda til Uskedalen i 1338/39. Sætre kjøpte tomta av Kristian O. Bringedal. Grunnmuren var alt sett opp. Tanken var at Konstanse Bringedal skulle driva handel her. Ho døydde ung og H. Sætre bygde bakeri og butikk på tomta. Nedlagt 1971. 80 års jubileum i 2014 om bakeriet hadde vore i drift i dag Førebuingsarbeidet for bedehus i Uskedalen tok til alt i 1919 med innsamlingslister og tilrådingar frå Bertel B. Myklebust, Ivar Arnesen d.e. og lærar Jørgen Thunold. Huset stod ferdig i 1933. 80 års høgtid i 2013. Jacobine Haugland eftf. ( Mollo ) opna ny butikk i 1963 tvers over riksvegen. Den velkjende manufaktur og matvarebutikken hadde då vore i drift sidan 1927. Nedlagt 31. desember 1994. 50 år i 2013 om butikken hadde vore i drift Vonheim er forsamlingshuset på flyttefot, frå uthus på garden Nedre Sandvik i Dimmelsivk, via skulehus i Uskedalen fram til 1902, det fyrste Helgheim til det Vonheim vi ser i dag frå 1933. Les meir: Britt Torill Mykelbust Mathisen sin artikkel i Kvinnhersminne 15, 2011 80 års jubileum i 2013 Påska 2012 USKEDALSPOSTEN Side 23 ___________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ TI PÅ GATA TEKST OG BILDE: Av Sunniva E. Myklebust, Ingeborg Bjørnebøle, Karen P. Brede og Emilie Bringedal Spørsmål: - Har du påskeegg, og kva har du i det? - Kva betyr påsken for deg? Ronya Lakselv -Ja eg har påskeegg. Godter. -Jesus dø på korset og stod opp igjen Ingrid Schwenke -Eg hadde det før, og då var det godteri i det. -Koselig å vera med familien og dra på hytta. Ann Helen Rød -Nei -Jesus dø og stod opp igjen Karoline E. Myklebust -Ja.Har snop i det. -Ha fri og kosa meg med familien og stå på ski. Sivert E. Myklebust -Ja. Snop og leiker. -Ha fri og og vera med familien. Leita etter påskeegg Tor Eik -Nei, men eg har til barnebarna med godteri i. -Eg slappar av og går til fjells. Maren H. Gundersen -Ja, og eg har godteri i. -Veit ikkje. Oskar Langballe -Nei, men visst eg hadde hatt hadde eg hatt marsipan. -Ei religiøs høgtid Harald Berg - Nei. - Eg har fri og slappar av. Knut Lie -Nei - Å fiske i båten. Vi leverar ut blomar i Uskedalen og omegn. Gjennom Interflora kan vi formidla blomehelsningar til heile verda. Brekketoppen, 5463 Uskedalen Vakttelefon 926 40 546 - Tlf: 53 48 63 22 Bilutleie Understellsbehandling Viking/NAF redningstjeneste Sal av Tysse-tilhengarar Påska 2012 USKEDALSPOSTEN Side 24 ___________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ ”Så, du skal verta millionær?” Av Tormod Vågen vart skrive på 1960 tallet ein gong. Arna og Tormod Vågen. Biletet er teke i USA i 1946 Han Ola var ein luring, Men han tala med oss borna, og vi tykte godt om han. Nå såg eg på lang fråstand at han hadde noko særleg på hjarta. Det var slikt eit lurt glimt i høgre auga. ”God dag, Tormod, er du ute og går?” ”Ja, eg skal eit ærende til krambua.” Så klukklo han litt, og eg skjøna det var noko særleg i vente. ” Så du skal værta millionær, du, far?” Det kom ironisk og spottande. Eg kjende at eg vart sprutande raud og svara kjapt at eg aldri hadde hatt slike planar. Men Ola heldt på sitt, og straks fekk eg vita kven kjelda var. Ein av skulekameratane mine hadde fortalt at eg ville verta millionær. Eg hadde sagt det i fullt alvor. Eg var stum. Samanhengen og mistydinga skjøna eg snart. Men skulle eg fotelja han Ola sanninga, eller skulle eg teia? Den vesle hjernen arbeidde med snøgg fart. Eg kunne i alle fall ikkje lata han og andre tru at eg var stormannsgalen. Han Ola tala med all slags folk, og snart ville denne mistydinga fara dalen rundt. Nei, skuldinga måtte avlivast straks, og før eg visste ordet av det, glapp det utor meg: ” Eg har ikkje sagt millionær, men misjonær.” Ola vart ståande med open munn og tok opp att liksom for seg sjølv det eine ordet: misjonær, misjonær. Eg kjende det som vegen sokk under meg, og sekunda var lange som timar. Ola bad meg helsa heim, og eg for av stad så snøgt dei små føtene kunne bera meg. Eg korkje såg eller høyrde. Mi eiga verd vart så stor. Eg fekk kjøpt varene på krambua og sprang oppetter vegen for å koma åleine. Eg kjende det som alle såg på meg Først då vegen gjekk attom det store steingjerdet på Dønhaug, kunne eg anda fritt og tenkja over kva som hadde hendt. Her var eg åleine og let tankar og kjensler få fritt laup. Eg kjende det som verda var ny. Ei uventa, uhyggeleg og stor oppleving hadde ført meg inn i eit nytt tilvære. Misjonærtankane var nok ikkje nye, dei hadde litt etter litt festa seg i barnesjela. Mor hadde sått misjonssæden, og hennar bror hadde nørt han. Sjølv tenkte Albert Myklebust å verta misjonær, men han var for gammal. Han arbeidde som forkynnar heime, og vi borna kjende varmen av misjonselden, som brann i hans sjel. Misjonærtankane mine var såleis ikkje nye, og i ei fortruleg stund hadde eg fortalt eit par kameratar om mine framtidsdraumar. Eg fekk høyra deira planar, og dei mine. Men at dei skulle fortelja dette til vaksne folk, hadde eg aldri tenkt. Ikkje eingong mor kjende til misjonærtankane mine. Men no vart altså dette ei offentleg sak. Eg såg for meg dei som til vanleg tala med han Ola. Ofte sat han på krambua med pipa om kveldane og drøfta alt som gjekk for seg i dalen. Enn om han skulle fortelja det der. Eg vart både kald og varm. No ville både store og små tru at eg var stormannsgalen. Kanskje desse to kameratane hadde bore det utover heile bygda? Var det dei som hadde rengt, eller var det han Ola som hadde høyrt feil? I alle fall ville no sanninga koma fram. Alt i kveld ville kanskje Ola lata bomba springa i piperøyken på krambua. Då ville han Gunnar høyra det og. Han satt ofte der, og han kjende meg godt frå fabrikken. Han ville sikkert seia at eg ikkje var betre enn dei andre. Når han skulle ausa opp sild og brisling or laken, trengde vi på han frå alle kantar. Ofte vart han sinna og kravde at vi kom ein etter ein med korga vår. Han hadde jaga meg også eit par gonger, den eine gongen bruka han endå til vonde ord. Siste gongen han ausa Påska 2012 USKEDALSPOSTEN Side 25 ___________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ Tormod Vågen vaks opp i Uskedalen og Vågenhuset i Vågabrekka. opp, fekk eg ikkje sild. Han visste at vi arbeidde på