Sberbank a.d. Banja Luka

Transcription

Godišnji izvještaj
Annual Report
Jevrejska 71
78 000 Banja Luka
Kontakt centar: 0800 59 999
Tel.: 00387 51 24 11 00
Faks: 00387 51 21 33 91
[email protected], www.sberbankbl.ba
2
SBERBANK a.d. Banja Luka | GODIŠNJI IZVJEŠTAJ 2015 | SBERBANK EVROPA I SBERBANK BANJA LUKA
Sadržaj/Content
SBERBANK GRUPACIJA 3
RIJEČ UPRAVE 5
ORGANI UPRAVLJANJA 7
MAKROEKONOMSKO OKRUŽENJE 9
ANALIZA POSLOVANJA 11
FINANSIJSKI IZVJEŠTAJI 23
IZVJEŠTAJ NEZAVISNOG REVIZORA
26
IZVJEŠTAJ O FINANSIJSKOM POLOŽAJU
27
IZVJEŠTAJ O DOBITKU ILI GUBITKU I OSTALOM UKUPNOM REZULTATU
28
IZVJEŠTAJ O PROMJENAMA NA KAPITALU
29
IZVJEŠTAJ O NOVČANIM TOKOVIMA
31
NAPOMENE UZ FINANSIJSKE IZVJEŠTAJE
32
ABOUT SBERBANK GROUP
95
FORWORD OF THE MANAGEMENT BOARD 97
GOVERNING BODIES
99
ECONOMIC ENVIRONMENT 101
BUSINESS ANALYSIS
103
FINANCIAL STATEMENTS 115
INDEPENDENT AUDITOR’S REPORT
118
STATEMENT OF FINANCIAL POSITION
119
STATEMENT OF COMPREHENSIVE INCOME
120
STATEMENT OF CHANGES IN EQUITY
121
STATEMENT OF CASH FLOWS 122
NOTES TO THE FINANCIAL STATEMENTS
123
NAŠA MREŽA / OUR NETWORK 184
Centrala / Head Office 184
Filijale / Branches 184
Agencije i šalteri / Agencies
185
2
Sberbank grupacija
Ukrajina
Češka Republika
Slovačka
Austrija
Mađarska
Slovenija
Hrvatska
Bosna i
Hercegovina
Srbija
Sberbank Europe AG sa sjedištem u Beču (Austrija) je bankarska grupacija u 100% vlasništvu Sberbank Rusije. Nakon
što je Sberbank Rusija preuzela Volksbank International
(VBI) 2012. godine i preimenovala je u Sberbank Europe,
preduzeti su značajni koraci u cilju njenog postepenog
transformisanja u potpuno razvijenu samofinansirajuću
i profitabilnu univerzalnu banku sa jakim fokusom na klijente, fizička i pravna lica. Sberbank Europe je prisutna na
deset tržišta u Centralnoj i Istočnoj Evropi: u Austriji, Bosni
i Hercegovini (Sarajevo i Banja Luka), Hrvatskoj, Češkoj,
Mađarskoj, Slovačkoj, Sloveniji, Srbiji, Ukrajini i Njemačkoj.
U Njemačkoj Sberbank Direct posluje sa fizičkim licima
putem onlajn ponude osnovnih bankarskih proizvoda.
U Austriji Sberbank Europe posluje sa pravnim licima,
pri čemu je fokus na poslovanju na tržištima Centralne i
Istočne Evrope, Rusije i Zajednice nezavisnih država. Sberbank Europe ima više od 700.000 klijenata, 280 filijala i
zapošljava oko 5.000 ljudi širom Centralne i Istočne Evrope. Ukupna aktiva Sberbank Europe na kraju 2015. godine iznosi 14,3 milijardi evra.
U novembru 2014. godine, Sberbank Europe je klasifikovana kao značajna institucija koju direktno nadgleda Evropska centralna banka (ECB). 2015. godine Sberbank Europe,
koju je ranije nadzirao austrijski regulator, je uspješno
završila sveobuhvatnu kontrolu ECB-a.
Sberbank Europe je prošla procjenu kvaliteta aktive (AQR
procjenu), što je rezultiralo CET1 omjerom od 9,6%, a isto je
iznad praga od 8% koji je definisala ECB.
Koeficijent kapitala CET1 korigovan za AQR i stres test prije
provođenja testa po osnovnom scenariju iznosi 10,5% prema osnovnom scenariju i 6,3% prema nepovoljnom scenariju za kraj 2017. godine.
Koeficijent kapitala CET1 korigovan za AQR i stres test nakon provođenja testa po osnovnom scenariju iznosi 8,9%
kod osnovnog scenarija za kraj 2017. godine (što je iznad
definisanog praga od 8%).
Koeficijent kapitala CET1 korigovan za AQR i stres test nakon provođenja testa po nepovoljnom scenariju za kraj 2017.
godine iznosi 4,2% (prag 5,5%). Implicirani manjak kapitala
(138.5 miliona evra) je već u potpunosti pokriven kapitalnim mjerama preduzetim u prvih devet mjeseci 2015. godine. Dodatnih 100 miliona evra su uplaćeni i registrovani
u zadnjem kvartalu 2015. godine, čime se omogućava novi
prostor za poslovanje.
Sberbank Europe je uspješno konvertovala 370 miliona evra
subordinisanog kapitala (kapital Tier 2) u CET1 kapital čime
je kreirala stabilnu osnovu za dalje proširenje poslovanje.
3
Sberbank grupacija
Banka je značajno popravila strukturu kapitala kao i svoj
koeficijent kapitala CET1. Nakon konverzije, predviđeni
koeficijent kapitala CET1 Sberbank Europe povećan je
na 14.5%. prema izvještaju za 2015. godinu koji je objavila
Evropska bankarska agencija (EBA), a gdje je navedeno
da prosječan koeficijent kapitala CET1 austrijskih banaka
iznosi 11.3%.
Kao bankarska grupacija, Sberbank Europe još uvijek stalno proširuje svoje poslovanje. Poslovni rezultati Sberbank
Europe ukazuju na povećane investicije u zaposlene, informacione tehnologije i operacije.
U protekloj godini, Sberbank Europe imala je stalan rast
bilansa stanja u oblasti poslovanja sa stanovništvom. Segment poslovanja sa stanovništvom nastavio je doprinositi
bazi finansiranja u svim zemljama čemu je značajno pomogla online banka Sberbank Direct u Njemačkoj, gdje je
volumen depozita dosegao gotovo 1.8 milijarde evra.
Korporativno poslovanje i investiciono bankarstvo nastavili su rast u 2015. godini. Kreditni volumen povećan je,
u poređenju sa prethodnom godinom za 5%, dosegavši
najveći rast u zadnjih nekoliko godina od 3.95 milijardi evra
krajem godine. Volumen novih korporativnih kredita, koji
su pušteni unutar mreže Sberbank Europe u 2015. godini
dosegli su rekordan nivo od 1.6 milijardi evra, uglavnom uz
pomoć odličnih rezultata Sberbank Europe AG, uz godišnji
rast od preko 35% u kreditima i 65% povećanja baze klijenata.
4
Riječ Uprave
Poštovani akcionari, klijenti i zaposleni,
Postavljeni ciljevi za 2015. godinu bili su izazovni i
zahtjevni. Postignuti planirano u komplikovanom poslovnom okruženju kakvo je bilo u 2015. godini je rezultat na koji smo veoma ponosni. Naš fokus je bio na
unapređenju poslovnih procesa i stabilnih poslovnih
odnosa sa našim klijentima, te na proširenju ponude
proizvoda i usluga.
Ekonomsko stanje Republike Srpske, ali i regiona, je 2015.
godine bio obilježen oporavkom od efekata katastrofalnih poplava iz maja 2014. godine. Privreda je zabilježila
blagi rast od 2,2%. Industrijska proizvodnja je realizovala
povećanje od 3%. Istovremeno se obim robne razmjene
sa inostranstvom, kao posljedica pada uvoza od 13% i
izvoza od 7%, smanjio za 11%.
Konkurencija na bankarskom tržištu je i dalje oštra, a
njena glavna karakteristika je građenje konkurentske
pozicije u prvom redu politikom niskih cijena što dodatno vrši pritisak na već nisku profitnu maržu. Bankarski sektor je uglavnom uspijevao da se nosi sa rastom
loših plasmana i efektima niskih kamatnih stopa, mada
je još jedna banka morala da obustavi svoje poslovanje
zbog nelikvidnosti i nedovoljne kapitalizovanosti, što je
u određenoj mjeri poljuljalo povjerenje javnosti u bankarski sektor, te stavilo akcenat na potrebu da preostale banke pažljivo komuniciraju sa javnošću i podižu
kvalitet svog rada.
Godišnja dobit Banke nakon oporezivanja je iznosila 4,5
miliona KM, što je za 1,0 milion KM ili skoro trećinu više
nego godinu dana ranije.
Operativni prihodi su iznosili 41 milion KM i u odnosu na
prethodnu godinu su uvećani za 3,8 miliona KM ili 10%.
Operativni prihodi su brže rasli od operativnih rashoda, čime se pokazalo da smo kvalitetno ulagali u svoje
resurse u prethodnim godinama podižući produktivnost
i poslovne performanse Banke na viši nivo.
Vrijednost bilansne imovine Banke je na dan 31. decembar 2015. godine iznosila 819 miliona KM. Od ovog iznosa na kredite se odnosi 610 miliona KM, što je povećanje
od 7 miliona KM u odnosu na kraj prethodne godine.
U strukturi izvora finansiranja dominiraju depoziti klijenata u iznosu od 560 miliona KM. U toku prethodne
godine smo povećali ili zadržali nivoe tržišnog učešća
u najznačajnim kategorijama: ukupna aktiva, krediti
i depoziti klijenata. Osnovni kapital Banke će nakon
uključivanja dobiti iz prethodne godine iznositi skoro
SBERBANK a.d. Banja Luka | GODIŠNJI IZVJEŠTAJ 2015 | RIJEČ UPRAVE
5
Riječ Uprave
100 miliona KM, sa stopom adekvatnosti kapitala od
13,7%, što je znatno iznad propisanog zakonskog minimuma.
U 2015. godini znatno smo unaprijedili ponudu proizvoda i usluga koje naši klijenti mogu da koriste, a to
su: Mastercard Gold kartica sa mogućnošću beskontaktnog plaćanja, uvođenje novih POS terminala sa
prihvatom kartica za beskontaktno plaćanje, proširene
kreditne linije za fizička i pravna lica, uveli smo i pakete
proizvoda za fizička lica, itd. Unaprijedili smo našu internet stranicu sa uvođenjem mogućnosti podnošenja
zahtjeva za bilo kojim proizvodom a takođe smo unijeli
dodatne funkcije u aplikaciju mobilnog bankarstva.
U prethodnoj godini smo proširili svoju distributivnu
mrežu povećanjem broja bankomata i POS uređaja.
Pored ovoga realizovali smo značajna ulaganja u
informatičko-komunikacione tehnologije, unaprijedili
alternativne kanale prodaje, te zaposlili nove radnike.
Društveno - odgovorno poslovanje u 2015. godini je
bilo u fokusu poslovanja Banke. Angažman na projektima društveno-odgovornog poslovanja u 2015. godini
je proizvod čvrstog uvjerenja da se samo kroz podršku
trajnim vrijednostima društva u kome radimo i živimo
može stvoriti bolje i naprednije okruženje. Upravo zbog
toga Banka je društveno-odgovoran rad veoma ozbiljno
ugradila u svoju poslovnu strategiju, trudeći se da ga bazira na aktuelnim okolnostima i problemima današnjice.
Društvena odgovornost je shvaćena kao princip u skladu sa kojim se nastoji ohrabriti razvoj zajednice kroz
skretanje pažnje na to da je zajednica u kojoj živimo
vrijednost bez koje ne bismo mogli uspješno poslovati.
sijsku poziciju i solidnu zarađivačku sposobnost Banke,
dodatno ojačavajući raspoložive resurse, gradeći dobru
startnu poziciju Banke za naredni razvojni ciklus naše
privrede koji će doći nakon trenutne krize.
Dinamičan razvoj nameće izazov u smislu aktivnog
balansiranja između povećanja angažovanih resursa
i efikasnosti njihovog korišćenja, a s ciljem povećanja
produktivnosti rada. Naša nova ulaganja će biti fokusirana na efektivnije zadovoljenje potreba naših klijenata, odnosno na unapređenje kvaliteta servisiranja
klijenata u svim segmentima poslovanja.
Naše koleginice i kolege su u prethodnoj, kao i u svim
ranijim godinama, svojim profesionalnim radom i
kolegijalnošću, te usvajanjem i primjenom novih znanja
i vještina dali doprinos razvoju naše Banke, pružajući
našim klijentima novo i jedinstveno iskustvo u radu sa
finansijskim institucijama. Nastojimo da unapređujemo
okruženje u kome ćemo se svi razvijati kao profesionalci i ličnosti sa mogućnošću da se što je moguće više
kreativno izrazimo.
Zajedno sa akcionarima, klijentima i zaposlenima u prethodnom periodu smo realizovali značajne pozitivne
promjene u Banci, što ćemo nastaviti da činimo i u narednim godinama. Hvala Vam na ukazanom povjerenju.
Obećavamo da ćemo se truditi da ga svojim profesionalnim radom i zalaganjem u potpunosti opravdamo.
Vjerujemo da nastavkom otvorene i kvalitetne saradnje
možemo i dalje unapređivati rad Banke, te dati doprinos
razvoju naše zajednice.
I u narednoj godini ćemo nastaviti da uvodimo nove
proizvode i usluge, te dodatno obogaćujemo postojeće
proizvode i usluge. Cilj nam je da očuvamo dobru finan-
Aleksandar Kesić
Direktor
6
Biljana Rabitsch
Izvršni direktor
SBERBANK a.d. Banja Luka | GODIŠNJI IZVJEŠTAJ 2015 | RIJEČ UPRAVE
Sandro Mihajlović
Izvršni direktor
Organi upravljanja
Nadzorni odbor
Christian Kubitschek, Predsjednik
Lukas Röper, Zamjenik predsjednika
Bernhard Herzig, član
Denis Ovčina, član
Balasz Györi, član
Uprava
Aleksandar Kesić
Direktor
Biljana Rabitsch
Izvršni direktor
Sandro Mihajlović
Izvršni direktor
SBERBANK a.d. Banja Luka | GODIŠNJI IZVJEŠTAJ 2015 | ORGANI UPRAVLJANJA
7
8
Makroekonomsko okruženje
Faktori sporog i neizvjesnog oporavka privreda država
okruženja i Evropske unije, koje su ujedno najznačajniji
privredni partneri Republike Srpske, zajedno sa negativnim posljedičnim uticajem katastrofalnih poplava
koje su Republiku Srpsku i region pogodile u maju 2014.
godine, doveli su do toga da je 2015. godina za Republiku Srpsku bila godina velikih izazova. Republika Srp-
GLAVNI MAKROEKONOMSKI INDIKATORI
ska je u 2015. godini zabilježila realnu stopu rasta bruto
društvenog proizvoda u iznosu od 2,2%.
U narednoj tabeli je prikazan pregled najznačajnih makroekonomskih pokazatelja za Republiku Srpsku u prethodnom petogodišnjem periodu:
2011
2012
2013
2014
2015
8,682
8,585
8,761
8,832
9,024
0,8
-1,1
1,9
0,2
2,2
Broj stanovnika ( u hilj, procjena do 2012, godine, popis
od 2013, godine)
1,430
1,429
1,430
1,420
1,420
BDP po glavi stanovnika u KM
6,073
6,006
6,126
6,220
6,249
4,7
-4,2
4,1
0,6
2,7
Stopa nezaposlenosti u % (ILO)
24,5
25,6
27,0
25,7
25,2
Prosječna zarada u KM
809
818
808
825
834
Prosječna penzija u KM
321
312
318
333
342
Stopa inflacije u %
3,9
2,1
0,0
-1,2
-1,4
Izvoz u milionim KM
2,562
2,374
2,588
2,694
2,513
Uvoz u milionima KM
4,584
4,488
4,552
4,946
4,296
Nominalni BDP u milionima KM
BDP, realna stopa rasta u %
Industrijska proizvodnja, stopa rasta u %
*izvori podataka su Republički zavod za statistiku i Ekonomska politika Vlade Republike Srpske za 2016. godinu
U protekloj godini su svi sektori, izuzev sektora informacija i komunikacija i oblasti poslovanja sa nekretninama, zabilježili rast aktivnosti.
Zabilježena je deflacija od 1,4%, a na njenu pojavu je najviše
je uticalo smanjenje cijena osnovnih proizvoda i usluga,
a to su oni proizvode i usluge koje imaju i najznačajnije
učešće u potrošačkoj korpi: hrana i piće, odjeća i obuća
i sl. Broj nezaposlenih je krajem 2015. godine bio nešto
ispod 140 hiljada, sa smanjenjem od preko šest hiljada u
odnosu na kraj 2014. godine. Za istih dvanaest mjeseci
broj zaposlenih je povećan za preko četiri hiljada osoba.
Iako su ovakva kretanja umanjila stopu nezaposlenosti,
ona i dalje iznosi visokih 25,2%. Ovako visoka stopa nezaposlenosti, posebno među mladima, dovodi do trajnog
gubitka ljudskog kapitala.
Spoljnotrgovinska razmjena Republike Srpske je u prošloj
godini smanjena za 11%, i to uvoz za 13% i izvoz za 7%. Stopa pokrivenosti uvoza izvozom je porasla na 58% što je za
4 procentna poena više nego godinu dana ranije. Glavna
inostrana tržišta za plasman svojih proizvoda naša
privreda je tokom 2015. godine imala u regionu i Evropskoj uniji, a oba su snažno pogođena i još uvijek se opor
SBERBANK a.d. Banja Luka | GODIŠNJI IZVJEŠTAJ 2015 | MAKROEKONOMSKO OKRUŽENJE
9
Makroekonomsko okruženje
avljaju od negativnih efekata svjetske ekonomske krize.
Prosječna neto zarada u posljednjem mjesecu 2015. godine je iznosila 834 miliona KM, što je realno za 2,2% više
nego dvanaest mjeseci ranije. Prosječna penzija iznosi
tek nešto iznad 40% od prosječne neto zarade ili 342 KM.
Industrijska proizvodnja je u 2015. porasla za 2,7% u odnosu na godinu dana ranije. Pad industrijske proizvodnje je
zabilježen u oblasti proizvodnje električne energije, dok
je rast ostvaren u sektorima vađenja rude i kamena i u
prerađivačkoj industriji.
Obim izvedenih radova u građevinarstvu je tokom prošle
godine porastao za 3%. Oblast visokogradnje je realizovala rast od 17,6%, dok je istovremeno sektor niskogradnje
zabilježio pad od 5,1%.
U Republici Srpskoj posluje jedna berza; Banjalučka berza. Ukupan promet na Banjalučkoj berzi u prošloj godini
je iznosio oko 561 miliona KM, što je za 4,4% manje nego
godinu dana ranije. Smanjenje je posljedica manjeg obima
prometa redovnih akcija kompanija i državnih trezorskih
zapisa. Rast berzanskog prometa je ostvaren na tržištu
obveznica i investicionih fondova, dok redovno tržište akcija čini nešto iznad 11% ukupnog prometa na berzi. Ukupna
tržišna kapitalizacija hartija od vrijednosti koje su izlistane
na Banjalučkoj berzi je na dan 31. decembar 2015. godine
iznosila 4,3 milijardi KM i bila je za 3,7% manja u odnosu na
početak godine.
Vlada Republike Srpske je nastavila da putem povoljnog
kreditiranja iz fondova Investiciono-razvojne banke Republike Srpske pomaže stanovništvu, privredi i nerazvijenim krajevima da prebrode tekuću ekonomsku krizu. U toku
2015. godine Investiciono-razvojna banka Republike Srpske je plasirala 128 miliona KM kredita privredi i stambenih
kredita stanovništvu, a od svog osnivanja do kraja 2015.
godine ukupno je plasirala oko 1,4 milijarde KM kredita. Investiciono razvojna banka Republike Srpske je realizovala
i veoma značajna ulaganja u hartije od vrijednosti čime je
bitno podržala privredne aktivnosti u Republici Srpskoj.
Finansijski sektor u Republici Srpskoj se sastoji od banaka, investicionih fondova, osiguravajućih kompanije, mikrokreditnih organizacija, lizing kompanija, te štednokreditnih organizacija. Imovina banaka čini oko 80%
imovine finansijskog sektora i njihovo poslovanje, te likvid-
10
nost i stabilnost značajno utiču na stanje cjelokupne ekonomije.
Na teritoriji Republike Srpske je u 2015. godini poslovalo
šesnaest banaka, devet sa sjedištem u Republici Srpskoj
i sedam sa sjedištem u Federaciji BiH. Jedna banka sa
sjedištem u Republici Srpskoj je, usljed uočenih nepravilnosti u njenom radu, krajem godine prešla pod privremenu upravu Agencije za bankarstvo Republike Srpske.
Zbog prisustva ovako velikog broja banaka na malom i
nerazvijenom tržištu prisutna je izuzetno oštra cjenovna
konkurencija. Uslovi visoke konkurencije vladaju i zbog
nerazvijenosti tržišta u smislu raznovrsnosti usluga i proizvoda koje banke pružaju klijentima. Proizvodi i usluge
koje se nude predstavljaju jednostavne bankarske proizvode koji se lako kopiraju tako da bankama preostaje da
zadržavaju postojeće i stiču nove klijente u velikoj mjeri
samo kroz snižavanje cijene proizvoda i usluga. Skoro sve
banke su uspjele da posluju u skladu sa osnovnim principima poslovanja: očuvale su likvidnost, ostvarile dobit i
napravile osnovu za solventnost u narednim godinama.
Glavne karakteristike poslovanja bankarskog sektora u
Republici Srpskoj u prethodnoj godini su bile sljedeće:
• Ukupna imovina: Na približno istom nivou kao i na
kraju prethodne godine.
• Bruto krediti: Rast od 2%. Rast kreditnih plasmana je
ostvaren kod privrednih društava (4%), stanovništva
(6%) dok je pad zabilježen kod plasmana Vladi, vladinim institucijama, javnim i državnim preduzećima (7%).
• Depoziti: Rast od 4% je zabilježen u sektoru
stanovništva dok je u ostalim sektorima zabilježen
pad.
• Kapital i adekvatnost kapitala: Osnovni kapital čini
skoro 90% ukupnog regulatornog kapitala čime se pokazuje da je sastav kapitalnih instrumenata u sektoru
vrlo kvalitetan. Stopa adekvatnosti kapitala je na kraju
2015. godine iznosila 14,23%. Stopa finansijske poluge
je iznosila 8,8%.
Republika Srpska je početkom 2015. godine dobila kreditni
rejting agencije Moody’s Investor Service. Prema mišljenju
ove agencije, kreditni rejting Republike Srpske je „B3 sa stabilnim izgledima“.
SBERBANK a.d. Banja Luka | GODIŠNJI IZVJEŠTAJ 2015 | MAKROEKONOMSKO OKRUŽENJE
Analiza poslovanja
Poslovanje sa fizičkim licima
Banka je u 2015. godini i pored nestabilnih makroekonomskih uslova značajno unaprijedila i uvećala obim
poslovanja čime smo klijentima omogućili poslovanje
po najmodernijim međunarodnim standardima. Rast
obima poslovanja odnosi se na volumen i broj plasiranih
kredita, volumen prikupljenih depozita kao i kroz obim
usluga koje su pružene našim klijentima.
Stanje plasmana stanovništvu je na dan 31. decembra
2015. godine iznosilo 284 miliona KM i poraslo je za
9% u odnosu na prethodnu godinu. Iz ročne strukture
plasmana je vidljivo da se oko 61% plasmana odnosi na
kredite dugoročnog karaktera, a osnovni kreditni proizvod predstavlja potrošački kredit sa učešćem od 61%. Istovremeno je učešće stambenih kredita iznosilo 34%.
Stanje depozita stanovništva je sa krajem prethodne
godine iznosilo 321 miliona KM što predstavlja rast od 46
miliona KM ili 17% u 2015. godini. Ovakav snažan trend
rasta depozita uzrokovan je visokom stopom povjerenja naših klijenata koje je plod dugogodišnje saradnje.
Depoziti stanovništva čine 57% ukupno prikupljenih
depozita u prošloj godini. Sve plasmane stanovništvu
banka u potpunosti finansira iz sredstava koji su prikupljeni iz ovog segmenta. Ovo je jedan od pokazatelja
povećanog povjerenja koje naša banka uživa na tržištu.
Broj aktivnih računa fizičkih lica je povećan na više od 43
hiljade, a u 2015. godini je zabilježen rast od preko šest
hiljada novih računa ili 16%.
Ukupan broj emitovanih platnih i kreditnih kartica je
prešao 77 hiljada, što predstavlja povećanje za 15 hiljada
novih platnih kartica u odnosu na prošlu godinu. Broj
kreditnih kartica u 2015. godini rastao je za 11%.
U 2015. godini smo značajno obogatili ponudu proizvoda i usluga koje naši klijenti mogu da koriste. Uveli
smo opciju korištenja beskontaktne MasterCard Gold
kreditne kartice, zatim nove proizvode bankoosiguranja
i počeli sa razvojem novih linija brzih kredita.
Ove inovacije su zajedno unapredile ostvarene rezultate u 2015. godini, te će isto uticati pozitivno na polaznu osnovu za 2016. godinu. Širenje mreže bankomata
Gold MasterCard®
kartica
Dobro došli u svijet pogodnosti!
www.sberbankbl.ba
i POS terminala učinilo je naše usluge pristupačnije klijentima, a isti trend nastavićemo i ubuduće. Uvođenje
novih proizvoda i usluga, kao i unapređenje postojećih,
planirano je i u narednom periodu. Na taj način ćemo
ojačati svoju tržišnu poziciju, povećati tržišno učešće, te
efikasnije usluživati postojeće i nove klijente.
U nastojanju da olakšamo pristup informacijama o uslugama i proizvodima banke, krajem prošle godine smo
redizajnirali internet stranicu. Nova stranica ima „responsive“ dizajn koji omogućava optimizovano prikazivanje i navigaciju bez obzira da li se stranici pristupa sa
računara, tableta ili mobilnog telefona. Novim dizajnom
stranice dodatno smo unaprijedili proces podnošenja
on-line zahtjeva za sve vrste naših prozvoda i usluga.
Redizajnom, implementacijom novih i unaprijeđenjem
postojećih funkcionalnosti naše internet stranice Sberbank a.d. Banja Luka je dobila modernu i reprezentativnu internet prezentaciju koja u potpunosti prati svjetske trendove.
Tokom 2015. godine zabilježili smo veliki porast broja
korisnika naših online usluga. Broj korisnika naših usluga Online banking i mSberbankBL je tokom prošle godine porastao za više od 30%. Kao i prethodnih godina, i
SBERBANK a.d. Banja Luka | GODIŠNJI IZVJEŠTAJ 2015 | ANALIZA POSLOVANJA
11
Analiza poslovanja
Poslovanje sa mikro preduzećima
Uzimajući u obzir visoke rizike koji se javljaju u segmentu poslovanja mikro preduzeća naročito nakon perioda
poplava koje su pogodile našu zemlju 2014. godine banka je
u 2015. godini nastojala proširiti i održati stabilne poslovne
odnose sa klijentima iz ovog sektora.
2015. godina je bila obilježena aktivnostima na uvođenju
novih i unapređenju postojećih funkcionalnosti ovih
usluga.
Stanje kredita mikro preduzećima je krajem godine iznosilo 69 miliona KM, što je nepromijenjen nivo u odnosu na
prethodnu godinu. Na ovakvo kretanje portfolija za mikro
segment najviše je uticala tržišna pozicija i nestabilna makroekonomska situacija, a naš osnovni cilj u takvim okolnostima je bio sačuvati stabilnost kreditnog portfolija, te
izgraditi i održati dugoročne odnose sa klijentima.
Istovremeno banka je podigla kvalitet pruženih usluga
da bi uz praćenje savremenih trendova, modernizaciju
poslovnog procesa i uvođenje novih proizvoda zajedno
sa svojim zaposlenima postavila visoke standarde, stekla konkurentsku prednost i osigurala dugoročno dobru
tržišnu poziciju.
Stanje depozita ovog segmenta je na dan 31. decembar
2015. godine iznosilo je 37 miliona KM, sa rastom od 13%
u odnosu na prethodnu godinu. Značajan iskorak smo ostvarili na polju broja aktivnih računa klijenata koji je porastao na skoro 4 500, odnosno zabilježio je rast od 20% u
odnosu na kraj 2014. godine.
Prva smo banka sa sjedištem u Republici Srpskoj koja
je na svojim POS terminalima ponudila mogućnost beskontaktnog plaćanja što predstavlja jednostavan, brz i
siguran način plaćanja roba i usluga kojim se značajno
skraćuje vrijeme transakcije na POS terminalu.
Broj korisnika usluge elektronskog bankarstva - Business
Online je porastao za preko 25% u odnosu na kraj 2014. godine.
Pored intenziviranja saradnje i održavanja kvalitetnih
odnosa sa postojećim klijentima cilj je takođe bio da se
uspostavi saradnja sa što više novih klijenata nudeći im
kvalitetna rješenja za njihove finansijske potrebe. Banka se
vodila politikom da je samo kvalitetnim proizvodima i uslugama moguće osigurati zadovoljstvo klijenata i biti garant
uspjeha poslovnih partnera.
Broj aktivnih transakcionih računa
4.600
4.400
4.200
4.000
3.800
3.600
3.400
3.200
31.12.2014
12
31.12.2015
Analiza poslovanja
Poslovanje sa velikim klijentima
Sektor Poslovanje s velikim klijentima je u 2015. godini
uložio velike napore u poboljšanje kreditnog portfolija.
Volumen plasiranih kredita u 2015. godini za razliku od
ranijih godina, nije bio primarni cilj. Fokus je usmjeren na
kvalitet portfolia i povećanja nerizičnih prihoda u ukupnim prihodima.
Rezultat ovakve poslovne politike je smanjenje volumena kreditnog portfolija u odnosu na decembar 2014.
godine za 10 miliona KM, te povećanje volumena portfolija garancija i akreditiva za 4 miliona KM. Povećanje
kvaliteta kreditnog portfolija je realizovano kroz kontinuirani kvartalni monitoring izloženih klijenata. Navedeno dodatno povećava sigurnost deponovanih sredstava naših deponenata čiji su oročeni depoziti u 2015.
godini rasli do iznosa od 161,4 miliona KM.
nata za više od 8% u odnosu na 2014. godinu, odnosno
na 775 aktivnih klijenata. U 2015. godini intenzivirane su
poslovne aktivnosti u pronalaženju novih partnera za
obavljanje poslova eksternih mjenjača banke. Banka je
u navedenom periodu sa svojim partnerima zaključila
ugovore za obavljanje mjenjačkih poslova na više od 40
lokacija širom Republike Srpske.
U narednim godinama očekujemo dalji rast kod ovog
segmenta i to prije svega kroz učešće u finansiranju
većih energetskih i infrastrukturnih projekata koji su
prema svojoj zastupljenosti i obimu obilježili i 2015. godinu.
U sklopu kreditiranja sektor Poslovanje sa velikim klijentima je u 2015. godini nastavio sa podržavanjem kapitalnih projekata. Među navedenima se izdvajaju plasmani
novih sredstava prema EFT Rudniku i Termoelektrane
d.o.o. Stanari. Plasirana kreditna sredstva su bila namjenjena za podizanje nivoa opremljenosti iskopa rudnika
i tehničke finalizacije projekta Termoelektrane.
U domaćem platnom prometu klijenti sektora su obavili
800 hiljada transakcija više nego godinu ranije što je
rast od 28%. U međunarodnom platnom prometu klijenti sektora su obavili hiljadu transakcija više nego prethodne godine što je povećanje za 6,42% u odnosu na
kraj 2014. godine. Ovako značajno povećanje broja transakcija je rezultat rasta broja novih aktivnih komite
13
Analiza poslovanja
Krediti (bruto)
Depoziti
Krediti komitentima
2013
Stanovništvo
2014
2015
202.6
260.7
284.3
64.3
71.5
69.3
Veliki klijenti
244.9
296.3
286.5
Ukupno:
511.8
628.5
640.1
Mikro preduzeća
Depoziti komitenata
Stanovništvo
2013
2014
2015
216.0
275.3
321.0
21.5
33.2
37.5
118.7
261.9
201.1
356.2
570.4
559.6
Mikro preduzeća
Veliki klijenti
UKUPNO
Depoziti stanovništva
Krediti stanovništvu
u 000 KM
260.7
284,3
u 000 KM
216.0
202.6
2013
2014
2015
Krediti mikro preduzećima
2013
71.3
69.3
2014
296.3
2013
2015
Krediti velikim klijentima
u 000 KM
2015
u 000 KM
21.5
2013
2014
Depoziti mikro preduzeća
u 000 KM
64.3
321.0
275.3
33.2
37.5
2014
2015
Depoziti velikih klijenata
286.1
u 000 KM
261.9
244.9
201.1
118.7
2013
14
2014
2015
2013
2014
2015
Analiza poslovanja
Marketing
Tokom 2015. godine sektor Marketing je podržao
segment poslovanja sa stanovništvom brojnim
marketinškim aktivnostima i TV kampanjama među
kojima se ističu:
• Kredit sa pauzom, proljećna kampanja u trajanju od
dva mjeseca
• Nenamjenski i zamjenski krediti, jesenja kampanja u
trajanju od mjesec dana
Vođeni grupacijskim konceptom „kućne atmosfere“ nastojali smo privući nove klijente, vodeći pri tom računa i
o postojećim klijentima. Obezbjedili smo kontinuiranu
prisutnost banke na svim relevantnim televizijskim
stanicama sa nacionalnom frekvencijom, u najtiražnijim
novinama, na radio stanicama, outdoor, kao i na velikom broju internet stranica.
U sklopu pomenute kampanje, a u skladu sa strateškim
opredjeljenjem Grupacije posvetili smo posebnu pažnju
promociji sporta i zdravog života, te bili sponzori prvog
banjalučkog polumaratona.
Kampanjom „Kredit sa pauzom“ postigli smo zadate
planske ciljeve i odgovorili potrebama naših klijenata.
Pokazali smo da neprestano osluškujemo finansijske
potrebe naših klijenata i pružamo podršku u rješavanju
istih. Omogućili smo klijentima da u mjesecu kada su
opterećeni drugim finansijskim obavezama naprave
„pauzu“ i preskoče otplatu kredita u tekućoj godini.
Kao podrška Banjalučkom polumaratonu zaposleni banke su učestvovali na trci FUN RUN (trka zabave) u dužini
od 3,5 km, gdje su svi zainteresovani rekreativci mogli da
trče, šetaju, rolaju, voze bicikl i slično. Ukupno 30 radnika
Banke uključujući i izvršnu direktoricu Biljanu Rabitsch je
učestvovalo u trci FUN RUN, koju su svi uspjeli istrčati, te
tako u pozitivnom duhu predstavili banku.
Sberbank a.d. Banja Luka je zabilježila pozitivan trend
rasta u odnosu na prethodne godine, a u okviru
istraživanja kojeg je izvršila Agencija za istraživanje
tržišta i javnog mnjenja – GfK za 2015. godinu, a kojim je
izvršena uporedna analiza korišćenja proizvoda i usluga
banke, odnosa klijenta i banaka, te navike i ponašanja
klijenata u Republici Srpskoj. Banka je dokazala svoju
inovativnost sa profesionalnim zaposlenima koja se
preporučuje okruženju. Ovo istraživanje je potvrdilo
da je i pored velike konkurencije koja je duži niz godina
prisutna na tržištu, svijest o Sberbank brendu uvećana
za 20% u toku 2015. godine.
15
Analiza poslovanja
Komunikacije
Sberbank a.d. Banja Luka se u oblasti komunikacije bavi
eksternim i internim komunikacijama, kao i društveno odgovornim poslovanjem. Sve aktivnosti u sklopu navedene
oblasti se sprovode strateški planirano sa ciljem poboljšanja
dijaloga sa okruženjem, medijima i lokalnim zajednicama, kao
i internog zadovoljstva radnika. Tokom 2015. godine banka je
u medijima promovisala svoje usluge i proizvode, pratila otvaranje rebrendiranih poslovnih jedinica, kao i obavještavala
javnost o društveno odgovornom poslovanju banke u svrhu
podizanja svijesti javnosti o ovoj temi. Banka je sa javnošću
komunicirala putem različitih instrumenata eksterne komunikacije kao što su publikacije, te gostovanja predstavnika banke
u raznim TV-programskim formatima, i slično.
Po pitanju interne komunikacije organizovani su izleti za
radnike, sportske igre, te team building događaji kako bi se
poboljšala interna komunikacije između organizacionih jedinica, a sve navedeno u duhu korporativne kulture banke i
sloganom „MI SMO TIM“. • Akcija podrške izgradnje kuće za socijalno ugroženu
sedmočlanu porodicu Galešić u saradnji sa ATV-om.
• Učešće u raznim akcijama osnovnih škola širom Republike Srpske, kao što je nabavke novih klupa i opreme za
Osnovnu školu “Mladen Stojanović” u Klašnicama kod
Laktaša.
• Banka je uputila i novčanu donaciju prema Odjeljenju
dječije hematoonkologije Univerzitetske bolnice u Banjaluci, kao i Bolnici Kasindo u Istočnom Sarajevu.
• Donacija neophodnih aparata za akušerska odjeljenja
bolnica u Prijedoru i Gradišci kojima je time olakšan dolazak na svijet beba u ovim gradovima.
• U sklopu nastavka pružanja pomoći najugroženijima
kategorijama donirani su vrijedni paketi zimske odjeće
organizaciji Crvenog krsta grada Banja Luka koja se
posredstvom mreže ove organizacije dijelila po mjesnim
zajednicama grada Banja Luka.
U fokusu politike društveno-odgovornog poslovanja banke
u 2015. godini je stavljen naglasak na humanost pri čemu je
posebna pažnja usmjerena ka djeci i ugroženim kategorijama
društva kojima je pomoć najneophodnija. Banka je nastojala
da u svakom trenutku stanovnicima lokalnih zajednica u kojima banka posluje da do znanja u kolikoj mjeri prepoznaje njihove probleme koji su zahtjevali pomoć i hitne reakcije. Neki
od humanitarnih akcija tokom 2015. godine su između ostalog:
Sberbank a.d. Banja Luka je u 2015. godini pružila ruku podrške
u organizaciji pozorišnog festivala mladog glumca Zaplet07,
koji je realizovalo Gradsko pozorišta Jazavac iz Banjaluke.
• Donacije namještaja na području filijale Trebinje i to
Odjeljenju za neurologiju bolnice Trebinje, Udruženja za
pomoć Sonata i „Sunce nam je zajedničko“ Udruženje
roditelja djece i omladine sa posebnim potrebama.
16
Analiza poslovanja
Finansijska tržišta
Sektor Finansijska tržišta je tokom 2015. godine zadržao
trend rasta poslovanja kroz povećan broj klijenata,
značajan rast volumena trgovanja i proširenje palete
proizvoda koje koriste klijenti putem Customer deska-a. Klijenti u sve većoj mjeri spoznaju u kolikoj mjeri
posredstvom deska na direktan način ostvaruju pristup
međubankarskom finasijskom tržištu.
U odnosu na pokazatelje iz prethodne godine, promet
po transakcijama klijenata koje koriste usluge Customer
desk-a je u stalnom porastu, što je direktno uticalo i na
rast prihoda od 43% iz ovog vida poslovanja. Gradeći
partnerski odnos sa klijentima i pružajući pravovremene
informacije o kretanjima indikatora sa finansijskih
tržišta ostvareni su i značajni prometi u trgovanju izvedenim finansijskim instrumentima što nas svrstava u
krug vodećih banaka na domaćem tržištu.
Kao preduslov za rad sa finansijskim derivatima uspješno
su realizovani zahtjevi prema EMIR regulativi kojom su
propisana pravila trgovanja izvedenim finansijskim instrumentima i sistem izvještavanja prema evropskom
zakonodavstvu. Ovim je potvrđeno da banka ide u korak
sa naprednim tržištima.
Iako je prethodna godina obilježena atipičnim kretanjima na finansijskim tržištima uz izraženu volatilnost
valutnih parova, visoku likvidnost i niske kamatne stope
koje su u valutama poput EUR i CHF zašle u negativne
zone, sektor Finansijska tržišta je zajedno sa sektorom Upravljanje aktivom i pasivom uspješno upravljao
deviznim pozicijama i pozicijama likvidnih sredstava uz
zadržavanje profitne orijentacije koristeći mrežu Sberbank grupacije i snagu Sberbank brenda.
Kretanje valutnih parova tokom 2015. godine
1,21
1,13
EUR/USD
1,05
0,97
EUR/CHF
0,89
0,81
0,73
EUR/GBP
0,65
Jan-15 Feb-15 Mar-15 Apr-15 May-15 Jun-15 Jul-15 Aug-15 Sep-15 Oct-15 Nov-15 Dec-15
17
Analiza poslovanja
Rizici
• Kreditni rizici - odgovoran je za upravljanje kreditnim rizikom,
Najznačajnije vrste rizika, specifične za bankarsko poslovanje su: kreditni rizik, rizik likvidnosti, tržišni rizici i
operativni rizik.
• Tržišni i operativni rizici - odgovoran za upravljanje
tržišnim i operativnim rizikom, kao i kontrolu rizika
likvidnosti,
Za upravljanje rizicima na nivou Banke zaduženi su Odbor za upravljanje rizicima (RICO) i Odbor za upravljanje
aktivom i pasivom (ALCO), te relevantni sektori i to:
• Integrisani menadžment rizika - odgovoran za
agregaciju uticaja svih rizika na stabilnost poslovanja Banke kao i upravljanje rizicima u sklopu
procesa interne procjene adekvatnosti kapitala
(ICAAP) čiji je i sastavni dio definisanje kapaciteta
za preuzimanje rizika,
Kreditni rizici
Tržišni rizici
• Upravljanje aktivom i pasivom odgovoran je za upravljanje rizikom likvidnosti i upravljanje kapitalom.
Planiranje, mjerenje, monitoring, kontrola i upravljanje
trenutnim i budućim rizicima kojima je Banka izložena
obezbjeđuje se kroz rad Odbora za upravljanje rizicima
Banke.
Operativni rizici
Rizik likvidnosti
Ostali rizici
Kreditni rizik
Devizni rizik
Operativni rizik i
rizik eksternalizacije
Kratkoročni rizik
likvidnosti
Rizik države
Rizik koncentracije
Kamatni rizik
Pravni rizik
Dugoročni rizik
likvidnosti
(struktuirani)
Strateški i poslovni
rizik
Rizik poravnanja
Rizik usklađenosti
Rizik koncentracije
(kao dio rizika
likvidnosti)
Makroekonomski
rizik
Rezidualni rizik
IT operativni rizik
Politički i regulatorni
rizik
Rizik modela
Rizik finansiranja
Reputacioni rizik
Poreski rizik
Socijalni i ekološki
rizik
Rizik finansijske
poluge
Geopolitički rizik
18
Analiza poslovanja
Kreditni rizik
Poslovna politika banke zahtijeva i predviđa maksimalnu zaštitu od izloženosti kreditnom riziku koji pedstavlja najznačajniji rizik u bankarskom poslovanju. Adekvatno i uspješno upravljanje kreditnim rizikom predstavlja
aktivnosti planiranja i održavanja prihvatljivog odnosa
između preuzetog rizika i naknade za preuzeti rizik, te
aktivnosti kontrole i smanjenja na najmanju moguću
mjeru svih oblika rizika vezanih za kvalitet, koncentraciju, osiguranje naplate, odnosno instrumente za
obezbjeđenje naplate, dospjelost, itd. Mjerenje kreditnog rizika obuhvata redovno praćenje određenih kvantitavnih i kvalitativnih pokazatelja. Kreditni rizik banke
je uslovljen kreditnom sposobnošću dužnika, njegovom
blagovremenošću prilikom izvršavanja obaveza prema banci kao i kvalitetom instrumenata obezbjeđenja
potraživanja.
Identifikovanje kreditnog rizika je osnovni korak u upravljanju kreditnim rizikom koji banka sprovodi s ciljem
da se isti održava na optimalnom nivou. Identifikacija
kreditnog rizika se vrši u fazi uspostavljanja inicijalnog
kontakta klijenta sa bankom i u toku trajanja plasmana
banke.
Upravljanje kreditnim rizicima se obezbjeđuje kroz:
• kreiranje i razvoj programa i politika za identifikaciju i upravljanje kreditnim rizikom, procedura
za odobravanje plasmana, kontrolu plasmana i adekvatno izvještavanje;
• ograničavanje koncentracije kreditnog rizika (ispitivanje, mjerenje i kontrolisanje koncentracije rizika);
• sveobuhvatnu i kvalitetnu ocjenu kreditnih zahtjeva uz procjenu nivoa kreditnog rizika koji sa sobom
nosi svaki zahtjev za uspostavljanje rigoroznih procesa za utvrđivanje minimalne kreditne sposobnosti dužnika i zahtjevanog kvaliteta kolaterala (adekvatnih sredstava obezbjeđenja po plasmanima);
klijenata-pojedinačno i/ili po različitim segmentima
portfolija), kako bi se upravljalo održavanjem razumne strukture i kvaliteta aktive, odnosno kreditnog portfolija banke sa stanovišta prihvatljivog
nivoa kreditnog rizika za banku;
• upravljanje povećanim rizicima, kroz pronalaženje
pravovremenih i adekvatnih rješenja, tj. predlaganjem i razvijanjem strategija, s ciljem očuvanja
kvaliteta kreditnog portfolija i svođenja kreditnih
gubitaka Banke na najmanju moguću mjeru;
• praćenje i kontrolu strukture i kvaliteta aktive kako
bi se ista oprezno procijenjivala, te formiranje adekvatnih rezervi za nenaplative stavke (djelimično
ili u cjelini);
• stalni program obuke kreditnih službenika za
unapređenje njihove stručnosti na polju upravljanja
kreditnim rizicima.
Konzervativna politika upravljanja kreditnim rizikom,
čak i u uslovima nepovoljnog makroekonomskog
okruženja, dovela je do održavanja svih ključnih pokazatelja rizika (stopa nekvalitetne aktive, racio pokrivenosti nekvalitetne aktive, ukupni racio pokrivenosti, racio
pokrivenosti aktive rezervisanjima, i dr.) na približno istim nivoima kao i prethodnih godina.
Nekvalitetna aktiva predstavlja 9.3% od ukupne aktive,
što je znatno ispod prosjeka na nivou tržišta (učešće
nekvalitetne aktive u ukupnoj aktivi na tržištu Republike Srpske iznosi 15.4%).
000 KM izloženost
Veliki klijenti
Mikro preduzeća Stanovništvo
Dobra aktiva
250,693
59,527
270,403
580,622
35,835
9,708
13,925
59,468
69,235
284,328
640,090
Nekvalitetna aktiva
Ukupno
286,528
Ukupno
9,3%
• implementaciju procesa monitoringa klijenata
(pravovremena identifikacija potencijalno rizičnih
90,7%
Pregled portfolija
Dobra aktiva
Nekvalitetna aktiva
19
Analiza poslovanja
Rizik likvidnosti
Rizik likvidnosti predstavlja rizik negativnog uticaja na
dobit ili kapital banke koji proizilazi iz njene nemogućnosti
da usljed nedostatka likvidnih rezervi izvrši obaveze u potpunosti i u roku dospijeća, a bez izlaganja neprihvatljivim
gubicima.
S tim u vezi, banka aktivno vrši identifikaciju, mjerenje i
upravljanje rizikom likvidnosti primjenom različitih alata,
izvještaja i pokazatelja koji odgovornim licima pružaju informacije za pravovremeno i adekvatno donošenje odluka
u pogledu održavanja kratkoročne i dugoročne likvidnosti
banke.
Odluke o upravljanju rizikom likvidnosti donose: Uprava,
Komisija za praćenje likvidnosti (LICO) i Odbor za upravljanje aktivom i pasivom (ALCO), a za njihovo provođenje
zaduženi su sektor Upravljanje aktivom i pasivom, koji je
odgovoran za strateško upravljanje likvidnošću i sektor Finansijska tržišta, odgovoran za operativno, tj. dnevno upravljanje likvidnošću.
Q4
2014
Odnos kredita i
depozita
LCR pokazatelj
Odnos likvidnih i
ukupnih sredstava
Q1
2015
Q2
2015
Q3
2015
Q4
2015
26%
101%
175%
174%
16%
21%
22%
17%
NSFR pokazatelj iznosi 113% i iznad je minimalnog zahtjeva
od 100% (u primjeni od 2018. godine), što znači da banka sve
dugoročne investicije i plasmane finansira iz dugoročnih ili
stabilnih izvora.
Upravljanje i praćenje likvidnosti definisano je
odgovarajućim programima, politikama i procedurama
koje odobravaju Nadzorni odbor i Uprava, a koji su u saglasnosti sa standardima propisanim od strane Agencije
za bankarstvo Republike Srpske i Centralne banke Bosne
i Hercegovine, kao i od strane Sberbank Europe grupacije.
Odnos kredita i depozita
120%
100%
97%
108%
108%
100%
Pored redovnih izvještaja propisanih zakonom banka interno izrađuje izvještaje i pravi alate za potrebe Sberbank
Europe grupacije. U skladu sa važećim EU standardima
(Bazel III) i zahtjevima grupacije, banka je uvela dva nova
pokazatelja likvidnosti koji se redovno računaju, kontrolišu
i izvještavaju prema grupaciji. U pitanju je pokazatelj LCR
(Liquidity Coverage Ratio) koji prikazuje kratkoročnu likvidnost do mjesec dana i pokazatelj NSFR (Net Stable Funding Ratio) koji prikazuje srednjoročnu i dugoročnu poziciju
likvidnosti banke preko godinu dana.
LCR pokazatelj iznosi 174% i iznad je propisanog minimuma
od 70% (u primjeni od 01.01.2016. godine), što ukazuje da
banka u slučaju krize ima dovoljno likvidnih sredstava da
pokrije neto odlive koji se mogu desiti u odgovarajućem
vremenskom horizontu.
97% 108% 108% 100% 100%
123% 120%
Sa ciljem održavanja optimalnog nivoa likvidnosti, potrebnog za neometano poslovanje banke vrši se procjena
očekivanih novčanih tokova, odnosno analiza ročne
usklađenosti sredstava i obaveza. S obzirom na nedavna
dešavanja sa manjim bankama na tržištu Republike Srpske banka se opredijelila za konzervativniji pristup upravljanju rizikom likvidnosti u odnosu na propisane minimalne zahtjeve. Likvidna sredstva sa krajem 2015. godine
su iznosila 179 miliona KM čime su pokazatelji likvidnosti
banke bili znatno iznad zakonom propisanih.
Pored navedenog, banka vrši stres-testove likvidnosti u
različitim scenarijima u skladu sa parametrima Sberbank
Europe grupacije čime se obezbjeđuje adekvatan nivo
rezervi likvidnosti za pokriće svih neočekivanih odliva. Za
praćenje i mjerenje rizika likvidnosti i za izradu stres-testova odgovoran je sektor Tržišni i operativni rizici.
LCR pokazatelj
100%
200%
150%
80%
60%
Odnos likvidnih i ukupnih sredstava
175%
123%
30%
174%
101%
17%
21%
22%
Q3 2015
Q4 2015
16%
15%
40%
10%
50%
20%
0%
Q4 2014
20
25%
20%
120%
100%
26%
Q1 2015
Q2 2015
Q3 2015
Q4 2015
5%
0%
0%
Q4 2014
Q1 2015
Q2 2015
Q3 2015
Q4 2015
Q4 2014
Q1 2015
Q2 2015
Analiza poslovanja
Tržišni rizik
Tržišni rizik je rizik od gubitka vrijednosti određenih pozicija
koji proizilazi iz kretanja cijena i vrijednosti na tržištu, kamatnih stopa i deviznih kurseva. Ovi rizici mogu uticati na
vrijednost portfolija u knjizi trgovanja i bankarskoj knjizi.
Banka je izložena tržišnim rizicima uglavnom zbog otvorenih pozicija u bankarskoj knjizi. Tržišni rizici koji se u
banci prate su devizni rizik i kamatni rizik.
Tržišni rizik se kontroliše internim procedurama i limitima,
važećim regulativama Agencije za bankarstvo Republike
Srpske, te u skladu s definisanim procedurama i limitima
Sberbank Europe grupacije.
Devizni rizik. Devizni rizik je rizik gubitka usljed negativnog kretanja deviznih kurseva.
Izloženost deviznom riziku se prati dnevno u skladu
sa zakonskim i interno utvrđenim limitima za svaku
pojedinačnu valutu i ukupnu otvorenu deviznu poziciju. Mjesečni izvještaji o otvorenoj deviznoj poziciji se
prezentuju na sjednicama Odbora za upravljanje aktivom i pasivom i Odbora za upravljanje rizicima.
U skladu sa Odlukom Agencije za bankarstvo Republike Srpske o minimalnim standardima za upravljanje
deviznim rizikom banka mora da održava ukupnu otvorenu deviznu poziciju u iznosu ne većem od 30% od
osnovnog kapitala na kraju svakog radnog dana. Prema
internim propisima, banka izloženost deviznom riziku
mjeri kroz otvorenost pozicija u stranoj valuti u odnosu
na limite utvrđene u apsolutnim iznosima. U toku 2015.
godine banka je poštovala postavljene limite.
Najznačajniju otvorenu deviznu poziciju banka ima u
EUR valuti. Obzirom na to da je u BiH na snazi režim
„Currency Board“ sa fiksnim odnosom EUR i KM banka
nije izložena promjeni deviznog kursa. Strategija banke
je da otvorene pozicije u ostalim valutama drži na minimumu. Sve ukupno, devizni rizik za banku je na niskom
nivou. Otvorena devizna pozicija se koristi i kao osnova
za određivanje apetita za rizikom banke.
Prema lokalnoj zakonskoj regulativi banka još uvijek
nema obavezu obračuna kapitalnih zahtjeva za devizni
rizik (nova zakonska regulativna Agencije za bankarstvo Republike Srpske o interenoj procjeni adekvatnosti
kapitala u bankama (ICAAP) za koju je najavljeno da će
stupiti na snagu 01. januara 2017. godine, dok je na nivou
grupacije devizni rizik obuhvaćen u internoj procjeni adekvatnosti kapitala (ICAAP) u skladu sa Basel II regulativom, Stub II.
Devizni rizik je sastavni dio opšte strategije rizika banke i
vrši se redovna procjena njegove materijalnosti.
Kamatni rizik. Kamatni rizik je rizik od promjena i kretanja kamatnih stopa na novčanom tržištu koji na finansijsku poziciju banke mogu imati negativan uticaj,
kroz uticaj na prihode banke i njenu kapitalnu osnovu.
Izloženost kamatnom riziku posmatra se u bankarskoj
knjizi.
Banka je izložena kamatnom riziku ukoliko kamatonosna aktiva i pasiva dospijevaju u različitim periodima,
odnosno ukoliko postoji ročna neusklađenost kamatonosnih pozicija, kao i ukoliko se kamatne stope mijenjaju u različitim periodima. Najznačajniju izloženost
banka ima u kamatonosnim pozicijama sa fiksnom kamatnom stopom koje se posmatraju prema periodu njihovog ugovorenog dospijeća. Dio kamatonosnih pozicija
banke nemaju ugovorom definisano dopijeće (depoziti
po viđenju, štedni depoziti i dr.), za njihove pozicije primjenjuje se model ponašanja razvijen od strane Sberbank
21
Analiza poslovanja
Europe grupacije ili stručne pretpostavke. Pozicije banke
koje su vezane za referentnu kamatnu stopu EURIBOR
raspoređuju se prema datumu sljedeće promjene kamatne stope. Osnovu za upravljanje kamatnim rizikom
i proces izvještavanja čini Gap izvještaj o neusklađenosti
pozicija aktive, pasive i vanbilansnih stavki osjetljivih na
promjenu kamatne stope raspoređene na osnovu njihovog dospijeća ili ponovnog određivanja cijena.
Kamatni rizik se mjeri neto promjenom vrijednosti kamatonosnih pozicija u bankarskoj knjizi pod pretpostavljenim pomjeranjem od 200 baznih poena u krivuljama
prihoda. Ovaj izvještaj je usklađen sa Bazel metodologijom. Banka ima određen limit da neto promjena vrijednosti kamatonosnih pozicija može iznositi maksimalno
15% u odnosu na kapital, a ovaj procenat je utvrdila grupacija. Banka u toku 2015. godine nije prelazila postavljeni limit. Izvještaj se koristi i kao osnova za određivanje
apetita za rizikom banke.
Gap izvještaj se računa na mjesečnoj osnovi. Banka
provodi stres testiranje kamatnog rizika u skladu sa
predefinisanim parametrima. Rezultati izvještaja se
prezentuju na sjednicama Odboza upravljanje aktivom
i pasivom i Odbora za upravljanje rizicima.
Prema lokalnoj zakonskoj regulativi banka još uvijek
nema obavezu obračuna kapitalnih zahtjeva za kamatni
rizik (nova zakonska regulativna Agencije za bankarstvo
o internoj procjeni adekvatnosti kapitala u bankama
(ICAAP) za koju je najavljeno da će stupiti na snagu 01.
januara 2017. godine, dok je na nivou grupacije kamatni
rizik obuhvaćen u internoj procjeni adekvatnosti kapitala (ICAAP) u skladu sa Basel II regulativom, Stub II.
Kamatni rizik je sastavni dio generalne strategije rizika
Banke i vrši se redovna procjena njegove materijalnosti.
Operativni rizik
Definicija operativnih rizika glasi:
“Operativni rizik znači rizik gubitka kao posljedica
neadekvatnih ili neuspjelih internih procesa, ljudi i sistema
ili rizik od vanjskih događaja, koji uključuje i pravni rizik.”
Okvir o praćenju operativnih rizika u banci je definisan
kako u skladu sa lokalnim regulativom, tako i u skladu sa
grupacijskim zahtjevima. Upravljanje operativnim rizikom
je definisano politikama, procedurama i uputstvima koji se
odnose na opšti okvir o upravljanju operativnim rizikom,
internom evidencijom gubitaka, samoprocijenom rizika,
internim sistemom kontrola, itd. Banka stalno unapređuje
svijest o operativnom riziku kod zaposlenih kroz stalne
treninge, obuke, elektronske radionice i stalan razvoj procedura i sistema internih kontrola, te aktivno uključuje
sve zaposlene u upravljanje operativnim rizikom. Svaka
organizaciona jedinica delegira barem jednog menadžera
operativnog rizika poslovne linije, koji je u obavezi da uspostavi u svojoj organizacionoj jedinici sve definisane principe operativnih rizika. Budući da je operativni rizik prisutan
kod svih procesa i poslovanja, on može biti povezan sa drugim rizicima u Banci kao jedan od uzročnika pojavljivanja
tih drugih rizika. Kod interakcije sa drugim vrstama rizika,
operativni rizik je ili glavni pokretač gubitka ili doprinosi
povećanju gubitka prouzrokovanim od strane drugih vrsta
rizika. Ovi događaji značajno utiču na profil operativnog
rizika i prikupljanje podataka o gubicima Banke. Sberbank
Europe grupacija je definisala obimnu metodologiju kako
da se tretiraju ovakvi događaji, a s posebnim naglaskom
na prikupljanje podataka o gubicima. Za prikupljanje podataka, mjerenje ključnih indikatora rizika i izvještavanje
banka koristi alat za poslovnu analizu operativnih rizika.
Svaki događaj operativnog rizika sa stvarnim gubitkom u
određenom iznosu mora biti prijavljen i evidentiran u pomenutu bazu.
Sektor Tržišni i operativni rizici dostavlja redovne i ad-hoc
izvještaje Upravi, Odboru za upravljanje rizicima, Nadzornom odboru i Sberbank Europe grupaciji.
Drugi rizici
Banka aktivno prati i donosi adekvatne mjere u vezi sa
upravljanjem rizicima kao što su: reputacioni, poslovni
i strateški, makroekonomski, geopolitički, rizik države,
politički i regulatorni rizik, poreski rizik, rizik finansiranja,
rizik modela, pravni rizik, rizik usklađenosti, operativni rizik
povezan sa informacionim sistemima, rizik eksternalizacije,
te rizik uticaja na okolinu i druge.
22
Finansijski
izvještaj
24
Odgovornost Uprave i Nadzornog odbora
za pripremu i odobravanje godišnjih
finansijskih izvještaja
Uprava Banke dužna je pripremiti finansijske izvještaje za
svaku poslovnu godinu, koji daju istinit i vjeran prikaz finansijskog položaja Banke, te rezultata njenog poslovanja
i novčanog toka u skladu sa Međunarodnim standardima
finansijskog izveštavanja, te ima odgovornost za vođenje
odgovarajućih računovodstvenih evidencija koje u svakom
trenutku omogućuju pripremanje finansijskih izvještaja.
Uprava ima opštu odgovornost za poduzimanje koraka
koji su joj u razumnoj mjeri dostupni kako bi joj omogućili
očuvanje imovine Banke, te sprečavanje i otkrivanje prevara i ostalih nepravilnosti.
Uprava je odgovorna za odabir takvih računovodstvenih
politika koje će biti u skladu sa važećim računovodstvenim
standardima i za njihovu dosljednu primjenu, donošenje
razumnih i razboritih odluka i procjena, te pripremanje finansijskih izvještaja na principu neograničenosti vremena
Aleksandar Kesić
Predsjednik Uprave
poslovanja, osim ako je pretpostavka da će Banka nastaviti
s poslovanjem neprimjerena.
Uprava je dužna podnijeti na usaglašavanje Nadzornom
odboru godišnje izvještaje Banke zajedno sa godišnjim finansijskim izvještajima, nakon čega Nadzorni odbor odobrava podnošenje godišnjih finansijskih izvještaja Skupštini
akcionara na usvajanje.
Finansijski izvještaji na stranama od 4. do 65. kao i prilog uz
finansijske izvještaje: Finansijski izvještaji u skladu sa Zakonom o računovodstvu i reviziji Republike Srpske prikazani
na stranama od 66. do 73. odobreni su od strane Uprave, za
podnošenje Nadzornom odboru, 15. aprila 2016. godine te
ih, potvrđujući ovo, potpisuju:
Biljana Rabitsch
Član Uprave
SBERBANK a.d. Banja Luka | GODIŠNJI IZVJEŠTAJ 2015 | ODGOVORNOST UPRAVE I NADZORNOG ODBORA
25
Izvještaj nezavisnog revizora vlasnicima Sberbank
a.d. Banja Luka
Izvještaj o finansijskim izvještajima
Izvršili smo reviziju priloženih finansijskih izvještaja Sberbank a.d. Banja Luka (u daljem tekstu: „Banka”), koji se
sastoje od izvještaja o finansijskom položaju na dan 31. decembra 2015. godine, kao i izvještaja o dobicima i gubicima
i ukupnom rezultatu, izvještaja o promjenama na kapitalu
i izvještaja o novčanim tokovima za godinu koja se završila
na taj dan, te sažetka značajnih računovodstvenih politika
i ostalih napomena.
Uvjereni smo da su nam pribavljeni revizijski dokazi dovoljni te da čine odgovarajuću osnovu za potrebe izražavanja
našeg mišljenja.
Odgovornost Uprave za finansijske izvještaje
Mišljenje
Uprava je odgovorna za sastavljanje i objektivan prikaz
ovih finansijskih izvještaja u skladu s Međunarodnim standardima finansijskog izvještavanja, kao i za takve interne
kontrole koje Uprava odredi kao nužne za sastavljanje finansijskih izvještaja bez materijalno značajnih grešaka koje
mogu nastati kao posljedica prevare ili pogreške.
Prema našem mišljenju, finansijski izvještaji objektivno i istinito prikazuju finansijski položaj Banke na dan 31. decembra 2015. godine i rezultate njenog poslovanja i novčane
tokove za godinu koja se završila na taj dan, u skladu sa
Međunarodnim standardima finansijskog izvještavanja.
Odgovornost revizora
Naša je odgovornost da izrazimo mišljenje o ovim finansijskim izvještajima na osnovu naše revizije. Reviziju smo
izvršili u skladu s Međunarodnim standardima revizije. Ovi
standardi nalažu pridržavanje etičkih pravila te planiranje
i sprovođenje revizije kako bi se s razumnom mjerom utvrdili da finansijski izvještaji ne sadrže materijalno značajne
greške.
Revizija obuhvata sprovođenje procedura u svrhu pribavljanja revizijskih dokaza o iznosima i obelodanjivanjima
u finansijskim izvještajima. Odabir procedura zavisi od
procjene revizora, uključujući i procjenu rizika materijalno
značajnih grešaka u finansijskim izvještajima koje mogu
nastati kao posljedica prevare ili greške. U procjenjivanju tih
rizika, revizor razmatra interne kontrole relevantne za sastavljanje i objektivan prikaz finansijskih izvještaja u svrhu
osmišljavanja revizijskih procedura prikladnih u postojećim
26
uslovima, ali ne u svrhu izražavanja mišljenja o efikasnosti
internih kontrola Banke. Revizija takođe uključuje ocjenu
opravdanosti primjene odgovarajućih računovodstvenih
politika i primjerenosti računovodstvenih procjena
izvršenih od strane rukovodstva, kao i ocjenu ukupnog prikaza finansijskih izvještaja.
Izvještaj o drugim pravnim i regulatornim zahtevima
U skladu sa Zakonom o računovodstvu i reviziji Republike
Srpske od 29. oktobra 2015. godine (broj: 02/1-021-1319/15),
Uprava Banke izradila je obrasce prikazane na stanama 66.
do 73. („Obrasci“) koji sadrže Bilans stanja (Izvještaj o finansijskom položaju) na dan 31. decembra 2015. godine, Bilans uspjeha (Izvještaj o ukupnom rezultatu u periodu) od
1. januara do 31. decembra 2015. godine, Izvještaj o promjenama u kapitalu za period koji se završio na dan 31. decembra 2015. godine, Izvještaj o tokovima gotovine za period
od 1. januara do 31. decembra 2015. godine i Vanbilansne
evidencije na dan 31. decembra 2015. godine. Uprava Banke
je odgovorna za ove Obrasce. Ove informacije su pravilno
izvedene iz osnovnih finansijskih izvještaja koji su pripremljeni u skladu sa Međunarodnim standardima finansijskog
izvještavanja koji su prikazani na stranama 4. do 65. i zasnovani su na računovodstvenoj evidenciji Banke.
Sarajevo, 15. april 2015. godine
SBERBANK a.d. Banja Luka | GODIŠNJI IZVJEŠTAJ 2015 | IZVJEŠTAJ NEZAVISNOG REVIZORA
Izvještaj o finansijskom položaju
na dan 31. decembar 2015. godine
Napomene
2015.
‘000 KM
2014.
‘000 KM
Novčana sredstva
15
114.450
172.638
Obavezna rezerva kod Centralne banke
16
51.877
47.017
Krediti i potraživanja od banaka
17
12.775
7.000
Krediti i potraživanja od komitenata
18
609.754
602.396
Finansijska imovina
19
6.363
394
Nekretnine i oprema
20
11.358
11.605
Nematerijalna imovina
21
4.293
4.690
Ostala aktiva
22
7.887
2.593
Osnovna sredstva namijenjena prodaji
23
-
3.436
818.757
851.770
AKTIVA
Ukupno aktiva
OBAVEZE
Depoziti banaka i drugih finansijskih institucija
24
61.370
84.862
Depoziti komitenata
25
559.608
570.370
Uzeti krediti
26
71.829
75.522
Subordinirane obaveze
27
4.000
4.039
Ostale obaveze
28
3.263
2.870
143
175
Tekuća poreska obaveza
Odložena poreska obaveza
29
122
124
Rezervisanja
30
1.603
1.508
701.938
739.470
62.198
62.198
15.235
15.235
11.261
11.087
Ukupno obaveze
KAPITAL
Akcionarski kapital
31
Premija na akcionarski kapital
Zakonske i ostale rezerve iz dobiti
Revalorizacione rezerve
1.099
1.113
Regulatorne rezerve za kreditne gubitke
12.092
12.092
Zadržana dobit
14.934
10.575
Ukupno kapital
116.819
112.300
Ukupno obaveze i kapital
818.757
851.770
SBERBANK a.d. Banja Luka | GODIŠNJI IZVJEŠTAJ 2015 | IZVJEŠTAJ O FINANSIJSKOM POLOŽAJU
27
Izvještaj o dobitku ili gubitku i
ostalom ukupnom rezultatu
za godinu završenu 31. decembra 2015. godine
Napomene
2015.
‘000 KM
2014.
‘000 KM
Prihod od kamata
7a
45.994
41.982
Rashod od kamata
7b
(16.579)
(14.796)
29.415
27.186
Neto prihod od kamata
Prihod od naknada i provizija
8a
14.476
12.084
Rashod od naknada i provizija
8b
(3.077)
(2.255)
11.399
9.829
(87)
(27)
9
240
151
10
40.967
37.139
Gubici od umanjenja vrijednosti i rezervisanja
(7.795)
(7.092)
Neto operativni prihodi
33.172
30.047
Neto prihod od naknada i provizija
Neto kursne razlike
Ostali poslovni prihod
Ukupni operativni prihodi
Troškovi zaposlenih
11
(11.836)
(10.936)
Troškovi amortizacije
12
(2.835)
(2.300)
Ostali poslovni rashod
13
(13.063)
(12.490)
(27.733)
(25.726)
5.438
4.321
(918)
(846)
4.520
3.475
-
-
4.520
3.475
72,67
68,87
Ukupni operativni rashodi
Dobit prije poreza
Porez na dobit
Dobit tekuće godine
Ostala sveobuhvatna dobit
Ukupan rezultat za obračunski period
Zarada po akciji
28
SBERBANK a.d. Banja Luka | GODIŠNJI IZVJEŠTAJ 2015 | IZVJEŠTAJ O SVEOBUHVATNOJ DOBITI
31
Izvještaj o promjenama na kapitalu
Regulatorne
rezerve za
kreditne
gubitke
Revalorizacione
rezerve
Zadržana
dobit
Ukupno
Akcionarski
kapital
Premija na
akcionarski
kapital
Zakonske
i ostale
rezerve iz
dobiti
‘000 KM
‘000 KM
‘000 KM
‘000 KM
‘000 KM
‘000 KM
‘000 KM
Stanje na dan 1.
januar 2014.
38.728
15.235
10.958
12.092
1.125
7.217
85.354
Povećanje
akcionarske
glavnice emisijom
običnih akcija
23.470
-
-
-
-
-
23.470
-
-
-
-
-
3.475
3.475
Ukupna
sveobuhvatna
dobit za razdoblje
-
-
-
-
-
3.475
3.475
Transfer u
zadržanu dobit
-
-
-
-
(12)
12
-
Transfer
odloženog poreza
-
-
-
-
1
(1)
-
Prenos na
rezerve Banke
-
-
130
-
-
(130)
-
Stanje na dan
31. decembar
2014.
62.198
15.235
11.087
12.092
1.113
10.575
112.300
Stanje na dan
1. januar 2015.
62.198
15.235
11.087
12.092
1.113
10.575
112.300
-
-
-
-
-
4.520
4.520
Dobit tekuće
godine
Ukupna
sveobuhvatna
dobit
Dobit tekuće
godine
SBERBANK a.d. Banja Luka | GODIŠNJI IZVJEŠTAJ 2015 | IZVJEŠTAJ O PROMJENAMA NA KAPITALU
29
Izvještaj o promjenama na kapitalu
Revalorizacione
rezerve
Zadržana
dobit
Ukupno
Akcionarski
kapital
Premija na
akcionarski
kapital
‘000 KM
‘000 KM
‘000 KM
‘000 KM
‘000 KM
‘000 KM
‘000 KM
Ukupna
sveobuhvatna
dobit za
razdoblje
-
-
-
-
-
4.520
4.520
Transfer u
zadržanu dobit
-
-
-
-
(14)
14
-
Prenos na
rezerve Banke
-
-
174
-
-
(174)
-
62.198
15.235
11.261
12.092
1.099
14.934
116.819
Stanje na dan 31.
decembar 2015.
30
Regulatorne
rezerve za
kreditne
gubitke
Zakonske
i ostale
rezerve iz
dobiti
SBERBANK a.d. Banja Luka | GODIŠNJI IZVJEŠTAJ 2015 | IZVJEŠTAJ O PROMJENAMA NA KAPITALU
Izvještaj o novčanim tokovima
2014.
‘000 KM
2013.
‘000 KM
40.917
38.743
(15.750)
(12.345)
13.490
9.815
Novčani tokovi iz poslovnih aktivnosti
Prilivi od kamata
Odlivi po osnovu plaćenih kamata
Neto prilivi po osnovu naknada i provizija
225
137
(24.913)
(23.099)
(951)
(763)
13.018
12.488
(4.860)
(14.554)
(5.617)
-
(18.429)
(116.325)
4.518
(718)
Neto smanjenjepovećanje depozita banaka i ostalih finansijskih institucija
(23.493)
18.464
Neto povećanje depozita komitenata
(13.463)
212.012
392
475
(60.952)
99.355
(60.952)
99.355
(47.934)
111.843
(1.425)
(3.374)
(756)
(2.068)
(5.968)
22
(8.149)
(5.420)
(3.693)
13.002
Neto smanjenje subordiniranih obaveza
-
-
Prilivi od emisije akcionarskog kapitala
-
23.470
(58.029)
142.666
(3.693)
36.472
1.747
(229)
Neto povećanje novca i novčanih ekvivalenata
(58.029)
142.666
Novac i novčani ekvivalenti na početku godine
172.491
36.983
Novac i novčani ekvivalenti na kraju godine
114.462
179.649
114.462
172.649
-
7.000
114.462
179.649
Naplaćena prethodno otpisana potraživanja
Odlivi po osnovu plaćanja zaposlenim i dobavljačima
Plaćeni porez na dobit
Novčani priliv prije promjena na poslovnim sredstvima i obavezama
Promjene na poslovnim sredstvima i obavezama
Neto povećanje obavezne rezerve kod Centralne banke
Neto (smanjenje)/povećanje kredita i potraživanja od banaka s
dospijećem iznad tri mjeseca
Neto povećanje kredita i potraživanja od komitenata
Neto povećanje ostale aktive
Neto (povećanje)/smanjenje obračunatih kamata i ostalih obaveza
Promjene na poslovnim sredstvima i obavezama
Neto novčani tokovi iz poslovnih aktivnosti
Novčani tokovi iz aktivnosti investiranja
Sticanje nekretnina i opreme
Sticanje nematerijalne imovine
Sticanje/ prilivi od prodaje finansijske imovine
Neto novčani tokovi iz aktivnosti investiranja
Novčani tokovi iz aktivnosti finansiranja
Neto povećanje uzetih kredita
Neto novčani tokovi iz aktivnosti finansiranja
Kursne razlike
Novac i novčana sredstva se sastoje od sljedećih pozicija:
Bruto novčana sredstva (napomena 15)
Bruto krediti i potraživanja od banaka do tri mjeseca (napomena 17)
SBERBANK a.d. Banja Luka | GODIŠNJI IZVJEŠTAJ 2015 | IZVJEŠTAJ O NOVČANIM TOKOVIMA
31
Napomene uz finansijske izvještaje
1. DRUŠTVO KOJE JE PREDMET
IZVJEŠTAVANJA
Sberbank a.d. Banja Luka (u daljem tekstu ‘’Banka’’) je
društvo osnovano u Republici Srpskoj. Sjedište Banke je u
Banjoj Luci, ulica Jevrejska 71.
Banka je osnovana 29. januara 1999. godine kao nezavisna banka pod imenom Komerc banka a.d. Banja Luka.
Banka je počela sa radom na osnovu odluke Agencije za
bankarstvo Republike Srpske broj 03-608-I/98. Rješenjem
Osnovnog suda u Banjoj Luci broj U/I 438/99 od 31. marta
1999. godine Banka je dobila naziv Zepter Komerc banka, a
Rješenjem Osnovnog suda u Banjoj Luci broj 071-0-REG07-002019 od 19. septembra 2007. godine Banka je promjenila naziv i posluje kao Volksbank a.d., Banja Luka. Pod
sadašnjim nazivom posluje od 31. decembra 2013. godine.
Promjena naziva je posljedica preuzimanja Sberbank Europe AG, Beč, Austrija od strane Sberbank Rusija, Moskva,
Rusija, u prvom kvartalu 2013. godine.
Banka je registrovana u Republici Srpskoj za obavljanje
kreditnih i depozitnih poslova u zemlji i inostranstvu, te
poslova platnog prometa. U skladu sa propisima Republike Srpske, dužna je da posluje na principima likvidnosti,
solventnosti i rentabilnosti.
Na dan 31. decembar 2015. godine Banka ima centralu u
Banjoj Luci i dvadeset i sedam organizacionih dijelova u
sljedećim gradovima: Banja Luka, Kozarska Dubica, Bijeljina, Gradiška, Srbac, Prijedor, Istočno Sarajevo, Trebinje,
Prnjavor, Brod, Doboj, Gacko, Laktaši, Ljubinje, Trn, Teslić,
Novi Grad, Modriča, Pale i Derventa.
Na dan 31. decembar 2015. godine Banka je imala 372 zaposlena radnika (31. decembar 2014: 358 zaposlenih).
2. OSNOVNE RAČUNOVODSTVENE
POLITIKE
Izjava o usklađenosti
Finansijski izvještaji Banke za 2015. godinu pripremljeni
su u skladu s Međunarodnim standardima finansijskog
izvještavanja („MSFI“).
Računovodstvena regulativa primjenjiva u Republici Srpskoj je zasnovana na odredbana Zakona o
računovodstvu i reviziji (“Zakon”) (“Službeni glasnik Re-
32
publike Srpske br. 94/2015). Društva pripremaju i prezentuju finansijske izvještaje u skladu sa Međunarodnim
računovodstvenim standardima (“MRS”), njihovim
izmjenama i interpretacijama (Tumačenja standarda), Međunarodnim standardima finansijskog
izvještavanja (”MSFI”) i njihovim izmjenama i interpretacijama (Tumačenja Međunarodnih standarda finansijskog izvještavanja) koji su izdati od strane Odbora za
Međunarodne računovodstvene standarde i koji su prevedeni od strane Saveza računovođa i revizora Republike Srpske (po ovlašćenju Računovodstvene komisije
Bosne i Hercegovine broj 2-11/06). Odluka o objavljivanju standarda broj O-1/4-2010 od 28. aprila 2010. godine
je obavezujuća za periode koji počinju 1. januara 2010.
godine. Ova odluka obuhvata MRS, MSFI i tumačenja
izdata od strane Odbora i usvojena od strane EFAG-a do
oktobra 2009. godine. Svi ranije izdati i naknadno usvojeni standardi kao ni nova ili izmjenjena tumačenja MRS
ili MSFI izdata od strane Odbora poslije oktobra 2009.
godine nisu još uvijek prevedena niti objavljena.
U pripremi finansijskih izvještaja za godinu koja se
završila 31. decembra 2015. godine Banka je razmotrila
da li je primjena standarda koji su naknadno izdati od
strane Odbora i primjenjivi za tekući računovodstveni
period, ali koji nisu prevedeni niti objavljeni u Republici
Srpskoj, rezultirala u materijalnom odstupanju od relevantne lokalne računovodstvene regulative. Zaključak
je da to nije bio slučaj i iz tog razloga, po mišljenju rukovodstva Banke, ovi finansijski izvještaji takođe zadovoljavaju zakonske lokalne zahteve za objavljivanjem
finansijskih izvještaja u skladu sa relevantnom primjenjivom lokalnom zakonskom regulativom.
Finansijski izvještaji odobreni su za izdavanje od strane
Uprave na dan 13. aprila 2016. godine i dostavljeni organima Banke na usvajanje.
Funkcionalna i prezentaciona valuta
Finansijski izvještaji iskazani su u konvertibilnim markama („KM“) koja je funkcionalna i prezentaciona valuta.
Vrijednosti su zaokružene na najbližu hiljadu (ako
drugačije nije navedeno).
Centralna Banka Bosne i Hercegovine („Centralna
banka“) sprovodi politiku kursa na principu „Currency
Boarda“ prema kojem je KM vezana za EUR u odnosu 1 :
SBERBANK a.d. Banja Luka | GODIŠNJI IZVJEŠTAJ 2015 | NAPOMENE UZ FINANSIJSKE IZVJEŠTAJE
1,95583, koji je korišćen kroz 2014. i 2015. godinu. Očekuje
se da će se ovo zadržati i u doglednoj budućnosti.
Osnove mjerenja
Finansijski izvještaji sastavljeni su na osnovu istorijskog
troška ili amortizacionog troška sa izuzetkom hartija
od vrijednosti raspoloživih za prodaju koje se vode po
fer vrijednosti i građevinskih objekata koji se vode po
tržišnoj vrijednosti umanjenoj za akumuliranu amortizaciju.
Korišćenje procjena i pretpostavki
Priprema finansijskih izvještaja zahtijeva od Uprave
donošenje procjena i pretpostavki koje utiču na primjenu politika i iskazane iznose imovine, obaveza, prihoda i rashoda. Procjene i uz njih vezane pretpostavke
zasnivaju se na istorijskom iskustvu i drugim faktorima
za koje se smatra da su razumni u datim uslovima i uz
raspoložive informacije na datum izrade finansijskih
izvještaja, a rezultat čini osnovu za prosuđivanje knjigovodstvene vrijednosti imovine i obaveza koja nije lako
utvrdiva iz drugih izvora. Stvarni rezultati mogu se razlikovati od ovih procjena.
Procjene i uz njih vezane pretpostavke kontinuirano se
pregledaju. Izmjene računovodstvenih procjena priznaju
se u razdoblju u kojem je procjena izmjenjena i budućim
razdobljima, ako izmjena utiče i na njih. Pogledati napomenu 5 – Računovodstvene procjene i pretpostavke u
primjeni računovodstvenih politika.
3. SPECIFIČNE
RAČUNOVODSTVENE POLITIKE
a) Prihodi i rashodi od kamata
Prihodi i rashodi od kamata iskazuju se u izvještaju o
dobicima i gubicima i ukupnom rezultatu za sve instrumente koji donose kamatu po načelu obračunatih
kamata primjenom metode efektivne kamatne stope,
to jest, po stopi koja diskontuje procijenjene novčane
tokove na neto sadašnju vrijednost tokom trajanja
ugovora. Takvi prihodi i rashodi prikazani su kao prihodi
od kamata i slični prihodi te rashodi od kamata i slični
rashodi u izvještaju o dobicima i gubicima i ukupnom
rezultatu
Metoda efektivne kamatne stope je metoda izračuna
amortizovanog troška finansijske imovine ili finansijske
obaveze i raspoređivanja prihoda ili rashoda od kamata u odgovarajućem vremenskom periodu. Efektivna
kamatna stopa je stopa koja diskontuje procijenjene
buduće gotovinske isplate ili uplate kroz očekivano trajanje finansijskog instrumenta ili, tamo gdje je prikladno,
kraći period, na neto knjigovodstvenu vrijednost finansijske imovine ili finansijske obaveze. Prilikom računanja
efektivne kamatne stope, Banka vrši procjenu gotovinskih tokova uzimajući u obzir sve uslove ugovora koji
se odnose na finansijski instrument, ali ne uzimajući
u obzir buduće kreditne gubitke. Obračun uključuje
sve naknade i provizije koje su ugovorne strane platile
ili primile, a koje čine sastavni dio efektivne kamatne
stope, troškove transakcija i sve druge premije ili diskonte.
b) Prihodi i rashodi od naknada i provizija
Prihodi i rashodi od naknada većinom se sastoje od
naknada za obavljanje domaćeg i međunarodnog platnog prometa, izdavanje garancija i akreditiva, kartično
poslovanje, i mjenjačkim poslovima, te se priznaju u
izvještaju o dobicima i gubicima i ukupnom rezultatu
nakon što je usluga pružena.
c) Preračunavanje stranih valuta
Transakcije u stranim valutama se preračunavaju u
funkcionalnu valutu po važećem kursu na dan transakcije. Dobici i gubici po osnovu kursnih razlika proizašli
iz izvršenja takvih transakcija priznaju se u izvještaju o
dobicima i gubicima i ukupnom rezultatu. Nemonetarna
imovina i stavke u stranoj valuti koje se mjere po istorijskom trošku preračunavaju se po kursu na datum transakcije i ne preračunavaju se ponovno na datum bilansa.
d) Neto dobici i gubici od kupoprodaje valuta,
kursnih razlika po preračunavanju monetarne
imovine i obaveza i finansijske imovine raspoložive
za prodaju
Neto dobici i gubici od kupoprodaje valuta uključuju
nerealizovane i realizovane dobitke i gubitke po osnovu kupoprodaje valuta i derivatnih finansijskih in
33
strumenata. Neto dobici i gubici od kursnih razlika
nastalih svođenjem monetarne imovine i obaveza denominovanih u stranoj valuti, klasifikuju se kao ostali
poslovni prihodi ili rashodi. Neto dobici i gubici od hartija od vrijednosti raspoloživih za prodaju uključuju realizovane neto dobitke i gubitke od prodaje finansijske
imovine raspoložive za prodaju.
ponovo procjenjuje nepriznatu potencijalnu odloženu
poresku imovinu i knjigovodstvenu vrijednost priznate
odgođene poreske imovine.
e) Plaćanja po osnovu zakupa
Banka klasifikuje svoje finansijske instrumente u sljedeće
kategorije: krediti i potraživanja, finansijska imovina
raspoloživa za prodaju, finansijska imovina koja se drži do
dospijeća i ostale finansijske obaveze. Klasifikovanje zavisi od namjere s kojom su finansijski instrumenti stečeni.
Rukovodstvo određuje klasifikovanje finansijskih instrumenata prilikom početnog priznavanja.
Plaćanja po osnovu operativnog zakupa priznaju se u
izvještaju o dobitku i gubitku i ostalom rezultatu linearnom metodom tokom trajanja zakupa.
f) Porez na dobit
Porez na dobit se bazira na oporezivoj dobiti za godinu i sastoji se od tekućeg i odgođenog poreza. Porez
na dobit iskazuje se u izvještaju o dobicima i gubicima i ukupnom rezultatu s izuzetkom poreza na dobit
koji se odnosi na stavke priznate direktno u kapitalu i
rezervama, kada se porez na dobit priznaje u kapitalu i
rezervama. Tekući porez predstavlja očekivanu poresku
obavezu obračunatu na oporezivu dobit za godinu prema zakonima Republike Srpske, koristeći poreske stope
koje su bile na snazi ili su u suštini bile važeće na datum
bilansa i sva usklađivanja poreske obaveze iz prethodnih
razdoblja.
g) Finansijski instrumenti
Klasifikovanje
1) Krediti i potraživanja
Krediti i potraživanja uključuju nederivativnu finansijsku imovinu koja ima fiksna ili odrediva plaćanja,
i koja se ne kotira na aktivnom tržištu. Krediti i
potraživanja nastaju kada Banka odobrava novčana
sredstva komitentima bez namjere trgovanja tim
potraživanjima te uključuju kredite i potraživanja od
banaka, kredite i potraživanja od komitenata i sredstva kod Centralne banke.
2) Finansijska imovina raspoloživa za prodaju
Odloženi porezi obračunavaju se metodom bilansne
obaveze. Odloženi porez na dobit odražava neto poreske
efekte privremenih razlika između knjigovodstvene
vrijednosti imovine i obaveza za potrebe finansijskog
izvještavanja i iznosa koji se koriste za potrebe izračuna
poreza na dobit. Mjerenje odložene poreske imovine i
obaveza prikazuje poreske posljedice koje bi proizašle iz
načina na koji društvo na datum izvještavanja očekuje
da naplati odnosno podmiri knjigovodstvenu vrijednost
imovine odnosno obaveza, na osnovu poreskih stopa
koje su bile na snazi ili su u suštini bile važeće na datum
izvještavanja.
Finansijska imovina raspoloživa za prodaju je
nederivativna finansijska imovina koja se namjerava
držati na neodređeno vrijeme, ali se može i prodati
u svrhu održavanja likvidnosti ili u slučaju promjena
kamatnih stopa, kurseva valuta ili cijena vlasničkih
instrumenata. Finansijska imovina raspoloživa za
prodaju uključuje vlasničke hartije od vrijednosti.
3) Finansijska imovina koja se drži do dospijeća
Finansijska imovina koja se drži do dospijeća uključuje
dužničke hartije od vrijednosti koje Banka ima namjeru i mogućnost da drži do njihovog dospijeća.
Odložena poreska imovina i obaveze se ne diskontuju,
a u izvještaju o finansijskom položaju se iskazuju kao
dugoročna imovina i/ili dugoročne obaveze. Odložena
poreska imovina priznaje se do iznosa za koji je vjerovatno da će se ostvariti oporeziva dobit dovoljna za
njeno korišćenje. Na svaki datum izvještavanja, Banka
34
4) Finansijske obaveze
Finansijske obaveze klasifikovane su kao ostale finansijske obaveze. Ostale finansijske obaveze uključuju
tekuće i depozitne račune i uzete kredite.
Priznavanje i prestanak priznavanja
Kupovina i prodaja finansijskih instrumenata koji su
raspoloživi za prodaju, priznaju se na datum trgovanja, odnosno datum kada se Banka obavezuje na kupovinu ili prodaju instrumenta. Krediti i potraživanja i
ostale finansijske obaveze priznaju se u trenutku kada
je finansijska imovina predata zajmoprimcima, odnosno
obaveza primljena od zajmodavaca.
Banka prestaje priznavati finansijske instrumente (u
cijelosti ili djelimično) kada prava na gotovinske prilive
od finansijskog instrumenta isteknu ili kada izgubi kontrolu nad ugovornim pravima nad tom finansijskom
imovinom. Navedeno se događa kada Banka u suštini
prenese sve rizike i koristi od vlasništva na drugi poslovni subjekt ili kada su prava ostvarena, dospjela ili predata. Banka prestaje priznavati finansijske obaveze samo
kada prestanu postojati, tj. kada su ispunjene, otkazane ili zastarjele. Ukoliko se uslovi finansijske obaveze
promijene, Banka će prestati priznavati tu obavezu i istovremeno priznati novu finansijsku obavezu sa novim
uslovima.
Početno i naknadno mjerenje
Finansijska imovina i obaveze početno se priznaju po fer
vrijednosti uvećanoj za transakcione troškove koji se direktno povezuju sa sticanjem ili izdavanjem finansijske
imovine ili finansijske obaveze.
Nakon početnog priznavanja, Banka vrednuje finansijsku imovinu raspoloživu za prodaju po njenoj fer vrijednosti, bez umanjenja za troškove prodaje. Vlasničke
hartije od vrijednosti klasifikovane kao raspoložive
za prodaju koje nemaju kotiranu tržišnu cijenu na aktivnom tržištu i čija se fer vrijednost ne može pouzdano
utvrditi vrednuju se po trošku sticanja smanjenom za
umanjenje vrijednosti.
Nakon početnog priznavanja, finansijska imovina koja
se drži do dospijeća, krediti i potraživanja se vrednuje
po amortizovanom trošku korišćenjem metode efektivne kamatne stope, umanjeno za eventualna umanjenja vrijednosti.
Krediti i potraživanja i ostale finansijske obaveze se
vrednuju po amortizovanom trošku.
Dobici i gubici
Promjene u fer vrijednosti monetarnih hartija od vrijednosti klasifikovanih u kategoriju hartija od vrijednosti
raspoloživih za prodaju denominovanih u stranoj valuti
sastoje se od kursnih razlika koje proizlaze iz promjena
u amortizovanom trošku i ostalih promjena u knjigovodstvenoj vrijednosti. Dobici ili gubici od promjene fer
vrijednosti monetarne imovine raspoložive za prodaju
priznaju se direktno u rezervu fer vrijednosti u kapitalu i rezervama, te su objavljeni u izvještaju o promjenama u kapitalu i rezervama. Gubici od umanjenja
vrijednosti, dobici i gubici od kursnih razlika, prihodi od
kamata i amortizovanje premije ili diskonta primjenom
metode efektivne kamatne stope na monetarnu imovinu raspoloživu za prodaju priznaju se u izvještaju o
dobicima i gubicima i ukupnom rezultatu. Kod prodaje ili
umanjenja vrijednosti hartija od vrijednosti raspoloživih
za prodaju, akumulirana nerealizovana dobit ili gubitak,
priznati u kapitalu i rezervama, uključuju se u izvještaj o
dobicima i gubicima i ukupnom rezultatu. Kamata na hartije od vrijednosti raspoložive za prodaju
računa se metodom efektivne kamatne stope i priznaje
se kao prihod od kamata u izvještaju o dobicima i gubicima i ukupnom rezultatu.. Dobici ili gubici koji proizlaze
iz finansijske imovine i obaveza koji se vode po amortizovanom trošku uključuju se u izvještaj o dobicima i
gubicima i ukupnom rezultatu tokom razdoblja amortizovanja, primjenom metode efektivne kamatne stope.
Dobici ili gubici takođe mogu biti priznati u izvještaju o
dobicima i gubicima i ukupnom rezultatu kod prestanka
priznavanja finansijskog instrumenta ili kada je njegova
vrijednost umanjena.
Ispravka vrijednosti finansijske imovine
Banka redovno provjerava i prati da li postoje objektivni
dokazi za umanjenje vrijednosti kredita i potraživanja
kao i ostale finansijske imovine. Obezvređenje finansijskih sredstava ili grupe finansijskih sredstava se priznaje ako postoji objektivan dokaz o obezvređenju kao re
35
zultat jednog ili više događaja nastalih nakon inicijalnog
priznavanja, a koji ima uticaj na procijenjene buduće
novčane tokove iz finansijskih sredstava ili grupe finansijskih sredstava, koji se mogu pouzdano procijeniti
(“događaj koji dovodi do obezvređenja”).
ima i gubicima i ukupnom rezultatu. Otpis nenaplativih potraživanja vrši se na osnovu odluka Uprave
Banke, a u skladu sa odlukama suda, dogovorima
zainteresovanih strana i procjenama Banke.
U skladu sa regulativom Banka obračunava i rezervisanja prema propisima Agencije za bankarstvo
Republike Srpske (u daljem tekstu: Agencija) koje se
definišu kao rezerve za kreditne gubitke po regulatornom zahtjevu. Krediti, plasmani i druga izloženost
Banke klasifikuju se u kategorije propisane od strane
Agencije zavisno od stepena naplativosti koji se
određuje na osnovu broja dana koliko je prekoračen
rok dospijeća, procjene finansijskog položaja dužnika
i kvaliteta instrumenata obezbjeđenja naplate. Iznos ukupnih rezervi po regulatornom zahtjevu se
obračunava primjenom procenata propisanih od
strane Agencije. Ukoliko je iznos ukupno obračunatih
rezervi po regulatornom zahtjevu u skladu sa propisima Agencije veći od sume vrijednosti ispravke
vrijednosti obračunate u skladu sa zahtjevima MSFI
i vrijednosti već formiranih rezervi za kreditne gubitke po regulatornom zahtjevu, navedena razlika se
definiše kao nedostajuće rezerve za kreditne gubitke.
1) Krediti i potraživanja
Ukoliko postoji objektivni dokaz za umanjenje vrijednosti kredita i potraživanja, gubitak usljed umanjenja
vrijednosti utvrđuje se kao razlika između knjigovodstvene vrijednosti imovine i sadašnje vrijednosti
očekivanih budućih novčanih tokova diskontovanih
originalnom efektivnom kamatnom stopom finansijske imovine. Obračun gubitka koji nastaje usljed
umanjenja vrijednosti se sprovodi na individualnoj
osnovi, odnosno korišćenjem individualnih podataka
o sadašnjoj vrijednosti budućih novčanih tokova za
sve individualno značajne kredite i potraživanja, i na
grupnoj osnovi, odnosno korišćenjem jedinstvenih
podataka na nivou odgovarajućih homogenih grupa
o vrijednosti budućih novčanih tokova za sve kredite
i potraživanja koji imaju dokaz za umanjenje vrijednosti i koji nisu individualno značajni.
Knjigovodstvena vrijednost imovine umanjuje se
putem obračuna ispravke vrijednosti, a iznos gubitka priznaje se u izvještaju o dobicima i gubicima
i ukupnom rezultatu. Ukoliko kredit ili potraživanje
imaju varijabilnu kamatnu stopu, diskontnu stopu za
utvrđivanje gubitka od umanjenja vrijednosti predstavlja tekuća efektivna kamatna stopa utvrđena
ugovorom u trenutku kad nastupi umanjenje vrijednosti.
Finansijska imovina za koju ne postoji objektivni dokaz za umanjenje vrijednosti uključuje se u finansijsku
imovinu koja se grupiše u odgovarajuće homogene
grupe sličnih karakteristika koje se onda razmatraju
za umanjenje vrijednosti na portfolio osnovi.
Ukoliko je kredit nenaplativ, a sve pravne procedure
su dovršene, te je poznat konačni iznos gubitka,
kredit se direktno otpisuje. Ako se u narednom periodu iznos gubitka od umanjenja vrijednosti smanji, a
umanjenje se direktno može povezati s događajem
koji se dogodio nakon otpisa, otpisani iznos ili ispravka vrijednosti se tada prihoduje u izvještaju o dobic-
36
Banka na svaki datum izvještavanja provjerava postoji li objektivni dokaz za ispravku vrijednosti pojedine
finansijske imovine ili grupe finansijske imovine.
U slučaju vlasničkih instrumenata klasifikovanih kao
raspoloživi za prodaju, značajno ili produženo smanjenje fer vrijednosti instrumenata ispod troška sticanja uzima se u obzir kod utvrđivanja mogućnosti
postojanja dokaza za umanjenje vrijednosti. Ukoliko
postoji takav dokaz, kumulativni gubitak (utvrđen
kao razlika između troška sticanja i tekuće fer vrijednosti, umanjen za gubitak od ispravke vrijednosti,
a koji je prethodno priznat u izvještaju o dobicima i
gubicima i ukupnom rezultatu) prenosi se iz kapitala
i rezervi i priznaje u izvještaju o dobicima i gubicima i
ukupnom rezultatu.
Gubici od ispravke vrijednosti priznati u izvještaju
o dobicima i gubicima i ukupnom rezultatu po
vlasničkim instrumentima ne ukidaju se kroz dobit ili
gubitak. Ukoliko, u narednom periodu, fer vrijednost
dužničkog instrumenta klasifikovanog kao raspoloživ
za prodaju poraste, i porast je objektivno vezan za
događaj nastao nakon što je gubitak od ispravke vrijednosti priznat u izvještaju o sveobuhvatnoj dobiti,
gubitak od ispravke vrijednosti se ukida u korist
izvještaja o dobicima i gubicima i ukupnom rezultatu.
se one vrednuju po trošku sticanja, umanjenom za
umanjenje vrijednosti.
Finansijska imovina koja se drži do dospijeća uključuje
dužničke hartije od vrijednosti.
Gubitak od umanjenja vrijednosti utvrđuje se
kao razlika između knjigovodstvene vrijednosti finansijske imovine i sadašnje vrijednosti očekivanih
budućih gotovinskih priliva diskontovanih tekućom
tržišnom kamatnom stopom na sličnu finansijsku
imovinu. Gubici od umanjenja vrijednosti po ovim
instrumentima, priznati u izvještaju o dobicima i gubicima i ukupnom rezultatu, ne ukidaju se naknadno
kroz izvještaj o dobicima i gubicima i ukupnom rezultatu.
6) Depoziti banaka i drugih finansijskih institucija i depoziti komitenata
Depoziti banaka i drugih finansijskih institucija i depoziti komitenata klasifikovani su kao ostale obaveze
i početno se priznaju po fer vrijednosti umanjenoj za
transakcione troškove, a naknadno se iskazuju po
svom amortizovanom trošku metodom efektivne
kamatne stope.
7) Uzeti krediti na koje se plaća kamata
Specifični instrumenti
1) Novac i novčani ekvivalenti
Novac i novčani ekvivalenti sastoje se od novčanih
sredstva i sredstva kod Centralne banke.