akkord og skulle skifta silda rettferdig ut. Men elles måtte eg nok erkjenna at Gunnar likevel hadde rett. Eg hadde vore like pågåande som dei andre, og det var gale av meg som tenkte å verta misjonær. No skulle alt verta annelis, ja, no måtte det verta annleis. Etter denne dagen kunne eg rekna med at heile dalen visste om mine framtidsplanar. Ei kjensle av noko stort og verdfullt, Nesten høgtidsamt la det seg innover livet, der eg gjekk i mine einge tankar langs steingjerdet. No var eg komen fram på bakkekanten, nesten ned til stabburet hans Nils. Der låg dalen framom meg. Nei, kor fager han var. Som ein krans omkring låg Ulvanåsa, Solfjell og Ådnaklett. Dei to siste var grøne og blide, men den første reiste seg majestetsisk og snau opp mot den evige snø. Men så kom dei grøne liene nedanfor, og på begge sider av elva i dalbotnen låg gardane. Mange hagar var raude av kirsebær, og folket var ute på markene. I dag gjekk det mykje turrhøy i hus. Eg let augo gli frå gard til gard og fann snart ut kven av dei som var lengst komen med slåttonna og kven som hadde mest att å gjera. Eg kjende både gardane og folket. Men alt dette måtte eg ta farvel til . Med eitt kjende eg som om hjarta var knytt til dalen og folket med tusen band. Augo mine gleid oppover åsen. Attom låg heimen min. Kanskje det var ei styring at eg ikkje kunne sjå han nett no. Eg kjende at noko snørde seg til der inne og ein klump sette seg fast i halsen. Kunne eg makta seia farvel til far og mor og til alle mine? Med eitt kjende eg kor glad eg var i dei alle saman. Skulle eg reise til misjonsmarka, måtte alle omsyn fara. Eg måttte risikera livet og rekna med å aldri å sjå dei att. Nei, eg var nok for veik likevel. Eg kunne nok ikkje verta misjonær, eg var berre ein vanleg liten gut i ein trong dal. Misjonærane var store menn med stor tru. Eg hadde stogga ovanfor stabburet hans Nils. Det var som eg ottast for å møta menneske. Kva skulle eg svara om dei gav meg same spørsmålet som han Ola? Eg kunne ikkje fara rundt i dalen og fortelja at eg skulle verta misjonær. Eg måtte stansa her og finna svaret eg skulle gi. Ei stund var det som om eg stod i skårfeste oppe i fjellet. Ikkje kunne eg gå attende. Eg hadde sagt det sjølv til han Ola at eg skulle verta misjonær. Om eg svikta mitt ord, vart eg ærelaus i heile dalen. Men kunne eg våga spranget frå den siste fjellskrenten utover det store stupet? Torde eg seia ope til dei som spurde, at eg skulle verta misjonær? Som eg stod der rådvill og redd, var det ei røyst som kviskra stilt ein stad der inne: Du har gløymt å tala med Jesus om saka Eg vart reint redd meg sjølv. Her gjekk eg med misjonærtankar utan å nemna det med Jesus. Det måtte vel vera påfunn og stormod alt i hop. Eg falda hendene og bad. Det kom ikkje mange ord, for alt sprengde på samstundes. Eg visste ikkje kvar eg skulle taka til. Bøna var berre halve setningar. Men eg fekk nemna samtalen med han Ola, og bad om hjelp til å verta misjonær. Og etter som eg bad, kjende eg meg roleg, og ein still, lun fred fylte sjela. Det kjendest som å koma inn frå eit stormande hav til ei lun hamn. No kunne eg gå vidare. Snart var eg framom huset hans Nils. Han og kona arbeidde med høyet og håtta ikkje eingong at eg kom framom. Eg kjende meg så merkeleg no, så ny og sterk og glad. Eg var liksom komen inn i ei onnor verd, der eg levde åleine. Dei andre var komne så på fråstand. Eg såg dalen og folket og arbeidet utanfrå, frå ei onnor verd, ei verd eg lika å leva i . Eg ottast det berre var ein overgang. Eg kjende at eg ynskte å halda fast på den nye opplevinga. Eg torde nesten ikkje stiga i vegen. Kan det vera berre ein overgang? Nei, eg vert aldri den same som før, men eg må visst ha alt dette nye for meg sjølv. Eg får vona dei andre gløymer det, så vert løyndomen min åleine. Seinare skal løyndomen verta openberra og kjend. Det var så underleg å koma heim. Eg kjende meg så framand. Eg høyrde nok heime der, men berre for ei lita stund. Den kvelden vart eg liggjande lenge og tenkja. Då eg hadde bede kveldsbøna mi, måtte eg til att. Spørsmålet arbeidde seg innetter i sjela, dette eine, store spørsmålet: Er det Guds vilje at du skal verta misjonær? Eg hadde inga openberring fått. Misjonskallet måtte sikkert vera noko mykje meir. Men før eg sovna om kvelden, lova eg å fylgja Jesus kvar han vile føra meg. Påska 2012 USKEDALSPOSTEN Side 26 ___________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ Tormod Vågen Tormod Vågen blei han fødd i Uskedalen i 1903. Døde i 1970. Mor hans var Brita Myklebust og far hans Ole Vågen frå Herøysund,. Foreldra til Ole heite Onarheim til etternavn, dei kom frå Tysnes. Brita og Ole budde på Myklebust dei fyrste åra og fleire av borna vart fødd her. Seinare kjøpte Ole og Brita garden Vågen og flytta frå Uskedalen til Herøysundet. Etter nokre år flytta dei attende til Myklebust. Her budde dei medan dei bygde nytt hus nede i Uskedalen. Huset som seinare vart lærarbustad. Ole arbeide då på sildoljefabrikken. Ei tid arbeide han på siloljefabrikken i Strandvik. Då brørne hans, Theodor og Gustav Onarheim starta opp Stord Sildoljefabrikk A/S, bad dei sterkt på Ole til å bli partnar der. Dette var fyrste starten på det som seinare vart kalla Kjøtteinen, A/S Stord Verft og Aker Stord. Brita og Ole Vågen flytta då med familien til Skottaberg på Stord, og vart verande der. Tormod Vågen var generalsekretær i Norsk Luthersk Misjonssamband (NLM) i 34 år, i ei tid då arbeidet til denne misjonsorganisasjonen var i sterk vokster både i Noreg og på misjonsfelta. Den sterke voksteren saman med opptak av nye misjonsfelt stilte store krav til Vågen. Han vart snart kjent som ein handlekraftig mann som løyste store utfordringar på ein dyktig måte. Vågen voks opp i ein “lesarheim” i Uskedalen i Kvinnherad; begge foreldra var aktivt med i det kristne arbeidet i bygda. 14 år gamal vart han sjølv ein vakt kristen. Hausten 1920 vart han elev ved Framnes Ungdomsskule i Kvam i Hardanger. Då hadde han ei tid kjempa med spørsmålet om å reise til Kina som misjonær. Året etter vart han opptatt ved Fjellhaug misjonsskule ved Kristiania, som Det norske lutherske Kinamisjonsforbund (frå 1950: Norsk Luthersk Misjonssamband) dreiv. 