2) Krediti i potraživanja od banaka
Krediti i potraživanja od banaka se klasifikuju kao
krediti i potraživanja, te se vode po amortizovanom
trošku.
3) Krediti i potraživanja od komitenata
Krediti i potraživanja od komitenata iskazuju se po
amortizovanom trošku umanjenom za ispravku vrijednosti kako bi se prikazali procijenjeni nadoknadivi
iznosi.
Finansijska imovina raspoloživa za prodaju uključuje
vlasničke hartije od vrijednosti. Vlasničke hartije od
vrijednosti klasifikovane su kao imovina raspoloživa
za prodaju i vrednuju se po fer vrijednosti, osim ukoliko ne postoji pouzdana mjera fer vrijednosti, kada
Uzeti krediti na koje se plaća kamata inicijalno se
priznaju po fer vrijednosti priliva, umanjenoj za
pripadajuće transakcione troškove. Naknadno vrednovanje vrši se po amortizovanom trošku primjenom
linearne metode.
h) Nekretnine i oprema
Nekretnine su iskazane po fer vrijednosti utvrđene od
strane ovlašćenog procjenitelja umanjenoj za akumuliranu amortizaciju i moguće umanjenje vrijednosti.
Procjena vrijednosti nekretnina Banke je sprovedena od
strane nezavisnog procjenitelja koji je sa stanjem na dan
31. decembar 2012. izvršio procjenu na osnovu tržišne
vrijednosti imovine koja je u upotrebi. Procjene se izvode sa dovoljno pravilnosti tako da se knjigovodtvena
vrijednost imovine materijalno ne razlikuje od primijenjenog principa fer vrijednsti na datum bilansa stanja.
Amortizacija se ravnomjerno obračunava, primjenom
sljedećih propisanih godišnjih stopa, a sa ciljem da se
sredstva u potpunosti otpišu u toku njihovog korisnog
vijeka trajanja:
37
Zgrade
2015. i 2014.
1,3% -1,52%
Oprema i ostala sredstva
7% - 30%
Ulaganja u tuđu imovinu
10%-20%
* Amortizacija je proporcionalna periodu zakupa ili ekonomskog
procjenjenog vijeka trajanja, u zavisnosti koji je od perioda kraći.
Rukovodstvo Banke smatra da stope amortizacije realno odražavaju ekonomsko svrsishodni vijek korišćenja
osnovnih sredstava.
i) Nematerijalna imovina
Nematerijalna imovina stečena od strane Banke vrednuje se po trošku smanjenom za akumuliranu amortizaciju i ispravku vrijednosti. Troškovi razvoja kapitalizuju se ako zadovoljavaju sve uslove navedene u MRS-u
38: „Nematerijalna imovina“.
Nematerijalna imovina amortizuje se linearnom metodom tokom procijenjenog korisnog ekonomskog vijeka
upotrebe kako slijedi:
Nadoknadivi iznos nekretnina i opreme, investicionih
nekretnina, te nematerijalne imovine je neto prodajna
vrijednost ili vrijednost u upotrebi, zavisno od toga koji
je iznos viši. U svrhu procjene ispravke vrijednosti, imovina se grupiše na najnižem nivou za koji je moguće utvrditi posebno odredive gotovinske tokove (jedinice koje
generišu gotovinu). Vrijednost u upotrebi se procjenjuje
diskontovanjem očekivanih budućih novčanih tokova na
njihovu sadašnju vrijednost koristeći diskontnu stopu
prije poreza koja odražava trenutnu tržišnu procjenu
vremenske vrijednosti novca i rizike specifične za imovinu ili jedinicu koja generiše gotovinu.
Korisni vijek upotrebe provjerava se i koriguje, ukoliko
je potrebno, na svaki datum bilansa. Rezidualne vrijednosti ne uzimaju se u obzir.
Ostala nefinansijska imovina, osim goodwill-a, nad kojom je izvršena ispravka vrijednosti, procjenjuje se na
svaki datum bilansa radi mogućeg ukidanja ispravke
vrijednosti. Gubitak od ispravke vrijednosti se ukida
ukoliko je došlo do promjene u procjenama koje su bile
korišćene za određivanje nadoknadivog iznosa. Gubitak
od umanjenja vrijednosti se ukida samo do knjigovodstvene vrijednosti imovine, umanjene za akumuliranu
amortizaciju, kakva bi bila obračunata da nije priznat
gubitak od ispravke vrijednosti.
j) Imovina u zakupu
l) Beneficije za zaposlene
Zakupi u kojima Banka preuzima sve rizike i nagrade
povezane s vlasništvom, klasifikuju se kao finansijski
zakupi. Na datum bilansa, Banka nije imala finansijskih
zakupa, bilo kao zakupodavac ili zakupoprimac. Ostali
zakupi su operativni zakupi.
Kratkoročni troškovi
2015. i 2014.
Softver
20%
k) Ispravka vrijednosti nefinansijske imovine
Imovina koja ima nedefinisan korisni vijek upotrebe ne
podliježe obračunu amortizacije, a za navedenu imovinu
38
vrši se provjera ispravke vrijednosti najmanje jednom
godišnje. Imovina koja se amortizuje provjerava se radi
ispravke vrijednosti uvijek kada događaji ili promjene
uslova ukazuju da knjigovodstvena vrijednost možda
neće biti nadoknadiva. Nematerijalna imovina koja još
nije raspoloživa za korišćenje procjenjuje se na svaki datum bilansa. Gubitak od ispravke vrijednosti priznaje se
u svim slučajevima kada je knjigovodstvena vrijednost
imovine veća od njezinog nadoknadivog iznosa. Gubici
od ispravke vrijednosti priznaju se u izvještaju o dobicima i gubicima i ukupnom rezultatu.
Za račun zaposlenih, Banka uplaćuje penziono i zdravstveno osiguranje koje se obračunava na bruto plate, kao i
pripadajuće poreze po ovom osnovu za koje je osnovica
neto plata. Ovi se doprinosi uplaćuju na račun relevantnih državnih fondova prema važećoj zakonskoj regulativi tokom cijele godine. Naknada za topli obrok i transport, kao i regres za godišnji odmor se obračunavaju i
plaćaju u skladu sa lokalnom zakonskom regulativom.
Ovi se troškovi priznaju u izvještaju o dobicima i gubicima i ukupnom rezultatu u razdoblju u kojem su nastali
troškovi osoblja.
Obaveze za doprinose za penzione fondove s propisanim iznosom doprinosa priznaju se kao trošak u izvještaju
o dobicima i gubicima i ukupnom rezultatu razdoblja u
kojem su nastali.
Dugoročni troškovi: otpremnine za penzije
U skladu s zakonom o radu Banka nema obavezu
uplaćivati otpremnine za penzije za penzionere do vremena odlaska u penziju. Dugoročna obaveza koja se
odnosi na otpremnine kod odlaska u penziju se računa
kao sadašnja vrijednost budućih novčanih uplata koju
obračunava ovlašćeni aktuar.
m) Rezervisanja
Rezervisanja se priznaju kad Banka ima sadašnju zakonsku ili izvedenu obavezu kao posljedicu prošlih događaja
i ako je vjerovatno da će biti potreban odliv sredstava koji
sadrže ekonomske koristi radi podmirivanja obaveze te
ako se iznos obaveze može pouzdano procijeniti.
Rezervisanja za obaveze i troškove održavaju se na
nivou koji rukovodstvo Banke smatra dovoljnim za
pokrivanje nastalih i mogućih budućih gubitaka. Rukovodstvo određuje adekvatnost rezervisanja na osnovu uvida u pojedine stavke, važeće ekonomske uslove,
karakteristike rizika određenih kategorija transakcija
kao i u ostale relevantne faktore.
o) Premija na akcionarski kapital
Premija na akcionarski kapital predstavlja razliku
između uplaćenog iznosa i nominalne vrijednosti izdatih
akcija.
p) Zakonske rezerve
Zakonske rezerve su formirane u skladu sa Zakonom o
preduzećima Republike Srpske koji zahtijeva da se 5%
dobiti godine prenosi u zakonske rezerve sve do iznosa
10% akcionarskog kapitala. Zakonske rezerve do 10%
akcionarskog kapitala mogu se koristiti za pokriće gubitka tekuće i prošlih godina.
q) Regulatorne rezerve za kreditne gubitke
Kao što je objašnjeno u napomeni 3.g. regulatorna
rezerva za kreditne gubitke predstavlja razliku između
umanjenja vrijednosti izračunatog u skladu sa zahtjevima MSFI-a i umanjenja vrijednosti izračunatog u skladu
sa propisima Agencije, ukoliko je posljednje umanjenje
veće.
Stanje u rezervama na datum izvještaja predstavlja iznos za koji je umanjenje vrijednosti izračunato u skladu
sa Agencijom bilo veće od izračunatog u skladu s MSFI u
prethodnim periodima.
Rezervisanja se ukidaju samo za one troškove za koja
su rezervisanja inicijalno i priznata. Ako odliv ekonomskih koristi za podmirenje obaveza više nije vjerovatan,
rezervisanje se ukida.
Na dan 31. decembra 2015. godine Banka je procijenila
da regulatorne rezerve za kreditne gubitke kumulativno iznose 27.230 hiljada KM (2014.: 23.514 hiljada KM).
Nedostajuće rezerve po zahtjevu regulatora na dan 31.
decembra 2015. godine iznose 15.138 hiljada KM (2014.:
11.422 hiljada KM). Iznos nedostajućih rezervisanja po
zahtjevu regulatora na dan 31. decembra 2015. godine
je odbitna stavka od regulatornog kapitala u obračunu
adekvatnosti kapitala Banke.
n) Akcionarski kapital
r) Rezerva fer vrijednosti
Akcionarski kapital predstavlja nominalnu vrijednost
uplaćenih redovnih akcija klasifikovanih kao kapital i
denominovan je u KM.
Rezerva fer vrijednosti se odnosi na nerealizovane neto
dobitke i gubitke usled promjene u fer vrijednosti finansijske imovine raspoložive za prodaju, umanjeno za
odloženi porez.
39
s) Dividende
Dividende na redovne akcije se priznaju kao obaveza
u razdoblju u kojem su odobrene od strane akcionara
Banke.
t) Zarada po akciji
Banka iskazuje osnovnu zaradu po akciji. Osnovna
zarada po akciji računa se dijeljenjem dobiti ili gubitka
tekućeg perioda namijenjene redovnim akcionarima
Banke ponderisanim prosječnim brojem redovnih akcija
u opticaju tokom godine.
u) Vanbilansne preuzete i potencijalne obaveze
U uobičajenom toku poslovanju Banka odobrava finansijske garancije koje se sastoje od akreditiva, garancija
i jemstava. Finansijske garancije se incijalno priznaju u
finansijskim izvještajima po fer vrijednosti. Nakon incijalnog priznavanja, obaveze Banke koje proističu iz finansijskih garancija vrednuju se u iznosu amortizovane
naknade ili iznosu najbolje procjene troškova neophodnim da bi se izmirila finansijska obaveza koja nastaje
kao rezultat garancije, u zavisnosti koji je iznos veći.
Po osnovu finansijske garancije povećanje obaveza se
iskazuje na teret izvještaja o dobicima i gubicima i ukupnom rezultatu. Primljene naknade se priznaju u korist
izvještaja o dobicima i gubicima i ukupnom rezultatu
u okviru prihoda od naknada i provizija tokom perioda
korišćenja garancije po pravolinijskoj osnovi.
v) Sredstva u ime i za račun trećih osoba
Banka upravlja sredstvima u ime i za račun pravnih lica i
građana. Navedena sredstva ne čine dio imovine Banke
te su stoga isključena iz njezinog bilansa. Za pružene
usluge Banka ostvaruje naknadu.
koji podliježu rizicima i koristima različitim od onih
segmenata koji posluju u nekim drugim privrednim
okruženjima.
Banka je identifikovala četiri glavna segmenta: Retail,
Corporate, Finansijska tržišta i ALM, i Centrala. Osnovne informacije po segmentima zasnivaju se na internoj izvještajnoj strukturi poslovnih segmenata. Rezultati segmenata mjere se primjenom internih cijena
(napomena 6).
ab) Promjene računovodstvenih politika
Računovodstvene politike su u skladu sa onima iz prethodne godine, osim za sledeće izmjene MSFI-a koje su
stupile na snagu od 1. januara 2015. godine:
Odbor za međunarodne računovodstvene standarde
je izdao Ciklus godišnjih poboljšanja MSFI 2011 – 2013,
koji je skup dopuna MSFI. Dopune su primjenjive za
godišnji period počev od ili nakon 1. janura 2015. godine.
• MSFI 3 Poslovne kombinacije
Poboljšanje se odnosi na to da MSFI 13 isključuje iz svog
djelokruga računovodstvo zajedničkih poduhvata u okviru finansijskih izvještaja samog zajedničkog poduhvata.
• MSFI 13 Mjerenje fer vrijednosti
Poboljšanja se odnose na djelokrug izuzetka portfolija
definisan u paragrafu 52 MSFI 13 uključujući sve ugovore
koji su u okviru MRS 39 Finansijski instrumenti: Priznavanje i vrednovanje ili MSFI 9 Finansijski instrumenti bez
obzira da li su u skladu sa definicijom finansijske imovine
ili finansijskih obaveza definisanih u okviru MRS 32 Finansijski instrumenti: Prezentacija.
• MRS 40 Investicione nekretnine
aa) Izvještavanje po segmentima
Poslovni segment predstavlja dio imovine i poslovnih
aktivnosti (proizvodi i usluge) koji podliježu rizicima i
koristima različitim od onih u nekim drugim poslovnim
segmentima. Geografski segment generiše proizvode
ili usluge unutar određenog privrednog okruženja
40
Poboljšanje se odnosi na određivanje da li neka transakcija zadovoljava definiciju kako biznis kombinacije
definisane u MSFI 3, tako i investicione nekretnine kao
što je definisano u MRS 40, zahtijeva razdvojenu primjenu oba standarda nezavisno jedan od drugog.
Usvajanje ovih izmjena postojećih Standarda nije imalo
za rezultat značajnije promjene finansijskih izvještaja
Banke.
Usvojeni standardi koji još nisu primjenjivi i ranije usvojeni standardi
• MRS 16 Nekretnine, postrojenja i oprema i MRS
38 Nematerijalna imovina (Dopuna): Prihvaćene
metode amortizacije
Dopuna standarda je primjenjiva za period počev od
ili posle 1. januara 2016. godine. Dopuna predstavlja dodatna pojašnjenja i smjernice kako obračunavati
amortizaciju nekretnina, postrojenja, opreme ili nematerijalne imovine. Dopuna pojašnjava princip u MRS 16
i MRS 38 da prihod više predstavlja ekonomsku korist
koja nastaje vođenjem biznisa (čiji je aktiva dio), nego
ekonomsku korist koja nastaje upotrebom nekretnina,
postrojenja, opreme i nematerijalne aktive. Kao rezultat toga, odnos između ostvarenog prihoda i prihoda
koji je bio planiran da bude ostvaren ne može biti uzet
u obzir prilikom obračuna amortizacije, odnosno može
biti korišćen u rijetkim slučajevima kod amortizacije nematerijalne imovine.
• MRS 19 Primanja zaposlenih (Dopuna): Doprinosi
zaposlenih
Dopuna standarda je primjenjiva za period počev od ili
poslije 1. februara 2015. godine. Dopuna se odnosi na doprinose zaposlenih ili trećih lica u skladu sa planom penzijskih primanja. Cilj dopune je da pojednostavi obračun
doprinosa nezavisno od broja godina koji je zaposleni
proveo u službi, na primjer, doprinosi zaposlenog se
obračunavaju kao fiksni procenat na platu.
• MSFI 9 Finansijski Instrumenti: Priznavanje i odmjeravanje
Standard je primjenjiv za period počev od ili poslije 1.
januara 2018. godine, uz dozvoljeno ranije usvajanje.
Konačna verzija MSFI 9 Finansijski instrumenti odražava
sve faze finansijskih instrumenata i zamjenjuje MRS 39
Finansijski instrumenti: Priznavanje i odmjeravanje,
kao i sve pređašnje verzije MSFI 9. Standard uvodi nove
zahtjeve za priznavanje i odmjeravanje, ispravku vrijednosti i računovodstvo hedžinga (hedge accounting).
• MSFI 11 Zajednički poduhvati (Dopuna):
Računovodstvo u zajedničkom poduhvatu
Dopuna standarda je primjenjiva za period počev
od ili poslije 1. januara 2016. godine. Bazira se na
računovodstu koje je u zajedničkom interesu u okviru
joint vanture i joint operation aranžmana. Daje smjernice i objašnjava sticanje interesa u okviru zajedničkih
poduhvata koji konstituišu biznis u skladu sa MSFI i preciriza odgovarajući računovodstveni tretman ovakvih
akvizicija.
• MSFI 15 Prihodi po ugovoru s kupcima
Standard je primjenjiv za period počev od ili posle 1.
januara 2018. godine. MSFI 15 uspostavlja model od pet
koraka koji će se primjenjivati na prihode po ugovoru
s kupcima (uz ograničen broj izuzetaka), nezavisno
od vrste prihoda ili industrije. Zahtjevi standarda će se
takođe primjenjivati na priznavanje i mjerenje dobitaka
i gubitaka od prodaje neke nefinansijske imovine, koja
nije posljedica uobičajenih aktivnosti Društva (npr. prodaja stalne materijalne ili nematerijalne imovine). Standard zahtijeva detaljna objelodanjivanja, uključujući
razvrstavanje ukupnih prihoda, informacije o obavezama rezultata; promjene u stanju imovine i obaveza po
osnovu ugovora između perioda, kao i ključne procjene.
• MRS 27 Pojedinačni finansijski izvještaji (Dopuna)
Dopuna standarda je primjenjiva za period počev od ili
poslije 1. januara 2016. godine. Ova dopuna omogućava
entitetima da koriste metod učešća za obračun investicija u njihova predstavništva, zajedničke poduhvate sa
drugim licima iako imaju različite finansijske izvještaje i
da će omogućiti prelazak na MSFI za posebne finansijske izvještaje, smanjujući troškove bez uticaja na podatke koji su dostupni investitorima.
• MSFI 10 Konsolidovani finansijski izvještaji i MRS
28 Investicije u pridružene entitete: Prodaja aktive
između investitora i zavisnog preduzeća (Dopuna)
Dopuna ukazuje na poznato neslaganje između zahtjeva
u MSFI 10 i onih u MRS 28, vezanih za prodaju ili unošenje
aktive između investitora i njegovih zavisnih preduzeća i
zajedničkih poduhvata. Rezultat dopuna odnosi se na to
da je gubitak ili dobitak priznat kada transakcija tangira
41
biznis, bez obzira da li je riječ o zavisnom društvu ili ne.
Djelimičan dobitak ili gubitak je priznat kada transakcija
tangira aktivu koja nije ključna za obavljanje biznisa, čak
i kada je ova aktiva dio zavisnog preduzeća. U decembru
2015. godine, Odbor za međunarodne računovodstvene
standarde odložio je datum primjene ovog standarda
čekajući ishod istraživanja vezano za metod učešća.
• MSFI 10, MSFI 12 i MRS 28 Investicioni entiteti: Primjena izuzetaka konsolidacije (dopuna)
Dopuna se odnosi na tri problema koja se sve češće
pojavljuju u praksi u okviru investicionih entiteta sa
izuzetkom konsolidacije. Dopuna standarda je primjenjiva za period počev od ili poslije 1. januara 2016. godine.
Dopune pojašnjavaju da je nepostojanje konsolidovanog finansijskog izvještaja primjenljivo na matično lice
koje je ogranak investicionog entiteta, kada investicioni
entitet vrednuje sve svoje podružnice po fer vrijednosti.
Takođe, standard pojašnjava da jedino zavisni entitet
koji nije investicioni, sam po sebi, ali istovremeno pruža
podršku investicionom entitetu može biti uključen u
konsolidaciju. Sve ostale podružnice investicionog entiteta se procjenjuju po fer vrijednosti. Na kraju, dopuna
MRS 28 Investicije u podružnice i zajedničke poduhvate
omogućava investitoru, kada primjenjuje metod učešća,
da zadrži vrednovanje po fer vrijednosti primjenjeno od
strane investicionog entiteta u skladu sa interesom prema ostalim zavisnim entitetima.
• MRS 1: Inicijativa objelodanjivanja (Dopuna)
Dopuna MRS 1 ‘Prezentacija finansijskih izvještaja’ dodatno podstiče Društva na primjenu profesionalne
procjene u odluci koje informacije treba objelodaniti, te
kako strukturirati svoje finansijske izvještaje. Dopune su
primjenjive za period počev od ili poslije 1. januara 2016.
godine. Dopune uskog fokusa MRS razjašnjavaju, a ne
mijenjaju značajno postojeće zahtjeve MRS 1. Dopune
se odnose na materijalnost, redoslijed napomena, podzbirova i razvrstavanja, računovodstvene politike i predstavljanje stavki ostale sveobuhvatne dobiti proizašle iz
ulaganja po metodi udjela.
42
koji je skup dopuna MSFI. Dopune su primjenjive za period počev od ili nakon 1. februara 2015. godine.
Dopunjeni standardi su:
• MSFI 2 Plaćanje akcijama
Ovo poboljšanje mijenja definicije „uslova sticanja“ i
„tržišnog stanja“ i dodaje definicije za „stanje učinka“ i
„stanje usluga“ (koji su prethodno bili dio definicije „uslovi sticanja“).
• MSFI 3 Poslovne kombinacije
Ovo poboljšanje odnosi se na razmatranje da sticanja
koja se ne klasifikuju kao kapital se naknadno vrednuju
po fer vrijednosti kroz gubitak ili dobitak bez obzira da li
to spada u okvir MSFI 9 finansijski instrumenti.
• MSFI 8 Poslovni segmenti
Poboljšanje podrazumijeva da entitet objelodani procjene napravljene od strane menadžmenta u
primjeni kriterijuma agregacije na operativne segmente i pojašnjava da bi entitet trebalo da obezbijedi
usaglašavanje svih segmenata imovine prema imovini
entiteta, ukoliko su izvještaji o segmetnima imovine
podnošeni redovno.
• MSFI 13 Mjerenje fer vrijednosti
Ovo poboljšanje odnosi se na to da objava MSFI 14 i
dopuna MSFI 9 i MRS 19 nije onemogućila mjerenje
kratkoročnih potraživanja i dugovanja, gdje nije navedena kamatna stopa, bez diskontovanja, ukoliko su
efekti nediskontovanja nematerijalni.
• MRS 16 Nekretnine, postrojenja i oprema
Dopuna pojašnjava da kada je nekretnina, postrojenje,
ili oprema revalorizovana, bruto knjigovodstvena vrijednost prilagođava se na način da bude konzistentna
sa revalorizacijom sadašnje vrijednosti.
• MRS 24 Objelodanjivanja povezanih strana
Dopuna se odnosi na to da entitet koji pruža ključne
menadžment usluge matičnom preduzeću predstavlja
povezano lice izvještavajućeg preduzeća.
• MRS 38 Nematerijalna imovina
Dopuna pojašnjava da kada je nematerijalna imovina revalorizovana, bruto knjigovodstvena vrijednost
prilagođava se na način da bude konzistentna sa revalorizacijom sadašnje vrijednosti.
koji je skup dopuna MSFI. Dopune su primjenjive za
godišnji period počev od ili nakon 1. januara 2016. godine.
Dopunjeni standardi su:
• MSFI 5 Stalna imovina koja se drži radi prodaje i
prestanak poslovanja
Dopuna se odnosi na to da promjena sa jedne metode
rashodovanja na drugu (kroz prodaju ili distribuciju vlasnicima) ne treba biti razmotrena kao novi plan rashodovanja, već kao nastavak originalog plana. Stoga, ne
postoji prekid primjene uslova MSFI 5. Takođe, promjena metode ne mijenja datum klasifikacije.
• MSFI 7 Finansijski instrumenti – Objelodanjivanje
Dopuna se odnosi na ugovor o uslugama koji uključuje
nadoknadu može konstituisati ulaganje u finansijsku
aktivu. Takođe, dopuna pojašnjava da prebijanje finansijskih obaveza i finansijske imovine nije potrebno
uključiti u periodični finansijski izveštaj.
• MRS 19 Primanja zaposlenih
Dopuna se odnosi na to da se korporativne obveznice
procjenjuju na osnovu valute u kojoj su denominirane,
a ne na osnovu toga iz koje zemlje dolaze. Kada nema
tržišta na kom bi se mogle ove obveznice vrednovati u
valuti u kojoj su denominirane, uzima se stopa državnih
hartija od vrijednosti.
• MRS 34 Periodično finansijsko izvještavanje
Dopuna pojašnjava da zahtijevane privremene objave
moraju biti sadržane u periodičnim finansijskim izvještajima
ili uključene u napomene između privremenih finansijskih
izvještaja ili biti uključene u složenije finansijske izvještaje
(npr. Izvještaj menadžmenta ili Izvještaj o riziku). Odbor
ukazuje da i ostale informacije moraju biti dostupne u okviru periodičnog finansijskog izvještaja svim korisnicima
pod istim uslovima kao što su im sami izvještaji dostupni
i u isto vrijeme. Ukoliko korisnici nemaju mogućnost pristupa informacijama pod ovim uslovima onda je periodični
finansijski izvještaj nekompletan.
• MSFI 16: Lizing
Standard je primjenjiv za period počev od ili poslije 1. januara 2019. MSFI 16 postavlja načela za prepoznavanje,
mjerenje, prikazivanje i objavu lizinga za obe strane ugovora, npr. kupca („zajmoprimac“) i dobavljača („zajmodavac“).
Novi standard zahtijeva od zajmoprimca da navede većinu
zajmova u finansijskim izvještajima. Zajmoprimci će imati
jedan računovodstveni model za sve zajmove, uz određene
izmjene. Računovodstvo zajmodavca je suštinski nepromijenjeno.
• MRS 12 Porez na dobit (Dopuna): Priznavanje
odloženih poreskih sredstava za nerealizovane gubitke
Standard je primjenjiv za period počev od ili poslije 1. januara 2017. godine, sa mogućnošću ranijeg početka primjene.
Cilj ovih izmjena je da pojasni obračun za odložena poreska
sredstva za nerealizovane gubitke po osnovu dužničkih instrumenata vrednovanih po fer vrijednosti. Na primjer, dopuna daje pojašnjenje za odložena poreska sredstva kada
entitetu nije dozvoljeno da odbije nerealizovane gubitke u
poreske svrhe ili kad enititet ima mogućnost i namjeru da
drži dužničke instrumente dok ne dođe do poništenja nerealizovanog gubitka.
• MRS 7 Izvještaj o novčanim tokovima (Dopuna):
Inicijativa
Standard je primjenjiv za period počev od ili poslije 1. januara 2017. godine, sa mogućnošću ranijeg početka primjene. Cilj ove dopune je da omogući korisnicima finansijskih
izvještaja da procijene promjene u obavezama proizašle iz
43
aktivnosti finansiranja. Dopuna će zahtijevati od entiteta
da objelodane informacije kako bi omogućili investitorima
procjenu promjena obaveza koje proizilaze iz aktivnosti
finansiranja, uključujući promjene koje proizilaze kako iz
novčanih, tako i nenovčanih promjena.
odboru na raspolaganju stoji služba Interne revizije. Interna revizija izvršava redovne i ad-hoc kontrole procedura i
procesa upravljanja rizicima, i rezultati kontrola se dostavljaju Nadzornom odboru i Upravi Banke.
4.1. Kreditni rizik
4. UPRAVLJANJE FINANSIJSKIM
RIZIKOM
Banka je u svom poslovanju najviše izložena sljedećim
vrstama rizika:
• kreditnom riziku,
• operativnom riziku,
Kreditni rizik je rizik od finansijskog gubitka koji nastaje u
slučajevima kada korisnik ili saugovarač finansijskog proizvoda ne izmiri svoje ugovorne obaveze u ugovorenim rokovima dospijeća. Proces upravljanja kreditnim rizikom
definiše prihvatljive nivoe izloženosti kreditnom riziku
i obezbjeđuje minimiziranje potencijalnih gubitaka koji
mogu nastati kod kreditnih transakcija. Održavanje kreditnog rizika u prihvatljivim okvirima za Banku obezbijeđeno
je postavljanjem internih procedura za upravljanje kreditnim rizikom, ali i odgovarajućih limita izloženosti kreditnom riziku.
• riziku likvidnosti i
• tržišnom riziku
Uprava Banke ima sveobuhvatnu odgovornost za uspostavljanje i nadzor nad upravljanjem rizicima Banke.
Organizacione jedinice odgovorne za upravljanje rizicma
(Integrisano upravljanje rizicima, Kreditni rizici, Tržišni i
Operativni rizici) i Odbor za upravljanje aktivom i pasivom
(Asset and Liability Committee - ALCO) odgovorni su za
razvoj procesa upravljanja i kontrole rizika, kao i praćenje
politike u njihovim specifičnim oblastima. U prvoj polovini
2010. godine osnovan je Odbor za upravljanje rizicima (Risk
Committee - RICO) u čijoj je nadležnosti:
- praćenje i kontrolisanje sadašnjih i budućih rizika,
- alokacija kapitala za odgovarajuće vrste rizika i
- donošenje odluka o strateškim i strukturnim pitanjima
u vezi sa rizicima.
Odgovarajući priručnici, programi, politike i procedure
koje se tiču upravljanja rizicima su usvojeni u cilju identifikacije i analize rizika sa kojima se suočava Banka, u cilju
postavljanja odgovarajućih ograničenja rizika i kontrole za
praćenje rizika i poštovanje ustanovljenih limita.
Nadzorni odbor je odgovoran za nadgledanje poštovanja
pomenutih programa, priručnika, politika i procedura upravljanja rizicima Banke kao i za provjeru primjerenosti
okvira upravljanja rizikom u odnosu na rizike sa kojima se
suočava Banka. U cilju obavljanja ove funkcije Nadzornom
44
Osnove za proces upravljanja kreditnim rizikom su zakonska regulativa Republike Srpske, odnosno Zakon o bankama Republike Srpske i odgovarajuće odluke Agencije, kao
i Sberbank Europe AG (SE AG) smjernice, priručnici, procedure i uputstva. Navedeni dokumenti postavljaju opšte
smjernice za upravljanje rizicima, principe upravljanja
rizicima, procedure, tehničku i organizacionu strukturu,
operativnu primjenu, definišu poslovne ciljeve i postavljaju
odgovarajuće limite u vezi sa izloženošću kreditnom riziku.
Organizacione jedinice odgovorne za upravljanje rizicima
definišu i ažuriraju interne smjernice koje regulišu ovaj proces.
4.1.1. Kontrola ograničenja rizika i politike ublažavanja
Kreditni rizik je najvažniji rizik za poslovanje Banke. Uprava iz tog razloga pažljivo upravlja izloženošću Banke
kreditnom riziku. Kreditna izloženost uglavnom proizlazi
iz aktivnosti kreditiranja koje dovode do davanja kredita
ili avansa. Takođe Banka je izložena kreditnom riziku i kod
vanbilansnih finansijskih instrumenata.
Proces upravljanja kreditnim rizikom je centralizovan u
sektoru Kreditnih rizika.
Upravljanje izloženošću kreditnom riziku se vrši putem
analize sposobnosti dužnika i potencijalnih dužnika da is-
pune obaveze plaćanja kamate i glavnice i promjenom tih
kreditnih ograničenja kada je to moguće.
Banka je definisala sistem limita (ograničenja) izloženosti
kreditnom riziku. Procjena kreditne sposobnosti klijenta uključuje procjenu svakog dužnika, uspostavljajući
maksimalan iznos kredita koji može biti odobren klijentu
kao i prihvatljiv nivo obezbjeđenja, a sve u cilju smanjenja
izloženosti kreditnom riziku. Banka takođe neprekidno
nadzire kretanje kreditnog portfolija kako bi se preduzele sve mjere u cilju smanjenja potencijalnih gubitaka.
Prilikom odobravanja novih plasmana Banka sagledava
iznos izloženosti prema jednom licu i grupi povezanih
lica, a radi sprovođenja adekvatne kontrole koncentracije
rizika i poštovanja zakonski propisanih ograničenja u vezi
sa tim. Takođe su definisani i limiti odgovornosti tj. iznosi
plasmana koji mogu biti odobreni od stane nadležnih lica
uključenih u kreditni proces.
Banka, u cilju minimiziranja rizika u kreditnom poslovanju
koristi Pravilnik o osiguranju kredita i ostalih plasmana, te
kao osiguranje za naplatu svojih potraživanja uzima jedan
ili više slijedećih instrumenata:
• gotovina;
• garancije banke i korporativne garancije;
• hipoteka na nepokretnu imovinu;
• zalog na poslovnim sredstvima kao što su prostorije,
inventar i potraživanja;
• zalog na finansijskim instrumentima kao što su osiguranje duga i akcionarski kapital.
4.1.2. Maksimalna izloženost kreditnom riziku i
neto izloženost poslije uzimanja kolaterala:
Fer vrijednost kolaterala
Maksimalna
izloženost
Depoziti
Nekretnine
Neto
izloženost
12.775
-
-
12.775
609.754
6.742
248.914
354.098
274.593
1.924
75.325
197.344
335.161
4.818
173.590
156.754
5.980
-
-
5.980
7.887
-
-
7.887
636.396
6.742
248.914
380.740
Garancije i akreditivi
74.966
5.265
27.499
42.203
Neiskorišćeni i okvirni krediti
45.254
352
3.490
41.412
Vanbilansna izloženost kreditnom riziku
120.220
5.617
30.988
83.615
Ukupno
756.616
12.359
279.903
464.355
31. decembar 2015.
- Stanovništvo
- Preduzeća
Finansijska imovina
Ostala aktiva
Bilansna izloženost kreditnom riziku
45
Maksimalna
izloženost
Depoziti
Nekretnine
Neto
izloženost
7.000
-
-
7.000
602.396
4.072
261.753
336.570
- Stanovništvo
251.216
1.454
70.049
179.713
- Preduzeća
351.180
2.619
191.704
156.857
12
-
-
12
2.593
-
-
2.593
612.001
4.072
261.753
346.175
Garancije i akreditivi
73.255
942
32.862
39.451
79.720
7.029
20.960
51.731
Vanbilansna izloženost kreditnom riziku
152.975
7.971
53.822
91.182
Ukupno
746.976
12.043
315.575
437.357
31. decembar 2014.
Finansijska imovina
Ostala aktiva
Bilansna izloženost kreditnom riziku
Za sredstva iz izvještaja o finansijskom položaju,
izloženost predstavljena u prethodnoj tabeli zasnovana
je na knjigovodstvenoj vrijednosti umanjenoj za rezervisanja i ispravke vrijednosti.
4.1.3. Upravljanje kreditnim rizikom i politike umanjenja vrijednosti i rezervisanja
Umanjenje vrijednosti i politike umanjenja vrijednosti
Analiza kreditnog porfolija u skladu sa navedenim kategorijama navedena je u nastavku. U svrhu određivanja
umanjenja vrijednosti kredita i potraživanja Banka razlikuje tri pristupa:
• Krediti koji se pojedinačno procjenjuju
• Krediti koji se procjenjuju na grupnoj osnovi
• Krediti koji se procjenjuju na portfolio osnovi.
Banka na dan svakog bilansa stanja vrši procjenu postojanja objektivnih dokaza umanjenja vrijednosti nekog
finansijskog sredstva ili grupe finansijskih sredstava.
Za potrebe kreditnog monitoringa i upravljanja kreditnim rizikom Banka kreditni portfolio dijeli u slijedeće
grupe:
• Prihodujući krediti – nedospjeli krediti neumanjene
vrijednosti
• Dospjeli krediti za koje nije priznato umanjenje vrijednosti
Krediti koji se pojedinačno procjenjuju
Krediti koji se pojedinačno procjenjuju su svi krediti kod
kojih postoje objektivni dokazi umanjenja vrijednosti.
Objektivni dokazi o umanjenju vrijednosti, tj. faktori
koji mogu uticati na sposobnosti i spremnosti svakog
pojedinačnog dužnika da ispuni svoju obavezu prema
Banci su kako slijedi:
• nepodmirenje ili kašnjenje u plaćanju kamate ili
glavnice
• nepoštovanje uslova ugovora
• Neprihodujući krediti za koje je priznato umanjenje
vrijednosti.
46
• pokretanje stečajnog postupka
• konkretne informacije o teškoćama u poslovanju
(npr. izražene u nelikvidnosti klijenata)
• značajne promjene u klijentovom tržišnom okruženju
• globalna ekonomska situacija.
Politika Banke propisuje provjeru pojedinačne finansijske imovine koja prelazi prag materijalnosti najmanje jednom godišnje ili češće kada to zahtijevaju
pojedinačne okolnosti. Rezervisanja za umanjenje vrijednosti po pojedinačnoj procjeni utvrđuju se procjenom
nastalog gubitka na dan za svaki slučaj posebno, i primjenjuju se na značajne izloženosti. Uz dane kašnjenja,
procjena obično obuhvata postojeći zalog (uključujući
ponovnu potvrdu njegove naplate) i očekivanu naplatu
za konkretnu izloženost.
Krediti koji se procjenjuju na grupnoj osnovi
U svrhu procjene umanjenja vrijednosti kredita koji nisu
pojedinačno značajni, krediti se grupišu na bazi sličnih
karakteristika kreditnog rizika, tj. na bazi dana kašnjenja,
strukturi kolaterala, namjeni i slično te se u skladu s tim
kreiraju umanjenja vrijednosti.
Krediti koji se procenjuju na portfolio osnovi
Banka takođe priznaje umanjenje vrijednosti za gubitke koji su nastali ali još nisu prijavljeni („IBNR“). Ova
vrsta ispravke vrijednosti/rezervisanja se obračunava
na sve izloženosti Banke za koje ne postoji dokaz o
obezvređenju potraživanja.
Pomenute izloženosti se grupišu u odgovarajuće homogene grupe, prema istim ili sličnim karakteristikama te
se za svaku grupu primjenjuje odgovarajući procenat,
uzimajući u obzir period prepoznavanja gubitka.
Reprogramirani krediti i potraživanja
Tokom godine Banka je reprogramirala određene zajmove komitentima, s ciljem poboljšanja njihove krajnje
naplativosti. Reprogramiranje se uglavnom sprovodi
zbog pogoršanja ili sprečavanja pogoršanja finansijske
pozicije klijenata. Nakon sprovedenog restrukturiranja,
krediti se i dalje klasifikuju kao krediti koji daju prinos
dok se eventualno ne pojave jasni znakovi da klijent neće
biti u mogućnosti podmirivati ugovorne obaveze. Gdje
god je to bilo moguće, Banka je uzela dodatne instrumente osiguranja kako bi poboljšala svoju poziciju.
Politika otpisa kredita
Banka otpisuje kredite ukoliko procijeni da je kredit nenaplativ. Otpis kredita sprovodi se nakon razmatranja
informacija kao što su značajna promjena u klijentovom finansijskom položaju takva da klijent više ne može
servisirati obaveze ili ukoliko sredstva iz naplate putem
realizovanja kolaterala nisu dovoljna za otplatu kredita.
Za kredite koji nisu individualno značajni, odluka o otpisu donosi se na osnovu vrste kredita te istorijskim podacima. U toku 2015. ukupno je otpisana 91 hiljada KM
kredita (2014.: 66 hiljada KM).
Banka uzima kolaterale za kredite i potraživanja u obliku hipoteke nad nekretninama te drugim osiguranjima
nad imovinom i garancijama. Inicijalne procjene vrijednosti kolaterala, odnosno nekretnina, se rade prilikom
odobrenja kreditnog zahtjeva, odnosno su sastavni dio
procesa odobrenja kreditnih zahtjeva klijenata. U skladu
sa politikama Banke ponovne procjene se rade minimalno jednom u tri godine za rezidencijalne nekretnine,
odnosno jednom u godinu dana za komercijalne nekretnine. Kolaterali se ne koriste u slučaju kredita i avansa
od banaka te finansijske imovine raspoložive za prodaju.
U vidu uticaja opšte finansijske i ekonomske krize,
postoje značajne neizvjesnosti u vezi sa fer tržišnom
vrijednošću kolaterala, zajedno s vremenom koje je
potrebno kako bi se realizovala njegova prodaja, a koje
mogu uticati na iznos umanjenja vrijednosti.
Tabela u nastavku prikazuje iznose umanjenja vrijednosti za svaku od predefinisanih rizičnih kategorija kredita i
potraživanja od komitenata:
47
31. decembar 2015.
31. decembar 2014.
Krediti i
potraživanja
od komitenata
‘000 KM
Ispravka
vrijednosti
‘000 KM
Krediti i
potraživanja
od komitenata
‘000 KM
Ispravka
vrijednosti
‘000 KM
- Stanovništvo
268.556
(1.126)
245.721
(1.061)
- Preduzeća
309.057
(1.989)
324.905
(1.628)
577.613
(3.115)
570.626
(2.689)
15.772
(8.609)
14.959
(8.404)
46.705
(18.612)
42.906
(15.002)
62.477
(27.222)
57.865
(23.406)
640.090
(30.336)
628.491
(26.095)
Prihodujući krediti
Neprihodujući krediti
- Stanovništvo
- Preduzeća
Ukupno
Analiza kredita i potraživanja od komitenata
U nastavku se nalazi analiza bruto i neto (umanjeno za
rezervisanja za umanjenje vrijednosti) kredita i potra
živanja od komitenata:
31.12.2015.
‘000 KM
31.12.2014.
‘000 KM
267.183
244.554
1.373
1.167
15.772
14.959
284.328
260.681
(9.735)
(9.465)
274.593
251.216
302.636
317.091
6.421
7.813
46.705
42.906
Stanovništvo
Bruto izloženost
Nedospjeli krediti neumanjene vrijednosti
Dospjeli krediti neumanjene vrijednosti
Neprihodujući krediti (krediti umanjene vrijednosti)
Umanjeno za: ispravku vrijednosti
Portfolio, grupna i individualna ispravka vrijednosti
Neto izloženost
Preduzeća
Bruto izloženost
Nedospjeli krediti neumanjene vrijednosti
Dospjeli krediti neumanjene vrijednosti
Neprihodujući krediti (krediti umanjene vrijednosti)
48
31.12.2015.
‘000 KM
31.12.2014.
‘000 KM
355.762
367.810
(20.601)
(16.630)
335.161
351.180
640.090
628.491
(3.115)
(2.689)
Ukupna ispravka vrednosti
(27.222)
(23.406)
Neto izloženost
(30.336)
(26.095)
609.754
602.396
Umanjeno za: ispravku vrijednosti
Portfolio, grupna i individualna ispravka vrijednosti
Neto izloženost
Ukupna bruto izloženost
Portfolio ispravka vrijednosti
Pojedinačna i grupna ispravka vrijednosti
a) Nedospjeli krediti neumanjene vrijednosti
Krediti i potraživanja od komitenata koji nisu dospjeli
niti im je vrijednost umanjena redovno se prate i detaljno procjenjuju s ciljem ranog otkrivanja nepravilnosti ili
znakova upozorenja radi preduzimanja pravovremenih
aktivnosti.
Pregled bruto izloženosti nedospjelih kredita neumanjene vrijednosti prema vrsti klijenta je kako slijedi:
31.12.2015.
‘000 KM
31.12.2014.
‘000 KM
Potrošački krediti
163.762
150.315
Stambeni krediti
91.303
84.023
6.181
4.937
5.938
5.279
267.183
244.554
245.341
258.091
57.295
59.000
302.636
317.091
Stanovništvo
Minusi po tekućem računu
Kreditne kartice
Ukupno
Preduzeća
Velika preduzeća
Mala i srednja preduzeća
Ukupno
b) Dospjeli krediti neumanjene vrijednosti
Za kredite i potraživanja od komitenata s kašnjenjem
do 90 dana ne smatra se da im je umanjena vrijednost,
osim ukoliko ne postoje druge informacije koje ukazuju
na suprotno. Bruto iznos dospjelih kredita i potraživanja
od komitenata koja su dospjela, neumanjene vrijednosti
su kako slijedi:
49
Stanovništvo
Preduzeća
Potrošački
krediti
Stambeni krediti
Minusi po
tekućem
računu
405
154
118
455
Dospjelo od 30 do 60 dana
77
35
17
Dospjelo od 60 do 90
dana
32
14
514
31. decembar 2015.
‘000 KM
Dospjelo do 30 dana
Dospjelo iznad 90 dana
Ukupno
Velika
Mala i
srednja
Ukupno
1.132
2.120
962
3.082
38
167
2.200
261
2.461
14
13
73
234
99
333
-
2
-
2
531
14
545
203
149
506
1.373
5.085
1.336
6.421
Kreditne
kartice
Ukupno
Stanovništvo
Preduzeća
Potrošački
krediti
Stambeni
krediti
Minusi po
tekućem
računu
357
142
78
363
Dospjelo od 30 do 60 dana
64
35
14
Dospjelo od 60 do 90
dana
22
35
444
31. decembar 2014.
‘000 KM
Dospjelo do 30 dana
Dospjelo iznad 90 dana
Ukupno
Velika
Mala i
srednja
Ukupno
940
3.384
920
4.304
35
148
309
506
815
8
13
79
89
193
282
-
-
-
-
1.970
442
2.412
212
100
411
1.167
5.752
2.061
7.813
Kreditne
kartice
Ukupno
c) Krediti umanjene vrijednosti
Klasifikacija kredita i potraživanja od komitenata s
pojedinačnom i grupnom ispravkom vrijednosti,
prikaznih bruto i neto od umanjenja vrijednosti, je kako
slijedi:
Bruto
‘000 KM
Pojedinačna i
grupna ispravka
‘000 KM
Neto
‘000 KM
9.324
(7.182)
2.142
Stambeni krediti
5.293
(612)
4.681
438
(398)
40
Kreditne kartice
718
(417)
301
15.772
(8.609)
7.163
31. decembar 2015.
Stanovništvo
50
Bruto
‘000 KM
Pojedinačna i
grupna ispravka
‘000 KM
Neto
‘000 KM
Velika preduzeća
36.102
(14.069)
22.033
10.603
(4.543)
6.060
Ukupno
46.705
(18.612)
28.092
62.477
(27.222)
35.255
Bruto
‘000 KM
Pojedinačna i
grupna ispravka
‘000 KM
Neto
‘000 KM
9,193
(7,192)
2,001
Stambeni krediti
4,857
(579)
4,278
312
(282)
30
Kreditne kartice
597
(350)
247
14,959
(8,404)
6,555
32,461
(11,795)
20,667
10,445
(3,208)
7,237
42.906
(15.002)
27.904
31. decembar 2015.
Preduzeća
31. decembar 2014.
Stanovništvo
Preduzeća
Velika preduzeća
Ukupno
Za kredite umanjene vrijednosti fer tržišna vrijednost
kolaterala kod kredita stanovništvu na dan 31. decembar 2015. iznosila je 5.103 hiljada KM (na dan 31. decembar 2014.: 4.709 hiljada KM) te kod preduzeća 27.573 hiljada KM (na dan 31. decembar 2014.: 28.439 hiljada KM).
d) Restruktuirani krediti i potraživanja
Restruktuirani krediti koji bi inače bili u kašnjenju ili
obezvređeni na dan 31. decembar 2015. godine iznosili
su ukupno 34.727 hiljada KM (na 31. decembar 2014.:
47.435 hiljada KM).
31.12.2015.
‘000 KM
31.12.2014.
‘000 KM
640.090
628.491
Restruktuirani krediti
34.727
47.435
Restruktuirani krediti iskazani kao % kreditnog portfolija
5,42%
7,55%
31. decembar 2015.
Kreditni portfolio
51
4.1.4. Koncentracija rizika kredita i potraživanja
od komitenata
Banka prati koncentraciju kreditnog rizika po privrednim sektorima i geografskim lokacijama. Portfolio
kreditnog rizika ograničen je kreditnom strategijom
Banke;
veća je koncentracija na male i mikro kredite, te široka
geografska i ekonomska diversifikacija kreditnog portfolija.
Bruto koncentracija rizika kreditnog portfolija (bilansni
iznosi, bruto od rezervisanja) po privrednim sektorima
je kako slijedi:
31.12.2015.
‘000 KM
31.12.2014.
‘000 KM
121.900
121.245
Industrija
71.861
73.383
Poljoprivreda
13.511
14.956
Građevinarstvo
16.860
19.872
Rudarstvo
20.251
17.493
Usluge, turizam i ugostiteljstvo
29.327
33.156
Saobraćaj, skladištenje i veze
14.398
14.518
Finansijsko posredovanje
4.430
3.817
Državne institucije
57.524
64.338
290.028
265.713
640.090
628.491
Trgovina
Ostalo
Kategorija Ostalo uključuje kredite stanovništvu od
284.337 hiljada KM (na 31. decembar 2014.: 260.681 hiljada KM), te ostale kredite koji nisu svrstani niti u jednu
od prethodno navedenih kategorija. Geografska koncentracija kreditnog portfolija odnosi se isključivo na
područje Republike Srpske.
Struktura kreditnog portfolija redovno se prati od strane
Sektora kreditnih rizika i Odbora za upravljanje rizicima
kako bi se uočili potencijalni događaji koji bi mogli uticati
na kreditni portfolio (opšti faktori rizika), te kako bi se, u
slučaju potrebe, ograničila izloženost prema određenim
sektorima.
4.2. Tržišni rizik
Banka je izložena tržišnom riziku koji predstavlja rizik
da će doći do promjena fer vrijednosti budućih novčanih
tokova finansijskog sredstva usljed promjena cijena na
52
tržištu. Tržišni rizik proizlazi iz otvorenih pozicija u kamatnoj stopi, valuti i kapitalnim proizvodima, koji su svi
izloženi opštim i specifičnim tržišnim kretanjima i promjenama u nivou proizvoljnosti tržišnih stopa i cijena kao
što su kamatne stope, kurs stranih valuta i cijene kapitala. Uprava postavlja limite i daje uputstva za praćenje
i umanjivanje tržišnog rizika, koje redovno nadgledaju
odbori za upravljanje rizikom Banke.
4.2.1. Devizni rizik
Izloženost deviznom riziku proizlazi iz kreditnih, depozitnih i aktivnosti trgovanja. Kontroliše se dnevno,
prema zakonskim i interno utvrđenim limitima po pojedinim valutama, te u ukupnom iznosu za sva sredstva
i obaveze denominovane u stranoj valuti ili vezane za
stranu valutu.
Izloženost deviznom riziku proizlazi iz kreditnih, depozitnih
i aktivnosti trgovanja. Kontroliše se dnevno, prema zakonskim i interno utvrđenim limitima po pojedinim valutama,
te u ukupnom iznosu za sva sredstva i obaveze denominovane u stranoj valuti ili vezane za stranu valutu.
Dnevno upravljanje deviznom pozicijom Banke, na osnovu
zakonske regulative i internih pravila, je odgovornost sektora Upravljanje aktivom i pasivom. U cilju efikasnog up-
ravljanja deviznim rizikom Banka prati ekonomske i druge
poslovne promjene u okruženju, radi predviđanja mogućih
promjena u aktivnostima stranih valuta, kursevima i riziku.
U niže prikazanim tabelama prikazana je izloženost Banke
deviznom riziku na dan 31. decembar 2015. i 31. decembar
2014. godine. U tabelama je uključena aktiva i pasiva Banke
po knjigovodstvenoj vrijednosti, klasifikovana po valutama
i grupama valuta:
EUR i vezane
Ostale valute
za EUR
‘000 KM
USD
‘000 KM
’000 KM
KM
’000 KM
Ukupno
’000 KM
30.982
10.687
5.220
67.560
114.450
-
-
-
51.877
51.877
158
-
3.617
9.000
12.775
424.548
-
-
185.206
609.754
Finansijska imovina
-
-
-
6.363
6.363
Nekretnine i oprema
-
-
-
11.358
11.358
-
-
-
4.293
4.293
147
1.123
-
6.617
7.887
-
-
-
-
-
455.835
11.810
8.838
342.274
818.757
54.025
4
5
7.336
61.370
Depoziti komitenata
320.143
11.824
8.302
219.339
559.608
71.829
-
-
-
71.829
-
-
-
4.000
4.000
1.210
4
-
2.048
3.263
Tekuće poreske obaveze
-
-
-
143
143
-
-
-
122
122
58
-
-
1.544
1.603
-
-
-
116.819
116.819
447.266
11.833
8.307
351.351
818.757
8.569
(23)
531
(9.077)
-
Na dan 31. decembar 2015.
AKTIVA
Novčana sredstva
Ostala aktiva
Ukupno aktiva
OBAVEZE I KAPITAL
Uzeti krediti od fondova Republike Srpske
Ostale obaveze
Rezervisanja
Kapital
Neto devizna pozicija
53
EUR i vezane
Ostale valute
za EUR
‘000 KM
USD
‘000 KM
’000 KM
KM
’000 KM
Ukupno
’000 KM
57.018
22.252
4.960
88.407
172.638
-
-
-
47.017
47.017
-
-
-
7.000
7.000
427.641
-
-
174.755
602.396
Finansijska imovina
-
-
-
394
394
Nekretnine i oprema
-
-
-
11.605
11.605
-
-
-
4.690
4.690
146
734
-
1.713
2.593
-
-
-
3.436
3.436
484.805
22.986
4.961
339.017
851.770
79.798
1
5
5.058
84.862
314.019
23.057
4.498
228.796
570.370
75.522
-
-
-
75.522
-
-
-
4.039
4.039
236
2
2
2.630
2.870
-
-
-
175
175
-
-
-
124
124
109
-
6
1.393
1.508
-
-
-
112.300
112.300
469.684
23.060
4.511
354.515
851.770
15.121
(76)
450
(15.495)
-
Na dan 31. decembar 2014.
AKTIVA
Novčana sredstva
Ostala aktiva
Ukupno aktiva
OBAVEZE I KAPITAL
Depoziti komitenata
Uzeti krediti
Ostale obaveze
Rezervisanja
Kapital
Neto devizna pozicija
Domaća valuta (konvertibilna marka - KM) odlukom Odbora za valute (Currency Board) je vezana za evro (EUR).
Pad od 10% u valutama (osim EUR) u odnosu na KM, a da
pri tom sve ostale varijable ostanu iste, bi rezultirale smanjenjem dobiti nakon oporezivanja za ovu godinu od 51 hiljadu KM (na dan 31. decembar 2014.: 37 hiljada KM). Rast
od 10% tih valuta bi rezultirala povećanjem dobiti nakon
oporezivanja za ovu godinu od 51 hiljadu KM (na dan 31. decembar 2014.: 37 hiljada KM).
54
4.2.2. Kamatni rizik
Poslovanje Banke je pod uticajem rizika promjene kamatnih stopa, u onoj mjeri u kojoj kamatonosna aktiva i
obaveze dospijevaju ili im se mijenjaju kamatne stope u
različitim trenucima ili u različitim iznosima.
Kamatna osjetljivost imovine i obaveza
Do 1 meseca
‘000 KM
1 do 3
meseca
‘000 KM
3 meseca do 1
godine
‘000 KM
1 do 5
godina
‘000 KM
Preko 5
godina
‘000 KM
Nekamatonosno
‘000 KM
Ukupno
‘000 KM
Novčana sredstva
96.811
-
-
-
-
17.638
114.449
Obavezna rezerva kod
Centralne banke
51.877
-
-
-
-
-
51.877
Krediti i potraživanja od
banaka
-
12.775
-
-
-
-
12.775
komitenata
87.845
34.469
183.587
222.856
80.998
-
609.754
Finansijska imovina
-
-
5.980
-
-
383
6.363
Nekretnine i oprema
-
-
-
-
-
11.358
11.358
-
-
-
-
-
4.293
4.293
Ostala aktiva
-
-
-
-
-
7.887
7.887
-
-
-
-
-
-
-
236.533
47.244
189.567
222.856
80.998
41.559
818.757
8.732
4.988
16.380
26.242
5.029
-
61.370
231.701
38.169
168.692
119.734
1.312
-
559.608
Uzeti krediti
11.465
-
60.364
-
-
-
71.829
4.000
-
-
-
-
-
4.000
Ostale obaveze
-
-
-
-
-
3.263
3.263
-
-
-
-
-
143
143
Odložene poreske
obaveze
-
-
-
-
-
122
122
Rezervisanja
-
-
-
-
-
1.603
1.603
Kapital
-
-
-
-
-
116.819
116.819
255.897
43.157
245.436
145.976
6.341
121.950
818.757
Neusklađenost ročne
strukture
(19.364)
4.087
(55.869)
76.880
74.657
(80.391)
-
Na 31. decembar 2015.
AKTIVA
Ukupno aktiva
OBAVEZE I KAPITAL
Depoziti banaka i drugih
finansijskih institucija
Depoziti komitenata
55
Tabele predstavljaju procjenu menadžementa o kamatnom
riziku Banke na dan 31. decembar 2015. i 31. decembar 2014. i ne
ukazuju nužno na pozicije u drugim vremenskim periodima,
ali pružaju indikaciju o osjetljivosti zarade na promjene u kamatnim stopama.
Kamatna osjetljivost imovine i obaveza
Do 1 meseca
‘000 KM
1 do 3
meseca
‘000 KM
3 meseca do 1
godine
‘000 KM
1 do 5
godina
‘000 KM
Preko 5
godina
‘000 KM
Nekamatonosno
‘000 KM
Ukupno
‘000 KM
153.606
-
-
-
-
19.032
172.638
47.017
-
-
-
-
-
47.017
banaka
-
7.000
-
-
-
-
7.000
komitenata
68.094
38.015
177.096
233.443
85.748
-
602.396
Finansijska imovina
-
11
-
-
-
383
394
Nekretnine i oprema
-
-
-
-
-
11.605
11.605
-
-
-
-
-
4.690
4.690
Ostala aktiva
-
-
-
-
-
2.593
2.593
-
-
-
-
-
3.436
3.436
268.717
45.026
177.096
233.443
85.748
41.739
851.770
32.797
3.250
23.861
20.632
4.322
-
84.862
273.134
25.463
105.800
164.887
1.086
-
570.370
Uzeti krediti
14.257
2
61.263
-
-
-
75.522
4.039
-
-
-
-
-
4.039
Ostale obaveze
-
-
-
-
-
2.870
2.870
-
-
-
-
-
175
175
Odložene poreske
obaveze
-
-
-
-
-
124
124
Rezervisanja
-
-
-
-
-
1.508
1.508
Kapital
-
-
-
-
-
112.300
112.300
324.227
28.715
190.924
185.519
5.408
116.977
851.770
Na 31. decembar 2014
AKTIVA
Novčana sredstva
Obavezna rezerva kod
Centralne banke
Ukupno aktiva
OBAVEZE I KAPITAL
Depoziti komitenata
56
Prosječne kamatne stope
U sljedećoj tabeli prikazane su prosječne kamatne
stope obračunate kao ponderisani prosjek za period
izvještavanja za finansijske instrumente:
2015.
2014.
%
%
-
0,03
-0,02
0,08
6,61
6,84
Dužničke hartije od vrijednosti
1,70
5,75
3,72
2,98
Depoziti komitenata
2,28
2,49
Uzeti krediti
2,10
2,11
3,75
3,96
OBAVEZE I KAPITAL
Novčana sredstva i sredstva kod Centralne banke
4.3. Rizik likvidnosti
Rizik likvidnosti nastaje pri finansiranju aktivnosti Banke i
upravljanju pozicijama. Uključuje i rizik nemogućnosti finansiranja imovine po odgovarajućim rokovima dospijeća
i stopama te rizik nemogućnosti likvidacije imovine po
odgovarajućoj cijeni i u odgovarajućem roku. Banka ima
pristup raznovrsnim izvorima finansiranja. Sredstva se
prikupljaju putem velikog broja instrumenata uključujući
različite vrste depozita građana i pravnih lica, uzete kredite
i akcionarski kapital. To povećava fleksibilnost finansiranja, ograničava zavisnost o bilo kojem pojedinačnom
izvoru i uopšte umanjuje trošak finansiranja. Banka
nastoji održavati ravnotežu između kontinuiteta finansiranja i fleksibilnosti korišćenjem obaveza različitih
dospijeća. Banka kontinuirano procjenjuje rizik likvidnosti
identifikujući i prateći promjene u finansiranju koje su
potrebne za dostizanje poslovnih ciljeva. Nadalje, Banka
drži portfolio likvidne imovine kao dio svoje strategije upravljanja rizikom likvidnosti.
Ukupno očekivani odliv
Na 31. decembar 2015
Do 1 meseca
‘000 KM
1 do 3
meseca
‘000 KM
3 meseca do 1
godine
‘000 KM
1 do 5
godina
‘000 KM
Preko 5
godina
‘000 KM
Ukupno
‘000 KM
Knjigovodstvena
vrijednost
‘000 KM
8.667
5.202
18.399
29.709
3.826
65.802
61.370
185.806
48.933
201.332
123.330
2.298
561.699
559.608
779
1.859
10.542
40.362
30.709
84.252
71.829
12
24
4.110
-
-
4.146
4.000
195.264
56.018
234.383
193.402
36.833
715.900
687.630
OBAVEZE
Depoziti komitenata
Uzeti krediti
57
Na 31. decembar 2014.
Do 1 meseca
‘000 KM
1 do 3
meseca
‘000 KM
3 meseca do 1
godine
‘000 KM
1 do 5
godina
‘000 KM
Preko 5
godina
‘000 KM
Ukupno
‘000 KM
Knjigovodstvena
vrijednost
‘000 KM
33.108
3.829
25.965
23.504
4.706
91.112
84.862
228.837
36.261
1 41.590
176.921
1.243
584.853
570.370
818
2.485
8.658
46.914
31.289
90.164
75.522
51
25
113
4.151
-
4.340
4.039
262.815
42.599
176.326
251.490
37.239
770.469
734.793
OBAVEZE
Depoziti komitenata
Uzeti krediti
4.4. Fer vrijednosti finansijske imovine i obaveza
Fer vrijednost predstavlja iznos za koji se neka imovina može
razmjeniti ili obaveza izmiriti između obavještenih i voljnih
strana u uobičajenim tržišnim uslovima. Gdje su informacije
dostupne, fer vrijednosti se zasnivaju na tržišnim cijenama.
Međutim, za značajan dio finansijskih instrumenata Banke
ne postoje lako dostupne tržišne cijene. U uslovima kada
tržišne cijene nisu lako dostupne, fer vrijednost se procjenjuje korišćenjem modela diskontovanih novčanih tokova ili
ostalim prikladnim tehnikama određivanja cijena. Promjene u pripadajućim pretpostavkama, uključujući diskontne
stope i procijenjene buduće novčane tokove, značajno utiču
na procjene. Zato se izračunate fer tržišne procjene možda
ne mogu realizovati pri prodaji finansijskih instrumenata u
tekućem periodu, posebno uzimajući u obzir uticaj globalne
finansijske krize i nedostatka likvidnog tržišta u Republici
Srpskoj. Tabela u nastavku sažeto prikazuje knjigovodstvene
iznose i fer vrijednosti finansijske imovine i obaveza koji u bilansu Banke nisu uključeni po fer vrijednosti:
Knjigovodstvena vrijednost
Fer vrijednost
31.12.2015.
‘000 KM
31.12.2014.
‘000 KM
31.12.2015.
‘000 KM
31.12.2014.
‘000 KM
12.775
7.000
12.775
7.000
609.754
602.396
621.177
611.205
5.980
-
5.980
-
628.509
609.396
639.932
618.205
61.370
84.862
62.420
85.767
559.608
570.370
560.923
571.296
Uzeti krediti
71.829
75.522
72.829
75.522
4.000
4.039
4.000
4.039
696.807
734.793
700.172
736.624
Finansijska imovina
Finansijska imovina raspoloživa za prodaju,
obveznice
Ukupno
Finansijske obaveze
Depoziti banaka i drugih fin.institucija
Depoziti komitenata
58
Ukupno
Uzeti krediti
Krediti i potraživanja od komitenata umanjeni su za ispravku vrijednosti. Procijenjena fer vrijednost kredita i
potraživanja predstavlja diskontovani iznos očekivanih
procijenjenih budućih novčanih tokova. Očekivani budući
novčani tokovi diskontuju se trenutno važećim tržišnim
stopama s ciljem određivanja njihove fer vrijednosti. Fer
vrijednost plasmana po promjenjivoj stopi odgovara njihovoj knjigovodstvenoj vrijednosti. Očekivani budući gubici
ne uzimaju se u obzir niti se rade prilagođavanja za nesigurnost naplate (uključujući vremenske rokove) dospjelih i
reprogramiranih izloženosti, kao i nedospjelih izloženosti
koje zahtijevaju pojačano praćenje.
Fer vrijednost uzetih kredita sa varijabilnom kamatnom
stopom koja se redovno mijenja, sa neznatnom promjenom kreditnog rizika približno predstavlja njihovu
knjigovodstvenu vrijednost. Fer vrijednost uzetih kredita
sa fiksnom kamatnom stopom određuje se analizom diskontovanih budućih novčanih tokova, koristeći kamatnu
stopu koja se trenutno nudi za kredite sa sličnim uslovima i
dužnicima sa sličnim kreditnim bonitetom.
Za Za depozite po viđenju i depozite koji nemaju definisano dospijeće, fer vrijednost je iznos plativ po viđenju na
dan bilansa. Procijenjena fer vrijednost depozita sa fiksnim
dospijećem zasniva se na diskontovanim novčanim tokovima prema trenutno važećim kamatnim stopama za depozite sličnog preostalog dospijeća. Vrijednost dugoročnih
odnosa sa deponentima ne uzima se u obzir kod procjene
fer vrijednosti.
Fer vrijednost subordiniranih obaveza sa varijabilnom kamatnom stopom koja se redovno mijenja, sa neznatnom
promjenom kreditnog rizika približno predstavlja njihovu
knjigovodstvenu vrijednost.
Nivoi fer vrijednosti imovine i obaveza Banke u skladu sa
IFRS 13 prikazani su u tabeli ispod:
31.12.2015.
31.12.2014.
Nivoi fer vrijednosti
Nivoi fer vrijednosti
L1
‘000 KM
L2
‘000 KM
L3
‘000 KM
L1
‘000 KM
L2
‘000 KM
L3
‘000 KM
-
-
12.755
-
-
7000
-
-
621.177
-
-
611.205
Finansijska imovina raspoloživa za
prodaju
6.004
-
359
24
-
359
Ukupno
6.004
618.205
634.291
24
-
618.564
Finansijska imovina
Finansijske obaveze
85.767
Depoziti banaka i drugih fin. institucija
-
61.370
-
-
571.296
-
Depoziti komitenata
-
559.608
-
-
75.522
-
Uzeti krediti
-
71.829
-
-
4.039
-
-
4.000
-
-
736.624
-
Ukupno
-
696.807
-
-
490.096
59
4.5. Operativni rizik
Banka je izložena operativnim rizicima u svim svojim poslovnim aktivnostima. Banka nastoji upravljati operativnim
rizicima prema definisanim načelima i politikama na nivou
Banke i SE AG Grupe, a u svrhu ublažavanja i izbjegavanja
operativnih rizika.
Banka svoje standarde za upravljanje operativnim rizicima
usklađuje sa smjernicama Grupe i lokalnim regulatornim
zahtjevima. To uključuje prikupljanje podataka o štetnim
događajima u vezi sa operativnim rizicima, praćenje
ključnih indikatora operativnih rizika, procjenu operativnih
rizika pri donošenju odluka o poslovnim promjenama, te
izvještavanje rukovodstva o rezultatima upravljanja operativnim rizicima.
4.6. Upravljanje kapitalom
Ciljevi Banke pri upravljanju kapitalom, koji je širi koncept
od “akcionarskog kapitala” iz bilansa stanja, jesu:
• biti u skladu sa kapitalnim uslovima koje su postavili regulatori bankarskog tržišta u domaćem
okruženju;
• čuvati sposobnost Banke da može da osigurava
povrat akcionarima i dobit drugima koji posjeduju
udio;
• održati jaku kapitalnu osnovu u cilju razvoja poslovanja.
Adekvatnost i stanje kapitala se redovno nadgleda od
strane Odbora za upravljanje aktivom i pasivom i Uprave
Banke na osnovu odgovarajućih internih akata i regulative
koju propisuje Agencija.
U skladu sa Odlukom o minimalnim standardima za upravljanje operativnim rizikom Agencije, objavljenom u toku
2008. godine, Banka je sa 31. martom 2009. godine počela
sa obračunom kapitalnog zahtjeva za operativni rizik.
Prema pomenutoj Odluci, Banka je dužna da uspostavi
sistem za upravljanje operativnim rizikom, koji, kao minimum, između ostalog, mora da obuhvati i politike i procedure kojima će obezbijediti formiranje iznosa minimalnog
adekvatnog kapitala za zaštitu od nastanka gubitaka po
osnovu operativnog rizika.
U narednoj tabeli je kratak prikaz sastava regulatornog
kapitala, vrijednosti rizikom ponderisane imovine i obračun
stope adekvatnosti kapitala Banke, a pripremljen je u skladu sa zahtjevima Agencije za bankarstvo Republike Srpske:
31.12.2015.
‘000 KM
31.12.2014.
‘000 KM
Obične akcije
62.198
62.198
Emisiona premija
15.235
15.235
3.197
3.022
Ostale rezerve formirane iz dobiti nakon oporezivanja na osnovu odluke
skupštine akcionara
8.065
8.065
Neraspoređena dobit iz ranijih godina
10.414
7.102
(4.294)
(4.696)
Ukupno osnovni kapital
94.815
90.926
11.360
13.824
-
-
Opšte zakonske rezerve
Dopunski kapital
Opšte rezerve – ABRS regulativa
60
31.12.2015.
‘000 KM
31.12.2014.
‘000 KM
554
1.113
-
4.000
11.914
18.937
(15.138)
(11.422)
91.591
98.441
Rizikom ponderisana aktiva
656.746
655.731
Ponderisani operativni rizik
42.321
36.817
699.067
692.548
Stopa neto kapitala u odnosu na ukupan ponderisani rizik
13,10%
14,21%
Stopa osnovnog kapitala u odnosu na ukupan ponderisani rizik
13,56%
13,13%
Revalorizacione rezerve
Ukupno dopunski kapital
Nedostajuće rezerve po zahtjevu regulatora (napomena 5a)
Neto kapital po ABRS regulativi
Ukupni ponderisani rizik
Minimalna adekvatnost kapitala prema zahtjevima
Agencije iznosi 12%.
(a) Gubici od umanjenja vrijednosti kredita i
potraživanja
Nedostajuće rezerve u okviru kapitala se odnose na razliku između rezerve obračunate u skladu sa propisima
Agencije i rezerve obračunate u skladu sa MSFI.
Banka kontinuirano prati kreditnu sposobnost svojih
komitenata. Potreba za umanjenjem vrijednosti bilansne i
vanbilansne izloženosti Banke kreditnom riziku se procjenjuje mjesečno.
5. RAČUNOVODSTVENE PROCJENE
I PRETPOSTAVKE U PRIMJENI
RAČUNOVODSTVENIH POLITIKA
Banka radi procjene i pretpostavke o neizvjesnim
događajima, uključujući procjene i pretpostavke o
budućnosti. Takve računovodstvene pretpostavke i
procjene se redovno provjeravaju, a zasnivaju se na istorijskom iskustvu i ostalim faktorima, kao što su očekivani
tok budućih događaja koji se mogu realno pretpostaviti
u postojećim uslovima, ali i pored toga, neizbježno predstavljaju izvore neizvjesnosti procjena. Procjena gubitaka
od umanjenja vrijednosti portfolija Banke izloženog kreditnom riziku predstavlja najznačajniji izvor neizvjesnosti
procjena. Ovaj i ostali ključni izvori neizvjesnosti procjena,
koji nose znatan rizik mogućih značajnih prilagođavanja
knjigovodstvene vrijednosti imovine i obaveza u sljedećoj
poslovnoj godini, opisani su u nastavku.
Gubici od umanjenja vrijednosti uglavnom se priznaju u
odnosu na knjigovodstvenu vrijednost kredita pravnim
i fizičkim licima (kao što je sažeto u napomeni 18), rezervisanja za obaveze i troškove koje proizlaze iz vanbilansne izloženosti komitentima, uglavnom u vidu garancija i
akreditiva (sažeto u napomeni 32) te umanjenja vrijednosti
novčanih sredstava (napomena 15) kredita i potraživanja
banaka (napomena 17), finansijske imovine (napomena 19) i
obračunate kamate i ostale aktive (napomena 22).
Umanjenja vrijednosti se takođe razmatraju za kreditnu
izloženost od banaka te za ostalu imovinu koja se ne vodi
po fer vrijednosti, gdje primarni rizik umanjenja nije kreditni rizik.
Finansijska imovina koja se vodi po amortizovanom trošku
Banka procjenjuje umanjenje vrijednosti na individualnoj
osnovi za sve izloženosti za koje postoje objektivni dokazi
o obezvređivanju potraživanja. Imovina koja nije materijalno značajna razmatra se na grupnoj (portfolio) osnovi
radi umanjenja vrijedosti.
61
Banka procjenjuje umanjenja vrijednosti u slučajevima
kada prosudi da dostupni podaci ukazuju na vjerovatnoću
mjerljivog umanjenja budućih procijenjenih gotovinskih tokova imovine ili grupa imovine. Kao dokaz se uzima neredovna otplata ili ostale indikacije finansijskih poteškoća
korisnika kredita te nepovoljne promjene u ekonomskim
uslovima u kojima zajmoprimci posluju, u vrijednosti ili naplativosti instrumenata osiguranja, kada se te promjene
mogu povezati s navedenim nepoštovanjem uslova.
Napomena
2015.
‘000 KM
2014.
‘000 KM
Novčana sredstva
15
13
11
18
30.336
26.095
Ostala aktiva
22
1.826
1.253
Rezervisanja za vanbilansnu izloženost
30
462
563
32.637
27.922
Sažetak ispravke vrijednosti (MSFI)
Pored navedenih umanjenja u skladu sa MSFI Banka takođe
procjenjuje umanjenja u skladu sa regulativom Agencije,
gdje se razlika u odnosu na MSFI umanjenje priznaje kao
rezerva za kreditne gubitke po regulatornom zahtjevu u
poziciji kapitala i rezervi.
Sljedeća tabela sumira umanjenje vrijednosti u skladu sa
Agencijom:
2015.
‘000 KM
2014.
‘000 KM
57.438
48.497
2.429
2.939
59.867
51.436
2015.
‘000 KM
2014.
‘000 KM
Rezervacija za umanjenje vrijednosti prema ABRS
59.867
51.436
Rezervacija za umanjenje vrijednosti prema MSFI
32.637
27.922
Razlika na kraju izvještajnog perioda
27.230
23.514
Razlika iz prethodnog perioda
12.092
12.092
Zahtjevana dodatna rezervisanja
15.138
11.422
Sažetak rezervacija prema ABRS
Regulatorna rezerva za kreditne gubitke na dan 31. decembar:
62
Banka uzima u obzir zajednički učinak nekoliko događaja
kada ocjenjuje umanjenje, te koristi iskustvo u procjeni
u slučajevima kada su razmotreni podaci potrebni za
procjenu umanjenja ograničeni.
Krajem godine, bruto vrijednost umanjenih kredita i
potraživanja (neprihodujući krediti – NPL) te stope
priznatih umanjenja, bili su kako slijedi:
2015.
‘000 KM
2014.
Pravna lica
Fizička lica
Ukupno
Pravna lica
Fizička lica
Ukupno
Bruto izloženost
46.705
15.772
62.477
42.906
14.959
57.865
Ispravka vrijednosti
(18.613)
(8.609)
(27.222)
(15.002)
(8.404)
(23.406)
40%
55%
44%
35%
56%
40%
Stopa umanjenja
Svako dodatno povećanje stope umanjenja bruto
neprihodujuće izloženosti za jedan procentni poen
bruto neprihodujuće izloženosti koje su gore prikazane
na dan 31. decembra 2015.godine, imalo bi za posljedicu
povećanje gubitka od umanjena vrijednosti u iznosu od
625 hiljada KM (2014.: 578 hiljada KM).
Pored pojedinačno i grupno identifikovanih gubitaka
za neprihodujuće kredite, kao što je objašnjeno u para-
grafu iznad, Banka takođe priznaje gubitke od umanjenja vrijednosti za koje se zna da postoje na datum bilansa, a koji nisu bili posebno identifikovani (portfolio
ispravka vrijednosti).
Pregled nastalih a neuočenih umanjenja vrijednosti po
bruto kreditima i vanbilansnoj izloženosti kreditnom
riziku dat je u sljedećoj tabeli:
2015.
‘000 KM
2014.
‘000 KM
3.115
2.689
453
511
3.568
3.200
640.090
628.491
Vanbilansne izloženosti kreditnom riziku
120.220
152.975
Ukupno bruto krediti i vanbilans
760.310
781.466
Nastala a neuočena umanjenja vrijednosti bruto kredita prema bruto kreditima
0,49%
0,43%
Nastala a neuočena umanjenja vrijednosti vanbilansnih izloženosti kreditnom
riziku prema vanbilansnim izloženostima kreditnom riziku
0,38%
0,33%
Nastala a neuočena umanjenja vrijednosti bruto
kredita i vanbilansa prema bruto kreditima i vanbilansu
0,47%
0,41%
Nastala a neuočena umanjenja vrijednosti bruto kredita
Nastala a neuočena umanjenja vrijednosti
vanbilansnih izloženosti kreditnom riziku
Ukupno nastala a neuočena umanjenja vrijednosti bruto kredita i vanbilansa
Bruto krediti
(b) Oporezivanje
Banka formira poresku obavezu u skladu s poreskim zakonima Republike Srpske. Poreska prijava podložna je
odobravanju od strane poreskih vlasti koje imaju pravo
naknadno pregledati poslovne knjige poreskog obveznika. Tumačenje poreskih zakona od strane poreskih vlasti u odnosu na transakcije i aktivnosti Banke mogu se
63
6. IZVJEŠTAVANJE PO SEGMENTIMA
razlikovati od tumačenja rukovodstva. Kao rezultat iznijetog, transakcije mogu biti osporene od strane poreskih
vlasti i Banci može biti određen dodatni iznos poreza, kazni
i kamata. U skladu sa Zakonom o poreskoj upravi Republike Srpske, period zastarjelosti poreske obaveze je pet godina. To praktično znači da poreske vlasti imaju prava da
odrede plaćanje neizmirenih obaveza u roku od pet godina
od trenutka kada je obaveza nastala.
Segmenti prepoznati za potrebe izvještavanja po segmentima uključuju:
1 „Retail“: poslovanje sa fizičkim licima, preduzetnicima i
malim i srednjim preduzećima;
(c) Regulatorni zahtjevi
2 „Corporate“: poslovanje sa velikim preduzećima, javnim sektorom i javnim preuzećima, nebankarskim finansijskim institucijama;
Agencija je ovlašćena da vrši inspekcije poslovanja Društva
i zahtijeva izmjene knjigovodstvene vrijednosti imovine,
obaveza i kapitala, u skladu sa odgovarajućom regulativom.
3 „Finansijska tržišta i ALM“: Finansijska tržišta i Upravljanje aktivom i pasivom („ALM“) i
(d) Sudski sporovi
4 „Centrala“: kapital i rezerve, ulaganja u druga pravna
lica i ostale vlasničke udjele, te ostala imovina i obaveze
koji nisu pridruženi drugim segmentima.
Banka sprovodi pojedinačnu procjenu svih sudskih sporova. Iznos rezervisanja Banka određuje na osnovu profesionalnih pravnih savjeta. Kao što je navedeno u napomeni
30, Banka je na dan 31. decembar 2015. godine rezervisala 133
hiljade KM za sudske sporove (2014.: 143 hiljada KM), što rukovodstvo procjenjuje dovoljnim.
Retail
‘000 KM
Corporate
‘000 KM
Finansijska
tržišta i ALM
‘000 KM
Centrala
‘000 KM
Ukupno
‘000 KM
19.235
11.942
(1.762)
-
29.4215
7.702
3.709
(12)
-
11.399
Neto kursne razlike
-
-
(87)
-
(87)
-
-
10
230
240
26.937
15.651
(1.851)
230
40.967
(3.113)
(4.516)
-
(166)
(7.795)
(13.619)
(2.604)
(492)
(11.018)
(27.733)
10.205
8.531
(2.342)
(10.954)
-
-
-
(918)
31. decembar 2015.
Ukupno prihodi iz poslovanja
Rezultat segmenta
Porez na dobit
64
Izvještaji po segmentima pripremljeni su u skladu sa
upravljačkim izvještajima. Pri mjerenju poslovnih rezultata
primjenjuju se interne cijene bazirane na specifičnim cijenama, primjerene valute i ročnosti sa ugrađenim dodatnim
usklađivanjima. Metodologija alokacije prihoda i troškova
po segmentima je ista u obe prikazane godine:
5.438
(918)
10.205
8.531
(2.342)
(11.872)
4.520
Ukupno aktiva
349.946
270.967
185.116
12.708
818.757
349.946
270.967
185.116
12.708
818.757
Retail
‘000 KM
Corporate
‘000 KM
Finansijska
tržišta i ALM
‘000 KM
Centrala
‘000 KM
Ukupno
‘000 KM
17.193
11.759
(1.759)
-
27.193
6.333
3.497
-
-
9.829
Neto kursne razlike
-
-
(27)
-
(27)
-
-
-
144
144
23.525
15.256
(1.786)
144
37.193
(1.988)
(5.086)
(18)
-
(7.092)
(10.422)
(1.106)
(449)
(13.749)
(25.726)
11.115
9.064
(2.253)
(13.605)
4.321
-
-
-
(846)
(846)
11.115
9.064
(2.253)
(14.451)
3.475
Ukupno aktiva
328.853
284.400
226.801
11.716
851.770
310.546
322.303
216.028
2.893
851.770
31. decembar 2014.
Rezultat segmenta
Porez na dobit
7. PRIHOD I RASHOD OD KAMATA
a) Prihod od kamata
2015.
‘000 KM
Novčana sredstva i obavezna rezerva kod Centralne banke
2014.
‘000 KM
-
28
127
192
40.892
37.203
Naknade po osnovu odobravanja kredita
2.093
1.925
Dividenda
2.819
2.633
63
1
45.994
41.982
41.989
35.859
Prihodi od kamata po osnovu obezvrijeđenih kredita
Ostali prihodi od kamata i slični prihodi
65
b) Rashod od kamata
2015.
‘000 KM
2014.
‘000 KM
2.040
2.073
Depoziti komitenata
13.124
11.259
Uzeti krediti od fondova Republike Srpske
1.265
1.305
150
159
16.579
14.796
2015.
Prihodi
‘000 KM
2014.
Rashodi
‘000 KM
Prihodi
‘000 KM
Rashodi
‘000 KM
127
581
220
537
20.432
6.467
19.199
5.211
3.065
1.707
1.839
1.942
22.370
7.824
20.724
7.106
45.994
16.579
41.982
14.796
Neto kursne razlike
8. PRIHOD I RASHOD OD
NAKNADA I PROVIZIJA
a) Prihod od naknada i provizija
66
2015.
‘000 KM
2014.
‘000 KM
Usluge platnog prometa u zemlji
2.675
2.239
Usluge platnog prometa u inostranstvu
1.526
1.334
Provizije po izdatim garancijama i vanbilansnim stavkama
1.263
1.283
Mjenjački poslovi
3.759
3.105
Naknade i provizije po kreditnim karticama
2.386
1.837
Naknade i provizije za vođenje računa
1.961
1.613
Ostale naknade i provizije
906
673
14.476
12.084
b) Rashod od naknada i provizija
2015.
‘000 KM
2014.
‘000 KM
269
244
69
69
Devizni transferi sa Centralnom bankom
-
-
Naknade po osnovu kupoprodaje deviza
1.088
1.054
Naknade po poslovima platnih kartica
1.054
691
597
197
3.077
2.255
2015.
‘000 KM
2014.
‘000 KM
Usluge platnog prometa u zemlji
Usluge platnog prometa u inostranstvu
Ostale naknade i provizije
9. OSTALI POSLOVNI PRIHOD
Prihod od prodaje nekretnina i opreme
Prihod od smanjenja obaveza
Dividenda
Ostalo
14
3
-
69
10
7
216
72
240
151
2015.
‘000 KM
2014.
‘000 KM
10. GUBICI OD UMANJENJA
VRIJEDNOSTI I REZERVISANJA
Novčana sredstva (napomena 15)
1
-
7.076
6.527
629
156
Kursne razlike
(6)
(1)
Rezervisanja (napomena 30)
95
410
410
456
7.795
7.092
Krediti i potraživanja od komitenata (napomena 18)
Ostala aktiva (napomena 22)
67
11. TROŠKOVI ZAPOSLENIH
2015.
‘000 KM
2014.
‘000 KM
Neto lična primanja
5.847
5.378
Porezi i doprinosi na neto lična primanja
4.148
3.873
Ostale naknade zaposlenima
1.841
1.685
11.836
10.936
2015.
‘000 KM
2014.
‘000 KM
Amortizacija nekretnina i opreme (napomena 20)
1.677
1.376
Amortizacija nematerijalne imovine (napomena 21)
1.158
924
2.835
2.300
2015.
‘000 KM
2014.
‘000 KM
Troškovi materijala i usluga
3.160
3.120
Troškovi komunikacija
1.103
1.021
738
711
Troškovi zakupa
1.644
1.625
Troškovi osiguranja
2.558
1.974
Administrativni troškovi
89
86
Indirektni porezi i doprinosi
817
735
Konsultantske usluge
836
849
Troškovi revizije i advokatskih usluga
496
475
12. TROŠKOVI AMORTIZACIJE
13. OSTALI POSLOVNI RASHODI
Troškovi marketinga i komunikacija
Troškovi supervizije banaka
Ostalo
68
606
505
1.016
1.389
13.063
12.490
14. POREZ NA DOBIT
2015.
‘000 KM
2014.
‘000 KM
919
847
(1)
(1)
918
846
5.438
4.321
Porez na dobit po stopi od 10%
544
432
Umanjenja vrijednosti kredita i ostalih sredstava koji se ne priznaju u
poreske svrhe i ostali troškovi
572
592
Prihod oslobođen poreza
(13)
(8)
(184)
(169)
919
846
16,9%
19,6%
31.12.2015.
‘000 KM
31.12.2014.
‘000 KM
Tekući porez na dobit
Odloženi porez na dobit (napomena 29)
Usaglašavanje poreza na dobit
Računovodstvena dobit prije poreza
Umanjenja vrijednosti kredita i ostalih sredstava koji se priznaju u
poreske svrhe (20% korigovane poreske osnovice)
Tekući porez na dobit
Efektivna poreska stopa %
15. NOVČANA SREDSTVA
Novčana sredstva
17.638
16.071
Tekući računi kod drugih banaka
36.920
74.582
Sredstva kod Centralne banke
59.904
81.996
114.462
172.649
(13)
(11)
114.449
172.638
2015.
‘000 KM
2014.
‘000 KM
11
11
50
35
(48)
(35)
13
11
Bruto novčana sredstva i sredstva kod Centralne banke
Neto novčana sredstva i sredstva kod Centralne banke
Kretanja u rezervisanjima:
Stanje na dan 1. januara
Povećanje rezervisanja
Ukidanje rezervisanja
Neto gubici od umanjenja vrijednosti priznati u izvještaju
o sveobuhvatnoj dobiti
Stanje na dan 31. decembra
69
16. OBAVEZNA REZERVA KOD
CENTRALNE BANKE
Centralna banka Bosne i Hercegovine („Centralna
banka“) je za banke u BiH propisala način obračuna i
održavanja obavezne rezerve, te visinu i način plaćanja
naknade za iznos obavezne rezerve i iznos sredstava na
računu kod Centralne banke preko obavezne rezerve.
Osnovicu za obračun obavezne rezerve predstavlja prosječno stanje depozita i pozajmljenih sredstava u KM i stranim valutama u toku desetodnevnog
obračunskog perioda. Dio osnovice u stranim valutama Banka izražava u KM i obračunava prema kursnoj
listi Centralne banke koja je važila u vrijeme trajanja
obračunskog perioda.
31.12.2015.
‘000 KM
31.12.2014.
‘000 KM
51.877
47.017
• depoziti vlade i lica (rezidenata) namijenjena za razvojne projekte.
Banka je obavezna držati na računu rezervi kod Centralne banke najmanje 10% (2014.: 10%) na depozite i pozajmljena sredstva sa ugovorenim rokom dospijeća do
jedne godine, a 7% (2014.: 7%) na depozite i pozajmljena
sredstva sa ugovorenim rokom dospijeća preko jedne
godine.
Na osnovu Odluke o izmjenama odluke o utvrđivanju i
održavanju obaveznih rezervi i utvrđivanju naknade na
iznos rezerve („Sl. glasnik BiH“, 31/15), Centralna banka
obračunava kamatu:
U osnovicu za obračun obavezne rezerve ne ulaze:
• pasivni podbilans;
• stanje računa jedne banke kod druge banke, a koje
imaju račun rezervi kod Centralne banke;
• pozajmljena sredstva koja Banka, na osnovu pisanog ugovora posudi od nerezidenata, počev od 1.
novembra. 2008. godine;
• na iznos obavezne rezerve – prosjek EONIA-e koji
je u istom periodu zabilježen na tržištu umanjen za
10 baznih poena ili minimum nula;
• na iznos sredstava iznad obavezne rezerve – nulta
stopa naknade.
Usljed niskih vrijednosti EONIA-e , Centralna banka BiH
u 2015. nije obračunavala naknadu na sredstva obavezne
rezerve
17. KREDITI I POTRAŽIVANJA
OD BANAKA
Bruto krediti i potraživanja do tri mjeseca
Neto krediti i potraživanja od banaka do tri mjeseca
70
31.12.2015.
‘000 KM
31.12.2014.
‘000 KM
12.775
7.000
-
-
12.775
7.000
2015.
‘000 KM
2014.
‘000 KM
-
33
-
-
-
(33)
-
(33)
-
-
31.12.2015.
‘000 KM
31.12.2014.
‘000 KM
Krediti stanovništvu
284.328
260.681
Krediti preduzećima
355.762
367.810
640.090
628.491
(30.336)
(26.095)
Neto krediti i potraživanja od komitenata
609.754
602.396
2015.
‘000 KM
2014.
‘000 KM
26.095
22.452
22.265
20.626
(15.190)
(14.099)
7.076
6.527
(2.818)
(2.633)
(17)
(251)
30.336
26.095
18. KREDITI I POTRAŽIVANJA
OD KOMITENATA
Bruto krediti i potraživanja od komitenata
Promjene fer vrijednosti rezervisanja
Indirektni otpisi
71
19. FINANSIJSKA IMOVINA
31.12.2015.
‘000 KM
31.12.2014.
‘000 KM
-
12
24
24
Banjalučka berza a.d., Banja Luka
252
252
Centralni registar HoV a.d., Banja Luka
107
107
5.980
-
6.363
383
6.363
395
-
(1)
6.363
394
Finansijska imovina koja se drži do dospijeća,
dužničke hartije od vrijednosti, kotirane
Obveznice Opštine Gradiška
Finansijska imovina raspoloživa za prodaju, vlasničke
hartije od vrijednosti, nekotirane
S.W.I.F.T., Le Hulpe, Belgija
Finansijska imovina raspoloživa za prodaju, dužničke hartije od vrijednosti, kotirane
Trezorski zapisi Ministarstva finansija Republike Srpske
Bruto finansijska imovina
Neto finansijska imovina
Banka je u toku 2014. godine stekla učešće u firmi Super
Kartica d.o.o. Beograd, Srbija, od 13,01%. Vrijednost udjela
sa 31. decembrom 2015. godine iznosilo je 468,35 KM.
U pogledu hijerarhijskih nivoa, vlasničke hartije od
vrijednosti klasifikovane kao sredstva raspoloživa za
prodaju se mogu svrstati u treći nivo, dok se dužničke
hartije od vrijednosti klasifikovane kao raspoložive za
prodaju mogu svrstati u prvi nivo.
20. NEKRETNINE I OPREMA
Investicije
u toku
‘000 KM
Stalna
sredstva van
upotrebe
‘000 KM
Investiciona
nekretnina
‘000 KM
Ukupno
‘000 KM
9.953
822
295
-
15.240
-
-
3.651
-
-
3.651
-
(779)
(185)
-
-
(964)
Zgrade
‘000 KM
Oprema
i ostala
sredstva
‘000 KM
4.160
Povećanje
Prodaja i otpisi
Nabavna vrijednost
Stanje na dan 1. januar 2014.
72
Investicije
u toku
‘000 KM
Stalna
sredstva van
upotrebe
‘000 KM
Investiciona
nekretnina
‘000 KM
Ukupno
‘000 KM
3.158
(3.467)
-
-
-
4,469
12,332
821
295
-
17.917
4.469
12.332
821
295
-
17.917
35
1.529
1.357
-
81
3.002
Prodaja i otpisi
-
(537)
-
-
-
(537)
Prenosi u upotrebu
-
-
(1.564)
-
-
(1.564)
4.504
13.324
614
295
81
18.818
53
5.578
-
-
-
5.631
Trošak za godinu
59
1.317
-
-
-
1.376
-
(695)
-
-
-
(695)
Stanje na dan 31. decembar 2014.
112
6.200
-
-
-
6.312
112
6.200
-
-
-
6.312
Trošak za godinu
61
1.615
-
-
-
1.676
-
(528)
-
-
-
(528)
173
7.287
-
-
-
7.460
4.357
6.132
815
295
-
11.605
4.331
6.037
614
295
81
11.358
Zgrade
‘000 KM
Oprema
i ostala
sredstva
‘000 KM
309
Prenosi u upotrebu
Povećanje
Akumulirana amortizacija
Prodaja i otpisi
Prodaja i otpisi
21. NEMATERIJALNA IMOVINA
Softver
‘000 KM
Ulaganja u
tuđa sredstva
‘000 KM
Investicije
u toku
‘000 KM
Ukupno
‘000 KM
3.886
2.504
280
6.670
-
-
2.122
2.122
Prodaja i otpisi
(40)
(209)
(60)
(309)
Prenosi u upotrebu
702
1.125
(1.827)
-
Nabavna vrijednost
Povećanje
73
Softver
‘000 KM
Ulaganja u
tuđa sredstva
‘000 KM
Investicije
u toku
‘000 KM
Ukupno
‘000 KM
4.548
3.420
516
8.483
4.548
3.420
516
8.483
947
230
772
1.949
Prodaja i otpisi
-
(510)
-
(510)
Prenosi u upotrebu
-
-
(1.177)
(1.177)
5.495
3.140
111
8.745
1.933
1.185
-
3.118
Trošak za godinu
607
317
-
924
Prodaja i otpisi
(40)
(209)
-
(249)
2.500
1.293
-
3.793
2.500
1.293
-
3.793
742
416
-
1.158
-
(499)
-
(499)
3.242
1.210
-
4.452
2.048
2.127
516
4.690
2.253
1.930
111
4.293
Povećanje
Akumulirana amortizacija
Trošak za godinu
Prodaja i otpisi
22. OSTALA AKTIVA
31.12.2015.
‘000 KM
31.12.2014.
‘000 KM
1.363
833
Potraživanja po osnovu unaprijed plaćenih troškova
300
198
Potraživanja po kartičnom poslovanju
547
429
5.052
300
81
73
Ostala potraživanja
2.370
2.014
Bruto ostala aktiva
9.713
3.846
(1.826)
(1.253)
Neto ostala aktiva
7.887
2.593
Dati avansi i depoziti
Vrijednosti primljene za naplatu potraživanja
Zalihe
74
Vrijednosti primljene za naplatu potraživanja sastoje se od nekretnina i opreme stečenih naplatom kreditnih
potraživanja putem preuzimanja založenih kolaterala
2015.
‘000 KM
2014.
‘000 KM
1.253
1.126
854
264
(228)
(108)
626
156
Indirektni otpisi
(53)
(29)
1.826
1.253
31.12.2015.
‘000 KM
31.12.2014.
‘000 KM
-
3.436
-
3.436
31.12.2015.
‘000 KM
31.12.2014.
‘000 KM
7.594
4.667
Kratkoročni depoziti
22.946
52.987
Dugoročni depoziti
30.830
27.208
61.370
84.862
23. OSNOVNA SREDSTVA NAMIJENJENA PRODAJI
24. DEPOZITI BANAKA I DRUGIH
FINANSIJSKIH INSTITUCIJA
Depoziti banaka i drugih finansijskih institucija prema ugovornom dospijeću su kako slijedi:
Depoziti po viđenju
75
25.DEPOZITI KOMITENATA
Depoziti komitenata prema ugovornom dospijeću su kako slijedi:
31.12.2015.
‘000 KM
31.12.2014.
‘000 KM
Depoziti po viđenju
216.588
253.976
Kratkoročni depoziti
216.080
144.451
Dugoročni depoziti
126.940
171.943
559.608
570.370
31.12.2015.
‘000 KM
31.12.2014.
‘000 KM
203.773
249.167
Državne institucije
17.218
29.855
Strana lica
16.341
14.633
Stanovništvo
317.132
272.274
5.144
4.441
559.608
570.370
31.12.2015.
‘000 KM
31.12.2014.
‘000 KM
60.291
61.265
11.538
14.256
71.829
75.522
Depoziti komitenata prema sektorskoj strukturi su kako slijedi:
Preduzeća
Ostale organizacije
26. UZETI KREDITI
Krediti od Fonda stanovanja Republike Srpske
Krediti od Sberbank Europe AG, Beč
Krediti od Fonda stanovanja Republike Srpske koriste se
za odobravanje stambenih kredita krajnjim korisnicima,
sa godišnjom kamatnom stopom u rasponu od 0,5 do
3% i rokom dospijeca od 5 do 20 godina, uz ugovorenu
kvartalnu otplatu.
76
Krediti od Sberbank Europe AG, Beč se koriste za finansiranje malih i srednjih privatnih preduzeća u Republici Srpskoj, sa godišnjom kamatnom stopom od 3M
EURIBOR +2,77%.
27. SUBORDINIRANE OBAVEZE
Subordinirane obaveze na kraju 2015. i 2014. godine se
odnose na kredit u iznosu od 4.000 hiljade KM uzet
od Sberbank BH d.d. Sarajevo na period od pet godina
31.12.2015.
‘000 KM
31.12.2014.
‘000 KM
4.000
4.039
4.000
4.039
i dospjećem u decembru 2016. godine, po stopi od 3M
EURIBOR +3,70%.
28. OSTALE OBAVEZE
31.12.2015.
‘000 KM
31.12.2014.
‘000 KM
3
-
231
216
Obaveze za indirektne poreze
250
101
Ostale obračunate obaveze
344
1.008
Obaveze za deponovane osnivačke uloge
182
215
1.305
944
Obaveze po kartičnom poslovanju
774
266
Ostale obaveze
174
121
3.263
2.870
Obaveze po osnovu kamata
Razgraničeni prihodi
Obaveze prema dobavljačima
29. ODLOŽENA PORESKA OBAVEZA
Odloženi porezi su obračunati na privremene razlike
po bilansnoj metodi korišćenjem zakonske poreske
stope od 10% (2014.: 10%). Promjene privremenih
razlika i dijelova odložene poreske obaveze u kapitalu i
rezervama odnosno izvještaju o dobicima i gubicima i
ukupnom rezultatu su prikazane kako slijedi:
2015.
‘000 KM
2014.
‘000 KM
Revalorizaciona rezerva
122
124
Neto odložena poreska obaveza
122
124
77
Kretanje u odloženoj poreskoj obavezi je kako slijedi:
2015.
‘000 KM
2014.
‘000 KM
124
125
(1)
(1)
-
-
122
124
31.12.2015.
‘000 KM
31.12.2014.