1925 tok han lærarskuleeksamen, som på den tida var ein del av opplegget ved misjonsskulen. Året etter var han ferdig på misjonsskulen. Særleg undervisninga til Johannes Brandtzæg, Kinamisjonsforbundets formann og sekretær, fekk mykje å seie for Vågen. Midt i studietida på Fjellhaug vart Vågen ein dag kalla inn til skulestyrar Enok Osnes, som spurte om han var interessert i å studere teologi. Etter at han var ferdig på misjonsskulen våren 1926, las han til examen artium på latinlina på eitt år, og før jul 1931 tok han teologisk embetseksamen ved Menighetsfakultetet. 1931 døydde Johannes Brandtzæg, og Ludvig Hope tok over som generalsekretær. Men Hope var så gamal at han kunne berre stå nokre år i dette arbeidet. Det er ingen løyndom at Hope meinte at Tormod Vågen ville vere den rette mannen i denne stillinga. Slik gjekk det også. 1936 overtok Vågen som generalsekretær i Kinamisjonsforbundet. Han hadde då opparbeidd seg ein sterk posisjon mellom misjonsvennene, var kjent som ein dyktig og inspirerande talar og viste også store leiarevner. Sjølv om han var ung då han overtok, voks han med oppgåvene. Det viste han ikkje minst då Kina vart stengt for kristen misjon omkring 1950 og nye misjonsfelt måtte finnast. På få år etablerte NLM nytt misjonsarbeid i Etiopia (1948), Hong Kong (1949), Japan (1949), Tanganyika (Tanzania) (1950) og Taiwan (1952). Både utfasinga av arbeidet i Kina og etableringa av dei nye misjonsfelta sette store krav til generalsekretæren. Også NLMs arbeid i Noreg vokste sterkt i etterkrigstida. I tillegg til den store forkynnarverksemda NLM dreiv rundt i bedehusa, kom reising av leirstader og nye skular. Sjølv om Vågen hadde gode medarbeidarar til å hjelpe seg, Påska 2012 USKEDALSPOSTEN Side 27 ___________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ kvilte mykje av ansvaret på ham. Med sin store arbeidskapasitet løyste han oppgåvene på ein måte som det stod og framleis står respekt av. Vågen fekk også tid til å skrive cirka 15 bøker i tillegg til sine mange andre gjeremål. Han skreiv andaktsbøker, oppbyggelege bøker, misjonsbøker og teologiske bøker. Her skal berre nemnast andaktsboka I Kongens nærleik, Når øst og vest møtes, Ved kjelda, Hans fotspor gjennom Israels land og hans Fortolkning til Lukas-evangeliet. Vågen skreiv i tillegg til bøkene mange artiklar om kyrkjelege emne i forskjellige blad og tidsskrift. Som den dyktige misjonsleiaren Vågen var, fekk han mange tillitsverv. 1938 var han utsending for Norsk Misjonsråd til Internasjonalt Misjonsråds misjonskonferanse i Tambaram, India. Under den andre verdskrigen vart han medlem av Den Midlertidige Kirkeledelse etter arrestasjonen av Ludvig Hope. Han var medlem i Direktoratet for Norsk Utviklingshjelp, av styret for Indiafondet, av styret for Vårt land og fleire andre styre og råd. Tormod Vågen hadde eit lågkyrkjeleg grunnsyn med vektlegging på det allmenne prestedømet og nådegåvene. “Kyrkja er nådegåvene sitt rike,” heiter det hos Vågen. Han la vekt på at misjonsorganisasjonane og lekfolket måtte arbeide fritt i høve til kyrkja sin embetsstruktur. Men folkeog statskyrkjeskipnaden ville han gjerne halde på. Den hadde etter hans meining mykje å seie for oppsedinga og for å nå flest mogeleg menneske med kristen forkynning. Kjelde: http://snl.no/.nbl_biografi/Tormod_Vågen/utdypning HUSFLID PRODUKTER TREVARE PRODUKTER HAGE – UTEPRODUKTER TRYKKING PÅ DIV. ARTIKLER VED -tar imot bestilling og kjører ut. VASKERI -dyner, madrasser, tepper, klær, soveposer, kjeledresser m.m. UTEOPPDRAG -rydding av skog/hage, rive bygninger, produksjon og oppsett av gjerde o.l. TLF: 53 47 55 00 epost: [email protected] Påska 2012 USKEDALSPOSTEN Side 28 ___________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ Av Sunniva E. Myklebust, Ingeborg Bjørnebøle, Karen P. Brede og Emilie Bringedal Her kjem forslag til nokre aktivitetar som ein kan gjøra i påska. Laga fingerdokker av filt: Likar du å spele teater? Då er dette noko for deg! Lag fingerdokker av filt og lag eit teaterstykke med dei. Historien lager du sjølv! Det er berre fantasien som set grenser for kva dukker du vil laga. Sjå nokre dømer her. Du treng filt av ulik farge, saks, tusj,papir til å teikne mønster på og lim for tekstil. Lykke til. Mal dine egne potter Blomsterpotter som ingen andre har! Kjøp nokre leirpotter, mal flott mønster på dei. Set nokre av vårblomane oppi . Set det i ditt eige vindauga eller gje det i presang. Påska 2012 USKEDALSPOSTEN Side 29 ___________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ Trolldeig, ein kjekk aktivitet for heile familien! Deigen lagar du slik: 5 dl mjøl 2 dl vatn 1 ss matolje Steiking: 180 grader i ca 20 minutt. Avkjøl dei på rist. Form trolldeigen til figurar av ulik slag, sett det på ei bakeplate og steik det i ovnen. Etterpå kan du male dei . Du kan lage perler til smykke, serviettringer, leikekaker, -frukt eller –middag på tallerk. Uteleiker! Skal du vera i snøen i påsken er her ein kjempekjekk leik! Hinderløype på ski. Lag skirenn med ulike hinder underveis. Til dømes skritte over ein kasse, ta av skia og lage ein engel i snøen, gå baklengs nokre meter, kaste snøball på blink, blåse opp ein ballong og smelle den. Kanskje finn du på noko endå meir spennande? Inne eller ute? Her er to leikar som både kan leikast inne og ute. Ikkje smile. Denne er skikkeleg vanskeleg viss du har lett for å begynne å le! Ein person skal svare på alle slags rare spørsmål – utan å smile eller le. Viss ein gjer det, er du ute. Ta tida og sjå kven som klarar å halde ut lengst. Bygge ein historie. De kan dikte ein historie i lag. Sei ett ord kvar, og finn på etter kvart. Det kan bli slik: Det-var-ein-gong-einmann-som… Dette kan bli skikkeleg moro! Påska 2012 USKEDALSPOSTEN Side 30 ___________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ Historia om Bedehuset Av Tormod Myklebust ( Kvinnhersminne, årbok 15.) Bilete av Uskedalen bedehus. Foto Tore Mathiesen Uskedal Indremisjon som eig Bedehuset, har ein lang historie. Det er det eldste laget i bygda, skipa i 1863. Laget saman med Omvikdal Indremisjon (skipa same år) er pionerar i denne samanheng. Organisering av misjonsarbeid kom som fylgje av verksemda til Hans Nilsen Hauge og oppheving av konveltikkelplakaten i 1842. Samson Stueland (1798) frå Omvikdalen skulle bli ein sentral mann i mangt og mykje i bygdene her. Han var ein av dei fyrste haugevenene. Desse samlast om Guds Ord sjølv om dei visste at konveltikkelplakaten stod ved lag. Samson Stueland var den fyrste åndelege leiaren, han vart bådde ordførar og tingmann. Samson var kjend med mykje dugande folk, frå stortingstida si, og frå tida då han var med og skipa Det Norske Misjonsselskap (1842). Dei fyrste indremisjonsforreningane vart skipa i Skien i 1853. Stueland fylgde med på dette, og fekk opplysningar og lovene til laget, tilsendt. I 1863 tala Samson Stueland på eit oppbyggjingsmøte hos son sin, Samson Myklebust i Uskedalen. Nokre skreiv seg som medlemmer. Slik kom lagslivet i gong. I Omvikdalen og Uskedalen, så kom Skånevik. Det skjedde mykje på kort tid. Alt på 2. Pinsedag i 1864 vart ”det store skipingsmøte” halde i løa til Hallvard Døssland. Hardanger, Sunnhordland og Voss Indremisjonssamskipnad vart fødd. Snart kom det indremisjonslag rundt i bygdene, alle tilslutta Indremisjonssamskipnaden. Kvifor så seint? Når Uskedal Indremisjon vart skipa i 1863, kvifor kom der ikkje Bedehus før 1933, sytti år seinare? Det er vel fleire grunnar til det. Dei hadde forrenings og oppbyggjingsmøta rundt om i heimane. Sommarstida var det ikkje uvanlig med møter og stemner ute i det fri. Det er fortaldt at det var samarbeid mellom grendene når det gjaldt kunngjering av møtene. Når dei på Myklebust la eit kvitt klede på smietaket, så var avtalen med dei i Haugen og Øvre Feet, at det vart oppbyggjingsmøte neste søndag. Så vart ungane sende rundt med invitasjon. Elles samlast dei på skulehuslemen, eller ved visse høve i skulestovene. Vi veit at Bladstyrar og Stortingsmann Lars Oftedal Påska 2012 USKEDALSPOSTEN Side 31 ___________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ Ungdomslaget alt på sitt fyrste møte etter skipinga, samtala om å få seg eige hus. Dette er truleg fyrste gong vi finn at spørsmålet om eige Bedehus er ført i pennen. Datoen er 6. juni 1915. Laget hadde og sitt handskrivne blad med namnet Sædekorn. 1.søndag i advent, 1927. Frå framhaldskolen i kjellaren i bedehuset vitja bygda i Juni 1888, truleg var han her ved fleire høve. Han tala i skulestovene. Det var stappfullt, vinduene var opne, og mange var samla utanfor huset. Uskedalen fekk kyrkja i 1914. Dette var ein stor bygdedugnad. Mange som også hadde tankar om Bedehus, prioriterte nok kyrkjehuset. Eigen kyrkjegard kom i 1898 og kyrkja i 1914. Gleda var uendeleg stor i bygda. Men , kva med Bedehus? Dette var dagen for ny oppblomstring av indremisjonsarbeidet. Nytt Indremisjonsstyre vart valdt. Det ser og ut til at dei organiserte arbeidet for andre misjonslag denne dagen. Der vart valdt lokalt styre for Norske Misjonsselskap og Santalmisjonen(?), og for Fattigpleien. Etter at kyrkja var ferdig i 1914, har nok samtalen om Bedehus i bygda auka på. På årsmøtet for Uskedalens Indremisjon ungomsforrening, den 20. april 1918, vart det opplyst at det er sett kr. 140.- i Kvinnherad Sparebank, til Bedehusfond. Ungdomane viste veg, også når det gjaldt økonomien. 15. febr 1919, skreiv Skulestyrar Jørgen Thunold ei oppmoding til bygdefolket. Den er og underskriven av Bertel B. Myklebust og Ivar Arnesen. Thunold skriv: 9. mai 1915. Vi her i Uskedalen kan med stor glede og tilfredshet Denne dagen ”foretoges en oppfriskning av Uskedal se tilbake på at Gud vakte en så at sige, enstemmig Indremisjonsforrening”. Det går fram av notatar, at det trang til å få oss en kirke. Nu har vi den som en før dette, ikkje er mykje møtebøker å finna. Men i dyrebar skatt og klenodie som ingen av oss vil miste. Samskipnaden sitt arkiv, finn ein innbetalingar m.m. Men her i vår dal har vi også været vante til at som viser at laget heile tida har vore aktivt. I 1915 vart samles om Guds Ord i mindre møter. Derfor føles her statuttane fornya og vedtekne. Paragraf 1 seier at laget nu hos flere en sterk trang efter at kunne få sig et si oppgåve er på Guds Ords grunn, og i truskap mot den lokale, hvor man kan samles til felles bøn og felles luth. kyrkja si vedkjenning, å fremja kristeleg liv og oppbyggelse om Guds Ords hørelse og betraktning, kristeleg opplysing i området sitt. noget som er uadskilelig fra det kristelige liv. I 1915 var desse i styret :Bertel B. Myklebust,formann, Dette at kunne få sig et nytt lokale hvor man til Jørgen Thunold, nestformann og sekretær, Ole Vågen, hvilken som helst tid, fritt og uhindret, kunne samles i kaserar og Peder Kjærland og Nils N. Haugland. sådant øyemed, er som sagt nå manges ønske. ”Ungdomslage (til)Uskedalen indremission vart skipa i Det er nødvendig for vår bygd at få et lokale til skulehuset ved Uskedalssjøen onsdag den 8 april 1915.” oppbyggelsesmøter, missionsmøter, avholdsmøter og Dette som resultat av ei stor vekkjing ved Nils Lavik. møter for andre kristelige gjøremål, så som fattigpleie, sykepleie osv. Det er en troens og Mellom 30 og 40 menneske møtte fram, storparten kjærlighetens gjerning som her foreligger for os. Og ungdom. Dette var altså litt før 9.mai 1915, då så visst gjerningen er begynt og blir fremmet i Jesu Indremisjonsslaget hadde oppfriskingsmøte. Kanskje navn og med bønn om hans velsignelse håper vi og at ungdommane synest dei ”gamle”var litt trege? Dei den vil ha fremgang. hadde pågangsmot og trong til å samlast. På Den Herre, viss sølvet og guldet tilhører, mens vi er skipingsmøtet var det tale av seinare stortingsmann Nils husholdere derover, vil dersom det er hans nådige Lavik. vilje at huset skal kome i stand, visseligen vite at lede Vi legg merke til at ungdomslaget har møtebok frå hjerte og hånd til velsignelse, og gjøre at man med møta alt frå starten. Her er også medlemslister. glede vil rekke sin skjærv til denne sags fremme. Næst Indremisjonslaget derimot har ikkje skikeleg møtebok Gud være du saken hermed anbefalt medkristnes før frå 1927. hjertelige deltagelse og medvirkning. Undertegnede innbyder da hver enkelt til velvillig Det som er viktig i denne samanheng er at