‘000 KM
133
143
462
563
Rezervisanja za neiskorišćene dane godišnjeg odmora
280
268
Rezervisanja za otpremnine
192
208
Rezervisanja za bonuse
414
323
Rezervisanja za ostale obaveze
122
3
1.603
1.508
Smanjenje priznato u izvještaju o sveobuhvatnoj dobiti (napomena 14)
Promjena vrijednosti nekretnina
30. REZERVISANJA
Rezervisanja za sudske sporove
Kretanje u rezervisanjima za pojedine stavke je bilo sljedeće:
Rezervisanja
za
sudske
sporove
‘000 KM
Rezervisanja
za vanbilansnu
izloženost
‘000 KM
Rezervisanja za
neiskorišćene
dane godišnjeg
odmora
‘000 KM
Rezervisanja
za
otpremnine
‘000 KM
Rezervisanja
za bonusea
‘000 KM
Rezervisanja
za
ostale
obaveze
‘000 KM
Ukupno
‘000
KM
128
321
238
186
222
3
1.098
Nova rezervisanja
u izvještaju o
sveobuhvatnoj dobiti
15
2.232
30
44
273
27
2.620
-
(1.989)
-
(21)
(173)
(27)
(2.209)
Stanje na dan 1.
januar 2014.
78
Rezervisanja
za
sudske
sporove
‘000 KM
Rezervisanja
za vanbilansnu
izloženost
‘000 KM
Rezervisanja za
neiskorišćene
dane godišnjeg
odmora
‘000 KM
Rezervisanja
za
otpremnine
‘000 KM
Rezervisanja
za bonusea
‘000 KM
Rezervisanja
za
ostale
obaveze
‘000 KM
Ukupno
‘000
KM
15
242
30
23
101
-
410
Stanje na dan 31.
decembar 2014.
143
563
268
208
323
3
1.508
Stanje na dan 1.
januar 2015.
143
563
268
208
323
3
1.508
Nova rezervisanja
u izvještaju o
10
1.895
11
-
255
119
2.290
(20)
(1.995)
-
(17)
(163)
-
(2.195)
Neto priznato
u izvještaju o
(10)
(101)
11
(17)
92
119
95
Stanje na dan 31.
decembar 2015.
133
462
280
192
414
122
1.603
Neto priznato
u izvještaju o
31. AKCIONARSKI KAPITAL
Odobreno, izdato i plaćeno u cjelosti 38.728 redovnih akcija
31.12.2015.
‘000 KM
31.12.2014.
‘000 KM
62.198
62.198
U aprilu 2013. godine izvršena je dokapitalizacija Banke
u iznosu od 15 miliona KM od strane akcionara Sberbank
Europe AG, Beč, Austrija. Dokapitalizacija je izvršena u
svrhu jačanja kapitalne pozicije Banke, kao i podizanja
maksimalno moguće izloženosti prema jednom ili grupi
povezanih lica.
podizanja maksimalno moguće izloženosti prema jednom ili grupi povezanih lica.
U junu 2014. godine izvršena je dokapitalizacija Banke u iznosu od 23,47 miliona KM od strane akcionara
Sberbank Europe AG, Beč, Austrija. Dokapitalizacija je
izvršena u svrhu jačanja kapitalne pozicije Banke, kao i
Vlasnici Banke na kraju godine su kako slijedi:
Akcionarski kapital Banke denominovan je u konvertibilnim markama. Nominalna vrijednost svake izdate
akcije je 1.000 KM. Sve akcije su plaćene u cijelosti.
79
31.12.2015.
‘000 KM
31.12.2015.
%
31.12.2014.
‘000 KM
31.12.2014.
%
Sberbank Europe AG, Beč
61.974
99,64%
61.974
99,64%
Sberbank BH dd, Sarajevo
224
0,36%
224
0,36%
62.198
100,00%
62.198
100,00%
Većinski akcionar Banke je Sberbank Europe AG sa 99,64%
udjela, a krajnje matično društvo na dan 31. decembra 2015.
je Sberbank Rusija, Moskva, Rusija. U nastavku je prikazana
kalkulacija osnovne i razrijeđene zarade po akciji. Kalkulacija je
identična budući da Banka nema konvertibilnih obveznica niti
drugih opcija koje bi mogle povećati prosječan broj akcija.
Neto dobit tekuće godine (u hiljadama KM)
Prosječni broj redovnih akcija u opticaju tokom razdoblja
Neto zarada po akciji (u KM)
32. POTENCIJALNE I UGOVORENE
OBAVEZE
31.12.2015.
31.12.2014.
4.520
3.475
62.198
50.463
72,67
68,87
a) Garancije, akreditivi i ugovorene obaveze
31.12.2015.
‘000 KM
31.12.2014.
000 KM
- u KM
7.396
6.555
- u stranoj valuti
13.103
14.541
- u KM
39.096
40.067
- u stranoj valuti
10.624
11.882
4.748
210
Ukupno garancije i akreditivi
74.966
73.255
45.254
79.720
120.220
152.975
Plative garancije:
Činidbene garancije:
Akreditivi u stranoj valuti
b) Sudski sporovi
Protiv Banke je pokrenuto nekoliko sudskih sporova. Banka
određuje iznos rezervisanja na osnovu profesionalnih pravnih
savjeta. Stanje sudskih sporova na dan 31. decembar 2015.
iznosi 8.856 hiljada KM (2014.: 4.550 hiljada KM), a Banka je
80
formirala rezervisanja u iznosu od 133 hiljade KM (2014.: 143
hiljade KM).Mišljenje rukovodstva Banke i njenih pravnih zastupnika je da se ne očekuju značajniji negativni ishodi sporova
koji bi imali materijalan uticaj na finansijske izvještaje Banke, i
da su formirana rezervisanja adekvatna.
33. POSLOVI U IME I ZA RAČUN TREĆIH
LICA
Banka upravlja sredstvima po poslovima u ime i za račun trećih
lica. Ova sredstva se vode u vanbilansnoj evidenciji odvojeno
od sredstava Banke. Za upravljanje sredstvima po poslovima
u ime i za račun trećih lica Banka naplaćuje naknadu. Prihodi i
rashodi po ovim sredstvima knjiže se u korist ili na teret vlasnika, odnosno korisnika.
Komisioni poslovi – Ugovor o posredovanju sa Ministarstvom poljoprivrede
Komisioni plasmani – kreditiranje preduzeća INGA p.o.
Komisioni plasmani – kreditiranje poljoprivrednog stanovništva
Opštine Laktaši
34. ODNOSI SA POVEZANIM
LICIMA
Prema čl. 100. Zakona o bankama Republike Srpske, direkt-
31.12.2015.
‘000 KM
31.12.2014.
000 KM
1.054
1.054
52
52
4
4
1.110
1.219
no povezana lica Banke su: njezini ključni akcionari i njihove
podružnice, pridružena društva, članovi Nadzornog odbora,
članovi Uprave (zajedno “ključno rukovodstvo”); članovi uže
porodice ključnog rukovodstva te pravna lica koje su pod kontrolom ili značajnim uticajem ključnog rukovodstva i članova
njihovih užih porodica.
31.12.2015.
‘000 KM
31.12.2014.
000 KM
25
24
429
44
3.617
-
153
136
630
3.261
-
1.608
- Sberbank CZ A.S. Brno, Češka Republika – devizni račun
284
-
- Sberbank BH d.d. Sarajevo – devizni račun
420
31
9.001
7.001
163
76
14.722
12.181
AKTIVA
Računi kod drugih banaka
- Sberbank Rusija, Moskva, Rusija – devizni račun
- Sberbank Srbija a.d. Beograd, Srbija – devizni račun
- Sberbank Srbija a.d. Beograd, Srbija – kratkoročni depozit i
obračunata kamata
- Sberbank d.d. Zagreb, Hrvatska – devizni račun
- Sberbank d.d. Ljubljana, Slovenija – devizni račun
- Sberbank d.d. Ljubljana, Slovenija – kratkoročni depozit
- Sberbank BH d.d. Sarajevo – kratkoročni depozit i obračunata kamata
- Sberbank BH d.d. Sarajevo – namjenski depozit
81
31.12.2015.
‘000 KM
31.12.2014.
000 KM
164
207
14.886
12.388
31.12.2015.
‘000 KM
31.12.2014.
000 KM
-
15.451
Sberbank Europe AG, Beč, Austrija – kratkoročni depoziti i obračunata
kamata
11.538
14.526
Sberbank Europe AG, Beč, Austrija – primljeni dugoročni krediti i
obračunata kamata
4.000
4.039
955
263
-
9.780
361
-
-
1
38
27
Centralni registar HOV a.d., Banja Luka – transakcioni račun
154
562
Centralni registar HOV a.d., Banja Luka - dugoročni depoziti i
obračunata kamata
715
53
Obračunate obaveze po osnovu izvršenih usluga (Sberbank Slovensko,
Bratislava, Slovačka i Sberbank Technology, Moskva, Rusija)
875
755
Depoziti rukovodstva Banke i članova Odbora za reviziju, te članovi
njihovih užih porodica
18.636
45.457
Ukupno obaveze
45.457
24.062
31.12.2015.
‘000 KM
31.12.2014.
000 KM
-
14
27
27
-
3
Krediti plasirani rukovodstvu Banke i članovima Nadzornog odbora i
Odbora za reviziju, te članovima uže porodice
Ukupno aktiva
OBAVEZE
Sberbank d.d. Zagreb, Hrvatska – kratkoročni depoziti
Sberbank BH d.d. Sarajevo – subordinirane obaveze i obračunata kamata
Sberbank BH d.d. Sarajevo – transakcioni računi
Magyarorszagi Sberbank zrt, Budimpešta, Mađarska - kratkoročni
depoziti i obračunata kamata
ALB EDV-SERVICE GMBH - obračunate obaveze po osnovu izvršenih
usluga
Banjalučka berza a.d. Banja Luka – transakcioni računi
IZVJEŠTAJ O DOBICIMA I GUBICIMA I UKUPNOM REZULTATU
Prihod od kamata
- Sberbank d.d. Ljubljana, Slovenija
- Sberbank BH d.d. Sarajevo
- Magyarorszagi Sberbank zrt, Budimpešta, Mađarska
82
31.12.2015.
‘000 KM
31.12.2014.
000 KM
13
14
40
58
- Sberbank d.d. Zagreb, Hrvatska
4
1
-Centralni registar HOV a.d., Banja Luka
1
1
- Rukovodstvo Banke i članovi Odbora za reviziju, te članovi njihovih
užih porodica
Prihodi od naknada
2
- Sberbank Rusija, Moskva, Rusija
1
užih porodica
9
9
17
11
- Sberbank Europe AG, Beč, Austrija
6
12
- ALB EDV-SERVICE GMBH, Beč, Austrija
9
-
10
7
25
19
(150)
(159)
-
(16)
- Sberbank Slovensko A.S. Bratislava, Slovačka
-
(3)
- Magyarorszagi Sberbank zrt, Budimpešta, Mađarska
(1)
(13)
(1)
(6)
(381)
(340)
- Centralni registar HOV a.d., Banja Luka
(14)
(26)
užih porodica
(28)
(22)
(575)
(585)
(4)
-
- Sberbank CZ A.S. Brno, Češka Republika
(1)
-
(5)
(5)
Ostali prihodi
- Banjalučka berza a.d. Banja Luka
Rashodi kamata
Rashodi naknada
83
31.12.2015.
‘000 KM
31.12.2014.
000 KM
(63)
(18)
(4)
(5)
(77)
(28)
(732)
(852)
-
(1)
- Sberbank Rusija, Moskva, Rusija
-
(4)
- Sberbank Slovensko A.S. Bratislava, Slovačka
-
(51)
(27)
(21)
(1)
(25)
(17)
(10)
(537)
(181)
- Centralni registar HOV a.d. Banja Luka
(1)
-
užih porodica
(3)
(7)
(1.318)
(1.152)
(1.888)
(1.677)
- Centralni registar HOV a.d., Banja Luka
Ostali rashodi
- Sberbank Srbija a.d. Beograd, Srbija
- Sberbank Technology, Moskva, Rusija
- ALB EDV-SERVICE GmbH, Beč
Krediti plasirani rukovodstvu Banke su odobravani po
sljedećim kamatnim stopama: 14% na godišnjem nivou
za kredite po VISA kreditnim karticama i 5,90-7,99% na
godišnjem nivou za dugoročne kredite.
Uprava i Nadzorni odbor smatraju se ključnim rukovodstvom Banke. Uprava se sastoji od predsjednika i dva
člana. U toku godine članovima Uprave isplaćeno je,
uključujući plate i bonuse i nenovčane dohotke, ukupno
566 hiljada KM (2014.: 449 hiljada KM). U toku godine
Banka nije isplaćivala naknade članovima Nadzornog
odbora.
U 2015. godini Banka je uplatila doprinose u penzioni
fond za ključno rukovodstvo u iznosu 174 hiljada KM
(2014.: 125 hiljada KM).
84
Oročeni depoziti rukovodstva Banke i članova Odbora
za reviziju zaključeni su po kamatnoj stopi od 3,20% do
4,50% na godišnjem nivou.
35. DOGAĐAJI NAKON DATUMA
IZVJEŠTAVANJA
Nije bilo značajnih događaja nakon datuma izvještajnog
perioda koji bi zahtijevali korekcije ili objelodanjivanje u
napomenama uz priložene finansijske izvještaje Banke
za 2015. godinu.
Finansijski izvještaj banke shodno Zakonu
o računovodstvu i reviziji Republike Srpske
BILANS STANJA (IZVJEŠTAJ O FINANSIJSKOM POLOŽAJU) NA DAN 31. DECEMBRA 2015. GODINE –
AKTIVA
Iznos tekuće godine
Grupa
računa,
račun
POZICIJA
1
2
AKTIVA
A. TEKUĆA SREDSTVA
(002+008+011+014+018+022+030+
031+032+033+034)
00, 03, 05,
07 i 09
1. Gotovina, gotovinski
ekvivalenti, zlato i potraživanja
iz operativnog poslovanja
(003 do 007)
Oznaka
za AOP
3
0
0
0
0
0
0
3
030 do 039
b) Ostala potraživnja u domaćoj valuti
0
0
4
050 do 059
v) Gotovina i gotovinski
ekvivalenti u starnoj valuti
g) Zlato i ostali plemeniti metali
d) Ostala potraživanja u stranoj valuti
0
0
5
0
0
0
0
6
7
2. Depoziti i krediti u domaćoj i stranoj valuti
(009+010)
a) Depoziti i krediti u domaćoj valuti
0
0
8
0
0
9
b) Depoziti i krediti u stranoj
valuti
0
1
0
0
1
1
010 do 019
060 d0 069
02 do 08
020 do 029
3. Potraživanja za kamatu i
naknadu, potraživanja po osnovu
prodaje i druga potraživanja
(012 + 013)
a) Potraživanja za kamatu i
u domaćoj valuti
0
1
080 do 089
10, 11 i 20
4. Dati krediti i depoziti
(015 do 017)
0
1
4
100 do 109
a) Dati krediti i depoziti u
domaćoj valuti
0
1
5
112 do 119
b) Dati krediti i depoziti sa ugovorenom
zaštitom od rizika u domaćoj valuti
0
1
6
200 do 209
v) Dati krediti i depoziti u
stranoj valuti
0
1
7
12, 13 i 22
5. Hartije od vrijednosti
(019 do 021)
0
1
8
1
4
5
6
7
840,599,393
32,297,655
808,301,738
840,472,011
59,122,699
1,738,500
57,384,199
91,873,824
9,632,135
0
9,632,135
8,471,207
2,301,823
1,465,137
836,686
837,324
46,902,271
0
286,470
12,454
0
260,909
46,889,817
0
25,561
79,534,451
0
3,030,842
109,804,727
109,804,727
0
0
109,804,727
109,804,727
126,953,233
126,953,233
0
0
0
4,947,584
2,399,136
2,548,448
2,864,780
4,898,810
2,355,177
2,543,633
2,761,776
48,774
43,959
4,815
103,004
491,155,777
4,007,818
487,147,959
492,591,531
160,656,308
1,565,076
159,091,232
154,105,131
311,308,002
2,314,445
308,993,557
324,284,642
19,191,467
128,297
19,063,170
14,201,758
6,357,129
0
6,357,129
394,554
2
b) Potraživanja za kamatu i
u stranoj valuti
0
Neto
(4-5)
2
a) Gotovina i gotovinski
ekvivalenti u domaćoj valuti
01 do 06
Ispravka
vrijednosti
1
000 do 009
070 i 071
090 do 099
Bruto
Iznos prethodne
godine (početno
stanje)
3
85
Grupa
računa,
račun
Iznos tekuće
godine
120 do 129
a) HOV u domaćoj valuti
0
1
9
359,200
130 do 139
220 do 229
b) HOV sa ugovorenom zaštitom od rizika u
domaćoj valuti
v) HOV u stranoj valuti
0
0
2
2
0
1
5,973,600
24,329
15 do 19,
28 i 29
150 do 159
6. Ostali plasmani i AVR (023 do 029)
a) Ostali plasmani u domaćoj valuti
0
0
2
2
2
3
160 do 169
b) Ostali plasmani sa ugovorenom zaštitom
od rizika u domaćoj valuti
0
2
180 do 189
190 do 199
250 do 259
v) Dospjeli plasmani i tekuća dospijeća
dugoročnih plasmana u domaćoj valuti
g) AVR u domaćoj valuti
d) Ostali plasmani u stranoj valuti
0
0
0
đ) Dospjeli plasmani i tekuća dospijeća
dugoročnih plasmana u stranoj valuti
e) AVR u stranoj valuti
280 do 289
290 do 299
320 do
325, dio
329
350
351
352 i 359
360 i 369
30
300 do
303, 306,
dio 309
304, dio
309
305, dio
309
307 i 308
31
310
311, dio
319
314, dio
319
312, 313,
dio 319
317 i 318
37
90 do 93
86
POZICIJA
Oznaka
za AOP
Iznos
prethodne
godine
(početno
stanje)
Grupa
računa,
račun
POZICIJA
359,200
370,223
0
0
5,973,600
24,329
0
24,331
163,660,098
1,650,026
23,976,896
1,416,762
139,683,202
233,264
121,689,534
278,439
4
0
0
0
0
2
2
2
5
6
7
160,044,038
1,456,393
177,140
22,511,474
11,655
255
137,532,564
1,444,738
176,885
119,888,759
1,205,645
259,054
0
0
2
2
8
9
332,280
221
36,750
0
295,530
221
57,512
125
7. Zalihe
8. Stalna sredstva namijenjena prodaji
9. Sredstva poslovanja koje se obustavlja
10. Ostala sredstva
11. Akontacioni porez na dodatu vrijednost
0
0
0
0
0
3
3
3
3
3
0
1
2
3
4
5,255,878
1
0
295,500
0
175,305
0
0
0
0
5,080,573
1
0
295,500
0
373,169
3,435,886
0
295,500
0
B. STALNA SREDSTVA
(036+041+047)
0
3
5
27,271,075
11,914,044
15,357,031
15,999,255
1. Osnovna sredstva i ulaganja u nekretnine
(037 do 040)
0
3
6
18,523,633
7,460,836
11,062,797
11,303,358
a) Osnovna sredstva u vlasništvu banke
0
3
7
17,828,355
7,460,751
10,367,604
10,488,359
b) Ulaganja u nekretnine
0
3
8
81,422
85
81,337
0
v) Osnovna sredstva uzeta u finansijski lizing
g) Avansi i osnovna sredstva u pripremi
2. Nematerijalna sredstva (042 do 046)
a) Goodwill
0
0
0
0
3
4
4
4
9
0
1
2
0
613,856
8,747,442
0
0
0
4,453,208
0
0
613,856
4,294,234
0
0
814,999
4,695,897
b) Ulaganja u razvoj
0
4
3
v) Nematerijalna sredstva uzeta u finansijski
lizing
0
4
4
0
0
0
g) Ostala nematerijalna sredstva
d) Avansi i nematerijalna sredstva u pripremi
3. Odložena poreska sredstva
V. POSLOVNA AKTIVA
G. VANBILASNA AKTIVA
0
0
0
0
0
4
4
4
4
4
5
6
7
8
9
8,635,797
111,645
0
867,870,468
186,693,147
4,453,208
0
0
44,211,699
4,182,589
111,645
0
823,658,769
186,693,147
856,471,266
231,023,614
D. UKUPNA AKTIVA (048+049)
0
5
0
1,054,563,615
44,211,699
1,010,351,916
1,087,494,880
4,174,453
521,444
BILANS STANJA (IZVJEŠTAJ O FINANSIJSKOM POLOŽAJU) NA DAN 31. DECEMBRA 2015. GODINE – PASIVA
Grupa računa
1
POZICIJA
Oznaka
za AOP
Iznos na dan
bilansa
tekuće godine
Iznos prethodne
godine (početno
stanje)
2
3
4
5
PASIVA
A. OBAVEZE (102+106+109+113)
1
0
1
706,839,193
744,171,469
40, 41 i 50
1. Obaveze po osnovu depozita i kredita (103
do 105)
1
0
2
683,900,363
722,669,654
400 do 409
a) Obaveze po osnovu kredita i depozita u
domaćoj valuti
1
0
3
225,223,719
231,501,697
411 do 419
b) Obaveze po osnovu kredita i depozita sa
ugovorenom zaštitom od rizika u domaćoj valuti
1
0
4
228,445,370
223,522,698
500 do 509
42 i 52
b) Obaveze po osnovu kredita i depozita u
stranoj valuti
2. Obaveze za kamatu i naknadu (107+108)
1
1
0
0
5
6
230,231,274
18
267,645,259
38,881
420 do 422
520 i 522
43, 44 i 53
430 do 433
a) Obaveze po osnovu kredita i depozita u
domaćoj valuti
b) Obaveze za kamatu i nakadu u stranoj valuti
3.Obaveze po osnovu HOV (110 do12)
a) Obaveze po osnovu HOV u domaćoj valuti
1
1
1
1
0
0
0
1
7
8
9
0
0
18
0
0
38,780
101
0
0
440 do 442
530 do 532
b) Obaveze po osnovu HOV sa ugovorenom
zaštitom od rizika u domaćoj valuti
v) Obaveze po osnovu HOV u stranoj valuti
1
1
1
1
1
2
0
0
0
0
1
1
3
22,938,812
21,462,934
1
1
4
0
0
1
1
5
3,090,381
2,935,122
v) Obaveze za poreze i doprinose, osim tekućih
i odloženih obaveza za porez na
dobit
g) Obaveze za porez na dobit
d) Odložene poreske obaveze
đ) Rezervisanja
e) PVR u domaćoj valuti
1
1
1
1
1
1
1
1
1
2
6
7
8
9
0
249,980
143,004
122,128
1,603,013
7,424,547
100,670
174,845
123,484
1,508,331
8,258,709
550 do 559
580 do 585
ž) Obaveze po osnovu komisionih poslova,
sredstava namijenjenih prodaji, sredstava
poslovanja koje se obustavlja, subordiniranih
obaveza i tekuća dospijeća obaveza
z) Ostale obaveze u stranoj valuti
i) PVR u stranoj valuti
1
1
1
2
2
2
1
2
3
4,000,000
1,125,983
5,179,776
4,000,000
156,208
4,205,565
590 do 599
j) Obaveze po osnovu komisionih poslova,
dospjelih i subordiniranih obaveza i tekuća
dospijeća u stranoj valuti
1
2
4
0
0
B. KAPITAL (126+132+138+142-148)
1
2
5
116,819,576
112,299,797
80
800
801
1. Osnovni kapital (127+128+129-130-131)
a) Akcijski kapital
b) Ostali oblici kapitala
1
1
1
2
2
2
6
7
8
77,433,200
62,198,000
0
77,433,200
62,198,000
0
802
803
v) Emisiona premija
g) Upisani a neuplaćeni akcijski kapital
1
1
2
3
9
0
15,235,200
0
15,235,200
0
45 do 49, 55,
58 i 59
450 i 451
454, 455, 460
do 464, 466 do
469
452 i 453, 476,
477
475
465
470 do 474
480 do 486
490 do 499
4. Ostale obaveze i PVR (114 do 124)
a) Ostale obaveze po osnovu zarada i naknada
zarada
b) Ostale obaveze u domaćoj valuti, osim
obaveza za poreze i doprinose
87
Grupa računa
Oznaka
za AOP
Iznos na dan
bilansa
tekuće godine
Iznos prethodne
godine (početno
stanje)
804
d) Otkupljene sopstvene akcije
1
3
1
0
0
81
2. Rezerve iz dobiti i prenesene rezerve (133
do 137)
1
3
2
23,353,102
23,179,342
810
a) Rezerve iz dobiti
1
3
3
11,261,337
11,087,577
811
b) Ostale rezerve
1
3
4
0
0
1
812
814
818
82
2
v) Posebne rezerve za procijenjene gubitke
g) Rezerve za opšte bankarske rizike
d) Prenesene rezerve (kursne razlike)
3. Revalorizacione rezerve (139 do 141)
1
1
1
1
3
3
3
3
3
5
6
7
8
4
12,091,765
0
0
1,099,152
5
12,091,765
0
0
1,111,357
820
a) Revalorizacione rezerve po osnovu
promjene vrijednosti osnovnih sredstava i
nematerijalnih ulaganja
1
3
9
1,099,152
1,111,357
821
b) Revalorizacione rezerve po osnovu
promjene vrijednosti hartija od vrijednosti
1
4
0
0
0
822
83
830
831
832
v) Revalorizacione rezerve po ostalim
osnovama
4. Dobitak (143 do 147)
a) Dobitak tekuće godine
b) Neraspoređeni dobitak ranijih godina
v) Višak prihoda nad rashodima tekuće godine
1
1
1
1
1
4
4
4
4
4
1
2
3
4
5
0
14,934,122
4,519,780
10,414,342
0
0
10,575,898
3,475,214
7,100,684
0
g) Neraspoređeni višak prihoda nad rashodima
tekuće godine
d) Zadržana zarada
5. Gubitak (149 + 159)
a) Gubtiak tekuće godine
b) Gubitak iz ranijih godina
B. POSLOVNA PASIVA (101+125)
G. VANBILANSNA PASIVA
D. UKUPNA PASIVA (152+152)
1
1
1
1
1
1
1
1
4
4
4
4
5
5
5
5
6
7
8
9
0
1
2
3
0
0
0
0
0
823,658,769
186,693,147
1,010,351,916
0
0
0
0
0
856,471,266
231,023,614
1,087,494,880
833
834
84
840
841
95 do 98
88
POZICIJA
BILANS USPJEHA
(Izvještaj o ukupnom rezultatu u periodu)
od 01.01. do 31.12.2015.godine
u KM
Grupa
računa,
račun
1
70
IZNOS
POZICIJA
2
A. PRIHODI I RASHODI OD POSLOVA FINANSIRANJA
1. Prihodi od kamata (202 do 204)
3
Tekuća
godina
Prethodna
godina
4
5
2
0
1
41,082,612
37,424,255
2
0
2
12,963,102
11,797,575
2
0
3
27,205,738
25,380,323
2
2
0
0
4
5
913,772
16,578,700
246,357
14,796,248
2
0
6
5,113,074
5,237,154
2
0
7
5,244,361
3,664,763
b) Rashodi kamata po osnovu kredita, depozita i
HOV u stranoj valuti
3. Neto prihodi od kamata (201 - 205)
4. Neto rashodi kamata (205 - 201)
5. Prihodi od naknada i provizija (212 do 214)
a) Prihodi od usluga platnog prometa
b) Prihodi od provizija
v) Prihodi od ostalih naknada
6. Rashodi od naknada i provizija (216 - 218)
a) Rashodi naknada i provizija u domaćoj valuti
b) Rashodi naknada i provizija u stranoj valuti
v) Rashodi ostalih naknada i provizija
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
0
0
1
1
1
1
1
1
1
1
1
8
9
0
1
2
3
4
5
6
7
8
6,221,265
24,503,912
0
16,569,354
4,674,959
3,837,321
8,057,074
3,077,346
2,425,660
80,557
571,129
5,894,331
22,628,007
0
14,008,765
3,955,251
3,666,017
6,387,497
2,254,941
2,005,488
80,650
168,803
7. Neto prihodi po osnovu naknada i provizija
(211 - 215)
2
1
9
13,492,008
11,753,824
8. Neto rashodi po osnovu naknada i provizija
(215 - 211)
2
2
0
0
0
72
9. Dobici po osnovu prodaje HOV i udjela
(222 do 225)
2
2
1
0
0
720
721
722
723
62
a) Dobici po osnovu prodaje HOV po fer
vrijednosti kroz bilans uspjeha
b) Dobici po osnovu prodaje HOV koje su raspoložive za prodaju
v) Dobici po osnovu prodaje HOV koje se drže do roka dospijeća
g) Dobici po osnovu prodaje udjela (učešća)
10. Gubici po osnovu prodaje HOV i udjela (227 do 230)
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
3
4
5
6
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
620
621
622
623
1
a) Gubici po osnovu prodaje HOV po fer vrijednosti kroz bilans uspjeha
b) Gubici po osnovu prodaje HOV koje su raspoložive za prodaju
v) Gubici po osnovu prodaje HOV koje se drže do roka dospijeća
g) Gubici po osnovu prodaje udjela (učešća)
2
2
2
2
2
2
2
2
3
3
7
8
9
0
0
0
0
0
0
0
0
0
11. Neto dobici po osnovu prodaje HOV i udjela (učešća) (221 - 226)
2
3
1
0
12. Neto gubici po osnovu prodaje HOV i udjela (učešća) (226 - 221)
2
3
2
0
0
13. DOBITAK IZ POSLOVA FINANSIRANJA (201+211+221-205-215-226)
2
3
3
37,995,920
34,381,831
14. GUBITAK IZ POSLOVA FINANSIRANJA (205+215+226-201-211-221)
2
3
4
0
0
B. OPERATIVNI PRIHODI I RASHODI
1. Prihodi iz operativnog poslovanja (236 do 240)
a) Prihodi od ukidanja indirektnih otpisa plasmana
b) Prihodi od ukidanja rezervisanja za vanbilansne pozicije
v) Prihodi od ukidanja rezervisanja za obaveze
g) Prihodi od ukidanja ostalih rezervisanja
2
2
2
2
2
3
3
3
3
3
5
6
7
8
9
18,079,458
15,884,334
1,995,209
179,915
20,000
16,451,634
14,242,474
1,988,522
193,974
26,664
700, 701 i
702
703, 704 i
705
706, 707 i
708
60
600, 601 i
602
603, 604 i
605
606, 607 i
608
71
710 i 711
712 i 713
718 i 719
61
610 i 611
615 i 616
617
74 i 76
740
741
742
743
a) Prihodi od kamata po osnovu kredita,
depozita i HOV u domaćoj valuti
b) Prihodi od kamata po osnovu kredita,
depozita i HOV sa ugovorenom zaštitom od
rizika
v) Prihodi od kamata po osnovu kredita,
depozita i HOV u stranoj valuti
2. Rashodi kamata (206 do 208)
a) Rashodi kamata po osnovu kredita, depozita i
HOV u domaćoj valuti
b) Rashodi kamata po osnovu kredita, depozita i
HOV sa ugovorenom zaštitom od rizika
4
4
0
89
Grupa
računa,
račun
760
761
64, 65 i 66
640
641
642
643
650 do 653
654
655
660
661
662
663
664
665
666
Tekuća
godina
Prethodna
godina
d) Prihodi po osnovu lizinga
đ) Ostali prihodi iz operativnog poslovanja
2. Rashodi iz operativnog poslovanja (242 do 255)
a) Rashodi indirektnih otpisa plasmana
b) Rashodi rezervisanja za vanbilansne pozicije
v) Rashodi po osnovu rezervisanja za obaveze
g) Rashodi ostalih rezervisanja
d) Troškovi bruto zarada i bruto naknada zarada
đ) Troškovi naknada za privremene i povremene poslove
e) Ostali lični rashodi
ž) Troškovi materijala
z) Troškovi proizvodnih usluga
i) Troškovi amortizacije
j) Rashodi po osnovu lizinga
k) Nematerijalni troškovi (bez poreza i doprinosa)
l) Troškovi po osnovu poreza i doprinosa
lj) Ostali troškovi
3. DOBITAK IZ OPERATIVNOG POSLOVANJA (235-241)
4. GUBITAK IZ OPERATIVNOG POSLOVANJA (241-235)
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
3
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
5
5
5
5
5
5
5
5
9
0
1
2
3
4
5
6
7
8
9
0
1
2
3
4
5
6
7
0
0
50,475,385
20,714,528
1,894,382
181,882
265,723
10,179,482
6,676
1,484,363
879,990
6,375,823
2,834,651
0
4,808,539
816,846
32,500
0
32,395,927
0
0
46,037,720
18,290,877
2,231,231
41,664
347,213
9,459,571
20,897
1,265,220
866,595
6,198,136
2,300,563
0
4,277,046
735,438
3,269
0
29,586,086
77
770
771
772
776
777
778
779
67
670
671
V) OSTALIPRIHODI I RASHODI
1. Ostali prihodi (259 do 265)
a) Prihodi od naplaćenih otpisanih potraživanja
b) Dobici od prodaje osnovnih sredstava i nematerijalnih ulaganja
v) Prihodi od smanjenja obaveza
g) Prihodi od dividendi i učešća
d) Viškovi
đ) Ostali prihodi
e) Dobici od obustavljenog poslovanja
2. Ostali rashodi (267 do 273)
a) Rashodi po osnovu direktnog otpisa potraživanja
b) Gubici od prodaje osnovnih sredstava i nematerijalnih ulaganja
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
5
5
6
6
6
6
6
6
6
6
6
8
9
0
1
2
3
4
5
6
7
8
239,361
0
13,892
0
9,576
0
93,323
122,570
314,349
75,059
56,839
151,003
0
2,721
68,964
7,347
3,345
57,702
10,924
599,055
76,613
4,473
672
676
677
678
679
v) Gubici po osnovu rashodovanja i otpisa osnovnih sredstava i nematerijalnih
ulaganja
g) Manjkovi
d) Otpis zaliha
đ) Ostali rashodi
e) Gubici od obustavljenog poslovanja
2
2
2
2
2
6
7
7
7
7
9
0
1
2
3
11,603
0
51
170,797
0
126,915
6,645
2,099
382,310
0
3. DOBITAK PO OSNOVU OSTALIH PRIHODA I RASHODA (258-266)
2
7
4
0
0
4. GUBITAK PO OSNOVU OSTALIH PRIHODA I RASHODA (266-258)
G. POSLOVNI DOBITAK (233+256+274-234-257-275)
2
2
7
7
5
6
74,988
5,525,005
448,052
4,347,693
2
7
3
7
73 i 78
730
731
732
D. POSLOVNI GUBITAK (234+257+275-233-256-274)
2
Đ. PRIHODI I RASHODI OD PROMJENE VRIJEDNOSTI IMOVINE I
OBAVEZA
Prihodi od promjene vrijednosti imovine i obaveza (279 do 283)
a) Prihodi po osnovu promjene vrijednosti plasmana i potraživanja
b) Prihodi po osnovu promjene vrijednosti HOV
v) Prihodi po osnovu promjene vrijednosti obaveza
2
2
2
2
7
7
8
8
8
9
0
1
5,728,603
0
0
0
1,791,891
0
0
0
733
780
63 i 68
g) Prihodi od promjene vrijednosti osnovnih sredstava i nematerijalnih ulaganja
d) Prihodi od pozitivnih kursnih razlika
2. Rashodi od promjene vrijednosti imovine i obaveza (285 do 289)
2
2
2
8
8
8
2
3
4
0
5,728,603
5,815,892
0
1,791,891
1,818,866
630
a) Rashodi po osnovu promjene vrijednosti plasmana i potraživanja
2
8
5
0
0
631
b) Rashodi po osnovu promjene vrijednosti HOV
2
8
6
0
0
632
v) Rashodi po osnovu promjene vrijednosti obaveza
2
8
7
0
0
633
680
g) Rashodi po osnovu promjene vrijednosti osnovnih sredstava, ulaganja u
nekretnine i nematerijalnih ulaganja
d) Rashodi po osnovu negativnih kursnih razlika
2
2
8
8
8
9
0
5,815,892
1,818,866
1
90
IZNOS
POZICIJA
1.
0
4
0
4
Grupa
računa,
račun
IZNOS
POZICIJA
Tekuća
godina
Prethodna
godina
E. DOBITAK PO OSNOVU PROMJENE VRIJEDNOSTI IMOVINE I OBAVEZA
(278-284)
2
9
0
0
0
Ž. GUBITAK PO OSNOVU PROMJENE VRIJEDNOSTI IMOVINE I OBAVEZA
(284-278)
2
9
1
87,289
26,975
I. DOBITAK I GUBITAK PRIJE OPOREZIVANJA
1. Dobitak prije oporezivanja (276+290-277-291)
2. Gubitak prije oporezivanja (277+291-276-290)
2
2
9
9
2
3
5,437,716
0
4,320,718
0
850
J. TEKUĆI I ODLOŽENI POREZ NA DOBIT
1. Porez na dobit
2
9
4
919,292
846,859
851
2. Dobitak po osnovu povećanja odloženih poreskih sredstava i smanjenja
odloženih poreskih obaveza
2
9
5
1,356
1,355
852
3. Gubitak po osnovu smanjenja odloženih poreskih sredstava i povećanja
odloženih poreskih obaveza
2
9
6
0
0
83
K. NETO DOBITAK I GUBITAK
1. Neto dobitak tekuće godine (292+295-294-296) ili (295-293-294-296)
2
9
7
4,519,780
3,475,214
84
2. Neto gubitak tekuće godine (293+294+296-295) ili (294+296-292-295)
2
9
8
0
0
L) OSTALI DOBICI I GUBICI U PERIODU
1. Dobici utvrđeni direktno u kapitalu (300 do 305)
2
9
9
0
0
a) Dobici po osnovu smanjenja revalorizacionih rezervi na osnovnim
sredstvima i nematerijalnim ulaganjima
3
0
0
0
0
b) Dobici po osnovu promjene fer vrijednosti HOV raspoloživih za prodaju
3
0
1
0
0
v) Dobici po osnovu prevođenja finasijskih izvještaja inostranog poslovanja
3
0
2
0
g) Aktuarski dobici od planova definisanih primanja
3
0
3
0
d) Efektivni dio dobitaka po osnovu zaštite od rizika gotovinskih tokova
3
0
4
0
đ) Ostali dobici utvrđeni direktno u kapitalu
3
0
5
2. Gubici utvrđeni direktno u kapitalu (307 do 311)
3
0
6
0
0
a) Gubici po osnovu promjene fer vrijednosti HOV raspoloživih za prodaju
3
0
7
0
0
b) Gubici po osnovu prevođenja finansijskih izvještaja inostranog poslovanja
3
0
8
0
v) Aktuarski gubici od planova definisanih primanja
3
0
9
0
g) Efektivni dio gubitaka po osnovu zaštite od rizika gotovinskih tokova
3
1
0
d) Ostali gubici utvrđeni direktno u kapitalu
2
3
1
3
1
1
0
0
0
4
0
4
LJ) NETO DOBICI ILI NETO GUBICI PO OSNOVU OSTALOG UKUPNOG
REZULTATA U PERIODU (299-306) ILI (306-299)
3
1
2
0
0
N. POREZ NA DOBIT KOJI SE ODNOSI NA OSTALI UKUPAN REZULTAT
NJ) OSTALI UKUPAN REZULTAT U PERIODU (312 +-313)
3
3
1
1
3
4
0
0
0
0
O. UKUPAN REZULTAT ZA OBRAČUNSKI PERIOD 1. Ukupan neto dobitak u
obračunskom periodu (297+-314)
2. Ukupan neto gubitak u obračunskom periodu (298+-314)
Dio neto dobiti / gubitka koji pripada većinskim vlasnicima
Dio neto dobiti / gubitka koji pripada manjinskim vlasnicima
Obična zarada po akciji
Razrijeđena zarada po akciji
Prosječan broj zaposlenih po osnovu časova rada
3
3
3
3
3
3
3
1
1
1
1
1
2
2
5
6
7
8
9
0
1
4,519,780
0
0
0
73
73
356
3,475,214
0
0
0
69
69
330
91
IZVJEŠTAJ O PROMJENAMA U KAPITALU
za period koji se završava na dan 31.12.2015.god.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
902
0
Efekti ispravke grešaka
Ponovo iskazano stanje na dan 01.01.2014.god.
(901 ±902±903)
Efekti revalorizacije materijalnih
i nematerijalnih sredstava
903
Nerealizovani dobici/gubici po osnovu finansijskih
sredstava raspoloživih za prodaju
Kursne razlike nastale na osnovu preračuna
finansijskih izvještaja u drugu funkcionalnu valutu
Efekti promjena u
13. računovodstvenim politikama
14. Efekti ispravke grešaka
Nerealizovani dobici/gubici po osnovu finansijskih
17. sredstava raspoloživih za prodaju
Kursne razlike nastale na osnovu preračuna
18. finansijskih izvještaja u drugu funkcionalnu valutu
Neto dobitak/gubitak perioda
19. iskazan u bilansu uspjeha
Neto dobici/gubici perioda priznati direktno u
20. kapitalu
Objavljene dividende i drugi vidovi
21. raspodjele dobitka i pokriće gubitka
Emisija akcijskog kapitala i drugi
22. vidovi povećanja ili smanjenja osnovnog kapitala
Stanje na dan 31.12.2015.god.
23. (915±916±917±918±919±920-921+922)
5
0
7
19,310,598
0
0
904
38,728,000 1,123,549
905
-
906
0
26,192,436
19,310,598
911
23,470,000
912
62,198,000 1,111,357
913
914
0
917
3,475,214
130,340
(130,340)
0
0
0
0
0
0
12,192
23,470,000
23,470,000
22,667,663 112,299,796
0 112,299,796
26,322,776
0
0
0
0
0
0
0
0
4,519,780
4,519,780
4,519,780
173,761
-173,761
0
0
0
0
0
0
27,025,887 116,819,576
0 116,819,576
921
923
-12,205
62,198,000 1,099,152
12,205
0
85,354,583
3,475,214
919
0
0
3,475,213
918
922
85,354,583
0
0
0
0
0
0
0
920
0
0
0
-12,192
0
10
85,354,583
0
908
910
0
0
907
0
9
0
0
909
8
85,354,583
UKUPNI KAPITAL
6
26,192,436
UKUPNO
Akumulisani
neraspoređeni
dibitak/nepokriveni
gubitak
3
4
38,728,000 1,123,549
Nerealizovani
dobici/gubici po osnovu
finansijskih sredstava
raspoloživih za prodaju
Revalorizacione
rezerve(MRS 16,MRS
21 i MRS 38)
2
901
Neto dobitak/gubitak perioda
8. iskazan u bilansu uspjeha
Neto dobici/gubici perioda priznati direktno u
9. kapitalu
Objavljene dividende i drugi
10. vidovi raspodjele dobitka i pokriće gubitka
Emisija akcijskog kapitala i drugi vidovi
11. povećanja ili smanjenja osnovnog kapitala
Stanje na dan 31.12.2014.god. 01.01.2015.god.
12. (904±905±906±907±908±909-910+911)
92
Akcijski kapital i udjeli
akcionarsko društvo
1
Stanje na dan 01.01.2014.god.
Efekti promjena u
računovodstvenim politikama
Ostale rezerve
(emisiona premija,
zakonske i statutarne
rezerve,zaštita
gotovinskih tokova)
1.
Oznaka za AOP
VRSTA PROMJENE
U KAPITALU
MANJINSKI INTERES
u konvertibilnim markama
DIO KOJI PRIPADA VLASNICIMA
KAPITALA PRIVREDNOG DRUŠTVA
26,496,537
BILANS TOKOVA GOTOVINE
(Izvještaj o tokovima gotovine)
za period od 01.01 do 31.12. 2015. godine
- u hiljadama KM -
Redni
broj
POZICIJA
Oznaka
za AOP
1
2
3
1
1.1
(+)
1.2
NOVČANI TOKOVI IZ POSLOVNIH AKTIVNOSTI
Primici kamata, naknada i provizija po kreditima i poslovima lizinga
Isplate kamata
1.3
Naplate po kreditima koji su ranije bili otpisani (glavnica i kamata)
1.4
1.5
1.6
Novčane isplate zaposlenima i dobavljačima
Isplate po vanbilansnim ugovorima
Primici i isplate po vanrednim stavkama
(-)
(-)
(+)(-)
IZNOS
Tekuća
godina
Prethodna
godina
4
5
301
54,407
48,558
(-)
302
15,750
12,345
(+)
303
0
304
305
306
20,004
0
225
0
30,346
0
141
307
0
Novčane pozajmice i krediti dati klijentima i naplate istih
(+)(-)
308
-24,046
-116,483
Računi depozita kod državnih institucija
-propisi i monetarni zahtjeviDepoziti klijenata
Plaćeni porez na dobit
(+)(-)
309
-4,860
-14,554
(+)(-)
(-)
310
311
(+)(-)
312
230,477
763
104,685
2
2.1
Neto novčana sredstva iz poslovnih aktivnosti
NOVČANI TOKOVI IZ AKTIVNOSTI INVESTIRANJA
Kratkoročni plasmani finansiskim institucijama
-36,956
951
-47,935
(+)(-)
313
0
2.2
2.3
Primici kamata
Primici dividendi
(+)
(+)
314
315
0
0
0
0
0
2.4
Ulaganja u vrijednosne papire koji se drže do dospijeća
(-)
316
0
0
2.5
(+)
317
0
2.6
2.7
Naplativi dospjeli vrijednosni papiri koji se drže do roka dospijeća
Kupovina (prodaja) nematerijalne aktive
Kupovina (prodaja) materijalne aktive
(+)(-)
(+)(-)
318
319
-756
-1,425
0
-2,068
-3,374
2.8
Sticanje (prodaja) učešća u supsidijarnim licima
(+)(-)
320
0
0
2.9
Sticanje (prodaja) učešća u drugim povezanim preduzećima
Krediti (povrat kredita) supsidijarnim licima
(+)(-)
321
0
(+)(-)
322
0
0
0
Krediti (povrat kredita) drugim povezanim preduzećima
Kupovina (prodaja) drugih ulaganja
Isplate po vanbilansnim ugovorima
(+)(-)
(+)(-)
(-)
323
324
325
Neto novčana sredstva iz ulagačkih aktivnosti
NOVČANI TOKOVI OD AKTIVNOSTI FINANSIRANJA
Primici od izdavanja akcija
Reotkup akcija
Kupovina vlastitih akcija
Kamata plaćena na pozajmice
Uzete pozajmice
Povrat pozajmica
Isplata dividendi
Isplata po vanbilansnim ugovorima
Primici i isplate po vanrednim stavkama
Neto novčana sredstva od finansijskih aktivnosti
NETO PORAST NS i NE ** (A+B+V)
NS i NE NA POČETKU PERIODA
(+)(-)
327
0
-5,968
0
-8,149
0
22
0
-5,420
(+)
328
(-)
(-)
(-)
(+)
(-)
(-)
(-)
(+)(-)
(+)(-)
(+)(-)
(+)(-)
329
330
331
332
333
334
335
336
337
338
339
0
0
0
0
3,692
0
0
0
-3,692
-59,776
172,491
23,470
0
0
0
13,002
0
0
0
0
36,472
135,737
36,983
EFEKTI PROMJENE DEVIZNIH KURSEVA NS
i NE
NS i NE NA KRAJU PERIODA (4+5+6)
(+)(-)
340
1,747
-229
(+)(-)
341
114,462
172,491
(Povećanje) smanjenje u operativnoj aktivi
1.7
1.8
1.9
1.10
A
2.10
2.11
2.12
2.13
B
3
3.1
3.2
3.3
3.4
3.5
3.6
3.7
3.8
3.9
V
4
5
6
7
93
VANBILANSNE EVIDENCIJE
na dan 31.12.2015.godine
Redni broj
1
1.
1.1.
1.2.
2.
3.
4.
5.
3.1.
3.2.
3.3.
4.1.
4.2.
5.1.
5.2.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
94
9.1.
9.2.
9.3.
10.1.
10.2.
11.1.
11.2.
12.1.
12.2.
12.3.
12.4.
OPIS POZICIJE
2
Neopozive obaveze za davanje kredita
Originalna obaveza za davanje kredita
( u 000 KM)
Tekuća godina Prethodna godina
3
45,254
0
4
79,720
0
Tekući neiskorišćeni iznos odobrenih kredita
Kupljena potraživanja po datim kreditima
Krediti osigurani instrumentom za osiguranje naplate
Krediti osigurani posebnim depozitom
Krediti osigurani nekretninama
Krediti osigurani drugim kolateralom
Vrijednosni papiri u trezoru
Vrijednosni papiri koji se drže za račun izvještajne banke
Vrijednosni papiri koji se drže za račun drugih lica
Vrijednosti u trezoru
Vrijednosti u trezoru kao kolateral
Ostale vrijednosti u trezoru
Strani čekovi poslati na naplatu
45,254
0
641,040
5,074
298,316
337,650
0
0
0
0
0
0
6
79,720
0
628,980
4,546
269,621
354,813
0
0
0
0
0
0
19
Neopozivi dok. Akreditivi izdati za plaćanja u inostranstvu
Ostali akreditivi izdati za plaćanja u inostranstvu
Izdate garancije
Izdate plative garancije
Izdate činidbene garancije
Ostale vrste garancija
Izdate mjenice i dati avali
Izdate mjenice
Dati avali
Nosto finansijske aktivnosti vezane za proces naplate
Naplata finansijsih instrumenata
Ostale aktivnosti naplate u toku
Tekući ugovori za transakcije sa devizama
Promptna prodaja deviza
Promptna kupovina deviza
Terminska prodaja deviza
Terminska kupovina deviza
Ostale stavke vanbilansne izloženosti banke
UKUPNO (1 do 13)
4,748
0
70,154
20,498
49,656
210
0
72,981
21,096
51,885
64
64
0
0
0
0
0
0
0
0
0
45,556
806,822
64
64
0
0
0
0
0
0
0
0
0
33,175
815,149
About Sberbank Europe
Ukraine
Czech Republic
Slovakia
Austria
Hungary
Slovenia
Croatia
Bosnia and
Herzegovina
Serbia
Sberbank Europe AG, headquartered in Vienna, Austria, is a banking group that is 100% owned by Sberbank Russia. Since Sberbank Russia acquired Volksbank International (VBI) in 2012 and rebranded it into
Sberbank Europe, major steps were taken to gradually
transform Sberbank Europe into a fully-fledged selffunded and profitable universal bank with a strong
focus on retail and corporate customers. Sberbank
Europe is present in 10 markets in Central and Eastern Europe: Austria, Bosnia and Herzegovina (Sarajevo
and Banja Luka), Croatia, Czech Republic, Hungary,
Slovakia, Slovenia, Serbia, Ukraine and Germany. In
Germany, Sberbank Direct serves retail clients, offering online basic banking products. In Austria, Sberbank
Europe serves corporate clients with business focus
on CEE markets, Russia and CIS. Sberbank Europe has
more than 700,000 customers, operates 280 branches
and employs around 5,000 employees across CEE. Total assets of Sberbank Europe amount to EUR 14.3 bn
(as of YE 2015).
the ECB. Sberbank Europe comfortably passed the
AQR, resulting in a Common Equity Tier 1 (CET1) ratio
of 9.6%, which is above the 8% threshold defined by
ECB. The pre-AQR adjusted Stress Test results showed
a CET1 ratio of 10.5% under baseline scenario and 6.3%
under adverse scenario for year-end 2017. The postAQR adjusted Stress Test results led to a CET1 ratio of
8.9% under baseline scenario for year-end 2017 (above
the defined 8% threshold).