tegnelse av gaver til forannevnte øiemed. Påska 2012 USKEDALSPOSTEN Side 32 ___________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ Men,var dette rette staden? Dei tok seg tid til å ta ein ny runde på dette. Det frilynde ungdomslaget hadde nemleg hus rett over vegen for Bedehustomten. Det nye Helgheim, vart bygdt om lag samtidig med Bedehuset. Gamle Helgheim, måtte gje plass til det nye, og vart flytta til Haugland som grendahuset Vonheim. Dette er spesielt. Ei lita bygd, byggjer praktisk talt tre forsamlingshus i 1933. Det som hende dette året fortel mykje om eit bygdefolk som ville mykje, og som makta mykje. Inger Anne Leite på basar. Foto Ola Matti Mathisen Dette klenodium av eit brev til sambygdingane, gjorde nok inntrykk. Frå no av var det ikkje tvil. Bedehus må koma. Men kva tid? Dei måtte ha lagleg tomt. Det ser ut til at dei trong noke førebuingstid. Først i 1925 finn ein lister frå innsamlinga i bygda. No var det alvor. Dei ymse grendene i bygda vart besøkt. Innsamlinga heldt vel fram like til byggjearbeidet vart sett i gang. Mange gav. Hundre kroner var nok ein stor sum den gong. Det var enkeltgåver på tusen kroner og nedover. Kanskje merkast det skikkeleg, når gåva var på 50 – 60 kroner? Det var ikkje flust med pengar blant folk. Byggjenemd ”Undertegnede valgte bestyrelse til oppførelse av bedehus i Uskedalen holdt møte den 12/4-1928. Valg av formann foretages. Enstemmig valgtes Ivar Arnesen. Som varaformann valgtes lærer Omvik. På gammel og ny bok indestår i Kvinnhered Sparebank kr. 7440.- Til at ivareta Bedehhusets midler overfor banken valgtes Ivar Arnesen. Møte hevet. Ivar Arnesen, Johan Omvik, Bertel B. Myklebust, Aasmund Feet, Amund T. Myklebust Det er korte men gode referat frå møta i byggjenemda. Skrive i ei kladdebok. Nemda kom og med framlegg til lover for huset. Tomtespørsmålet. På eit møte i skulehuset, den 28.juni 1930 i, vart tomtespørsmålet grundig drøfta. Men saka vart utsett. Nye samtaler enda opp med at tomt vart kjøpt frå Andreas Bjelland, den vart no berre kalla Bedehustomten. Den vart betalt 26.nov. 1932 ,og kjøpesummen var kr. 700.- Indremisjonsfolket var nok lite konfortable, med Helgheim som næraste nabo. Ein tenkte nok at ein del av aktivitetane i og rundt ungdomshuset, høvde dårleg så nær Bedehuset. Dette førde til at ein fekk tomt på hand frå Anders Bringedal. Dette på nordsida av Lærarbustaden. Men av ymse grunnar trekkte Bringedal tilbodet. På ny måtte dei sjå seg om etter tomt. Det tredje alternativet gav resultat, og tida har vist at dette var eit godt val. Ein fekk kjøpa tomt hjå Sigurd Leite, for 400 kroner. Stykket fekk namnet Solborg. ”Bedehustomten” vart så seldt til Kristian Bringedal. Dottera Konstanse skulle starta handel her. Ho døyde svært ung, og Hilmar Sætre bygde seinare bakeri og butikk på staden. I 1933 vart det halde mange møter i Byggjenemda. På fyrste møtet den 3. januar måtte det velgjast eit nytt medlem til nemda. Ivar Arnesen var avliden. I hans plass vart son hans, Ivar Arnesen jr. valdt inn. Byggjetid. Uskedal Indremisjon hadde denne leiinga i byggjeåret 1933. Åsmund Feet var formann. Nils O. Myklebust var skrivar og kasserar, i styret var Ivar Haugland, Ivar Arnesen og Amund T. Myklebust. Salmon Sortland frå Bremnes teikna huset, han laga og gode arbeidsbeskrivelser. Dugnadsarbeid vart organisert. Hadde ein skrive seg for gåver i form av pengar, kunne desse omgjerast i dugnadsarbeid til ein sum av 50 øre for kvar time. Det måtte takast opp lån. Dette fekk dei i Kvinnherad Sparebank, stort kr. 3000.- mot pant i huset. Det låg føre 3 tilbod om oppføring av huset. På møte 20. mars 1933 vart det gjordt avtale med Byggmeister Johs. Wang, på grunnlag av hans tilbod. Samla sum for hus og inventar var kr. 8195.- Amund T. Myklebust vart valgt til å leia dugnadsarbeidet, og til å ha tilsyn med byggjearbeidet. Arbeidet må ha godt imponerande fort. Grunnarbeid, byggjearbeid, arbeid Påska 2012 USKEDALSPOSTEN Side 33 ___________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ Gruppe som spella inn film frå Hobbyklubben. Foto Ola Matti Mathisen. med innreiing og inventar, alt må ha gått kjapt frå hand. All material vart kjøpt hos Uskedal Trelastlager. Uskedal Treindustri produserte vindu, dører og benkjer. I september vart det søkt Kvinnherad Kraftverk om straum til bygget. Vigslefesten. Søndag 22. oktober 1933 kom den store dagen for Uskedal Indremisjon. Det nye Bedehuset vart vigsla. Festen starta kl. 14.00 og etter 6 timar, kl. 20.00, var festen over. Om lag 300 menneske deltok. Huset var fint pynta, det vart servert smørbrød og kaffi i kjellarsalen. Referatet fortel om mange innbedne gjester. Formann Johannes Aksnes Øystese, og fleire styrelemer kom frå H. S. og Voss Indremisjonssamskipnad. Prost Weibust, kapelan Skadberg og pastor Hervik deltok. På festen minnast dei Lærar Jørgen Thunold og Ivar Arnesen sen. som var avlidne. Desse hadde gjordt mykje for det nye Bedehuset, men fekk ikkje sjå det ferdig. Johannes Aksnes Øystese heldt vigsletalen. Seinare var det og tale av Hans Sandvoll frå Framnes Ungdomsskule. Mange deltok med vitnemål og helsingar.Takkeord vart retta til alle som hadde vore med. Ikkje minst takka dei Gud for huset som endeleg var på plass. Ein minnerik dag var over. Ei ny tid. No var det gamle indremisjonslaget komen i eige nytt hus, og ein kan berre ana den gode kjensla det var når dei kom saman. Søndagsmøte på føremiddagen, når det ikkje var Gudsteneste i Kyrkja. Ungdomsforreningen hadde møta sine på Søndagskvelden. Bønemøte på Torsdagskvelden. Huset vart brukt til basarar og festar. Etter kvart vart det svært vanlig med minnesamvær etter gravferder. Avhaldslaget heldt sine møter og festar. Uskedal Husmorlag hadde og lagsmøter her. Song og musikk kom litt etter kvart. Gitar, og harpeleik var tidleg i bruk. Seinare kom og fela. Det vart starta song og musikklag og Mannskvartett. Samson Leite var ein dugande leiar i mange år. Etter lang tids innsamling vart det i 1951 kjøpt inn orgel til huset. Det kosta om lag kr. 2500.Vinterstid i 1935 var det ei rik tid i Bedehuset. Emisær Kr. Sandven kom til bygda. Referata fortel at han virka her ei tid.Det vart