In November 2014, Sberbank Europe has been classified as significant institution and is directly supervised
by the ECB. In 2015, Sberbank Europe, previously supervised by Austrian authorities, successfully completed the Comprehensive Assessment exercise by
The bank significantly improved both the capital structure as well as its CET1 capital ratio. After the conversion, Sberbank Europe’s estimated CET1 capital ratio
increased to 14.5%. According to a 2015 report issued
The post-AQR adjusted Stress Test results for year-end
2017 under the adverse scenario showed a CET1 ratio
of 4.2% (threshold 5.5%). The implied capital shortfall
(EUR 138.5 mn) has been fully covered by capital measures executed already in the first nine months of 2015.
In addition, CET1 capital increased by 100 mn EUR in
Q4 2015, providing room for new business. Sberbank
Europe created a solid base for business activities for
2016 and beyond by successfully converting 370 mn
subordinated loans (Tier 2 capital) to CET1 capital.
SBERBANK a.d. Banja Luka | ANNUAL REPORT 2015 | ABOUT SBERBANK EUROPE
95
by the European Banking Authority (EBA), the average
CET1 ratio among Austrian banks reaches 11.3%.
Last year, Sberbank Europe continuously grew its balance sheet in Retail business.
The Retail segment continued to contribute to the
funding base in all countries, strongly supported by
the purely-online bank Sberbank Direct in Germany,
where a deposit volume of almost EUR 1.8 bn has been
reached. Sberbank Europe continues to develop its
digital capabilities.
Corporate & Investment banking business continued
to grow in 2015. The loan volume increased year-onyear by 5%, reaching an all-time high of EUR 3.95 bn at
year-end. In 2015, the volume of new corporate loans
(incl. prolongations) disbursed within the Sberbank
Europe network reached a record level of EUR 1.6 bn,
mainly on the back of the strong performance of Sberbank Europe AG, with an annual growth of more than
35% in loans, and a 65% increase in customer base.
96
SBERBANK a.d. Banja Luka | ANNUAL REPORT 2015 | FORWORD BY THE MANAGEMENT BOARD
Forword by the
Management Board
Dear shareholders, clients and employees,
targets we set for the year 2015 were both challenging
and difficult. Hence, we take pride in having been able
to achieve them in a complex business environment as
the one observed in 2015. We focused on improving the
business processes and stable client relationships, including an expansion of the range of our products and
services.
The economic development in the Republic of Srpska
(RS) and the region alike saw a recovery from the effects of the disastrous floods seen in May 2014. The
economy saw mild 2.2% growth. The industrial production reached 3% growth. At the same time, the level of
commodity exchange with foreign countries fell by 11%
as a result of the 13% and 7% fall in imports and exports
respectively.
The fierce competition in the banking market continued, where the competition position was primarily
ensured through the low pricing policy, which was an
additional pressure on the already low profit margin.
Generally, the banking sector managed to address the
issue of NPLs and effects of low interest rates; however,
yet another bank had to terminate its business due to li-
quidity failures and undercapitalisation, which shook, to
an extent, the public confidence in the banking sector;
this led other banks to focus on the need of maintaining
careful communication with the public and improving
the quality of their performance.
The Bank’s annual income after taxes stood at BAM 4.5
million, BAM 1 million or almost one third higher than in
the year before.
The operating income stood at BAM 41 million and
was higher by BAM 3.8 million or 10% relative to 2014.
The operating income grew faster than the operating expenses, a proof that we had prudently invested
our resources in the preceding years seeking to raise
the Bank’s productivity and business performance to a
higher level.
As at 31st of December 2015, the value of the Bank’s balance sheet assets stood at BAM 819 million, of which
loans accounted for BAM 610 million, an increase of
BAM 7 million relative to the end-2014. Client deposits
dominated the structure of the sources of financing and
accounted for BAM 560 million. We improved or maintained the levels of the market share in the following
major categories: total assets, lending and client de
97
Forword by the
Management Board
posits. The Bank’s core capital, including the last year’s
income, stood at almost BAM 100 million, with the 13.7%
CAR, which was significantly above the 12% statutory
requirement.
Our portfolio of products and services available to our
clients was significantly improved: we introduced the
Mastercard Gold card for contactless payment, new
POS hardware accepting contactless payment cards,
expanded retail and corporate credit lines and packages of retail products, to name a few. We improved our
web site by introducing online request options for any
products in our portfolio; we also introduced additional
functions in the mobile banking application.
In 2015, we expanded our distribution network by installing new ATM and POS hardware. Moreover, we
made significant investments into IC technologies,
improved the alternative sale channels and hired new
staff.
Socially responsible business practices were in the focus of the Bank’s activities. Our involvement in socially
responsible projects was a result of our firm commitment to supporting the lasting values of the society we
operated and lived in while creating a better and more
advanced environment. It was for these reasons that
the Bank incorporated the socially responsible business
practices in its business strategy, seeking to found them
on the current circumstances and issues. Social responsibility is understood as a principle pursued to encourage community development through recognising the
fact that the communities we live in are the asset without which we would not be able to operate successfully.
The purpose is to preserve the good financial position
and solid earning capacities of the Bank, while further
strengthening the available resources and building a
good starting position for the next development cycle
of our economy that is bound to follow the current crisis.
Dynamic development poses a challenge of being able
to actively balance an increase of the available resources and efficiency of their use with a view to improving
the operational productivity. New investments will focus on ensuring, more effectively, the satisfaction of our
client’s needs and improvement of the quality of client
services in all lines of business.
Last year and in all preceding years, our colleagues,
through their professional and committed work and
new knowledge and skills, made a valuable contribution
to the development of our Bank while bringing about a
unique and new experience for our clients in their interaction with financial institutions. We seek to improve
the environment that will allow us to develop as professionals and individuals, who will be free to demonstrate
their creativity to the extent possible.
Together with our shareholders, clients and staff, we
implemented major positive change in the Bank, which
we will continue doing in the years to come. We thank
you for your trust and pledge to justify it through our
professional and committed work. We are confident
that we will remain able to continue improving the
Bank’s operations through open and high quality cooperation and thus contribute to the development of our
communities.
We intend to continue introducing new products and
services next year, expanding the current portfolios.
Aleksandar Kesić
Director
98
Biljana Rabitsch
Executive director
Sandro Mihajlović
Executive director
Governing bodies
Supervisory Board
Christian Kubitschek, Chairman
Lukas Röper, Deputy Chairman
Bernhard Herzig, Member
Denis Ovčina, Member
Balazs Györi, Member
Management Board
Aleksandar Kesić
Chairman
Biljana Rabitsch
Member
Sandro Mihajlović
Member
SBERBANK a.d. Banja Luka | ANNUAL REPORT 2015 | GOVERNING BODIES
99
100
Macroeconomic Environment
The factors related to the sluggish and uncertain recovery of the neighbouring economies and the European
Union - the major economic partners of the Republic of
Srpska - combined with the consequential effects of the
disastrous floods that hit the Republic of Srpska and the
region in May 2014, made 2015 a challenging year for the
Republic of Srpska.
Key macroeconomic indicators
The RS recorded a 2.2% real GDP rate in 2015.
The table below shows the major macroeconomic indicators for the RS in the preceding five-year period
(source: the RS Institute for Statistics and the 2016 Economic Policy Document of the RS Government).
2011
2012
2013
2014
2015
8,682
8,585
8,761
8,832
9,024
0,8
-1,1
1,9
0,2
2,2
Population (in thousands, estimate until 2012, census in
2013)
1,430
1,429
1,430
1,420
1,420
GDP per capita in BAM
6,073
6,006
6,126
6,220
6,249
4,7
-4,2
4,1
0,6
2,7
Unemployment rate in % (ILO)
24,5
25,6
27,0
25,7
25,2
Average net salary (in BAM)
809
818
808
825
834
Average pension (in BAM)
321
312
318
333
342
Inflation rate in %
3,9
2,1
0,0
-1,2
-1,4
Export (in millions BAM)
2,562
2,374
2,588
2,694
2,513
Import (in millions BAM)
4,584
4,488
4,552
4,946
4,296
Nominal GDP (in billion BAM)
Real GDP growth rate in %
Industrial production, growth rate in %
All sectors, barring the ICT and real estate sectors, recorded economic activity growth.
Deflation stood at 1.4% and was caused mainly by the lower prices of basic commodities and services, which had the
biggest share in the basket of consumer goods, i. e. foodstuffs and beverages, clothing and footwear, etc.
As at the end of 2015, the size of the unemployed labour
force averaged slightly below 140 thousand, a decrease
of over six thousand relative to the end-2014. In the
same 12-month period, the share of employed labour
force increased by over four thousand new entrants.
Although these developments affected the unemployment rate, it was still stable at high 25.2%. This high unemployment rate, especially among young people, led
to a permanent loss of human resources.
The RS international trade shrank by 11%, where imports
fell by 13% and exports fell by 7%. The import - export
ratio took off to 58%, a 4% rise relative to the year before. The major foreign markets for our economy were
the region and the European Union; both were heavily hit by and still recovering from effects of the global
economic crisis.
The average net wage in December 2015 stood at BAM
834, or 2.2% higher, in real terms, than twelve months
before. The average pension accounted for slightly over
40% of the average net wage, equalling BAM 342.
The industrial production saw a 2.7% increase relative
to the year before. The sector of power generation recorded a fall, whereas the sectors of ore mining and
quarrying and manufacturing recorded growth.
The volume of construction works increased by 3%. The
building sector had a 17.6% growth, whereas the civil
engineering construction recorded a 5.1% fall.
SBERBANK a.d. Banja Luka | ANNUAL REPORT 2015 | MACROECONOMIC ENVIRONMENT
101
Macroeconomic Environment
The RS has one stock exchange: Banja Luka Stock Exchange. The total trading on the Banja Luka Stock Exchange reached BAM 561 million, which was a 4.4% fall
relative to the year before. The shrinkage was a consequence of the lower volume of transactions with ordinary shares of companies and treasury bills. The market
of bonds and investment funds saw an increased volume of transactions, whereas the regular share market
accounted for slightly over 11% of the total stock trading. As of 31st of December 2015, the total market capitalisation of securities listed on the Banja Luka Stock
Exchange stood at BAM 4.3 billion, a decrease of 3.7%
relative to the start of the year.
The RS Government continued to provide support to
the population, real sector and underdeveloped areas
to overcome the current economic crises through concessional lending by the RS Investment - Development
Bank. In the reporting period, the RS Investment - Development Bank extended BAM 128 million in corporate
and housing loans; from its foundation to the end of
2015, it extended a total of BAM 1.4 billion in loans. The
RS Investment - Development Bank effected significant
investments in securities providing major support to
the economic activity in the Republic of Srpska.
The RS financial sector includes banks, investment
funds, insurance companies, micro credit organisations,
leasing companies and savings and credit organisations.
Bank assets account for approximately 80% of the financial sector asset, hence banking operations, liquidity and stability significantly affect the overall economic
situation.
In 2015, sixteen banks operated in the territory of the
Republic of Srpska, of which nine were domiciled in
the Republic of Srpska and seven were domiciled in the
Federation of BiH. One bank domiciled in the Republic
of Srpska was placed under the provisional administration regime of the RS Banking Agency due to certain irregularities in its operations. Due to the large presence
102
of banks in a small and underdeveloped market, price
competition was fierce. Competition was also intense
because of the underdeveloped market of services and
products offered by the banks. Products and services
offered were simple banking products that were easily copied; hence, banks could retain the current and
attract new clients mainly through cutting the prices
of products and services. Almost all banks operated
in line with the fundamental business principles: they
preserved liquidity, made profits and created a base for
future solvency.
The main features of the banking operations in the RS
were as follows:
• Total assets: averaged to the end-2014 levels.
• Gross lending: recorded a 2% growth. The higher
volume of lending was brought about by loans to
corporations (4%), households (6%), whereas lending to the Government, governmental institutions,
public and state owned enterprises decreased (7%).
• Deposits: a 4% growth was observed in retail operations; however, operations of other sectors shrank.
• Capital and capital adequacy ratio: the core capital
accounted for 90% of the total regulatory capital,
demonstrating the high quality of the capital instruments. At the end-2015, the capital adequacy
ratio stood at 14.23%. The financial leverage ratio
stood at 8.8%.
At the start of the preceding year, the RS was provided
a credit rating by the Moody’s Investor Service. According to this agency, the Republic of Srpska was rated as
“B3 with stable prospects”.
SBERBANK a.d. Banja Luka | ANNUAL REPORT 2015 | MACROECONOMIC ENVIRONMENT
Business Analysis
Retail banking
In 2015, despite the unstable macroeconomic environment,
the Bank significantly improved and increased the volume
of its activity enabling our clients to perform transactions
in keeping with sophisticated international standards.
In increased volume of operations was accounted by the
higher volume and number of extended loans, the volume
of deposits received and the volume of services provided
to our clients.
As at 31 December 2015, household deposits stood at BAM
284 million, which was a 9% increase relative to the year
before. The maturity structure of the loans showed that
approximately 61% of the loans were long-term loans and
the major credit product were consumer loans, which accounted for 61%. At the same time, housing loans accounted for 34%.
2015 saw a 17% increase in household deposits (or 46 million), which stood at BAM 321 million. The strong upward
trend was caused by the high level of confidence of our
clients, which was a result of long standing cooperation.
Household deposits accounted for 57% of the total deposits
received over the year. All retail lending was fully financed
from this source. This was an indicator of the higher trust
of the market in our Bank.
The number of active retail accounts took off and reached
over 43 thousand; 2015 saw more than 6 thousand or 16%
new accounts.
The total number of issued payment and credit cards exceeded 77 thousand, equalling an increase of 15 thousand
relative to the year before. In 2015, the number of credit
cards grew by 11%.
In 2015, our portfolio of products and services available to
our clients was significantly improved. We introduced the
MasterCard Gold credit card for contactless payments, including new bank insurance products, and started developing new lines of fast-track loans to clients.
Gold MasterCard®
kartica
Dobro došli u svijet pogodnosti!
www.sberbankbl.ba
These innovations improved the 2015 results and will positively affect the 2016 starting position. The expanded ATM
and POS hardware network made our services available to
clients, and this trend will continue in the future as well.
We plan to introduce new products and services and improve the current ones in the forthcoming period as well.
By doing so, we shall strengthen our market position, increase our market share and provide more effective services to our current and future clients.
Seeking to maximise the client access to information on
the Bank’s services and products, our web site was redesigned in late 2015. The new site now has a “responsive” design, which enables an optimised display and navigation for
all access points, be it a computer, tablet or mobile phone.
The new design further improved the process of on-line
application for all types of our products and services. With
the redesign and implementation of new and improved
functions, the Bank has a modern and representative web
site, which is fully aligned with EU and global trends.
SBERBANK a.d. Banja Luka | ANNUAL REPORT 2015 | BUSINESS ANALYSIS
103
Business Analysis
Micro enterprises banking
Given the high risks in the operations with micro businesses, especially in the wake of the 2014 floods, the Bank
sought to expand and maintain stable relations with the
clients from this sector.
2015 saw a significant increase of the number of users of
online services. The number of the users of our Online
banking and mSberbankBL services increased by over 30%
relative to the year before. As in the preceding years, the
year 2015 was marked by our efforts to introduce new and
improve the current functionalities of these services.
At the same time, the Bank improved the quality of services seeking to comply with modern trends, modernise its
business processes, introduce new products and, assisted
by its staff efforts, raise the bar, ensure competitive advantage and solid market position in the long run.
We were the first bank headquartered in the RS that offered a contactless payment option at our points of sale,
which is a hassle free, simple, fast and secure method of
paying for goods and services.
As at 31 December 2015, lending to micro businesses stood
at BAM 69 miliona, which remained unchanged relative
to the year before. Such micro business portfolio developments were affected by the market position and unstable
macroeconomic situation; however, our key gaol in such
circumstances was to preserve the stability of the credit
portfolio and establish and maintain long-term client relationships.
As at 31 December 2015, micro business deposits stood at
BAM 37 miliona, a 13% increase relative to the year before.
At the same time, the number of micro business accounts
stood at over 4500, which was 20% more than at the end2014.
The number of e-banking services - Business Online - increased by 25% relative to the end of 2014.
Further to intensifying and maintaining quality relations
with our current clients, the aim was to establish cooperation with as many new clients as possible and offer quality
solutions to their financing needs. The Bank was guided by
the policy according to which only high quality products
and services could ensure client satisfaction and guarantee
the success of our business partners.
Number of current accounts
4.600
4.400
4.200
4.000
3.800
3.600
3.400
3.200
31.12.2014
104
31.12.2015
Business Analysis
Corporate banking
In 2015, the Corporate Banking Department invested
ample efforts into improving its credit portfolio. Unlike
before, the volume of loans extended was not of primary concern. The focus was on the quality of the portfolio
and increasing the proportion of non-risk income in the
total income.
Relative to December 2014, this business policy resulted in a lower volume of the credit portfolio, which
shrank by BAM 10 million, and a higher volume of the
portfolio of guarantees and letters of credit, which increased by BAM 4 million. The improved quality of the
credit portfolio was a result of our efforts to monitor
exposed clients on a quarterly basis. These efforts further increased the security of our clients’ deposits; term
deposits reached BAM 161.4 million in 2015.
In 2015, the business activities were intensified in finding new partners for the performance of the exchange
business. Bank signed in mentioned period with its
partners contracts for the performance of exchange
operations at more than 40 locations throughout the
Republic of Serbian.
In the years to come, we expect to see further growth
of this sector, primarily through financing major energy
and infrastructural projects, whose proportion and volume were also notable in 2015.
As part of the lending business sector continued in 2015
to invest in capital projects. One of such investements
was placement of new assets for EFT Rudnik i termoelektrane doo Stanari. Disbursed loan funds were intended to raise the level of the mine excavation equipment and technical finalization of the project Thermal
Power Plant.
As regards domestic payment operations, corporate
clients effected 800 thousand transactions more than
the year before, which was a 20% increase. As regards
foreign payment operations, corporate clients effected
1000 transactions more than in the year before, which
was a 6.42% increase relative to the end-2014. This
jump in the number of transactions was caused by additional 775 or 8% new active clients relative to 2014.
105
Business Analysis
Loans (gross)
Deposits
Loans to clients
2013
2014
2015
Clients’ deposits
2013
2014
2015
Private individuals
202.6
260.7
284.3
Private individuals
216.0
275.3
321.0
Micro enterprises
64.3
71.5
69.3
Micro enterprises
21.5
33.2
37.5
Corporate clients
244.9
296.3
286.5
Corporate clients
118.7
261.9
201.1
TOTAL:
511.8
628.5
640.1
356.2
570.4
559.6
Loans to PI
Deposits of PI
‘000 BAM
260.7
284,3
2014
2015
2013
71.3
2015
69.3
21.5
2014
2015
Loans to corporate
‘000 BAM
2014
‘000 BAM
‘000 BAM
2013
321.0
275.3
Deposits of micro
Loans to micro
64.3
‘000 BAM
216.0
202.6
2013
Total
296.3
2013
33.2
37.5
2014
2015
Deposits of corporate
286.1
‘000 BAM
261.9
244.9
201.1
118.7
2013
106
2014
2015
2013
2014
2015
Business Analysis
Marketing
In 2015, the Marketing Department supported retail operations through a plethora of marketing activities and
TV campaigns, notably the following ones:
• A credit with a break (PAUZA), a spring two-month
campaign
• Unsecured personal and refinancing loans, an autumn one-month campaign
Guided by the Group’s idea of creating a “home ambient”, we sought to attract new clients while taking care
of the current clients as well. We ensured continued visibility of the Bank on all relevant television stations with
the national coverage, major newspapers, radio stations, outdoor and a large number of web sites.
As a part of said campaign, reflecting the Group’s strategic direction, we paid particular attention to the promotion of sports and healthy lifestyles and sponsored
the first Banja Luka half marathon.
In frame of Banja Luka Half Marathon bank’s employees
participated in the race FUN RUN with a length of 3.5 km,
where all interested recreationists were able to run, walk,
skate, ride bicycles and the like. A total of 30 employees of
the Bank including the executive director Biljana Rabitsch
took part in the race FUN RUN, you are all able to run, and
so in a positive spirit presented by the bank.
The campaign “PAUZA” reached the targets and responded to the needs of our clients. We demonstrated
that we kept listening to and heard the needs of our clients helping them to resolve their situations. We made
it possible for our clients to “take a break” in the financially difficult month and skip the loan repayment in the
current year.
The Bank recorded a positive upward growth trend relative to the year before, as demonstrated by a 2015 survey
conducted by the GFK, an agency for market research and
public opinion polling, which produced a comparative analysis of the use of the Bank’s products and services, bankclient relations and habits and behaviour of clients in the
RS. The Bank demonstrated its innovation and professional
conduct of its staff, which it used to advertise itself. The
survey confirmed that, despite the continuing sharp competition in the market, the end of 2015 saw a 20% rise of
awareness of the Sberbank brand relative to 2014.
107
Business Analysis
Communication
Sberbank a.d. Banja Luka deals in the field of communication
with external and internal communications and corporate
social responsibility. All activities within these areas are implemented strategically aimed to improve dialogue with the external environment, the media and local communities, as well
as to improve internal employee satisfaction. During 2015 the
bank promoted through media services and products, reported
about opening of reebranded branches and published press relases about corporate social responsibility in order to raise public
awareness about this topic. The Bank has communicated with
the public through the various instruments of external communication such as publications, participation of representatives of
the bank in various TV-program formats, etc. In terms of internal communication were organized trips for employees, sports
games, and team building to improve internal communication
between different organizational units, and all this in the spirit
of the corporate culture of the bank and the slogan “We are a
team.” The focus of the policy of corporate social responsibility
of the bank in 2015 was on humanity, with special attention to
• Participation in different support actions of elementary
schools at territory of RS such as purchase of school tables
for elemntary school “Mladen Stojanović” at Klašnice near
Laktaši.
• The Bank donated assets to Hematooncoligcal children
clinic of University hospital in Banja Luka, and also to hospital Kasindo at Istočno Sarajevo.
• Donation of needed instruments to Pediatric clinic of hospital in Prijedor and Gradiška
• As part of the continuing work on the plan to provide assistance to the most vulnerable categories of the society
the bank donated valuable packages of winter clothing to
the Red Cross of Banja Luka, which will be shared through
the network of these organizations sto the local communities, of the city of Banja Luka.
children and vulnerable groups in society who need help the
most. The bank put efforts at all times to recognize needs of
local communities in which the bank operates and to identify
their problems which required assistance and emergency response. Some of humanitarian actions in 2015 were:
• Donation of furniture in city Trebinje to Neurology clinic of
hospital in Trebinje, Help assocciation Sonata and „Sunce
nam je zajedničko“ Assocciation of parents of children
with special needs.
• Support of building a house for social vulnerable family
with five children in cooperation with ATV
108
It is also important to note that Sberbank a.d. Banja Luka provided in 2015 a helping hand in the organization of theater festival Zaplet07 of young actor, whose realization was directed
by Gradsko pozorište Jazavac Banja Luka.
Business Analysis
Financial markets
In 2015, the Financial Markets Department maintained the
upward performance trend due to a larger number of clients,
significant volume of trading and expanded range of products
for clients through the Customer desk. Our clients were increasingly becoming aware of the possibility of access to interbanking financial markets through the desk.
Relative to the 2014 indicators, the Customer desk transactions
increased significantly which directly contributed to the 43% of
income from this segment of banking. By cherishing partner
relationships with our clients and providing timely information
on the developments concerning the financial market indicators, significant derivative trading levels were observed, which
placed us among the leading banks in the domestic market.
As a prerequisite for OTC derivative trading, the Bank successfully met the requirements of the EMIR regulation, which
provides for the rules of trading with OTC derivatives and the
reporting system under the EU law. This confirmed that the
Bank operated abreast with developed markets.
Although 2015 saw atypical developments in financial markets
with notable volatility of currency pairs, high liquidity and low
interest rates, which entered the negative zone in the cases
of EUR and CHF, the Financial Markets department together
with Asset and liability management department successfully managed the foreign exchange and liquidity positions and
maintained the profit orientation while using the Sberbank
Group network and strength of the Sberbank brand.
Movements of currencies in 2015
1,21
1,13
EUR/USD
1,05
0,97
EUR/CHF
0,89
0,81
0,73
EUR/GBP
0,65
Jan-15 Feb-15 Mar-15 Apr-15 May-15 Jun-15 Jul-15 Aug-15 Sep-15 Oct-15 Nov-15 Dec-15
109
Business Analysis
Risks
Credit Risks (responsible for credit risk management);
Major banking-specific risks included: credit risk, liquidity risk,
market risks and operational risk.
Market and Operational Risks (responsible for market and operational risk management and liquidity risk control)
The Bank’s risk management function was vested with the
RICO (Risk Committee) and the ALCO (Asset and Liability
Committee) and the following sectors:
The ALCO was responsible for liquidity risk management and
equity management.
Integrated Risk Management (responsible for the aggregation
of effects of all risks on the Bank’s business stability, and for risk
management as part of the internal capital adequacy assessment process (ICAAP), which was also responsible for defining
risk assumption capacities.
Credit risk
Market risks
The planning, measuring, monitoring, controlling and management of current and future risks the Bank was or might be
exposed to were vested with the RICO.
Operational risks
Liquidity risk
Other risks
Credit risk
Currency risks
Operational risk and
outsourcing risk
Short-term
liquidity risk
Country risk
Concentration risk
Interest rate risk
Legal risk
Long-term liquidity
risk (structured)
Strategic and
business risk
Settlement risk
Compliance risk
Concentration risk
(as part of liquidity
risk)
Macroeconomic risk
Residual risk
IT operational risk
Political and
regulatory risk
Model risk
Financing risk
Reputation risk
Tax risk
Social and
environmental risk
Financial leverage
risk
Geopolitical risk
110
Business Analysis
Credit risk
The Bank’s business policy requires and stipulates maximum
safeguards from any exposure to credit risks, the major risks in
banking. Generally, adequate and successful credit risk management includes the activities of planning and maintaining
an acceptable correlation between the risks assumed and the
actual level of recoverability, as well as the activities of controlling and minimising all forms of risk associated with quality, concentration, collaterals or security instruments, maturity, etc. Credit risk measurement includes regular monitoring
of certain quantitative and qualitative indicators. The Bank’s
credit risk is contingent on borrowers’ creditworthiness and
their timely meeting of obligation in respect of the Bank and
the quality of security instruments.
Credit risk identification is the first step in credit risk management of the Bank in order to maintain it within optimal levels.
Credit risk is identified at the time of the Bank’s initial contact
with clients, i. e. at the time of forming a client dossier, and in
the course of the Bank’s advances.
Credit risk management is handled with great care and ensured through the following:
• creating and developing programmes and policies
for credit risk identification and management, procedures for credit approval, control and adequate
reporting;
• limiting the credit risk concentration (testing, measuring and controlling of the risk concentration) in
accordance with the law and requirements of the
RS Banking Agency;
• a comprehensive and quality assessment of credit
applications and levels of credit risks inherent to
any requirement to set up rigorous processes for
determining the minimum creditworthiness of the
borrower and requisite collateral levels (adequate
collateral for contingent placements).
• managing of aggravated or increased risks through
identifying timely and adequate solutions, through
proposing and developing strategies to preserve
the quality of the credit portfolio and minimise the
Bank’s loan losses;
• monitoring and controlling of the asset structure
and quality in order to assess them properly and
forming adequate provisions for (partially of fully)
non-recoverable loans.
• a continuing training programme for credit officers
to improve their knowledge in the area of credit risk
management.
The conservative credit risk management policy, even in
the circumstances of the unfavourable macroeconomic
environment, helped maintain all key risk indicators (the
NPL rate, NPL coverage ratio, total coverage ratio, LLP ratio, etc.) at approximately the same level as in preceding
years.
Non-performing assets are amounting 9.3% of total assets, which is significantly under the market level (participation of non-performing assets in total assets of banking
sector of Republic of Srpska amount 15.4%).
‘000 BAM
Corporate clients
Retail
Micro business
Total
Performing assets
250,693
270,403
59,527
580,622
35,835
13,925
9,708
59,468
286,528
284,328
69,235
640,090
Non-performing assets
Total
9,3%
90,7%
Credit risk
Performing assets
Non-performing assets
• implementing a client monitoring process (timely
identification of potentially risky clients - individual
clients and/or per different portfolio segments) to
manage the maintenance of a reasonable structure
and quality of the assets and credit portfolio of the
Banks in terms of acceptable credit risk levels;
111
Business Analysis
Liquidity risk
In order to maintain an optimal liquidity level necessary for
unimpeded operations of the Bank, expected cash flows
were projected, i. e. the maturity matching of the assets
and liabilities was reviewed. In light of the recent developments with small-sized banks in the market of the Republic of Srpska, the Bank opted for a more conservative
approach to liquidity risk management as compared to the
minimum requirements. As at the end-2015, liquidity assets stood at BAM 179 million, with the liquidity indicators
significantly above the requirements.
Liquidity risk is the risk of negative impact on the Bank’s
profits or equity, which arises from its inability, due to the
shortage of liquidity reserves, to fulfil the obligations in full
and within due date without being exposed to unacceptable losses.
In this respect, the Bank actively strives to identify, measure and manage liquidity risk through the use of different tools, reports and indicators, which inform responsible, timely and adequate decision-making with regard to
maintaining the short-term and long-term liquidity of the
Bank.
In addition to regular reports required by law, the Bank
produced internal reports and tools for the purposes of the
Sberbank Europe Group. In accordance with the applicable
EU standards (Basel III) and requirements of the Group, the
Bank introduced another two liquidity indicators, which
were computed, controlled and reported to the Group on
a regular basis. These indicators included the liquidity coverage ratio (LCR), which showed short-term liquidity for a
30 calendar day scenario, and the net stable funding ratio
(NSFR), which showed long-term and short term liquidity
positions of the Bank over a one-year horizon.
Liquidity risk management decisions are the responsibility
of the Bank’s management, Liquidity Committee and Asset
and Liability Committee, and the implementation thereof
is vested with the Asset and Liability Department, which
is responsible for strategic liquidity management and the
Financial Markets Department, which is responsible for
operational (daily) liquidity management.
Q4
2014
LDR Ratio
Q1
2015
Q2
2015
Q3
2015
The LCR stood at 174% and was above the 70% threshold
(applicable as of 1 January 2016), which shows that the
bank had sufficient liquid assets to survive net outlays in a
30-day stress scenario.
Q4
2015
97% 108% 108% 100% 100%
LCR
123% 120%
Liquid assets/
Total assets Ratio
26%
101%
175%
174%
16%
21%
22%
17%
The NSFR indicator stood at 113% and was above the 100%
threshold (applicable as of 2018), which shows that the
Bank financed all long-term investments and advances
from long-term and stable sources.
Liquidity management and monitoring is defined in relevant programmes, policies and procedures subject to the
approval by the Bank’s Supervisory Board and Management, which are compliant with the standards set by the
Banking Agency of the Republic of Srpska and the Central
Bank of Bosnia and Herzegovina, including by the Sberbank Europe Group.
Loan-to-Deposit Ratio
120%
100%
97%
108%
108%
In addition, the Bank conducted liquidity stress testing under different scenarios in line with the Group’s parameters,
which ensured adequate levels of liquidity reserves to respond to any unexpected outlays. The responsibility for
liquidity risk monitoring and measuring and stress testing
was vested with the Market and Operational Risks.
Liquidity Coverage Ratio (LCR)
100%
100%
200%
150%
80%
60%
175%
123%
Liquid assets/Total assets Ratio
174%
26%
25%
20%
120%
101%
100%
17%
21%
22%
Q3 2015
Q4 2015
16%
15%
40%
10%
50%
20%
0%
Q4 2014
112
30%
Q1 2015
Q2 2015
Q3 2015
Q4 2015
5%
0%
0%
Q4 2014
Q1 2015
Q2 2015
Q3 2015
Q4 2015
Q4 2014
Q1 2015
Q2 2015
Business Analysis
Market risk
Market risk is the risk of losses in positions arising from
movements in market prices, market values, interest rates
and exchange rates. These risks may affect the value of
the portfolio in the book of trading and the banking book.
in exchange rates. The Bank’s strategy here was to hold open
positions in other currencies at the minimum level. Overall
currency risk was at a low level. The open currency position
also served as the basis for determining the Bank’s risk appetite.
Generally, the Bank was exposed to market risks due to
open positions in the banking book. The Bank monitored
the following market risks: currency risk and interest rate
risk.
Under the domestic legislation, the Bank was not required to
compute capital requirements for currency risks (new BARS
regulations concerning the internal capital adequacy assessment procedure (ICAP) should take effect as of 1 January 2017,
whereas currency risk at the Group level was covered by the
ICAAP required under the Basel II Regulation, Pillar II.
Market risks were controlled through internal procedures
and limits, applicable regulations of the Banking Agency of
the Republic of Srpska and defined procedures and limits
of the Sberbank Europe Group.
Currency risk was included in the Bank’s general risk strategy
and its materialisation was projected on an on-going basis.
Currency risk. Currency (FX) risks is the risk of losses due
to adverse currency volatility.
Exposures to currency risk were monitored on a daily basis
in keeping with the statutory and internal requirements
for each individual currency and the total open currency
position. Monthly reports on open currency positions were
presented to the ALCO and RICO at their sessions.
In accordance with the BARS Decision concerning the
minimum standards for currency risk management, the
Bank was required to maintain its total open currency position that would not exceed 30% of the core capital CoB.
In line with its internal regulations, the Bank measured its
exposure to currency risks by matching the open currency
positions and limits expressed in the absolute value. The
Bank observed the limits throughout 2015.
The most relevant currency position of the Bank was in EUR;
due to the currency board regime in place and the domestic
currency pegged to EUR, the Bank was not exposes to change
Interest rate risk. Interest rate risk is the risk of fluctuating
interest rate and related movements in the market that may
have an adverse effect on the Bank’s position due to their impact on the Bank’s income and capital base. Interest rate risk
exposures were captured in the banking book.
The Bank is exposed to interest rate risk where interest-bearing assets and liabilities fall due in different periods of time, i. e.
in case of a maturity mismatch of interest-bearing positions,
including where interest rates change over different periods.
The Bank’s major exposure were interest-bearing positions
with a fixed interest rate, which were monitored per contractual maturity date. A number of interest bearing positions
had no contractual maturity (sight deposits, savings deposits,
etc.) and were subject to the behaviour model developed by
the Sberbank Euroe Group or expert assumptions. The Bank’s
positions tied to the reference interest rate EURIBOR were
classified according to the date of the following interest rate
change.
Credit risk management and reporting processes were based
on the GAP, a report on mismatching assets, liabilities and off-
113
Business Analysis
balance sheet items sensitive to change in the interest rate
classified according to their maturity or repricing.
Interest rate risks was measured as net change of the value
of interest bearing positions in the banking book under an assumed yield curve shift of 200 bps. This report was set by the
Group as a minimum regulatory requirement compliant with
the Basel methodology. The Group limited net change in the
value of interest-bearing positions to a maximum 15% relative
to the equity and the Bank observed it. In 2015, the Bank did
not exceed the limit. The report was used as the basis for determining the Bank’s risk appetite.
Under the domestic legislation, the Bank was not required to
compute capital requirements for interest rate risk (new BARS
regulations concerning the internal capital adequacy assessment procedure (ICAP) should take effect as of 1 January 2017),
whereas interest rate risk at the Group level was covered by
the ICAAP required under the Basel II Regulation, Pillar II.
Each organisational unit delegated at least one business line
operational risk manager (BLORM), who was required to introduce in his / her unit all operational risk principles defined
at the level of the Bank. Since operational risks were inherent
to all processes and business operations of institutions, it corresponded to other types of risks in banks. In its interaction
with other types of risks, operational risk was either the main
driver of losses or contributed to higher losses caused by other
types of risks. These borderline events significantly affected
the profile of operational risks and collection of data on the
Bank’s losses. The Sberbank Europe Group defined a comprehensive methodology for treatment of these events, with a
focus on the collection of information on the Bank’s losses. For
the purposes of data collection, measurement of the key risk
indicators and reporting, the Bank used the BART, a business
assessment tool used for operational risk identification, developed by the Group. All operational risk events resulting in an
actual amount of losses in certain amounts had to be reported
and fed into the BART database.
Interest rate risk was included in the Bank’s general risk
strategy and its materialisation was projected on an ongoing basis.
The Operational Risk Department produced regular and ad
hoc reports for the purposes of the Bank’s Management, Risk
Committee, Supervisory Board and Group.
Operational risk
The table below shows operational risk events as recorded in
the BART database for the past 6 quarters.
The GAP report was prepared on a monthly basis. The Bank
conducted interest rate risk stress testing in accordance with
the Group’s parameters. The findings were presented to the
ALCO and RICO at their sessions.
In the EU Regulation, operational risk is defined as follows:
“Operational risk is the prospect of loss resulting from inadequate or failed procedures, people or systems or from external
events. This definition includes legal risk.
The Bank’s operational risk monitoring framework was defined in the domestic regulator’s and Group’s requirements.
Operational risk management was defined in policies, procedures and instructions relating to the general operational
risk management framework, internal records of losses, risk
self-assessment, the internal control system, etc. The Bank
114
kept raising the awareness of operational risk among its staff
through continuing training, e-workshops and on-going development of the procedures and system of internal control;
all staff were involved in operational risk management.
Other risks
The Bank actively monitored and introduced appropriate
measures pertinent to the management of the following risks:
reputation, business and strategic, macroeconomic, geopolitical, country, political, regulatory, tax, financing, model, legal,
compliance risks, operational risks contingent on the IT system, outsourcing and environmental risks, and others
Financial
Statements
116
Responsibilities of the Management and
Supervisory Boards for the preparation
and approval of the annual financial statements
The Management Board shall prepare financial statements for each financial year which give a true and
fair view of the financial position of the Bank, and the
results of its operations and cash flows in accordance
with International Financial Reporting Standards, and
is responsible for keeping proper accounting records
which disclose allow preparation of financial statements. Management has a general responsibility for
taking such steps as are reasonably available to it to
safeguard the assets of the Bank and to prevent and
detect fraud and other irregularities.
Management is responsible for the selection of such accounting policies that will be in accordance with applicable accounting standards and then apply them consistently, making sensible and prudent judgments and
estimates, and the preparation of financial statements
on a going concern basis unless it unless the assump-
Aleksandar Kesić
Chairman of the Management Board
tion, that the Bank will continue its business, is inappropriate.
Management is required to submit on reconciliation
Bank’s annual report together with the annual financial
statements to the Supervisory Board of the Bank, after
which the Supervisory Board approves the submission
of annual financial to the Assembly of Shareholders for
approval.
The financial statements on pages 4 to 65 and the Annexes to the Financial Statements: Financial Statements in accordance with the Law on Accounting and
Auditing of the Republic of Srpska presented on pages
66 to 73 were approved by the Board, for submission to
the Supervisory Board, on 15 April 2016 and are confirming this, signed by:
Biljana Rabitsch
Executive director
SBERBANK a.d. Banja Luka | ANNUAL REPORT 2015 | RESPONSIBILITIES OF THE MANAGEMENT AND SUPERVISORY BOARDS
117
Independent auditor’s report
to shareholders of Sberbank a.d. Banja Luka
Report on financial statements
We have audited the accompanying financial statements
of Sberbank a.d., Banja Luka (hereinafter referred as to ”the
Bank”), which comprise the Statement of financial position as at 31 December 2015, Statement of profit or loss and
other comprehensive income, Statement of changes in equity and Statement of cash flows for the year then ended,
and a summary of significant accounting policies and other
explanatory notes.
Management’s Responsibility for the Financial Statements
Management is responsible for the preparation and fair
presentation of these financial statements in accordance
with International Financial Reporting Standards, governing financial reporting of banks, and for such internal controls as management determines are necessary to enable
the preparation of financial statements that are free from
misstatement, whether due to fraud or error.
Auditor’s Responsibility
Our responsibility is to express an opinion on these financial statements based on our audit. We conducted our audit in accordance with International standards on auditing.
Those standards require that we comply with ethical requirements and plan and perform the audit to obtain reasonable assurance whether the financial statements are
free from material misstatement.
An audit involves performing procedures to obtain audit
evidence about the amounts and disclosures in the financial statements. The procedures selected depend on the
auditor’s judgment, including the assessment of the risks
of material misstatement of the financial statements,
whether due to fraud or error. In making those risk assessments, the auditor considers internal control relevant to
the entity’s preparation and fair presentation of the financial statements in order to design audit procedures that
are appropriate in the circumstances, but not for the purpose of expressing an opinion on the effectiveness of the
118
entity’s internal control. An audit also includes evaluating
the appropriateness of accounting policies used and the
reasonableness of accounting estimates made by management, as well as evaluating the overall presentation of
the financial statements.
We believe that the audit evidence we have obtained is
sufficient and appropriate to provide a basis for our audit
opinion.
Opinion
In our opinion, the financial statements give a true and fair
view of the financial position of the Bank as of 31 December 2015, and of its financial performance and cash flows
for the year then ended, in accordance with International
Financial Reporting Standards.
Report on other legal and regulatory requirements
Pursuant to the Accounting and auditing law of Republic of
Srpska, dated 29 October 2015 (Number: 02/1-021-1319/15),
the Management Board of the Bank has prepared the
schedules set out in Appendix 1 (“the Schedules”), which
comprise Balance sheet (Statement of financial position)
as at 31 December 2015, Income statement (Statement of
comprehensive income) for the period from 1 January to 31
December 2015, Statement of changes in equity for the period ended 31 December 2015, Cash flow statement for the
period from 1 January to 31 December 2015 and Off-balance
sheet as at 31 December 2015. The Management Board of
the Bank is responsible for the Schedules. The information
in the Schedules has been derived from the primary financial statements of the Bank which were prepared in accordance with International Financial Reporting Standards as
presented on pages 4 to 65 and are based on the underlying accounting records of the Bank.
SBERBANK a.d. Banja Luka | ANNUAL REPORT 2015 | INDEPENDENT AUDITOR’S REPORT
Statement of financial position
as at 31 December 2015
Notes
2015
‘000 BAM
2014
‘000 BAM
Cash reserves
15
114,450
172,638
Obligatory reserves with Central Bank
16
51,877
47,017
Loans and receivables from banks
17
12,775
7,000
Loans and receivables from customers
18
609,754
602,396
Financial assets
19
6,363
394
Property and equipment
20
11,358
11,605
Intangible assets
21
4,293
4,690
Other assets
22
7,887
2,593
Non-current assets held for sale
23
-
3,436
818,757
851,770
ASSETS
Total assets
LIABILITIES
Deposits from banks and other financial institutions
24
61,370
84,862
Deposits from customers
25
559,608
570,370
Borrowings
26
71,829
75,522
Subordinated liabilities
27
4,000
4,039
Other liabilities
28
3,263
2,870
143
175
Current tax liabilities
Deferred tax liability
29
122
124
Provisions for liabilities and charges
30
1,603
1,508
701,938
739,470
62,198
62,198
15,235
15,235
11,261
11,087
Total liabilities
EQUITY
Share capital
Share premium
Legal and other reserves from profit
Revaluation reserves
31
1,099
1,113
Regulatory reserves for credit losses
12,092
12,092
Retained earnings
14,934
10,575
Total equity
116,819
112,300
Total liabilities and equity
818,757
851,770
The accounting policies and other notes on pages 8 to 65 form an integral part of these financial statements.
SBERBANK a.d. Banja Luka | ANNUAL REPORT 2015 | STATEMENT OF FINANCIAL POSITION
119
Statement of comprehensive income
for the year ended 31 December 2015
Notes
2015
‘000 BAM
2014
‘000 BAM
Interest income
7a
45,994
41,982
Interest expense
7b
(16,579)
(14,796)
29,415
27,186
Net interest income
Fee and commission income
8a
14,476
12,084
Fee and commission expense
8b
(3,077)
(2,255)
Net fee and commission income
11,399
9,829
Net foreign exchange differences
(87)
(27)
240
151
40,967
37,139
(7,795)
(7,092)
33,172
30,047
Other operating income
9
Total operating income
Net impairment losses and provisions
10
Net operating income
Staff costs
11
(11,836)
(10,936)
Depreciation
12
(2,835)
(2,300)
Other operating expense
13
(13,063)
(12,490)
Total operating expense
(27,733)
(25,726)
Profit before income tax
5,438
4,321
(918)
(846)
4,520
3,475
-
-
4,520
3,475
72.67
68.87
Income tax expense
14
Profit for the year
Other comprehensive income for the year
Total comprehensive income for the year
Earnings per share
120
31
SBERBANK a.d. Banja Luka | ANNUAL REPORT 2015 | STATEMENT OF COMPREHENSIVE INCOME
Statement of changes in equity
Legal and
other reserves from
profit
Regulatory
reserves for
credit losses
Revaluation
reserves
Retained
earnings
Total
BAM
‘000
BAM ‘000
BAM ‘000
BAM
‘000
BAM
‘000
BAM
‘000
38,728
15,235
10,958
12,092
1,125
7,217
85,354
23,470
-
-
-
-
-
23,470
-
-
-
-
-
3,475
3,475
Total comprehensive income for the period
-
-
-
-
-
3,475
3,475
Transfer to retained earnings
-
-
-
-
(12)
12
-
Transfer deferred taxes
-
-
-
-
1
(1)
-
Transfer to Bank's reserves
-
-
130
-
-
(130)
-
Reserves from profit
according to the instructions of ABRS
-
-
-
-
-
-
-
Balance as at 31 December
2014
62,198
15,235
11,087
12,092
1,113
10,575
112,300
Balance as at 1 January 2015
62,198
15,235
11,087
12,092
1,113
10,575
112,300
Increase in shareholder’s
equity by issuing ordinary
shares
-
-
-
-
-
-
-
Profit for the year
-
-
-
-
-
4,520
4,520
Total comprehensive income for the period
-
-
-
-
-
4,520
4,520
Transfer to retained earnings
-
-
-
-
(14)
14
-
Transfer to Bank's reserves
-
-
174
-
-
(174)
-
62,198
15,235
11,261
12,092
1,099
14,934
116,819
Share
capital
Share
premium
BAM
‘000
Balance as at 1 January
2014
Increase in shareholder’s
equity by issuing ordinary
shares
Profit for the year
Other comprehensive
income
2015
SBERBANK a.d. Banja Luka | ANNUAL REPORT 2015 | STATEMENT OF CHANGES IN EQUITY
121
Statement of cash flows
2015
‘000 BAM
2014
‘000 BAM
40,917
38,743
(15,750)
(12,345)
13,490
9,815
225
137
(24,913)
(23,099)
(951)
(763)
Cash flows from operating activities before changes in
13,018
12,488
operating assets and liabilities
13,018
12,488
(4,860)
(14,554)
(5,617)
-
(18,429)
(116,325)
4,518
(718)
Cash flows from operating activities
Interest receipts
Interest payments
Net fee and commission receipts
Recovery of receivables previously written-off
Payments to employees and suppliers
Paid income tax
Changes in operating assets and liabilities
Net (increase)/decrease in obligatory reserve with Central Bank
Net (decrease) / increase in loans and advances to banks with maturity over three
months
Net (increase)/decrease in loans and advances to customers
Net (increase)/decrease in other assets
Net increase/(decrease) in deposits from banks and other financial institutions
(23,493)
18,464
Net increase in deposits from customers
(13,463)
212,012
Net (decrease)/increase in other liabilities
392
475
Changes in operating assets and liabilities
(60,952)
99,355
Net cash flows from operating activities
(47,934)
111,843
(1,425)
(3,374)
(756)
(2,068)
Cash flows from investing activities
Purchase of property and equipment
Purchase of intangible assets
Purchase of (payments to acquire) financial assets
Net cash flows from investing activities
(5,968)
22
(8,149)
(5,420)
(3,693)
13,002
Cash flows from financing activities
Net increase in borrowings
Net (decrease)/increase in subordinated liabilities
-
-
Inflow from Shareholder’s equity emission
-
23,470
Net cash flows from financing activities
(3,693)
36,472
1,747
(229)
(58,029)
142,666
172,491
36,983
Cash and cash equivalents at end of year
114,462
179,649
Cash and cash equivalents comprise the following
114,462
172,649
114,462
172,649
-
7,000
114,462
179,649
Foreign exchange gains and losses
Net increase in cash and cash equivalents
Cash and cash equivalents at beginning of year
balance sheet components:
Cash reserves, gross (note 15)
122
Loans and advances to banks with maturity up to 3 months, gross (note 17)
SBERBANK a.d. Banja Luka | ANNUAL REPORT 2015 | STATEMENT OF CASH FLOWS
Notes to the financial statements
1. REPORTING ENTITY
2. PRINCIPAL ACCOUNTING POLICIES
Sberbank a.d., Banja Luka (hereinafter: “the Bank”) is
a company domiciled in Republika Srpska. The Bank’s
registered office is in Banja Luka, 71 Jevrejska street.
Statement of compliance
The Bank was originally established as an independent
bank under the name of Komerc banka a.d., Banja Luka
on 29 January 1999. The Bank commenced its operations in complience with the Decision of the Banking
Agency of Republika Srpska numbered 03-608-1/98.
Pursuant to the Decision of the Basic Court in Banja
Luka numbered U/I 438/99 and dated 31 March 1999, the
Bank’s initial registered name was amended to Zepter
Komerc Banka, which was further changed pursuant to
the Decision enacted by the Basic Court in Banja Luka
on 19 September 2007 under the number 071-0-REG07-002019 into Volksbank a.d., Banja Luka. The Bank
operates under its current name from 31 December
2012. Change of the name is a consequence of acquisition of Volksbank International AG, Vienna, Austria by
Sberbank of Russia, Moscow, Russia, which happened
in the first quarter of 2012.
The Bank is licensed in Republic of Srpska to perform
banking operations related to credit and retail lending and deposit-acquiring activities in the country and
abroad and payment processing, and in accordance
with banking legislation of Republic of Srpska, the Bank
operates based on principles of liquidity, solvency and
profitability.
As of 31 December 2015, the Bank comprised a head office in Banja Luka and 27 branches located in the cities
of: Banja Luka, Kozarska Dubica, Bijeljina, Gradiška, Srbac, Prijedor, Istočno Sarajevo, Trebinje, Prnjavor, Bro5d,
Doboj, Gacko, Laktaši, Ljubinje, Trn, Teslić, Novi Grad,
Modriča, Pale i Derventa.
On 31 December 2015 the Bank had 367 employees (at 31
December 2014: 358).
The financial statements for 2015 have been prepared
in accordance with International Financial Reporting
Standards (“IFRS”).
Accounting regulation applicable in Republic of Srpska
is based on legal provisions of Law on Accounting and
Auditing (“the Act”) (“Official Gazette of the Republic of Srpska no. 36/2009 and 52/ 2013). The Bank prepare and present financial statements in accordance
with International Accounting Standards (“IAS”), their
amendments and interpretations (Interpretations), International Financial Reporting Standards (“IFRS”) and
its amendments and interpretations ( Interpretations
of International Financial Reporting Standards), which
are issued by the International Accounting standards
and which are translated by the Association of Accountants and Auditors of the Republic of Srpska (under the
authority of accounting Commission of Bosnia and Herzegovina No. 2-11/06). Decision on publishing standards
of O-1/4-2010 of 28 April 2010 is mandatory for annual
periods, beginning from 1 January 2010. This decision includes IAS, IFRS and interpretations issued by the Board
and approved by a EFAG until October 2009. All previously issued and subsequently adopted standards as
well as new or modified interpretations of IAS or IFRS
issued by the Board after October 2009 have not yet
been translated or published.
During preparation of the financial statements for the
year ended 31 December 2015 The Bank has considered
whether the application of standards that are subsequently issued by the Board and applicable to the current accounting period, but which have not been translated or published in the Republic of Srpska results in
a material difference from the relevant local accounting regulations. The conclusion is that this is not the
case, and for this reason, in the opinion of the Bank’s
management, these financial statements also comply
with local legal requirements for disclosure of financial
statements in accordance with relevant applicable local
regulations.
SBERBANK a.d. Banja Luka | ANNUAL REPORT 2015 | NOTES TO THE FINANCIAL STATEMENTS
123
The financial statements were approved for issue by the
Management Board on 15 April 2016 and submitted to
the Bank’s bodies for adoption.
Functional and presentation currency
The financial statements are presented in Bosnian Convertible Marks (“BAM”), which is the functional and presentation currency. Amounts are rounded to the nearest thousand (unless otherwise stated).
The Central Bank of Bosnia and Herzegovina (“Central
bank”) implemented a currency board arrangement
aligning BAM to EURO at an exchange rate of EUR 1:
BAM 1.95583 throughout 2014 and 2015. This is expected
to continue in the foreseeable future.
Basis of measurement
These financial statements are prepared on a historical or amortized cost basis, except for certain financial
assets available for sale which are stated at fair value
and buildings which are stated at market value less accumulated amortization.
Use of estimates and judgments
The preparation of financial statements requires the
Bank’s management to make estimates and assumptions that affect the application of accounting policies
and reported amounts of assets, liabilities and income
and expenses. The estimates and associated assumptions are based on historical experience and various
other factors that are believed to be reasonable under
the circumstances, and information available at the
date of preparation of the financial statements, the results of which form the basis of making the judgments
about carrying values of assets and liabilities that are
not readily apparent from other sources. Actual results
may differ from these estimates.
The estimates and underlying assumptions are reviewed
on an ongoing basis. Revisions to accounting estimates
are recognized in the period in which the estimate is
revised and any future periods affected. Refer further to
Note 5 - Critical accounting estimates and judgments.
124
3. SPECIFIC ACCOUNTING POLICIES
a) Interest income and expenses
Interest income and expenses are recognized in the
statement of comprehensive income for all interest
yielding/bearing instruments on the accrued basis by
the application of the effective interest rate method, i.e.
according to the rate that discounts the estimated cash
flows to the net present value during the term of the
agreement. Such income and expenses are presented
as interest and similar income and interest and similar
expenses in the statement of comprehensive income.
The effective interest rate method is the method of
calculation of amortized cost of financial assets or financial liabilities and distribution of interest income or
expenses in the appropriate time period. The effective
interest rate is the rate that precisely discounts the estimated future cash disbursement or payment through
the expected duration of the financial instrument or,
where appropriate, a shorter period, on the net carrying
value of financial assets or financial liabilities.
When calculating the effective interest rate, the Bank
performs an assessment of cash flows, taking into consideration all conditions of the agreement related to
the financial instrument, but not considering the future
loan losses. The calculation includes all fees and commissions that the contractual sides have paid and received, and which are a constituent part of the effective
interest rate, transaction costs and all other premiums
and discounts.
b) Fee and commission income and expenses
Fee and commission income and expenses mainly comprise fees related to domestic and foreign payments,
the issue of guarantees and letters of credit, credit card
business and asset management, and are recognized in
the statement of comprehensive income upon performance of the relevant service.
c) Foreign currency translation
Transactions in foreign currency are translated into
functional currency at the exchange rate prevailing at
the date of the transaction. Foreign exchange gains
and losses arising on translation are recognized in the
statement of comprehensive income. Non-monetary
assets and liabilities denominated in foreign currency
measured at historical cost are translated into functional currency using the exchange rate at the date of
the transaction and are not retranslated at the reporting date.
d) Net gains and losses from the purchase and sale
of foreign currencies, foreign exchange differences
from translation of monetary assets and liabilities
and available for sale financial assets
Net gains and losses from the purchase and sale of foreign currencies include non-realized and realized gains
and losses on the basis of the purchase and sale of currencies and derivative financial instruments. Net gains
and losses from foreign exchange differences incurred
from translation of monetary assets and liabilities denominated in foreign currency are classified as other
operating income and expense. Net gains and losses
from financial assets available for sale include realized
net gains and losses from the sale of available for sale
financial assets.
e) Rental income
Rental income is recognized on a straight-line basis
over the term of the lease.
f) Income taxes
The income tax charge is based on taxable profit for the
year and comprises current and deferred tax. Income
tax is recognized in the statement of comprehensive
income except to the extent that it relates to items recognized directly in equity and reserves, in which case
income tax is recognized in equity and reserves. Current
tax is the expected tax payable on the taxable income
for the year under Republika Srpska tax law, using the
tax rates enacted or substantially enacted at the balance sheet date, and any adjustments to tax payable in
respect of previous years.
rying amounts of assets and liabilities for financial reporting purposes and the amounts used for income tax
purposes. The measurement of deferred tax assets and
liabilities reflects the tax consequences that would follow from the manner in which the enterprise expects,
at the balance sheet date, to recover or settle the carrying amount of its assets and liabilities, based on tax
rates enacted or substantially enacted at the balance
sheet date.
Deferred tax assets and liabilities are not discounted
and are classified as long-term assets and/or long-term
liabilities in the balance sheet. Deferred tax assets are
recognized only to the extent that it is probable that
sufficient taxable profits will be available against which
the deferred tax assets can be utilized. At each balance
sheet date, the Bank reassesses unrecognized potential
deferred tax assets and the carrying amount of recognized deferred tax assets.
g) Financial instruments
Classification
The Bank classifies its financial instruments in the following categories: loans and receivables, financial assets available for sale, financial assets held to maturity
or other financial liabilities. The classification depends
on the purpose for which the financial instruments
were acquired. The management determines the classification of financial instruments upon initial recognition.
1) Loans and receivables
Loans and receivables are non-derivative financial
assets with fixed or determinable payments that
are not quoted in an active market. Loans and receivables arise when the Bank provides money to a
debtor with no intention of trading with the receivable and include loans and advances to banks, loans
and advances to customers and balances with Central bank.
Deferred taxes are calculated using the balance sheet
liability method. Deferred income taxes reflect the net
tax effects of temporary differences between the car
125
2) Available-for-sale financial assets
Initial and subsequent measurement
Available-for-sale financial assets are non-derivative
financial assets that are intended to be held for an
indefinite period of time, but may be sold in response
to the needs for liquidity or changes in interest rates,
foreign exchange rates, or equity prices. Availablefor-sale financial assets comprise equity securities.
Financial assets and liabilities are recognized initially at
their fair value plus transaction costs that are directly
attributable to the acquisition or issue of the financial
asset or financial liability.
3) Financial assets held to maturity
Financial assets held to maturity comprise debt securities that the Bank intends and has the ability to
hold until their maturity.
4) Financial liabilities
Financial liabilities are classified as other financial liabilities. Other financial liabilities include current and
deposit accounts and borrowings.
Recognition and derecognition
Purchases and sales of financial instruments available
for sale are recognized on the trade date which is the
date when the Bank commits to purchase or sell the
instrument. Loans and receivables and other financial
liabilities are recognized when advanced to borrowers
or received from lenders.
The Bank derecognizes financial instruments (in full or
part) when the rights to receive cash flows from the
financial instrument have expired or when it loses control over the contractual rights on financial assets. This
occurs when the Bank transfers substantially all the
risks and rewards of ownership to another business entity or when the rights are realized, surrendered or have
expired. The Bank derecognizes financial liabilities only
when the financial liability ceases to exist, i.e. when it is
discharged, cancelled or has expired. If the terms of a financial liability change, the Bank will cease recognizing
that liability and will instantaneously recognize a new
financial liability, with new terms and conditions.
126
After initial recognition, the Bank measures financial
assets available for sale at their fair value, without any
deduction for selling costs. Equity securities classified
as available for sale that do not have a quoted market
price in an active market and whose fair value cannot
be reliably measured are valuated at cost less impairment.
After initial recognition, financial assets held to maturity, loans and receivables are measured at amortized
cost using the effective interest rate method, less any
prospective/possible impairment.
Loans and receivables and other financial liabilities are
measured at amortized cost.
Gains and losses
Changes in the fair value of monetary securities denominated in a foreign currency and classified as available for sale are analyzed between translation differences resulting from changes in amortized cost of the
security and other changes in the carrying amount of
the security. Gains or losses from a change in the fair
value of available-for-sale monetary financial assets are
recognized directly in a fair value reserve within equity
and are disclosed in the statement of changes in equity.
Impairment losses, foreign exchange gains and losses,
interest income and amortization of premium or discount using the effective interest method on availablefor-sale monetary financial assets are recognized in the
statement of comprehensive income. When securities
classified as available-for-sale are sold or impaired, the
accumulated fair value adjustments recognized in equity are included in the statement of comprehensive
income.
Interest on available-for-sale securities calculated using the effective interest method is recognized as interest income in the statement of comprehensive income.
Gains or losses arising from financial assets and financial
liabilities carried at amortized cost are included in the
statement of comprehensive income over the period of
amortization, using the effective interest rate method.
Gains or losses may also be recognized in the statement
of comprehensive income when a financial instrument
is derecognized or when its value is impaired.
Impairment of financial assets
The Bank regularly reviews and monitors financial assets to determine whether there is objective evidence
of impairment of loans and receivables as well as other
financial assets. The impairment of financial assets or a
group of financial assets is recognized if there is objective evidence of impairment as the result of one or more
events occurring after initial recognition, which has an
influence on estimated future cash flows from the financial assets or the group of financial assets, which
can be reliably estimated (“an event that causes the impairment“).
1) Loans and receivables
If there is objective evidence of impairment of loans
and receivables, the impairment loss is determined
as the difference between the carrying value of the
assets and the present value of the expected future
cash flows discounted by the original effective interest rate of the financial assets. The calculation of loss
that occurs as a result of impairment is carried out
on an individual basis, i.e. by using individual information on the current value of the future cash flows
for all individually significant loans and receivables,
and on a group basis, i.e. by using of the unique data/
information on a homogeneous group level of the future cash flows for all loans and receivables for which
there are evidence of impairment and which are not
significant on an individual level.
The carrying value of the assets is decreased by the
amount of impairment allowance, and the amount
of the loss is recognized in the statement of comprehensive income. If loans and receivables have a variable interest rate, the discount rate for determining
impairment allowance represents the current effective interest rate determined by an agreement at the
moment when impairment has occurred.
Financial asset for which there is no objective evidence of impairment is included in the financial asset which is then grouped with other financial assets
with similar characteristics, which are then reviewed
for impairment on the portfolio basis.
If the loan cannot be collected and all legal procedures have been completed and the final amount
of the loss is known, the loan is directly written off.
If, in the subsequent period, the amount of impairment loss decreases and the decrease can be directly
linked to an event that has occurred after the writeoff, the amount written-off or the impairment allowance is then shown as income in the statement
of comprehensive income. Write-off of uncollectible
receivables is performed based on the decision of the
Credit Committee, and in accordance with court decisions, agreements between the interested parties
and the Bank’s assessments.
In accordance with local regulations, the Bank also
calculates impairment allowance according to the
Banking Agency of the Republic of Srpska (BARS)
regulations. Loans, placements and other financial
assets of the Bank are classified into categories prescribed by the BARS according to the expected recoverability determined on the basis of the number
of days overdue, an assessment of the debtor’s financial position and the quality of the collateral. The
assessed amount of the reserve for potential losses
is calculated by applying percentages prescribed by
the BARS. If the provision for potential losses calculated in accordance with the BARS regulations is
higher than the impairment allowance calculated in
accordance with IFRS requirements, this difference
is presented as a regulatory reserve for credit losses
within equity.
127
2) Available for sale financial assets
2) Loans and advances to banks
At each reporting date, the Bank reviews whether
there is objective evidence of impairment of individual financial assets or groups of financial assets.
Loans and advances to banks are classified as loans
and receivables and are carried at amortized cost.
In the case of equity investments classified as available for sale, a significant or prolonged decline in the
fair value of the security below its cost is considered
in determining whether the assets are impaired. If
any such evidence exist the cumulative loss – measured as the difference between the acquisition cost
and the current fair value, less any impairment loss
on that financial asset previously recognized in profit
or loss – is removed from profit or loss and recognized in other comprehensive income.
Impairment losses recognized in the statement of
comprehensive income on equity instruments are
not reversed through the statement of profit and loss
at any point thereafter. If, in a subsequent period, the
fair value of a debt instrument classified as available
for sale increases and the increase can be objectively
related to an event occurring after the impairment
loss was recognized in comprehensive income statement, the impairment loss is reversed through the
statement of comprehensive income.
An impairment loss is measured as the difference
between the carrying value of financial assets and
the present value of expected future cash flows discounted at the current market interest rate for similar financial assets. Impairment losses on such instruments, recognized in the income statement, are
not subsequently reversed through the statement of
comprehensive income.
Specific instruments
1) Cash and cash equivalents
Cash and cash equivalents comprise cash reserves
and balances with Central bank and loans and advances to banks with original maturity of up to three
months.
128
3) Loans and advances to customers
Loans and advances to customers are presented at
amortized cost net of impairment allowances (specific and collective) to reflect the estimated recoverable amounts.
4) Available-for-sale financial assets
Available-for-sale financial assets include equity securities. Equity securities are classified as available
for sale assets and are valued at fair value except for
securities whose value cannot be reliably measured
and when they are measured at cost or cost net of
impairment loss.
Financial assets held to maturity include debt securities. 6) Deposits from banks and other financial institutions and deposits from customers
and deposits from customers are classified as other liabilities and are initially recognized at fair value
less transaction costs, and subsequently stated at
their amortized cost using the effective interest rate
method.
7) Interest-bearing borrowings
Interest-bearing borrowings are recognized initially
at fair value of the consideration given, less attributable transaction costs. Subsequent to initial recognition, interest-bearing borrowings are stated at amortized cost using the straight line method.
h) Property and equipment
Property and equipment are recognized at fair value
based on the appraisal of official appraiser report de-
2015 and 2014
creased by the accumulated depreciation and possible
decrease in value.
Software
Valuation of property of the Bank is conducted by an
independent appraiser, who performed and appraisal as
of 31 December 2012 on the basis of the market value
of property that is in use. Revaluations are performed
with sufficient regularity such that the carrying value
of the asset does not materially differ from applying the
principle of fair value at the balance sheet date.
Depreciation is calculated on a straight-line basis at
cost by the following prescribed annual minimum rates
in order to write off the assets over their estimated useful lives:
2015 and 2014
Buildings
Equipment and other assets
Leasehold improvements*
1,3% -1,52%
7% - 30%
10%-20%
* Depreciation is proportional to the period of the lease or the
estimated economic useful life, whichever is shorter period.
The Bank’s management believes that the applied depreciation rates fairly reflect the economic useful life of
property and equipment.
i) Intangible assets
Intangible assets acquired by the Bank are stated at historical cost less accumulated amortization and impairment losses. Expenditure on development activities is
capitalized if all of the features required by IAS 38: “Intangible Assets” are satisfied.
These intangible assets are amortized on a straight-line
basis over their estimated useful economic lives as follows:
20%
The assets’ useful lives are reviewed, and adjusted if appropriate, at each balance sheet date.
Residual amounts are not taken into account.
j) Leased assets
Leases in terms of which the Bank assumes substantially all the risks and rewards of ownership are classified as
finance leases. At the balance sheet date, the Bank did
not have any finance leases either as lessor or lessee.
Other leases are operating leases.
k) Impairment of non-financial assets
Assets that have an indefinite useful life are not subject
to amortization and are tested at least annually for impairment. Assets that are subject to amortization are
reviewed for impairment whenever events or changes
in circumstances indicate that the carrying amount
may not be recoverable. Intangible assets that are not
yet available for use are assessed at each balance sheet
date. An impairment loss is recognized whenever the
carrying amount of an asset exceeds its recoverable
amount. Impairment losses are recognized in the statement of comprehensive income.
The recoverable amount of property and equipment,
investment property and intangible assets is the higher
of the asset’s fair value less costs to sell and value in
use. For the purpose of assessing impairment, assets
are grouped at the lowest level for which there is separately identifiable cash flows (cash-generating units). In
assessing value in use, the estimated future cash flows
are discounted to their present value using a pre-tax
discount rate that reflects current market assessments
of the time value of money and the risks specific to the
asset or cash-generating unit.
Non-financial assets other than goodwill that suffered
impairment are reviewed for possible reversal of the
impairment at each reporting date. An impairment loss
is reversed if there has been a change in the estimates
used to determine the recoverable amount. An impair
129
ment loss is reversed only to the extent that the asset’s
carrying amount does not exceed the carrying amount
that would have been determined, net of depreciation
or amortization, if no impairment loss had been recognized.
l) Employment benefits
Short-term benefits
On behalf of its employees, the Bank pays pension and
health insurance which is calculated on the gross salary
paid, as well as tax on salaries which are calculated on
the net salary paid. The Bank pays the above mentioned
contributions into the relevant government funds according to statutory rates during the course of the year.
In addition, meal allowances, transport allowances and
vacation bonuses are paid in accordance with local legislation. These expenses are recorded in the statement
of comprehensive income in the period in which the salary expense is incurred.
Obligations for contributions to defined contribution
pension plans are recognized as an expense in the statement of comprehensive income as incurred.
Long-term benefits: retirement severance payments
and early retirement bonuses
In accordance with Labor Law the Bank has an obligation to pay an employment retirement benefit to a retiree upon retirement. The long-term liability in respect
of retirement benefit is measured as the present value
of future cash flows determined through actuarial valuation.
m) Provisions
Provisions are recognized when the Bank has a present legal or constructive obligation as a result of past
events, it is probable that an outflow of resources embodying economic benefits will be required to settle the
obligation, and a reliable estimate of the amount of the
obligation can be made.
Provisions for liabilities and charges are maintained at
the level that the Bank’s management considers sufficient for absorption of losses. The management deter-
130
mines the sufficiency of provisions on the basis of insight
into specific items, current economic circumstances,
risk characteristics of certain transaction categories, as
well as other relevant factors.
Provisions are released only for such expenditure in respect of which provisions are recognized at inception. If
the outflow of economic benefits to settle the obligations is no longer probable, the provision is reversed.
n) Share capital
Ordinary share capital represents the nominal value of
paid-in ordinary shares classified as equity and is denominated in BAM.
o) Share premium
Share premium represents excess of the paid-in amount
and nominal value of the issued shares.
p) Legal reserve
Legal reserve has been created in accordance with company law of Republic of Srpska, which requires 5% of the
profit for the year to be transferred to this reserve until
capital reserves reach 10% of issued share capital. The
legal reserve can be used for covering current and prior
year losses.
q) Regulatory reserve for credit losses
As explained in Note 3 g, the Regulatory reserve for
credit losses represents the excess of loan loss provisions calculated in accordance with the BARS regulations over impairment allowances recognized under
IFRS, if the first impairment is higher.
State/Condition of the reserves at the reporting date
represents the amount for which the calculated impairment in accordance with the BARS was higher than
those calculated in accordance with the IFRS in the previous/prior periods.
On 31 December 2015, the Bank has estimated that regulatory of reserves for credit losses cumulatively amount
to BAM 27,230 thousand (2014 : BAM 23,514 thousand).
Insufficient reserves required by the regulator at 31 De-
cember 2015 amounted to BAM 15,138 thousand (2014
:BAM 11,422 thousand). The amount of missing provisions required by the regulator as at 31 December 2015 is
deductible item of regulatory capital in the calculation
of capital adequacy.
ment. The premium received is recognized in the income statement in ‘Fees and commission income’ on a
straight line basis over the life of the guarantee.
r) Fair value reserve
The Bank manages funds for and on behalf of corporate
and retail customers. These amounts do not represent
the Bank’s assets and are excluded from the balance
sheet. For the services rendered the Bank charges a fee.
The fair value reserve represents unrealized net gains
and losses arising from a change in the fair value of financial assets available for sale, net of related deferred
tax.
s) Dividends
Dividends on ordinary and preference shares are recognized as a liability in the period in which they are approved by the Bank’s shareholders.
t) Earnings per share
The Bank presents basic earnings per share (EPS). Basic EPS is calculated by dividing the profit or loss attributable to ordinary shareholders of the Bank by the
weighted average number of ordinary shares outstanding during the period. EPS is recognized as a liability in
the period in which they are approved by the Bank’s
shareholders.
u) Off-balance-sheet commitments and contingent
liabilities
In the ordinary course of business, the Bank gives financial guarantees, consisting of letters of credit, guarantees and acceptances. Financial guarantees are initially
recognized in the financial statements at fair value.
Subsequent to initial recognition, the Bank’s liability
under each guarantee is measured at the higher of the
amortized premium or the best estimate of expenditure
required settling any financial obligation arising as a result of the financial guarantee, depending on the higher
amount.
Any increase in the liability relating to financial guarantees is taken to the comprehensive income state-
v) Managed funds for and on behalf of third parties
w) Segment reporting
A business segment represents the part of assets and
business activities (products and services) which is subject to risks and benefits different from those in other
business segments. A geographic segment generates
products or services within a specific economic environment which are subject to risks and benefits different from those operating in other economic environments.
The Bank has identified four main segments: Retail,
Corporate, Financial markets and ALM and Central Unit.
Basic information per segment is based on the internal
reporting structure for business segments. Segment results are based on internal funding price policy (Note 6).
x) Changes in accounting policies and disclosures
The accounting policies adopted are consistent with the
previous financial year except for the following amended IFRS, as adopted by the Bank on 1 January 1, 2015.
International Accounting Standards Board issued a cycle of annual improvements to IFRS 2011 - 2013, which is
a collection of amendments to IFRS. The amendments
are applicable for annual periods beginning on or after
1 January 2015.
• IFRS 3 Business combinations
This improvement clarifies that IFRS 3 excludes from
its scope the accounting for the formation of a joint arrangement in the financial statements of the joint arrangement itself.
131
• IFRS 13 Fair value measurement
This improvement clarifies that the scope of the portfolio exception defined in paragraph 52 of IFRS 13 includes all contracts accounted for within the scope of
IAS 39 Financial Instruments: Recognition and Measurement or IFRS 9 Financial Instruments, regardless of
whether they meet the definition of financial assets or
financial liabilities as defined in IAS 32 Financial Instruments: Presentation.
• IAS 40 Investment property
This improvement clarifies that determining whether a
specific transaction meets the definition of both a business combination as defined in IFRS 3 Business Combinations and investment property as defined in IAS 40
Investment Property requires the separate application
of both standards independently of each other.
Adoption of new amendments to existing Standards
has not resulted in significant changes in the financial
statements of the Bank.
Adopted standards that are not yet applicable and previously adopted standards
• IAS 16 Property, Plant and Equipment and IAS 38
Intangible Assets (amendment): Clarification of
Acceptable Methods of Depreciation and Amortization
The amendment is effective for annual periods beginning on or after 1 January 2016. The amendment provides additional guidance on how the depreciation or
amortization of property, plant and equipment and
intangible assets should be calculated. This amendment clarifies the principle in IAS 16 Property, Plant and
Equipment and IAS 38 Intangible Assets that revenue
reflects a pattern of economic benefits that are generated from operating a business (of which the asset is
part) rather than the economic benefits that are consumed through use of the asset. As a result, the ratio
of revenue generated to total revenue expected to be
generated cannot be used to depreciate property, plant
and equipment and may only be used in very limited circumstances to amortize intangible assets.
132
• IAS 19 Employee Benefit Plans (amended): Employee Contributions
The amendment is effective for annual periods beginning on or after 1 February 2015. The amendment applies to contributions from employees or third parties to
defined benefit plans. The objective of the amendment
is to simplify the accounting for contributions that are
independent of the number of years of employee service, for example, employee contributions that are calculated according to a fixed percentage of salary.
• IFRS 9 Financial Instruments: Classification and
Measurement
The standard is effective for annual periods beginning
on or after 1 January 2018, with early application permitted. The final version of IFRS 9 Financial Instruments
reflects all phases of the financial instruments project
and replaces IAS 39 Financial Instruments: Recognition
and Measurement and all previous versions of IFRS 9.
The standard introduces new requirements for classification and measurement, impairment, and hedge accounting.
• IFRS 11 Joint arrangements (amendment): Accounting for Acquisitions of Interests in Joint Operations
The amendment is effective for annual periods beginning on or after 1 January 2016. IFRS 11 addresses the accounting for interests in joint ventures and joint operations. The amendment adds new guidance on how to
account for the acquisition of interest in a joint operation that constitutes a business in accordance with IFRS
and specifies the appropriate accounting treatment for
such acquisitions.
• IFRS 15 Revenue from Contracts with Customers
on or after 1 January 2018. IFRS 15 establishes a five-step
model that will apply to revenue earned from a contract
with a customer (with limited exceptions), regardless
of the type of revenue transaction or the industry. The
standard’s requirements will also apply to the recognition and measurement of gains and losses on the sale
of some non-financial assets that are not an output of
the entity’s ordinary activities (e.g., sales of property,
plant and equipment or intangibles). Extensive disclosures will be required, including disaggregation of total
revenue; information about performance obligations;
changes in contract asset and liability account balances
between periods and key judgments and estimates.
• IAS 27 Separate Financial Statements (amended)
The amendment is effective for annual periods beginning on or after 1 January 2016. This amendment will
allow entities to use the equity method to account for
investments in subsidiaries, joint ventures and associates in their separate financial statements and will help
some jurisdictions move to IFRS for separate financial
statements, reducing compliance costs without reducing the information available to investors.
• Amendment in IFRS 10 Consolidated Financial
Statements and IAS 28 Investments in Associates and Joint Ventures: Sale or Contribution of
Assets between an Investor and its Associate or
Joint Venture
The amendments address an acknowledged inconsistency between the requirements in IFRS 10 and those in
IAS 28, in dealing with the sale or contribution of assets
between an investor and its associate or joint venture.
The main consequence of the amendments is that a full
gain or loss is recognized when a transaction involves
a business (whether it is housed in a subsidiary or not).
A partial gain or loss is recognized when a transaction
involves assets that do not constitute a business, even
if these assets are housed in a subsidiary. In December 2015 the IASB postponed the effective date of this
amendment indefinitely pending the outcome of its research project on the equity method of accounting.
• IFRS 10, IFRS 12 and IAS 28: Investment Entities:
Applying the Consolidation Exception (Amendments)
amendments clarify that the exemption from presenting consolidated financial statements applies to a parent entity that is a subsidiary of an investment entity,
when the investment entity measures all of its subsidiaries at fair value. Also, the amendments clarify that
only a subsidiary that is not an investment entity itself
and provides support services to the investment entity
is consolidated. All other subsidiaries of an investment
entity are measured at fair value. Finally, the amendments to IAS 28 Investments in Associates and Joint
Ventures allow the investor, when applying the equity
method, to retain the fair value measurement applied
by the investment entity associate or joint venture to its
interests in subsidiaries.
• IAS 1: Disclosure Initiative (Amendment)
The amendments to IAS 1 Presentation of Financial
Statements further encourage companies to apply
professional judgment in determining what information to disclose and how to structure it in their financial statements. The amendments are effective for annual periods beginning on or after 1 January 2016. The
narrow-focus amendments to IAS clarify, rather than
significantly change, existing IAS 1 requirements. The
amendments relate to materiality, order of the notes,
subtotals and disaggregation, accounting policies and
presentation of items of other comprehensive income
(OCI) arising from equity accounted Investments.
The IASB has issued the Annual Improvements to IFRSs
2010 – 2012 Cycle, which is a collection of amendments
to IFRSs. The amendments are effective for annual periods beginning on or after 1 February 2015. The amended
standards are:
• IFRS 2 Share-based Payment
This improvement amends the definitions of ‘vesting condition’ and ‘market condition’ and adds definitions for ‘performance condition’ and ‘service condition’
(which were previously part of the definition of ‘vesting
condition’).
The amendments address three issues arising in practice in the application of the investment entities consolidation exception. The amendments are effective for
annual periods beginning on or after 1 January 2016. The
133
• IFRS 3 Business Combinations
This improvement clarifies that contingent consideration in a business acquisition that is not classified as
equity is subsequently measured at fair value through
profit or loss whether or not it falls within the scope of
IFRS 9 Financial Instruments.
• IFRS 8 Operating Segments
This improvement requires an entity to disclose the
judgments made by management in applying the aggregation criteria to operating segments and clarifies
that an entity shall only provide reconciliations of the
total of the reportable segments’ assets to the entity’s
assets if the segment assets are reported regularly.
• IFRS 13 Fair Value Measurement
This improvement in the Basis of Conclusion of IFRS 13
clarifies that issuing IFRS 13 and amending IFRS 9 and
IAS 39 did not remove the ability to measure short-term
receivables and payables with no stated interest rate at
their invoice amounts without discounting if the effect
of not discounting is immaterial.
• IAS 16 Property, Plant & Equipment
The amendment clarifies that when an item of property, plant and equipment is revalued, the gross carrying
amount is adjusted in a manner that is consistent with
the revaluation of the carrying amount.
• IAS 24 Related Party Disclosures
The amendment clarifies that an entity providing key
management personnel services to the reporting entity
or to the parent of the reporting entity is a related party
of the reporting entity.
• IAS 38 Intangible Assets
The amendment clarifies that when an intangible asset
is revalued the gross carrying amount is adjusted in a
manner that is consistent with the revaluation of the
carrying amount.
134
The IASB has issued the Annual Improvements to IFRSs
2012 – 2014 Cycle, which is a collection of amendments
to IFRSs. The amendments are effective for annual periods beginning on or after 1 January 2016. The amended
standards are:
• IFRS 5 Non-current Assets Held for Sale and Discontinued Operations
The amendment clarifies that changing from one of the
disposal methods to the other (through sale or through
distribution to the owners) should not be considered
to be a new plan of disposal rather it is a continuation
of the original plan. There is therefore no interruption
of the application of the requirements in IFRS 5. The
amendment also clarifies that changing the disposal
method does not change the date of classification.
• IFRS 7 Financial Instruments - Disclosures
The amendment clarifies that a servicing contract that
includes a fee can constitute continuing involvement in
a financial asset. Also, the amendment clarifies that the
IFRS 7 disclosures relating to the offsetting of financial
assets and financial liabilities are not required in the
condensed interim financial report.
• IAS 19 Employee Benefits
The amendment clarifies that market depth of high
quality corporate bonds is assessed based on the currency in which the obligation is denominated, rather
than the country where the obligation is located. When
there is no deep market for high quality corporate bonds
in that currency, government bond rates must be used.
• IAS 34 Interim Financial Reporting
The amendment clarifies that the required interim disclosures must either be in the interim financial statements or incorporated by cross-reference between the
interim financial statements and wherever they are included within the greater interim financial report (e.g.,
in the management commentary or risk report). The
Board specified that the other information within the
interim financial report must be available to users on
the same terms as the interim financial statements and
at the same time. If users do not have access to the other information in this manner, then the interim financial
report is incomplete.
• IFRS 16: Leasing
4. FINANCIAL RISK MANAGEMENT
The Bank’s activities are exposed to following risks:
• Credit risk,
on or after 1 January 2019. IFRS 16 sets out the principles
for the recognition, measurement, presentation and
disclosure of leases for both parties to a contract, i.e.
the customer (‘lessee’) and the supplier (‘lessor’). The
new standard requires lessees to recognize most leases
on their financial statements. Lessees will have a single
accounting model for all leases, with certain exemptions. Lessor accounting is substantially unchanged.
• IAS 12 Income taxes (Amendments): Recognition
of Deferred Tax Assets for Unrealised Losses
The amendments are effective for annual periods beginning on or after 1 January 2017, with early application permitted. The objective of these amendments
is to clarify the accounting for deferred tax assets for
unrealised losses on debt instruments measured at fair
value. For example, the amendments clarify the accounting for deferred tax assets when an entity is not
allowed to deduct unrealised losses for tax purposes or
when it has the ability and intention to hold the debt
instruments until the unrealised loss reverses.
• IAS 7 Statement of Cash Flows (Amendment) Disclosure Initiative
The amendments are effective for annual periods beginning on or after 1 January 2017, with earlier application permitted. The objective of these amendments
is to enable users of financial statements to evaluate
changes in liabilities arising from financing activities.
The amendments will require entities to provide disclosures that enable investors to evaluate changes in liabilities arising from financing activities, including changes
arising from cash flows and non-cash changes.
• Operating risk,
• Liquidity risk and
• Market risk
The Management Board is responsible for establishing
and monitoring of risk management. Risk management
departments (Integrated risk management, Credit
risks, Market and Operational risks) and Asset and Liability Committee – ALCO are responsible for development of the process of risk management and controlling
as well as compliance with risk management policies. In
the first half of 2010 Risk Committee – RICO was established with the following responsibilities:
- monitoring and controlling of current and future
risks
- capital allocation to specific risk types
- decision making related to strategic and structured
risk associated questions.
The Bank has implemented manuals, programs, policies
and procedures for risk management in order to identify and analyze risks to which it is exposed as well as
to minimize those risks and implement controls for risk
monitoring and compliance with prescribed limits.
The Supervisory Board is responsible for monitoring
compliance with above mentioned programs, manuals,
policies and procedures for risk management as well as
for review of adequacy of the Bank’s risk management
given the risks it is facing. For this purpose Supervisory
Board is supported with internal audit division. Internal audit carries out regular and ad-hoc tests of risk
management procedures and policies and presents its
results to the Supervisory Board and the Management
Board.
135
4.1. Credit risk
Credit risk is the risk that counterparty will not settle
its commitments when they fall due. Credit risk management process defines acceptable levels for credit
risk exposure and minimizes potential losses arising
from credit transactions. The Bank maintains credit risk
within the acceptable levels by implementing internal
procedures for credit risk managements as well as setting the appropriate limits for credit risk exposures.
The ground for credit risk management process are
regulative requirements in Republic of Srpska, the Law
on banks of Republic of Srpska and appropriate decisions of the Agency as well as the Sberbank Europe AG
(SE AG) guidelines, manual procedures and instructions.
These documents set forward general guidelines and
principles for risk management, procedures, organizational structure and application, define business objectives and set forward appropriate limits for credit risk
exposures.
as acceptable collateral in order to minimize credit risk
exposure. The Bank continually assesses its loan portfolio development in order to minimize potential losses.
When granting new exposures the Bank takes into consideration exposure to one party and one group in order to perform adequate control of risk concentration
and compliance with related regulations. Further, the
Bank has defined responsibilities for approval i.e. the
amounts which can be approved by the employees involved in the credit process.
With a view of minimizing credit risk, the Bank has a
manual on collateral for loans and other placements
which defines the rules for the treatment of security
instruments in the process of credit risk approval. The
Bank secures its credit exposures with the following instruments:
• cash;
• bank and corporate guarantees;
Sector for credit risk management and Risk controlling are responsible for defining and update of internal
guidelines which regulate credit risk management process
• mortgages over residential properties;
4.1.1. Risk limit control and mitigation policies
• charges over financial instruments such as debt securities and equities.
Credit risk is the most important risk for the Bank’s business. Management therefore carefully manages its exposure to credit risk. Credit exposures arise principally
in lending activities i.e. loans and advances. There is also
credit risk in off-balance-sheet financial instruments.
• charges over business assets such as premises, inventory and accounts receivable;
4.1.2. Maximum exposure to credit risk before collateral held or other credit enhancement and before
provisions:
The credit risk management process is centralized in
the Bank’s Credit risk department.
Exposure to credit risk is managed through regular analysis of the ability of borrowers and potential borrowers
to meet interest and capital repayment obligations and
by changing these lending limits where appropriate.
The Bank has defined credit risk limitation system. Creditworthiness assessment includes assessment of each
individual customer, establishing maximum amount of
exposure which can be granted to the customer as well
136
Fair value of collateral
Maximum
exposure
Deposits
Real Estate
Net exposure
12,775
-
-
12,775
609,754
6,742
248,914
354,098
274,593
1,924
75,325
197,344
335,161
4,818
173,590
156,754
5,980
-
-
5,980
7,887
-
-
7,887
636,396
6,742
248,914
380,740
Guarantees and letters of credit
74,966
5,265
27,499
42,203
Undrawn loan facilities
45,254
352
3,490
41,412
Total credit risk exposure related to off-balance
sheet
120,220
5,617
30,988
83,615
Total
756,616
12,359
279,902
464,355
31 December 2015
Loans and advances to banks
Loans and advances to customers
- Retail customers
- Corporate customers
Financial assets
Other assets
Total credit risk exposure related to balance sheet
Maximum
exposure
Deposits
Real Estate
Net exposure
7,000
-
-
7,000
602,396
4,072
261,753
336,570
- Retail customers
251,216
1,454
70,049
179,713
- Corporate customers
351,180
2,619
191,704
156,857
12
-
-
12
2,593
-
-
2,593
612,001
4,072
261,753
346,175
Guarantees and letters of credit
73,255
942
32,862
39,451
79,720
7,029
20,960
51,731
Total credit risk exposure related to off-balance
sheet
152,975
7,971
53,822
91,182
Total
746,976
12,043
315,575
437,357
31 December 2014
Financial assets
Other assets
Total credit risk exposure related to balance sheet
For balance sheet assets, the exposures set out above are based on gross carrying amounts less provisions and impairment
allowance.
137
4.1.3. Credit risk management and impairment and
provision policies
Impairment and impairment policies
The Bank assesses at each balance sheet date whether there is objective evidence that a financial asset or
group of financial assets is impaired.
For the purpose of credit monitoring and the management of credit risk, the Bank divides its credit portfolio
into the following groups:
• Performing loans to customers – loans that are neither due nor impaired
• Past due but not impaired
• Non-performing loans (impaired loans).
An analysis of the loan portfolio according to the above
mentioned categories is presented below. For the purpose of determining impairment allowance for loans
and receivables, the Bank distinguishes between three
approaches:
• initiation of bankruptcy proceedings
• any specific information on the customer’s business
(e.g. reflected by cash flow difficulties experienced
by the client)
• changes in the customer’s market environment
• general economic situation.
The Bank’s policy requires the review of individual financial assets that are above materiality thresholds at
least annually or more regularly when individual circumstances require. Impairment allowances on individually
assessed accounts are determined by an evaluation of
the incurred loss at the balance-sheet date on a caseby-case basis, and are applied to all individually significant accounts. Besides the level of overdue receivables,
the assessment normally encompasses collateral held
(including re-confirmation of its enforceability) and the
anticipated receipts for that individual account.
Loans assessed on a group basis
• Loans assessed on a group basis
For assessing the impairment of loans which are not individually significant, loans are grouped on the basis of
similar characteristics of credit risk, i.e. days of delay in
repayment, collateral structure, purpose and other similar characteristics, based on which the Bank creates impairment allowance.
• Loans assessed on a portfolio basis
Loans assessed on a portfolio basis
• Loans assessed on an individual basis
Loans assessed on an individual basis
Loans assessed on an individual basis are all loans for
which there exists objective evidence of impairment.
Objective evidence of impairment, i.e. factors that can
influence the ability and willingness of each individual
debtor to fulfill their obligations toward the Bank, are
as follows:
• delinquencies in contractual payments of interest or
principal
The Bank also recognizes impairment for losses which
are incurred but are not reported “IBNR”. This impairment/provision allowance is calculated on all exposures
for which there is no evidence of impairment.
Exposures with similar characteristics are grouped into
homogenous group and for each group the Bank applies
certain percentage taking into consideration emergence
period of recognition of the losses.
• breach of covenants or conditions
138
Restructured loans and receivables
During the year the Bank has rescheduled certain loans
to clients aiming at improvement of their final recoverability. Rescheduling is mainly performed in response
to deterioration of the clients’ financial position or for
the prevention of further deterioration of the clients’ financial position. Following the restructuring the loans
remain graded as performing loans until there are clear
signs of default. Whenever possible, the Bank’s position
was improved by obtaining additional instruments of
collateral.
The Bank holds collateral against loans and receivables
to customers in the form of mortgage interests over
property, other securities over assets, and guarantees.
Estimates of collateral value are based on the value assessed at the time of borrowing, and are updated, in
line with the Bank’s policy, at least once in three years
for residential properties and at least annually for commercial properties. Collateral is not held for loans and
advances to banks and financial assets available for sale.
Write-off policy
The Bank writes off a loan when the Bank determines
that the loan is uncollectible. This determination is made
after considering information such as occurrence of significant changes in the borrower’s position such that
borrower can no longer pay the obligation, or that proceeds from collateral will not be sufficient to pay back
the entire exposure. For loans that are not individually
significant, write-off decisions generally are based on
a product type and historical information. During 2015
total of BAM 91 thousand loans were written off (2014:
BAM 66 thousands).
In view of the impact of the global financial and economic crisis, there is a significant uncertainty in relation
with the fair market value of such collateral, together
with the time needed for their realization, which may
have an impact on impairment allowance.
31 December 2015
31 December 2014
Loans and
advances to
customers
BAM ‘000
Impairment
allowance
BAM ‘000
Loans and
advances to
customers
BAM ‘000
Impairment
allowance
BAM ‘000
- Retail
268,556
(1,126)
245,721
(1,061)
- Corporate
309,057
(1,989)
324,905
(1,628)
577,613
(3,115)
570,626
(2,689)
15,772
(8,609)
14,959
(8,404)
46,705
(18,612)
42,906
(15,002)
62,477
(27,222)
57,865
(23,406)
640,090
(30,336)
628,491
(26,095)
Performing loans
Non-performing loans
- Retail
- Corporate
Total
139
Analysis of loans and receivables
The table below presents an analysis of gross and net
(decreased by impairment allowance) loans and advances to customers:
31 Dec 2015
‘000 BAM
31 Dec 2014
‘000 BAM
267,183
244,554
1,373
1,167
15,772
14,959
284,328
260,681
(9,735)
(9,465)
274,593
251,216
302,636
317,091
6,421
7,813
46,705
42,906
355,762
367,810
(20,601)
(16,630)
335,161
351,180
640,090
628,491
(3,115)
(2,689)
Group and individual impairment allowance
(27,222)
(23,406)
Total impairment allowance
(30,336)
(26,095)
Net exposure
609,754
602,396
Retail
Retail
Gross
Neither past due nor impaired
Past due but not impaired
Impaired
Less: impairment allowance
Portfolio, group and individual impairment allowance
Net exposure to retail loans
Corporate
Gross
Neither past due nor impaired
Past due but not impaired
Impaired
Less: impairment allowance
Portfolio, group and individual impairment allowance
Net exposure to corporate loans
Total gross
Portfolio impairment allowance
a) Neither past due nor impaired
All loans and receivables to customers that are neither
due nor impaired are regularly monitored and systematically reviewed in order to identify any irregularities or
warning signals with the aim of taking timely actions.
140
An analysis of gross exposure of loans to customers that
are neither due nor impaired according to type of client
is as follows:
31 Dec 2015
‘000 BAM
31 Dec 2014
‘000 BAM
163,762
150,315
91,303
84,023
Overdrafts
6,181
4,937
Credit cards
5,938
5,279
267,183
244,554
245,341
258,091
57,295
59,000
302,636
317,091
Retail
Consumer loans
Housing loans
Total
Corporate
Large
Medium and small
Total
b) Past due but not impaired
Loans and receivables to customers less than 90 days
past due are not considered impaired, unless other in-
formation is available to indicate the contrary. The gross
amount of loans and advances to customers that were
past due but not impaired for the Bank was as follows:
Retail
31 December 2015
‘000 BAM
Consumer
loans
Housing
loans
Overdrafts
Corporate
Credit
cards
Total
Large
Medium
and
small
Total
Past due up to 30 days
405
154
118
455
1,132
2,120
962
3,082
Past due 30 – 60 days
77
35
17
38
167
2,200
261
2,461
32
14
14
13
73
234
99
333
Past due over 90 days
-
-
2
-
2
531
14
545
514
203
149
506
1,373
5,085
1,336
6,421
Total
Retail
31 December 2015
‘000 BAM
Consumer
loans
Housing
loans
Overdrafts
Corporate
Credit
cards
Total
Large
Medium
and
small
Total
Past due up to 30 days
357
142
78
363
940
3,384
920
4,304
64
35
14
35
148
309
506
815
141
Retail
31 December 2015
‘000 BAM
Consumer
loans
Housing
loans
Overdrafts
Corporate
Credit
cards
Total
Large
Medium
and
small
Total
22
35
8
13
79
89
193
282
Past due over 90 days
-
-
-
-
-
1,970
442
2,412
444
212
100
411
1,167
5,752
2,061
7,813
Total
c) Impaired
The classification of loans and receivables from customers
with individual and group impairment, presented in gross and
net of impairment, is as follows:
Gross BAM ‘000
Individual and
group Impairment allowance
BAM ‘000
Net BAM ‘000
Consumer loans
9,324
(7,182)
2,142
Housing loans
5,293
(612)
4,681
Overdrafts
438
(398)
40
Credit cards
718
(417)
301
15,772
(8,609)
7,163
Large
36,102
(14,069)
22,033
Medium and small
10,603
(4,543)
6,060
46,705
(18,612)
28,092
62,477
(27,222)
35,255
Gross BAM ‘000
Individual and
BAM ‘000
Net BAM ‘000
Consumer loans
9,193
(7,192)
2,001
Housing loans
4,857
(579)
4,278
312
(282)
30
31 December 2015
Retail
Corporate
Total
31 December 2014
Retail
Overdrafts
142
31 December 2014
Gross BAM ‘000
Credit cards
Individual and
BAM ‘000
Net BAM ‘000
597
(350)
247
14,959
(8,404)
6,555
Large
32,461
(11,795)
20,667
Medium and small
10,445
(3,208)
7,237
42,906
(15,002)
27,904
57,865
(23,406)
34,459
Corporate
Total
For impaired loans estimated fair market value of the collateral for retail loans as at 31 December 2015 amounted to
BAM 5,103 thousand (as at December 2014: BAM 4,709 thousand) and for corporate loans BAM 27,573 thousand (as
at December 2014: BAM 28,439 thousand).
d) Restructured loans and advances
Restructured loans that would otherwise be past due or impaired as at 31 December 2015 amounted to a total of
BAM 34,727 thousand (on 31 December 2014: BAM 47,435 thousand).
Loan portfolio
31 Dec 2015
‘000 BAM
31 Dec 2014
‘000 BAM
640,090
628,491
Restructured loans
34,727
47,435
Restructured loans as a percentage of loan portfolio
5,42%
7,55%
4.1.4. Credit risk concentration and receivables from clients
The Bank monitors concentrations of credit risk by economic sector and by geographic location. Credit portfolio
risk is limited by the Bank’s credit strategy; in particular the focus is on small and very small loans and local economic sector diversification of the loan portfolio.
Gross concentration of credit risk (balance sheet amounts, gross of provisions) is concentrated as follows:
143
31 Dec 2015
‘000 BAM
31 Dec 2014
‘000 BAM
121,900
121,245
Industry
71,861
73,383
Agriculture and food processing
13,511
14,956
Construction
16,860
19,872
Mining
20,251
17,493
Services, tourism and catering
29,327
33,156
Transport, storage and connections
14,398
14,518
Financial intermediation
4,430
3,817
Governmental institutions
57,524
64,338
290,028
265,713
640,090
628,491
Wholesale trade
Other
Other category includes retail loans as at 31 December
2015 amounted to a total of BAM 284,337 thousand (on
31 December 2014: BAM 260,681 thousand) and other
loans not classified in any of the previous categories.
Geographic sector risk of the above portfolio is solely/
entirely concentrated on Republika Srpska.
In addition, the structure of the loan portfolio is regularly reviewed within the Risk Department and Credit
Risk Committee in order to identify potential events
which could have an impact on large areas of the loan
portfolio (common risk factors) and if necessary limit
the exposure toward certain sectors of the economy.