vekkjing, og fleire kom til liv i Gud. Krigsåret 1940 var det og vekkjingstid. Johan B. Johnsen saman med pastor Hansen var talarar. Mange overgav seg til Gud, og gleda var stor. Håpet om å få oppleva slike tider, har alltid vore ein del av drivkrafta i misjonssarbeidet. Huset vart leigt ut til andre kristne organisasjonar, men ikkje utan vidare til fripredikantar (utan organisasjonstilknyting). Etter som åra går. Våren 1941 vart det utført sprengjing og arbeid ved Bedehuset. Dynamitten kosta då 2 kroner for kiloen. Fengheter 8 øre for kvar. Timeløna hadde stige frå 50 øre i 1933 til 75 øre - til 1 krone for timen. I krigsåra fekk ein murt opp forstøtningsmuren nedfor huset. Truleg for det meste på dugnad. Styrereferat frå 26 sept. 1943, fortel om brev frå Ordføraren. Han spør om Bedehuset er villig til å leiga ut 2 rom og kjøken til bustad for 5 mann og kokke. Mennene skal arbeida i Kjærlandselva (kraftutbygging). Dersom styret ikkje godvillig vert med på dette, må kommunen gå til rekvisisjon. Formanne, Åsmund Feet, løyste dette med å få til avtale med Hermetikkfabrikken Hardanger i Beinavikjo. Kommunen fråfall så kravet til Bedehuset. I 1945 førelåg det søknad frå kommunen om å få leiga vetlesalen til framhaldsskule. Det går fram av møteboka at småsalen i perioder vart utleigt til skulebruk. I 1945 var det halde 136 møter i Bedehuset, 6 større festar og 5 basarar. I 1946 var det spørsmål om å leiga ut rommet oppe, til buformål. Ynskjet vart avslege. Det vart vedteke å leggja inn springvaten frå Uskedal Vassverk i 1947. I 1949 vart talarstolane rosemåla av brødrene Påska 2012 USKEDALSPOSTEN Side 34 ___________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ Hjelmeland frå Herøysundet. På årsmøtet i 1955 vart det vedteke å montera elektrisk varmeannlegg i huset. Det var tilbod frå Olav Haugland, stort kr. 2105.20. På eit møte i 1958 vart det fyrste gong samtala om å få innlagt vassklosett. Helge Feet og Peder Kjærland var 2 av formennene i denne tida. I åra fram mot 1960 hende det mykje. Elektrisk varmeannlegg vart montert, ny garderobe med vassklosett skulle byggjast. Kjellarsalen skal panelast, kjøkenet skal få stor kokeplate. Fleire gonger vart det teke opp lån i banken. Etter at kjellaren var oppussa vart han leigt ut til Framhaldskule til det kom ny skule i bygda. I 1963 arbeide styret mykje med nytt tilbygg, der det skulle vera garderobe med vassklosett. Dette passa godt i 100 år jubileumsåret for Uskedal Indremisjon. Dessutan skulle det i 1964 vera 100 års jubileum i bygda, for Hardanger, Sunnhordland og Voss Indremisjonssamskipnad. Byggmeister Sigurd Wang teikna, og stod for byggjearbeidet. Eit stort dugnadsarbeid vart lagt ned og mykje pengar samla inn i bygda. Rett før det store jubileet til Indremisjonssamskipnaden var arbeidet ferdig og heile huset nymåla. Kostnaden for heile arbeidet var på kr. 40.000.I 1965 vart huset brukt til gudstenester og gravferder i samband med at kyrkja vart restaurert. På 70 talet var det og mykje dugnadsarbeid. Det var ungdomane som stod for arbeidet, men alle deltok. Kjellarsalen vart pussa opp, peis vart installert og det vart kjøpt småbord, stolar og piano. Åra mellom 1970 og 1980 var ein god periode i Bedehuset. Helst mange var med. Fleire unge spela og song, åleine og i grupper. I 1975 starta Yngste og Unge Røyster opp. Medlemmstalet var på det meste langt over hundre. No kom det og nytt piano i storesalen. Nytt kjøken kom til og i 1979 vart storesalen fornya. Golvbelegg, ny plattform, ny belysning og 120 stolar vart kjøpt inn. Ein stor koparkors, laga av Tor Lakselv, vart plasert over plattforma. I 1982 vart det sprengt ut mykje fjell og parkeringsplassen vart utvida.1 1986/87 kom det nye vindu i heile huset.Ytterveggene vart isolert og fekk ny bordkledning og der kom nye dørar. Fleire gonger var det storinnsamling av midlar, og ein fekk også ein del kommunale tilskot. Jon Harald og Jan Tvedt i det nye kjøkkenet. Foto Ola Matti Mathisen. Det har vore vanleg å markera bådde 5 og 10 årsperioder for huset. I 1995 fekk vi ei større pengegåve til høgtalaranlegg. Dette vart montert saman med teleslynge i 1996. Rundt tusenårsskifte skaffa ein seg ny oppvaskmaskin for storkjøken, og det kom brannsikert skap, fyrst og fremst for å sikra eit godt arkiv. Vår tid. Den siste store opprusting starta i 2007 og vart avslutta i 2011. Den vart delt i 3 byggjesteg. Fyrst vart det laga nytt kjøken i hovedetasjen. Nye toalett, og oppussing av garderoben. Andre byggjesteg innehaldt hovedsakeleg nytt sikringsskap og diverse oppgraderingar i høve til dette. Tredje fase var drenering rundt huset mot vest og sør, og ombyggjing av gamlekjøkenet til aktivitet og lagerrom. Huset vert mykje brukt. Tradisjonelle aktiviteter som Søndagsskule, Unge Røyster og Fredagsforum held stand. Småbarnstreff og Hobbyklubben samlar mange. Dei siste åra har konfirmantundervisning vore på Bedehuset. Gjennom året er det fast verksemd som søndagsmøter, bønemøter, møteveker og basarar. Huset vert leigt ut til årmålsdagar og minnesamvær eller konfirmasjonar og bryllup. 60 års jubileum i 1993. Jubileet vart markert med møteveke ved Gen.sekr. Ole Abel Sveen i Indremisjonforbundet. Laurdagskvelden var det stor fest, med mange gjester frå fjern og nær. Styret for 2012 er samansett av Jon Harald Kjærland, formann, Britt Torill Mathiesen, Sella Hjønnevåg, Jan Tvedt og Tormod Myklebust Påska 2012 USKEDALSPOSTEN Side 35 ___________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ Påskemat frå havet Krambu i Uskedalen Husk krambu i Uskedalen den mest spesiele foretningen i Kvinnherad. Brukt og Nytt Tlf. 53 48 63 46 / 48 02 16 29 SPEKEMAT - KJØTTPØLSER GRILLPØLSER – BACON Friheim - 5463 Uskedalen Telefon 53 47 63 11 Påska 2012 USKEDALSPOSTEN Side 36 ___________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ Gamle hus vert som nye. Bygda er i vokster. Folketalet har auka med 33 i 2011. Nye og unge familiar byggjer nye hus. Mange kjøper og overtek eldre hus som dei så renoverer og flyttar inn i. Vellukka restaureringsprosjekt finn vi mellom anna på Friheim, Musland ( Sjå Uskedalesposten, jula 2009 ), Kalvatre, Kjærland, Nedre Fet og Berglund på Myklebust. I dette nummeret av Uskedsalsposten finn du fyldig informasjon om to av desse tiltaka. Ungt par i nyrestaurert hus. Av Kristian Olav Bringedal Hage og hus på Berglund Berglund på Myklebust Ole Samsonsen kjem frå Bringedalsbygda, kjøper og flyttar til bruk 9 på Myklebust i 1885. I sin alderdom har Ole kår. Han byggjer seg løe med plass til ei ku og nokre sauer i ein utkant av bruket, det som seinare vert den frådelte parten Berglund. Sonen, Knut O. Bringedal og kona Ingeborg eig Berglund fram til sonen Knut Anker overtek saman med kona Anne Gurine. Eigendomen vert seld til Tor Øystein Myklebust i august 2010. Saman med kona Kathrine Miljeteig og sonen, Håvard, flyttar dei inn på i juni 2011. Tor Øystein kjem frå nabobruket. Han flyttar ikkje langt. Den nye familien på Berglund er godt nøgd med kjøpet og valet av plassen. Meidellhuset på Berglund Huset på Berglund er teikna av arkitekt Bjarne Meidell. Han er av Meidlane som dreiv handel på Vikjo ( Dimmelsvik ). Bjarne Meidell er sivilingeniør og arbeidde fleire år for arkitekt Alsaker i Bergen. Frå 1933 eig han Vangen i Rosendal som han sjølv har teikna. I dei siste arbeidsåra er han tilsett som kommuneingeniør i Kvinnherad. Påska 2012 USKEDALSPOSTEN Side 37 ___________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ Kathrine Miljeteig, Tor Øystein Mykelbust og guten Håvard på det nye kjøkenet. Bjarne Meidell døyr i 1957 og doktor Haugen kjøper dette og nabohuset. Meidellhuset på Berglund har eit villapreg og det merkjer seg ut med glasveranda, ark, småruta vindaugo, vakkert inngangsparti og vakre takdetaljar. På 1930 talet er Berglund eit moderne hus med innlagt vatn, vassklosett, boder, vaskekjellar, spisestove, ei mindre spisestove vegg i vegg med kjøkenet, salong med kamin, moderne kjøken og kabinett. Eit kabinettet er eit lite intimt rom med namn etter bruksfunksjon der ein ofte lagra gjenstandar som myntar, bøker, leiker og andre bruksgjenstandar. Kabinettet på Berglund vart dei siste 20 åra brukt til soverom. Vi finn Meidellhus i fleire bygder i Kvinnherad, mellom anna i Rosendal, Seimsfoss, Dimmelsvik og i Ølve. Trygve J. Haugland kjem frå Uskedalen til Ølve på 1930 talet og driv handel. Han byggjer langt på veg same huset som står på Berglund, brukt til bustadhus og forretning. Sonen, Ivar Haugland, bur i huset i dag. Restaureringa Huset er totalt renovert innvending med nye golv, vegger og tak i alle rom. Det er montert nytt elektrisk anlegg, nytt vvs anlegg og alle vindaugo er skifta. Utvending er alle sløyser skifta, noko kledning er ny og skorsteinen er renovert. Huset var ved eigartskifte i god stand, særleg fordi huset i alle år har vore tett og at det vart bygd i 1937 med materialar av høg kvalitet. Romdelinga i huset er uendra. Berre ei kjøkedør er blenda. Toma er grøfta og drenert. Hagen og løa Hagen er brakka, rydda for gamle frukttre og berbuskar. Ny plen er alt grøn og tomta er inngjerda på nytt. Innkøyrsla til huset frå kommunevegen er lagt om og gjort meir trafikksikker. Hagen skal plantast til og brotet ned mot elva skal ryddast og tilretteleggjast med ein liten uteplass. Den gamle løa til Ole Samsonsen , kåret hans, skal rustast opp med nytt støypt golv i underhuset, ny kledning og utskifting av roteskader på reisverket. Kathrine Miljeteig og Tor Øystein Myklebust har lagt ned eit stort arbeid med å rusta opp den vakre eigendomen Berglund. Mykje av arbeidet er gjort av Tor Øystein med god hjelp frå familien hans. Han køyrer og tek hand om alle maskinar sjølv og veit kva som skal gjerast for å fornya ein eigedom som Berglund inne og ute. Det vakre Meidellhuset på Berglund i Uskedalen er på nytt eit vakkert syn. Påska 2012 USKEDALSPOSTEN Side 38 ___________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ Berglund, teikna av Bjarne Meidell i 1934, fasade mot dalen. Merk deg det vesle sirkelforma loftsvindauga. Same motivet av Berglund i dag Kom og ver i Uskedalen utvikling og sei di meining om gode tiltak og utvikling av bygda. Møteplan våren 2012: * 11. april: Dialogforum m/ tema friområde og strandsona * 02. mai: Ope møte m/ tema: Kultur og turisme i Uskedalen - klargjering til sommarsesongen 2012 * 06. juni: Bedriftsbesøk/ tur i nærområde Om ikkje anna er kunngjort, tek møta til kl. 19 - Gamleskulen Har du gode saker, meld frå til: [email protected] eller til nettsida [email protected] Medlemsskap for verksemder. einskildpersonar, lag og organisasjonar: Betal kr. 200,- til konto 3460.07.52350 Påska 2012 USKEDALSPOSTEN Side 39 ___________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ Sveitsarhus inn i ny tid Av Ola Matti Mathisen Stova er både moderne og gammaldags. Foto Anbjørn Høivik. Riva eller restaurera? Dette var spørsmålet også for Margun Eik og Anbjørn Høivik. Margun har vore konservator i Baroniet og Anbjørn er planhandsamar i kommunen og heilt samde om svaret var dei ikkje. Men dei hadde ikkje store problem med å velgja det siste alternativet. Det ville føra det staselege og stilreine sveitsarstilhuset frå 1898 på Kjerland over i ei ny tid men likevel bevara mykje og mest mogeleg av det gamle preget. på Dønhaug. Huset på Kjerland var det imidlertid fetteren til Pål - Sivert Kjerland (1867/1863) - som bygde. Han fortener å bli kalla ein bygdehovding. Det gjer også han som budde sist i det urestaurerte huset – Sigvald Eik. Huset fortener dermed å bli teke vare på også som eit minne om desse personlegdomane. Det var i perioden 1840/1920 sveitsarstilhusa grodde opp som paddehattar rundt i Noreg og framfor alt då på landsbygda. I Uskedalen vart det bygd minst 5 og Pål Haugland som kom heim frå Amerika skal ha inspirert fleire til å satsa på slike hus. To av dei har i dag den opprinnelege stilen og det andre er kårstugua Målsetjinga var klår: Dei ønskte å ta vare på det originale preget samstundes som dei moderne krava vart tilfredsstilt. Det har gjeve ein god mik s som resultat og som døme på det kan ei peika på satsinga på vassbåren varme. Anlegget omfatta r ei 350 meter lang grøft ned til elva og håpet er at varmebudsjettet skal bli redusert med 70-80 prosent. -Eg visste kor mykje arbeid det ville bli og det stemte, seier Anbjørn og peikar på at det var ein stor jobb å gjera frå grunnmur til tak. Og medan vi er inne på taket: Berre ein tredel av det er no tekt med den originale skiferen. Resten er henta frå den nedlagte sildoljefabrikken i Beinavikjo, Sandvoll og Voss og det understrekar dei historiske kvalitetskrav som Margun og Anbjørn har operert med. Påska 2012 USKEDALSPOSTEN Side 40 ___________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ Innerdørene er orginale frå 1898. Foto Anbjørn Høivik. Margun og Anbjørn brukte som berekna 2 år på jobben, som også omfatta eit nytt inngangsparti. Dei flytta inn for eit halvt år sidan. Men ein god del står att og det gjeld ikkje minst hageanlegget som Margun med sin bakgrunn har særlege føresetnader for å utforma. Inne har dei behalde det gamle der det ikkje er øydelagt av tidas tann. Det var til dømes kjøkenet som vart erstatta av eit stilreint og kvitt IKEA-kjøken. Det står godt til det trekvite som ellers pregar mykje innvendig. Golvet var så slite at det vart skifta ut i sin heilheit og valet vart linoleum. Veggane er oppinneleg av tømmer og dei er behalde men det er lysna opp litt i bestestova og malt lyst i kammerset. Og med det same vi er inne på måling: Utvendig var huset faktisk måla raudt med bondeblått listverk. Men rundt 1950 vart det måla kvitt og det har dei no satsa på. Prosjektet har i høg grad vore eit dugnadsprosjekt og eit familieprosjekt. Familien har gjort omtrent halvparten sjølve og ein av dei som blir trukke fram spesielt er Ståle, faren til Margun. Han blir særleg berømma for listverket ute og inne. Ståle har laga imponerande kopiar der ingen detaljar er forsømte. IKEA vart valt då kjøkkenet skulle velgjast. Foto Anbjørn Høivik. Men Anbjørn legg til at vi slett ikkje må gløyma svigermor Alvhild som både tok seg av det som på moderne språk heiter catering og dessutan fungerte som ein fagleg inspirator, Utan henne hadde ikkje dette gått, innrømmar svigersonen frå Hokksund. -Så det heilt sentrale spørsmål: Kva med økonomien? - Vi sprakk ikkje, hvis det er det du er inne på. Det vart så dyrt som vi budsjetterte og venta, lyder svaret frå Anbjørn. Mange har vore spente på korleis det går med dette prosektet Familien har hatt eit jamnt sig av besøkjande og får det nok framleis. Dei som kjem innom vil sikkert bli imponerte også over kva dei har fylt romma med. Eit døme både på kreativitet og pietet er dette: P å veggjen i spisestova heng eit kjempefoto av Ulvanåso.. Alternativet hadde vore å slå hol i veggen og laga eit vindauga mot dette nærmast heilage fjellet vårt. Men løysinga er slett ikkje dum. Kanskje finansministeren hadde høyrt om den før han bestilte fotopanorama mot Mjøsa på det terror-ramma kontoret sitt i Regjeringskvartalet? Påska 2012 USKEDALSPOSTEN Side 41 ___________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ Tømmeret i spisestova er ubehandla. Foto Anbjørn Høivik. Til venstre: Det var naudsynt å gå drastisk til verks under restureringa. Over: Tre genrasjoner er er fornøgde med resultatet. Sivert, Margun Eik, Ståle Eik. Anbjørn Høivik, Ingar Påska 2012 USKEDALSPOSTEN Side 42 ___________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ REPARASJON AV HVITEVARER OG EL.VERKTØY SUNNHORDLAND ELEKTROSERVICE AS NAUSTHAUGEN 2 5463 USKEDALEN SERVICE TELEFON: 99 22 38 33 [email protected] www.sunnel.no Rimeleg overnatting og frukost i ein lun og koseleg atmosfære, finn du sentralt i Uskedal sentrum. Ope heile året. Nausthaugen 1, 5463 Uskedalen Tlf.: 53 48 60 39 – Mobil: 90 08 41 36 – Fax: 53 47 74 88 www.solheimturiststasjon.no email: [email protected] DIN LOKALE LEVERANDØR TELEFON 53 48 61 01 Stian Haugland tlf. 95 78 48 08 Tor Ove Haugland 90 51 14 71 Arne Johs. Haugland tlf. 95 78 62 39 HUSNES STORSENTER - Tlf. 53 47 16 08 Påska 2012 USKEDALSPOSTEN Side 43 ___________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ KVA SKJER I VÅR? Uskedalen Kyrkje Dato Tid Nattverd og andre opplysningar Søndag 18. mars kl. 1100 Samtalegudsteneste m/ Bønnevandring, Kristian Due Torsdag 05. april kl. 1100 Gudsteneste med nattverd, Kristian Due Påskedag 08. april kl. 1630 Høgtidsgudsteneste med nattverd, Kristian Due Søndag 29. april kl. 1100 Konfirmasjon, Kristian W Due Torsdag 17. mai kl. 1115 Familiegudsteneste, Kristian W Due Uskedalen Bedehus Dato Tid Kvar onsdag Kl. 18.30 Bøne-møte Søndag 25. mars Kl. 19.30 Møte Måndag 26. mars Kl. 17.30-19.00 Røystene Søndag. 1. april Kl.11.00 Nattverdmøte Fredag 13. april Kl. 19.00 Konfirmant – FEST Søndag 15. april Kl. 11.00 Møte Mandag 16. april Kl.17.00-18.30 Konfirmantgruppa Mandag 16. april Kl.19.00-20.30 Hobbyklubben – vår-avslutning Onsdag 18. april Kl.10.30-12.00 Småbarnstreff Søndag 22. april Fjelltun Bibelskule + Møte Mandag 23. april Kl.17.00-18.30 Røystene Laurdag 28. april Kl.13.00-14.30 Laurdagsskule – våravslutning på Kjærland Onsdag 2. mai Kl.10.30-12.00 Småbarnstreff – våravslutning på Kjærland Onsdag 2, mai Kl. 19.30 Møte Kr. Muslim misjon Mandag 7. mai Kl. 17.00-18.30 Røystene - Våravslutning Torsdag 17. mai Kl. 19.30 17- MAI- FEST Søndag 27. mai Kl. 11.00 Møte (1. pinsedag) Søndag 10. juni Møte Påska 2012 USKEDALSPOSTEN Side 44 ___________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ DEG VÆRE ÆRE. DEG VÆRE ÆRE ....... Deg være ære, Herre over dødens makt ! Evig skal døden være Kristus underlagt. Lyset fyller haven, se en engel kom, åpnet den stengte graven, Jesu grav er tom ! Refr .: Deg være ære, Herre over dødens makt ! Evig skal døden være Kristus underlagt. Se, Herren lever ! Salige morgenstund ! Mørkets makter bever. Trygg er troens grunn. Jubelropet runger ; Frelseren er her ! Pris han, alle tunger, Kristus Herre er ! Refr.: Deg være ære.... Frykt ikke mere ! Evig er han med. Troens øye ser det ; Han gir liv og fred. Kristi navn er ære, seier er hans vei. Evig skal han regjere, aldri frykter jeg. Refr.: Deg være ære .... Hobbyklubben ynskjer alle god påske!
Similar documents
Påske 2007 - Uskedalen
Det bur ein multikunstnar med eit frodig og mangfoldig talent midt i Uskedalen. Men det er nok ikkje alle uskedelingar som veit det, for tromsøværingen Tor Jan Lakselv (67) er heller smålåten og ha...
More information