4.2.Market risk
The Bank is exposed to market risks, which is the risk
that the fair value or future cash flows of a financial instrument will fluctuate because of changes in market
prices. Market risks arise from open positions in interest
rate, foreign currency and equity products, all of which
are exposed to general and specific market movements
and changes in the level of volatility of market rates or
prices such as interest rates, credit spreads, foreign exchange rates and equity prices. The Management Board
sets limits and guidelines for monitoring and mitigat-
144
ing of market risks, which is regularly monitored by risk
committees of the Bank.
4.2.1. Foreign exchange risk
Exposure to currency risk arises from credit, deposittaking and trading activities and is controlled on a daily
basis in accordance with legal and internal limits for
each currency, as well as in total amounts for assets and
liabilities denominated in or linked to foreign currencies.
ALM Department is responsible for daily management
of the Bank’s currency position in accordance with legal and internal regulations. In order to manage foreign
exchange rate risk more efficiently, Bank monitors economic and other business changes in the environment
in order to predict possible changes in foreign currency
activities, exchange rates, currencies and risk.
The tables below summarize the Bank’s exposure to
foreign currency exchange rate risk at 31 December 2015
and 2014. Included in the tables are the Bank’s assets
and liabilities at carrying values, classified by currency
and the group of currencies:
EUR linked
Other currency
EUR
‘000
BAM
USD
‘000
BAM
’000
BAM
’000 BAM
Total
’000
BAM
30,982
10,687
5,220
67,560
114,450
-
-
-
51,877
51,877
158
-
3,617
9,000
12,775
424,548
-
-
185,206
609,754
Financial assets
-
-
-
6,363
6,363
-
-
-
11,358
11,358
Intangible assets
-
-
-
4,293
4,293
147
1,123
-
6,617
7,887
-
-
-
-
-
455,835
11,810
8,838
342,274
818,757
54,025
4
5
7,336
61,370
320,143
11,824
8,302
219,339
559,608
71,829
-
-
-
71,829
-
-
-
4,000
4,000
1,210
4
-
2,048
3,263
Current tax liability
-
-
-
143
143
-
-
-
122
122
58
-
-
1,544
1,603
-
-
-
116,819
116,819
447,266
11,833
8,307
351,351
818,757
8,569
(23)
531
(9,077)
-
At as 31 December 2015
ASSETS
Monetary assets/Funds
Obligatory reserves with Central bank
Other assets
Total assets
LIABILITIES AND EQUITY
Borrowings
Other liabilities
Provisions for liabilities and charges
Equity
Net foreign exchange position
145
EUR linked
Other currency
EUR
‘000
BAM
USD
‘000
BAM
’000
BAM
’000
BAM
Total
’000 BAM
57,018
22,252
4,960
88,407
172,638
-
-
-
47,017
47,017
-
-
-
7,000
7,000
427,641
-
-
174,755
602,396
Financial assets
-
-
-
394
394
-
-
-
11,605
11,605
Intangible assets
-
-
-
4,690
4,690
146
734
-
1,713
2,593
-
-
-
3,436
3,436
484,805
22,986
4,961
339,017
851,770
79,798
1
5
5,058
84,862
314,019
23,057
4,498
228,796
570,370
75,522
-
-
-
75,522
-
-
-
4,039
4,039
236
2
2
2,630
2,870
-
-
-
175
175
-
-
-
124
124
109
-
6
1,393
1,508
-
-
-
112,300
112,300
469,684
23,060
4,511
354,515
851,770
15,121
(76)
450
(15,495)
-
At as 31 December 2014
ASSETS
Cash reserves
Current tax assets
Other assets for sale
Total assets
Borrowings
Other liabilities
Provisions
Equity
Net foreign exchange position
Domestic currency (convertible mark - BAM) is, by decision
of the Currency Board, tied to the Euro (EUR). A 10% fall in
currencies (other than EUR) against BAM, with other variables held constant would result with a decrease in profit
for the year by BAM 51 thousand (December 31, 2014: BAM
37 thousand). A 10% rise in such currencies would result
with higher profit for the year by BAM 51 thousand (December 31, 2014: BAM 37 thousand).
146
4.2.2. Interest rate risk
The Bank’s activities are affected by changes in interest
rates in interest bearing assets and liabilities mature, or
their interest rates are changed, at different times or in
different amounts.
Interest rate of assets and liabilities
Up to 1
month
BAM ‘000
1 to 3
months
BAM
‘000
3
months
to 1 year
BAM
‘000
1 to 5
years
BAM
‘000
Over 5
years
BAM
‘000
Non
interest
bearing
BAM
‘000
Total
BAM
‘000
Monetary assets
96,811
-
-
-
-
17,638
114,449
Obligatory reserves with
Central bank
51,877
-
-
-
-
-
51,877
Loans and advances to
banks
-
12,775
-
-
-
-
12,775
customers
87,845
34,469
183,587
222,856
80,998
-
609,754
Financial assets
-
-
5,980
-
-
383
6,363
-
-
-
-
-
11,358
11,358
Intangible assets
-
-
-
-
-
4,293
4,293
Other assets
-
-
-
-
-
7,887
7,887
Non-current assets held
for sale
-
-
-
-
-
-
-
236,533
47,244
189,567
222,856
80,998
41,559
818,757
8,732
4,988
16,380
26,242
5,029
-
61,370
231,701
38,169
168,692
119,734
1,312
-
559,608
Borrowings from Republic
of Srpska funds
11,465
-
60,364
-
-
-
71,829
4,000
-
-
-
-
-
4,000
Other liabilities
-
-
-
-
-
3,263
3,263
-
-
-
-
-
143
143
-
-
-
-
-
122
122
Provisions for liabilities
and charges
-
-
-
-
-
1,603
1,603
Equity
-
-
-
-
-
116,819
116,819
255,897
43,157
245,436
145,976
6,341
121,950
818,757
Net interest rate gap
(19,364)
4,087
(55,869)
76,880
74,657
(80,391)
-
As at 31 December 2015
ASSETS
Total assets
Deposits from banks and
other financial institutions
147
The tables are management’s estimate of the interest rate risk
for the Bank as at 31 December 2015 and 31 December 2015 and
are not necessarily indicative of the positions at other times
but provide some indication of the sensitivities of the Bank’s
earnings to movements in interest rates.
Up to 1
month
BAM ‘000
1 to 3
months
BAM
‘000
3 months
to 1 year
BAM
‘000
1 to 5
years
BAM
‘000
Over 5
years
BAM
‘000
Non
interest
bearing
BAM
‘000
Total
BAM
‘000
153,606
-
-
-
-
19,032
172,638
47,017
-
-
-
-
-
47,017
banks
-
7,000
-
-
-
-
7,000
customers
68,094
38,015
177,096
233,443
85,748
-
602,396
Financial assets
-
11
-
-
-
383
394
-
-
-
-
-
11,605
11,605
Intangible assets
-
-
-
-
-
4,690
4,690
Current tax assets
-
-
-
-
-
2,593
2,593
Fixed assets held for sale
-
-
-
-
-
3,436
3,436
268,717
45,026
177,096
233,443
85,748
41,739
851,770
32,797
3,250
23,861
20,632
4,322
-
84,862
273,134
25,463
105,800
164,887
1,086
-
570,370
Borrowings from Republika Srpska funds
14,257
2
61,263
-
-
-
75,522
4,039
-
-
-
-
-
4,039
Other liabilities
-
-
-
-
-
2,870
2,870
-
-
-
-
-
175
175
-
-
-
-
-
124
124
Provisions for liabilities
and charges
-
-
-
-
-
1,508
1,508
ASSETS
Monetary assets
Obligatory reserves with
Central bank
Total assets
148
Up to 1
month
BAM ‘000
1 to 3
months
BAM
‘000
3 months
to 1 year
BAM
‘000
1 to 5
years
BAM
‘000
Over 5
years
BAM
‘000
Non
interest
bearing
BAM
‘000
Total
BAM
‘000
-
-
-
-
-
112,300
112,300
324,227
28,715
190,924
185,519
5,408
116,977
851,770
Equity
Average interest rates
The following table presents the effective interest rates
calculated as the weighted average for the reporting
period for financial instruments:
2015.
2015.
%
%
-
0,03
Loans and receivables from banks
-0,02
0,08
Loans and receivables from clients
6,61
6,84
Debt securities
1,70
5,75
Deposits of the banks and other financial institutions
3,72
2,98
Client’s deposits
2,28
2,49
Taken loans
2,10
2,11
Subordinated obligations
3,75
3,96
Liquid funds and funds at Central bank
4.3. Liquidity risk
pendence on a single source of funds and generally lowers
the cost of funds.
Liquidity risk arises in the general funding of the Bank’s
activities and in the management of positions. It includes
both the risk of being unable to fund assets at appropriate
maturities and rates and the risk of being unable to liquidate an asset at a reasonable price and in an appropriate
time frame.
The Bank has access to a diverse funding base. Funds are
raised using a broad range of instruments including various types of retail and corporate deposits, borrowings and
share capital. This enhances funding flexibility, limits de-
The Bank strives to maintain a balance between continuity
of funding and flexibility through the use of liabilities with a
range of maturities. The Bank continually assesses liquidity
risk by identifying and monitoring changes in funding that
are required in order to meet business goals and targets. In
addition, the Bank holds a portfolio of liquid assets as part
of its liquidity risk management strategy.
The expected outflows projected by the Bank based on
the financial liabilities as at 31 December 2015 and 2014
and including expected interest thereon are as follows
149
Total expected outflow
Up to 1
month
‘000 KM
1 month
to 3
months
‘000 KM
3 months
to 1 year
‘000 KM
1 to 5
years
‘000 KM
Over 5
years
‘000 KM
Total
‘000 KM
Book
value
‘000 KM
8,667
5,202
18,399
29,709
3,826
65,802
61,370
185,806
48,933
201,332
123,330
2,298
561,699
559,608
779
1,859
10,542
40,362
30,709
84,252
71,829
12
24
4,110
-
-
4,146
4,000
195,264
56,018
234,383
193,402
36,833
715,900
687,630
Up to 1
month
‘000 KM
1 month
to 3
months
‘000 KM
3 months
to 1 year
‘000 KM
1 to 5
years
‘000 KM
Over 5
years
‘000 KM
Total
‘000 KM
Book
value
‘000 KM
33,108
3,829
25,965
23,504
4.706
91.112
84.862
228,837
36,261
141,590
176,921
1.243
584.853
570.370
818
2,485
8,658
46,914
31.289
90.164
75.522
51
25
113
4,151
-
4.340
4.039
262,815
42,599
176,326
251,490
37.239
770.469
734.793
LIABILITIES
LIABILITIES
4.4. Fair values of financial assets and liabilities
The fair value of a financial instrument is the amount
for which an asset could be exchanged, or a liability
settled, between knowledgeable, willing parties in an
arm’s-length transaction. Where available, fair value
is based on quoted market prices. However, no readily available market prices exist for a significant portion
of the Bank’s financial instruments. In circumstances
150
where the quoted market prices are not readily available, the fair value is estimated using discounted cash
flow models or other pricing techniques as appropriate.
Changes in underlying assumptions, including discount
rates and estimated future cash flows, significantly affect the estimates. Therefore, the calculated fair market
estimates may not be realizable in a current sale of the
financial instrument, in particular considering in view of
the impact of the global financial crisis and lack of liquid
market in Republic of Srpska.
The table below summarizes carrying amounts and fair
values of financial assets and liabilities not included in
the Bank’s balance sheet at fair value:
Carrying amount
Fair value
31.12.2015.
BAM ‘000
31.12.2014.
BAM ‘000
31.12.2015.
BAM ‘000
31.12.2014.
BAM ‘000
12.775
7.000
12.775
7.000
609.754
602.396
621.177
611.205
5.980
-
5.980
-
628.509
609.396
639.932
618.205
61.370
84.862
62.420
85.767
559.608
570.370
560.923
571.296
Borrowings
71.829
75.522
72.829
75.522
4.000
4.039
4.000
4.039
696.807
734.793
700.172
736.624
Financial assets
Financial assets available for sale, bonds
Total
Financial liabilities
Total
Loans to and receivables from customers are presented
net of impairment allowance. Their estimated fair value
represents the discounted amount of estimated future
cash flows expected to be received. Expected cash flows
are discounted at current market rates to determine their
fair values. Fair value of loans at variable interest rates is
equal to their carrying value. Expected future losses are
not taken into account nor is any adjustment made for uncertainties as to the collectability (including timing) of past
due and rescheduled exposures or for loans which are not
past due but require special monitoring.
Deposits from banks and other financial institutions and
eposits from customers
For demand deposits and deposits with no defined maturities, fair value is taken to be the amount payable on demand at the balance sheet date. The estimated fair value
of fixed-maturity deposits is based on discounted cash
flows using rates currently offered for deposits of similar
remaining maturities. The value of long-term relationship
with depositors is not taken into account in estimating fair
values.
The fair value of variable yield subordinated liabilities that
regularly reprice generally approximates their carrying
value.
Fair value levels of assets and liabilities in accordance with
IFRS 13 are presented in the table below:
151
31 December 2015
31 December 2014
Fair value levels
Fair value levels
L1
BAM’000
L2
BAM’000
L3
BAM’000
L1
BAM’000
L2
BAM’000
L3
BAM’000
-
-
12.755
-
-
7000
-
-
621.177
-
-
611.205
Financial assets available for sale,
bonds
6.004
-
359
24
-
359
Total
6.004
618.205
634.291
24
-
618.564
Financial assets
Financial liabilities
85.767
-
61.370
-
-
571.296
-
-
559.608
-
-
75.522
-
Borrowings
-
71.829
-
-
4.039
-
-
4.000
-
-
736.624
-
Total
-
696.807
-
-
490.096
-
4.5. Operational risk
The Bank is subject to operational risk in all its business activities. The Bank seeks to manage its operational risk in
accordance with defined principles and policies at the Bank
and SE AG Group, with the final purpose being to mitigate
or avoid operational risk.
The Bank aligns its standards of operational risk management with Group guidelines and local regulatory requirements. This includes collection of data on operationalrisk-related loss events, monitoring of key operational risk
indicators, performing operational risk assessment when
making decisions on business changes and reporting to
management on the results of operational risk management.
4.6. Capital management
The Bank’s objectives when managing capital, which is a
broader concept than the “equity” on the face of balance
sheets, are:
152
• to comply with the capital requirements set by the
regulators of the banking market in the local environment;
• to safeguard the Bank’s ability to continue as a going concern so that it can continue to provide returns for shareholders and benefits for other stakeholders and
• to maintain a strong capital base to support development of its business.
Capital adequacy and the balance of capital are monitored
regularly by the Liquidity Committee and Bank’s Management, based on the relevant internal acts and regulations
prescribed by the Agency. In accordance with the Agency Decision on Minimum Standards for operational risk
management in banks (“the Decision”), published in 2008,
from 31 March 2009 the Bank started calculating capital
requirement for operational risk. In accordance with the
Decision the Bank is obliged to set and implement the system for operational risk management, which, at minimum,
amongst other, needs to include policies and procedures to
enable the Bank to form the amount of capital (provision)
adequate to cover expected losses from the operational
risks. The following table presents the Bank’s regulatory
capital, risk weighted assets and calculation of capital adequacy ratio which is prepared in accordance with the requirements of the Banking Agency of Republic of Srpska:
31.12.2015.
BAM ‘000
31.12.2014.
BAM ‘000
Ordinary shares
62.198
62.198
Share premium
15.235
15.235
3.197
3.022
8.065
8.065
Unallocated profit from previous years
10.414
7.102
Intangible assets
(4.294)
(4.696)
Total tier 1 capital
94.815
90.926
11.360
13.824
-
-
554
1.113
-
4.000
11.914
18.937
(15.138)
(11.422)
91.591
98.441
656.746
655.731
42.321
36.817
699.067
692.548
The rate of net capital in relation to total risk-weighted
13,10%
14,21%
The rate of fixed capital in relation to total risk-weighted
13,56%
13,13%
Legal reserves
Supplementary capital
General provision – BARS regulation
Audited profit for the year
Total tier 2 capital
Insufficient reserves at the request of the regulator (Note 5a)
Net capital in accordance with BARS regulations
Risk Weighted Assets
Weighted Operational Risk
Total weighted risk
Minimum capital adequacy as per the Agency’s regulations equals to 12%.
the Agency’s regulations and provisions calculated in
accordance with IFRS.
Proposed transfer within equity relates to the difference between provisions calculated in accordance with
153
5. CRITICAL ACCOUNTING ESTIMATES AND JUDGMENTS IN
APPLYING ACCOUNTING POLICIES
The Bank makes estimates and assumptions about uncertain events, including estimates and assumptions about
the future. Such accounting assumptions and estimates
are regularly evaluated, and are based on historical experience and other factors such as the expected flow of future
events that can be rationally assumed in existing circumstances, but nevertheless necessarily represent sources
of estimation uncertainty. The estimation of impairment
losses in the Bank’s credit risk portfolio represents the major source of estimation uncertainty. This and other key
sources of estimation uncertainty, that have a significant
risk of causing a possible material adjustment to the carrying amounts of assets and liabilities within the next financial year, are described below.
(a) Impairment losses on loans and receivables
Impairment losses are made mainly against the carrying
value of loans to legal entities and individuals (as disclosed
in Note 18) and as provisions for liabilities and charges arising from off-balance exposure to customers, mainly in the
form of guarantees and letters of credit (as disclosed in
Note 32) and impairment allowance on cash reserves (Note
15), loans and advances to banks (Note 17), financial assets
(Note 19) and accrued interest and other assets (Note 22).
Impairment losses are also considered for credit risk exposures to banks and for other assets not carried at fair value,
where the primary risk of impairment is not credit risk.
Financial assets carried at amortized cost
The Bank assesses impairment on an individual basis for
all exposures where there is objective evidence of impairment. Assets which are not significant are assessed on a
group (portfolio) basis for impairment.
The Bank estimates impairment losses in cases where it
estimates that the observable data indicates the likelihood
of a measurable decrease in the estimated future cash
flows of the asset or portfolio of assets. Evidence includes
irregular repayment or other indications of financial difficulties of borrowers, unfavorable changes in economic
conditions in which the borrowers operate, changes in the
value or collectability of collateral instruments when these
changes can be linked to the above-mentioned breach of
terms.
Note
2015.
BAM ‘000
2014.
BAM ‘000
Cash reserves
15
13
11
18
30.336
26.095
Other assets
22
1.826
1.253
Provisions for off-balance-sheet exposure
30
462
563
32.637
27.922
Summary of impairement allowances (IFRS)
In addition to impairment allowance calculated and recognized in accordance with IFRS, the Bank also calculates
impairment in accordance with the BARS regulations with
any excess recognized as a regulatory reserve for credit
154
losses within equity and reserves. The following table
summarizes impairment allowances calculated in accordance with the BARS regulations:
2015.
BAM‘000
2014.
BAM‘000
57.438
48.497
2.429
2.939
59.867
51.436
2015.
BAM‘000
2014.
BAM‘000
Impairment allowances under BARS
59.867
51.436
Impairment allowances under IFRS
32.637
27.922
Difference at the current year end
27.230
23.514
Difference at the previous year end period
12.092
12.092
Proposed transfer within equity (transfer required)
15.138
11.422
Summary of impairment allowances (BARS)
Provisions for off-balance-sheet exposure
Regulatory reserve for credit risk requirement as of 31 December:
Based on the instructions issued by the Agency, starting
from December 31, 2014, the Banks are not obliged to carry
out coverage of the missing reserves per regulatory profit
request. The amount of the missing reserves, by the regulatory request which was covered from profit in 2012, 2013
and 2014, the Bank can include in the equity. Mentioned
reserves can be used to cover losses, increase of the statutory reserves or recapitalization of the Bank. The Bank
takes into consideration the combined effect of several
events when assessing impairment and uses its experience
in making judgments in cases where the observable data
required to make estimation of impairment is limited.
2015.
BAM’000
2014.
Corporate
Retail
Total
Corporate
Retail
Total
Gross exposure
46.705
15.772
62.477
42.906
14.959
57.865
Impairment allowance
(18.613)
(8.609)
(27.222)
(15.002)
(8.404)
(23.406)
40%
55%
44%
35%
56%
40%
Impairment rate
An increase in the impairment rate of 1 percentage point
of the gross non-performing exposure presented above
as at 31 December 2015, would lead to the recognition
of an additional impairment loss of BAM 625 thousand
(2014: BAM 578 thousand). In addition to separately
identified losses for NPLs on an individual and portfolio
basis, as explained on previous pages, the Bank also rec-
ognizes impairment losses which are known to exist at
the reporting date, but which have not yet been specifically identified (IBNR).
A review of IBNR per gross loans and off-balance credit
risk exposure are shown in the following table:
155
2015.
BAM ‘000
2014.
BAM ‘000
3.115
2.689
453
511
3.568
3.200
640.090
628.491
Off-balance credit risk exposure
120.220
152.975
Total gross loans and off-balance
760.310
781.466
IBNR for gross loans to Gross loans
0,49%
0,43%
IBNR for off-balance to Off-balance
0,38%
0,33%
IBNR gross loans and off-balance to Gross loans and off-balance
0,47%
0,41%
IBNR gross loans
IBNR off-balance credit risk exposure
Total IBNR gross loans and off-balance
Gross loans
(b) Taxation
The Banking Agency of Republika Srpska is entitled to carry out regulatory inspections of the Bank’s operations and
to request changes to the carrying values of assets and liabilities, in accordance with the underlying regulations.
(c) Regulatory requirements
The Banking agency of RS is authorized to conduct inspections of legal entity business and to ask for correction of
value of assets, receivables and capital in accordance to
regulations.
(d) Litigation and claims
The Bank makes individual assessment of all court cases.
The Bank determines the reserve amount based on professional legal advices.
As stated in Note 30, on 31 December 2015 the Bank has
provided BAM 133 thousand for court cases (2014: BAM 143
thousand), which the management estimates as sufficient.
6. FINANCIAL INFORMATION BY
SEGMENT
Segments recognized for the purposes of segment reporting comprise the following:
• “Retail”: individuals and small and medium sized
businesses
• “Corporate”: large companies, state and public sector
• “Financial markets and ALM”: Financial Markets and
Assets and Liabilities Management (“ALM”) and
• “Central Unit”: capital and reserves, investments
in other legal entities and other ownership shares
and other assets and liabilities not associated with
other segments.
Segment reporting is based on management reports.
When measuring business results internal funding prices
are applied based on specific prices, appropriate currencies
and maturities with embedded additional adjustments.
The methodology for allocation of revenues and costs to
segments is consistent with the previous year:
156
Retail
BAM ’000
Corporate
BAM ’000
Financial
markets and
ALM
BAM ’000
19.235
11.942
(1.762)
-
29.4215
7.702
3.709
(12)
-
11.399
Net foreign exchange gains
-
-
(87)
-
(87)
-
-
10
230
240
26.937
15.651
(1.851)
230
40.967
(3.113)
(4.516)
-
(166)
(7.795)
(13.619)
(2.604)
(492)
(11.018)
(27.733)
10.205
8.531
(2.342)
(10.954)
-
-
-
(918)
31 December 2015
Net interest income
Segment result
Income tax expense
Profit for the year
Central
unit
BAM
’000
Total
BAM
’000
5.438
(918)
10.205
8.531
(2.342)
(11.872)
4.520
Total assets
349.946
270.967
185.116
12.708
818.757
Total equity and liabilities
349.946
270.967
185.116
12.708
818.757
Retail
BAM ’000
Corporate
BAM ’000
Financial
markets and
ALM
BAM ’000
Central
unit
BAM
’000
Total
BAM
’000
Net interest income
17.193
11.759
(1.759)
-
27.193
6.333
3.497
-
-
9.829
Net foreign exchange gains
-
-
(27)
-
(27)
-
-
-
144
144
23.525
15.256
(1.786)
144
37.193
(1.988)
(5.086)
(18)
-
(7.092)
(10.422)
(1.106)
(449)
(13.749)
(25.726)
11.115
9.064
(2.253)
(13.605)
4.321
-
-
-
(846)
(846)
11.115
9.064
(2.253)
(14.451)
3.475
Total assets
328.853
284.400
226.801
11.716
851.770
Total equity and liabilities
310.546
322.303
216.028
2.893
851.770
31 December 2014
Segment result
Income tax expense
Profit for the year
157
7. INTEREST INCOME AND EXPENSE
a) Interest income
2015.
BAM ’000
Cash reserves and obligatory reserve with Central bank
2014.
BAM ’000
-
28
127
192
40,892
37,203
Loan approval fees
2,093
1,925
Interest income on impaired loans
2,819
2,633
Other interest and similar income
63
1
41.989
35.859
2015.
BAM ’000
2014.
BAM ’000
b) Interest expenses
2.040
2.073
13.124
11.259
Borrowings
1.265
1.305
150
159
16.579
14.796
Interest income and expense based on their sources are
represented in the below table:
2015.
Revenue
BAM ’000
Banks
Expenses
BAM ’000
Revenue
BAM ’000
Expenses
BAM ’000
127
581
220
537
Corporations
20.432
6.467
19.199
5.211
Public sector
3.065
1.707
1.839
1.942
22.370
7.824
20.724
7.106
45.994
16.579
41.982
14.796
Retail
158
2014.
8. FEE AND COMMISSION INCOME AND EXPENSE
a) Fee and commission income
2015.
BAM‘000
2014.
BAM‘000
Domestic payment transfers
2.675
2.239
International payment transfers
1.526
1.334
Fees from issued guarantees and other off-balance-sheet items
1.263
1.283
Fees from currency conversion
3.759
3.105
Fees and commissions income arising from credit card services
2.386
1.837
Fees from account keeping
1.961
1.613
Other fee and commission income
906
673
14.476
12.084
2015.
BAM‘000
2014.
BAM‘000
269
244
69
69
-
-
Purchase and sale of foreign currencies
1.088
1.054
Fees and commissions arising on operations with payment cards
1.054
691
597
197
3.077
2.255
2015.
BAM‘000
2014.
BAM‘000
b) Fee and commission expense
Domestic payment transfers
International payment transfers
Foreign exchange transfers with Central Bank
Other fee and commission expense
9. OTHER OPERATING INCOME
Income from sale of property and equipment
Write-off of liabilities
Dividends
Other
14
3
-
69
10
7
216
72
240
151
159
10. NET IMPAIRMENT LOSSES AND PROVISION
2015.
BAM‘000
Cash in hand (note 15)
2014.
BAM‘000
1
-
7.076
6.527
629
156
Foreign exchange differences
(6)
(1)
Provisions (note 30)
95
410
410
456
7.795
7.092
2015.
BAM‘000
2014.
BAM‘000
Loans and advances to customers (note 18)
Other assets (note 22)
11. STAFF COSTS
Net salaries
5.847
5.378
Personal income taxes and contributions
4.148
3.873
Other personnel expenses
1.841
1.685
11.836
10.936
2015.
BAM‘000
2014.
BAM‘000
Depreciation of property and equipment and investment property
(note 20)
1.677
1.376
Amortization of intangible assets (note 21)
1.158
924
2.835
2.300
12. DEPRECIATION
160
13. OTHER OPERATING EXPENSE
2015.
BAM‘000
2014.
BAM‘000
Materials and services
3.160
3.120
Telecommunications
1.103
1.021
738
711
Rentals
1.644
1.625
Insurance premiums
2.558
1.974
Administrative expenses
89
86
Indirect taxes and contributions
817
735
Consulting services
836
849
Audit and lawyer services
496
475
Advertising
Supervision of banks
606
505
1.016
1.389
13.063
12.490
2015.
BAM‘000
2014.
BAM‘000
919
847
(1)
(1)
918
846
5,438
4,321
Income tax at 10%
544
432
Impairment losses on loans and other assets not deductible for tax
purposes and other expenses
572
592
Tax exempt income
(13)
(8)
(184)
(169)
919
846
16.9%
19.6%
Other
14. INCOME TAX EXPENSE
Current income tax
Deferred income tax (note 29)
Reconciliation of the income tax expense
Accounting profit for the period before income taxes
Impairment losses on loans and other assets deductible for tax purposes (20% of the adjusted tax base)
Total income tax expense
Effective income tax rate %
161
15. CASH RESERVES/MONETARY ASSETS
2015.
BAM‘000
Cash in hand
2014.
BAM‘000
17.638
16.071
Current accounts with other banks
36.920
74.582
Balances with Central bank
59.904
81.996
114.462
172.649
(13)
(11)
114.449
172.638
2015.
BAM‘000
2014.
BAM‘000
11
11
50
35
(48)
(35)
13
11
2015.
BAM‘000
2014.
BAM‘000
51.877
47.017
Gross cash reserves
Net cash reserves and balances with Central bank
Movement in impairment allowance:
Increase in provisions
Release of impairment allowance
As of 31st of December
16. OBLIGATORY RESERVES WITH CENTRAL BANK
The Central Bank of Bosnia and Herzegovina (the “Central bank”) has prescribed a method for calculating and
holding obligatory reserve, as well as the amount and
manner of payment of fees on the amount of obligatory
reserve and on the amount of funds held on the account
with the Central bank above the obligatory reserve.
The basis for calculation of the obligatory reserve is
the average amount of deposits and borrowed funds
in BAM and foreign currencies during a ten-day billing/
accounting period (denominated in BAM, calculated according to the exchange rate of the Central bank valid
at the time of the calculation period).
162
The basis for calculation of the obligatory reserve excludes:
• passive sub-balance
• account balance of one bank with another bank,
also having account with Central bank
• borrowed funds from non-residents based on written contract, starting 1 November 2008
• deposits from government and entities (residents)
intended for development projects.
(“Off. Gazette of BiH”, 31/15), the Central Bank pays interest as follows:
The Bank is obliged to hold at least 10% (2014: 10%) of
deposits and borrowed funds with an agreed maturity
date up to one year, and 7% (2014: 7%) of the deposits
and borrowed funds with an agreed maturity date over
one year, on reserve with the Central bank.
• to the amount of of mandatory reserves - average
EONIA for the same period recorded on the market
decreased by 10 basis points or minimum zero;
Based on the Decision on Amendments to the Decision
on establishing and maintaining required reserves and
the determination of fee to the amount of reserves
Due to the low value of EONIA, the Central Bank of
Bosnia and Herzegovina in 2015 did not calculate compensation to obligatory reserves.
• to the amount of excess reserves - zero rate fees.
17. LOANS AND ADVANCES TO BANKS
31.12.2015.
BAM ’000
31.12.2014.
BAM ’000
12.775
7.000
-
-
12.775
7.000
31.12.2015.
BAM ’000
31.12.2014.
BAM ’000
Retail loans
284.328
260.681
Corporate loans
355.762
367.810
640.090
628.491
(30.336)
(26.095)
Net loans and advances to customers
609.754
602.396
2015.
BAM‘000
2014.
BAM‘000
26.095
22.452
Gross loans and advances up to 3 months
Net loans and advances up to 3 months
18. LOANS AND ADVANCES TO CUSTOMERS
Gross loans and advances to customers
163
2015.
BAM‘000
2014.
BAM‘000
22.265
20.626
(15.190)
(14.099)
7.076
6.527
(2.818)
(2.633)
(17)
(251)
30.336
26.095
31.12.2015.
BAM ’000
31.12.2014.
BAM ’000
-
12
24
24
Banjalucka berza a.d., Banja Luka
252
252
Centralni registar HoV a.d., Banja Luka
107
107
5.980
-
6.363
383
Gross financial assets
6.363
395
-
(1)
6.363
394
Charge for the year
Release of provisions
Net impairment (profit)/loss recognized in the statement of comprehensive income
Interest income on impaired loans
Write-offs
19. FINANCIAL ASSETS
Financial assets held to maturity, debt securities, quoted
Bonds – Gradiska municipality
Available-for-sale financial assets, equity securities, non-quoted
S.W.I.F.T., Le Hulpe, Belgium
Financial assets available for sale, debt securities, quoted
Treasury bills of Ministry of Finance of the Republic of Srpska
Net financial assets
The Bank is in progress in 2014 acquired the share in the
company Super Kartica d.o.o. Belgrade, Serbia by 13.01%.
The value of the shares on December 31, 2015 amounted
to BAM 468,35.
164
In terms of hierarchical levels, equity securities classified
as available for sale can be classified as level 3, while debt
securities classified as available for sale can be classified as
level 1.
20. PROPERTY AND EQUIPMENT
Buildings
BAM
’000
Equipment
and
other assets
BAM
’000
Investment in
progress
BAM ’000
Fixed assets out
of use
BAM
’000
Investment
properties
BAM ’000
Total
BAM
’000
4.160
9.953
822
295
-
15.240
Additions
-
-
3.651
-
-
3.651
Disposals and write-offs
-
(779)
(185)
-
-
(964)
309
3.158
(3.467)
-
-
-
Balance as at 31 December 2014
4,469
12,332
821
295
-
17.917
4.469
12.332
821
295
-
17.917
35
1.529
1.357
-
81
3.002
-
(537)
-
-
-
(537)
Transfer into use
-
-
(1.564)
-
-
(1.564)
4.504
13.324
614
295
81
18.818
53
5.578
-
-
-
5.631
Charge for the year
59
1.317
-
-
-
1.376
-
(695)
-
-
-
(695)
112
6.200
-
-
-
6.312
112
6.200
-
-
-
6.312
Charge for the year
61
1.615
-
-
-
1.676
-
(528)
-
-
-
(528)
173
7.287
-
-
-
7.460
4.357
6.132
815
295
-
11.605
4.331
6.037
614
295
81
11.358
Cost
Transfer into use
Additions
Accumulated depreciation
Carrying value
165
21. INTANGIBLE ASSETS
Software
BAM ’000
Leasehold
improvements
BAM ’000
Investments
in progress
BAM ’000
Total
BAM ’000
3.886
2.504
280
6.670
-
-
2.122
2.122
(40)
(209)
(60)
(309)
Transfer into use
702
1.125
(1.827)
-
4.548
3.420
516
8.483
4.548
3.420
516
8.483
947
230
772
1.949
Disposals an write-offs
-
(510)
-
(510)
Transfer into use
-
-
(1.177)
(1.177)
5.495
3.140
111
8.745
1.933
1.185
-
3.118
Charge for the year
607
317
-
924
(40)
(209)
-
(249)
2.500
1.293
-
3.793
2.500
1.293
-
3.793
742
416
-
1.158
-
(499)
-
(499)
3.242
1.210
-
4.452
2.048
2.127
516
4.690
2.253
1.930
111
4.293
Cost
Additions
Additions
Accumulated amortization
Charge for the year
Carrying value
166
22. OTHER ASSETS
31.12.2015.
BAM ’000
31.12.2014.
BAM ’000
1.363
833
Prepaid expenses
300
198
Receivables from cards business
547
429
5.052
300
81
73
Other assets
2.370
2.014
Total gross other assets
9.713
3.846
(1.826)
(1.253)
Total net other assets
7.887
2.593
31.12.2015.
BAM ’000
31.12.2014.
BAM ’000
1.253
1.126
Increase in provisions
854
264
Release of provisions
(228)
(108)
Net impairment (profit)/ loss recognized in the statement of comprehensive income
626
156
Indirect write-offs
(53)
(29)
1.826
1.253
31.12.2015.
‘000 KM
31.12.2014.
‘000 KM
-
3.436
-
3.436
Deposits and advances paid
Assets received on foreclosed loans
Inventories
23. FIXED ASSETS HELD FOR SALE
167
24. DEPOSITS FROM BANKS AND OTHER FINANCIAL INSTITUTIONS
Deposits from banks and other financial institutions according to contracted maturity are as follows:
31.12.2015.
BAM ’000
31.12.2014.
BAM ’000
7.594
4.667
Short-term deposits
22.946
52.987
Long-term deposits
30.830
27.208
61.370
84.862
31.12.2015.
BAM ’000
31.12.2014.
BAM ’000
Demand deposits
216.588
253.976
Short-term deposits
216.080
144.451
Long-term deposits
126.940
171.943
559.608
570.370
31.12.2015.
BAM ’000
31.12.2014.
BAM ’000
203.773
249.167
Public institutions
17.218
29.855
Foreign entities
16.341
14.633
Retail
317.132
272.274
5.144
4.441
559.608
570.370
Demand deposits
25.DEPOSITS FROM CUSTOMERS
Deposits from customers according to contracted maturity are as follows:
Deposits from customers segmented by sectors are presented in the below table:
Corporations
Other institutions
168
26. BORROWINGS
Borrowings from Residential Housing Fund of Republika Srpska
Borrowings from Sberbank Europe AG, Vienna
Borrowings from Residential Housing Fund of Republika Srpska are used to provide residential housing loans
to final beneficiaries granted with maturity period from
five to twenty years, and annual interest rates ranging
from 0.5% to 3% and with quarterly repayment. Bor-
31.12.2015.
BAM ’000
31.12.2014.
BAM ’000
60.291
61.265
11.538
14.256
71.829
75.522
rowings from the Sberbank Europe AG, Vienna are used
for financing small and medium-sized enterprises in
the Republika Srpska. The facility carries 3M EURIBOR
+2.77% interest per annum.
27. SUBORDINATED LIABILITIES
Subordinated liabilities at the end of 2015 and 2014 relate to the loan in the amount of BAM 4,000 thousand
taken from Sberbank BH d.d. Sarajevo for a period of
31.12.2015.
BAM ’000
31.12.2014.
BAM ’000
4.000
4.039
4.000
4.039
five years and maturity in December 2016, at a rate of
3M EURIBOR + 3.70%.
28. OTHER LIABILITIES
31.12.2015.
BAM ’000
31.12.2014.
BAM ’000
3
-
231
216
Indirect taxes payable
250
101
Other accrued liabilities
344
1.008
Liabilities for deposited founders investments
182
215
1.305
944
774
266
Liabilities for interest
Deferred income
Accounts payable
Liabilities for cards business
169
Other liabilities
31.12.2015.
BAM ’000
31.12.2014.
BAM ’000
174
121
3.263
2.870
29. DEFERRED TAX LIABILITY
Deferred taxes are calculated on all temporary differences under the balance sheet method using the
effective tax rate of 10% (2014: 10%). Movements in
temporary differences and components of deferred tax
liabilities, recognized in equity or in the statement of
comprehensive income are as follows:
31.12.2015.
BAM ’000
31.12.2014.
BAM ’000
Revaluation reserve
122
124
Net deferred tax liability
122
124
31.12.2015.
BAM ’000
31.12.2014.
BAM ’000
124
125
(1)
(1)
-
-
122
124
31.12.2015.
BAM ’000
31.12.2014.
BAM ’000
133
143
Provisions for off-balance sheet exposure
462
563
Provisions for unused holidays
280
268
Provisions for severance payments
192
208
Provisions for bonuses
414
323
Provisions for other liabilities
122
3
1.603
1.508
Movement in deferred tax liabilities is as follows:
Decrease recognized in the statement of comprehensive income (Note 14)
Change in property values
30. PROVISIONS
Provisions for court cases
Movement in provisions for court cases, off balance-sheet exposure, unused holidays and severance payments:
170
Provisions for
court
cases
BAM
‘000
Provisions
for off-balance sheet
exposure
BAM ‘000
Provisions for
unused holidays
BAM ‘000
Provisions for
severance
payments
BAM
‘000
128
321
238
186
222
3
1.098
New provisions in
statement of comprehensive income
15
2.232
30
44
273
27
2.620
-
(1.989)
-
(21)
(173)
(27)
(2.209)
15
242
30
23
101
-
410
143
563
268
208
323
3
1.508
143
563
268
208
323
3
1.508
New provisions in
10
1.895
11
-
255
119
2.290
(20)
(1.995)
-
(17)
(163)
-
(2.195)
(10)
(101)
11
(17)
92
119
95
133
462
280
192
414
122
1.603
Release of provision
Net charge in the
Release of provision
Net charge in the statement of comprehensive
income
Provisions for
bonuses
BAM
‘000
Provisions for
other liabilities
BAM
‘000
Total
BAM
‘000
31. SHARE CAPITAL
Authorized, issued and fully paid 38,728 ordinary shares
In April 2013 the Bank recapitalization was made in the amount
BAM 15 million from the shareholders of Sberbank Europe AG,
Vienna, Austria. Recapitalization was carried out for the purpose of strengthening Bank’s capital position as well as for the
rising of the maximum possible exposure towards individual
creditor or the group of related parties.
31.12.2015.
BAM ’000
31.12.2014.
BAM ’000
62.198
62.198
In June 2014, the Bank increased its capital in the amount of
BAM 23.47 million by the shareholders of Sberbank Europe AG,
Vienna, Austria. The shares were purchased for the purpose
of strengthening the Bank’s capital position, as well as raising
the maximum possible exposure to one or a group of related
persons.
171
The share capital of the Bank is denominated in BAM. The
nominal value of each share issued by the Bank is BAM 1,000.
All shares are fully paid. The shareholders of the Bank at the
year end are as follows:
31.12.2015.
BAM ’000
31.12.2015.
%
31.12.2014.
BAM ’000
31.12.2014.
%
61.974
99,64%
61.974
99,64%
224
0,36%
224
0,36%
62.198
100,00%
62.198
100,00%
Sberbank Europe AG, Vienna
Sberbank BH dd, Sarajevo
The key shareholder of the Bank is Sberbank Europe AG with
99.64% shares and ultimate parent company of 31 December
2014 is Sberbank of Russia, Moscow, Russia.
Basic and diluted earnings per share calculation is presented
below. The calculation for basic and diluted earnings per share
is the same because the Bank does not have convertible bonds
or other options that could increase the number of shares.
31 Dec 2015
31 Dec 2014
4.520
3.475
62.198
50.463
72,67
68,87
31 Dec 2015
BAM ’000
31 Dec 2014
BAM ’000
- in BAM
7.396
6.555
- in foreign currencies
13.103
14.541
- in BAM
39.096
40.067
- in foreign currencies
10.624
11.882
4.748
210
Total guarantees and letters of credit
74.966
73.255
45.254
79.720
120.220
152.975
Net profit for the period (BAM ‘000)
Average number of ordinary shares during the period
Earnings per share (BAM)
32. COMMITMENTS AND CONTINGENT LIABILITIES
a) Guarantees, letters of credit and commitments
Payment guarantees:
Performance guarantees:
Letters of credit in foreign currencies
172
b) Litigation
The Bank is subject to several legal actions taken against it.
The Bank makes provisions based on professional legal advice. The Management Board makes the decision on provision
amount based on recommendation of the Commission for
litigations assessment. The outstanding legal proceedings as
at 31 December 2015 amounted to BAM 8,856 thousand (2015:
BAM 4,550 thousand), and the Bank has made provisions in
the amount of BAM 133 thousand (2014: 143 thousand). The
management does not anticipate unfavorable outcomes from
the litigation or related losses that would have a material effect on the Bank’s financial statements and considers current
provisions to be adequate.
33. FUNDS MANAGED FOR AND ON
BEHALF OF THIRD PARTIES
The Bank manages funds for and on behalf of third parties, and maintains these funds off-balance sheet separated from its assets. The Bank charges a fee for managing funds for and on behalf of third parties. Income
and expenses for these funds are posted as income or
expense of the owner, i.e. user.
Placements under activities for and on behalf of third
parties are presented in the table below:
Commission deals – with Ministry of Agriculture
Commission placements – INGA
Commission placements – farmers of Laktasi municipality
34. RELATED PARTIES
PAccording to article 100 of the Law on Banks in Republic
of Srpska, the Bank has an immediate related party relationship with its key shareholders, and their subsidiaries,
31 Dec 2015
BAM ’000
31 Dec 2014
BAM ’000
1.054
1.054
52
52
4
4
1.110
1.219
its associates, Supervisory Board members and Management Board members (“key management personnel”),
close family members of key management personnel, and
entities controlled, jointly controlled or significantly influenced by key management personnel and their close family members.
31 Dec 2015
BAM ’000
31 Dec 2014
BAM ’000
25
24
- Sberbank of Russia, Moscow, Russia - foreign currency account
429
44
- Sberbank Serbia a.d. Beograd, Serbia - foreign currency account
3.617
-
153
136
630
3.261
-
1.608
284
-
ASSETS
Accounts with banks
- Sberbank Serbia a.d. Beograd, Serbia – Short-term deposits and accrued interest
- Sberbank d.d. Zagreb, Croatia – foreign currency account
- Sberbank d.d. Ljubljana, Slovenia – foreign currency account
- Sberbank d.d. Ljubljana, Slovenia – short-term deposit
173
31 Dec 2015
BAM ’000
31 Dec 2014
BAM ’000
420
31
9.001
7.001
163
76
14.722
12.181
164
207
14.886
12.388
31 Dec 2015
BAM ’000
31 Dec 2014
BAM ’000
- Sberbank Europe AG, Vienna, Austria - short-term deposits and accrued interest
11.538
14.526
- Sberbank Europe AG, Vienna, Austria - Received long-term loans and
accrued interest
4.000
4.039
- Sberbank BH dd Sarajevo - subordinated liabilities and accrued interest
955
263
-
9.780
361
-
-
1
- Banja Luka Stock Exchange ad Banja Luka - transaction accounts
38
27
- Central Registry of Securities ad Banja Luka - transaction account
154
562
- Central Registry of Securities ad Banja Luka - long-term deposits and
accrued interest
715
53
- Accrued liabilities in respect of services rendered (Sberbank Slovenian,
Bratislava, Slovakia and Sberbank Technology, Moscow, Russia)
875
755
- Deposits of the Bank's management and members of the Audit Committee, and members of their immediate families
18.636
45.457
Total liabilities
45.457
24.062
- Sberbank CZ A.S. Brno, Czech Republic – foreign currency account
- Sberbank BH d.d. Sarajevo – foreign currency account
- Sberbank BH d.d. Sarajevo – short-term deposit and accrued interest
- Sberbank BH d.d. Sarajevo – special purpose deposit
Loans to the Bank's management and members of the Supervisory
Board and Audit Committee, and their close family members
Total assets
LIABILITIES
- Sberbank BH dd Sarajevo - transaction accounts
- Magyarorszagi Sberbank Zrt, Budapest, Hungary - short-term deposits and accrued interest
- ALB EDV-SERVICE GMBH - accrued liabilities by providing services
174
31 Dec 2015
BAM ’000
31 Dec 2014
BAM ’000
-
14
27
27
-
3
13
14
40
58
- Sberbank dd Zagreb, Croatia
4
1
- Central Registry of Securities ad Banja Luka
1
1
Interest income
- Sberbank dd Ljubljana, Slovenia
- Sberbank BH dd Sarajevo
- Sberbank Magyarország Zrt, Budapest, Hungary
- Key management personnel and Audit committee members , as well
as immediate family members
Fee and commision income
2
- Sberbank Russia, Moscow, Russia
1
- Key management personnel and Audit committee members, as well
9
9
17
11
- Sberbank Europe AG, Vienna, Austria
6
12
- ALB EDV-SERVICE GMBH, Vienna, Austria
9
-
- Banja Luka Stock Exchange ad Banja Luka
10
7
25
19
(150)
(159)
-
(16)
- Sberbank Slovenian A.S. Bratislava, Slovakia
-
(3)
- Sberbank Magyarország Zrt, Budapest, Hungary
(1)
(13)
(1)
(6)
(381)
(340)
- Central Registry of Securities ad Banja Luka
(14)
(26)
(28)
(22)
(575)
(585)
Other income
Interest expense
175
31 Dec 2015
BAM ’000
31 Dec 2014
BAM ’000
(4)
-
- Sberbank CZ A.S. Brno, Czech Republic
(1)
-
(5)
(5)
(63)
(18)
(4)
(5)
(77)
(28)
(732)
(852)
-
(1)
- Sberbank, Russia, Moscow, Russia
-
(4)
- Sberbank Slovenian A.S. Bratislava, Slovakia
-
(51)
(27)
(21)
(1)
(25)
(17)
(10)
(537)
(181)
- Central Registry of Securities a.d., Banja Luka
(1)
-
(3)
(7)
(1.318)
(1.152)
(1.888)
(1.677)
Fee and commision expense
- Central Registry of Securities a.d., Banja Luka
Other expense
- Sberbank Serbia ad Belgrade Serbia
- Sberbank Technology, Moscow, Russia
- ALB EDV-SERVICE GmbH, Vienna
Loans to the Bank’s management in 2015 were approved at
an annual interest rate of 14% and represent interest rate on
VISA credit card and 5.90%-7.99% annual interest rate for
long-term loans.
In the Bank’s opinion, key management personnel comprises
members of the Management and Supervisory Boards. The
Management Board consists of the president of the Management Board and two members. During the year, the total
compensation payable to the Management Board, including
cash remuneration in the form of salaries and bonuses and
non-cash benefits amounted to BAM 566 thousand (2014:
BAM 449 thousand). During the year, the Bank did not compensate the Supervisory Board members for their services.
176
In 2015, the Bank made pension contributions to key management personnel of BAM 174 thousand (2014: BAM 125 thousand). Deposits placed by the Bank’s management and the
Audit committee members were approved at an interest rate
varying from 3,20% to 4,50% annually.
35. EVENTS AFTER THE BALANCE
SHEET DATE
There have been no significant events subsequent to
the reporting date, which would require disclosures in
the notes to the accompanying financial statements of
the Bank as of and for the year ended 31 December 2015.
Financial report according to Law on
accounting and audit of Republic of Srpska
BALANCE SHEET - assets
as of 31 December 2015
POSITION
ASSETS
А. CURRENT АSSETS
(002+008+011+014+018+022+030+ 031+032+033+034)
1. Cash, cash equivalents, gold and receivables from
operating activities
(003 to 007)
а) Cash and cash equivalents in domestic currency
b) Other receivables in domestic currency
c) Cash and cash equivalents in foreign currency
d) Gold and other precious metals
e) Other receivables in foreign currency
2. Deposits and loans in domestic and foreign currency
(009+010)
а) Deposits and loans in domestic currency
b) Deposits and loans in foreign currency
3. Interest and fee receivables, trade and other receivables
(012 + 013)
а) Interest and fee receivables, trade and other receivables in
domestic currency
b) Interest and fee receivables, trade and other receivables in
foreign currency
4. Loans and deposits
(015 to 017)
а) Loans and deposits in domestic currency
b) Loans and deposits with contractual risk protection in
domestic currency
c) Loans and deposits in foreign currency
5. Financial assets
(019 to 021)
а) Financial assets in domestic currency
b) Financial assets with contractual risk protection in
domestic currency
c) Financial assets in foreign currency
6. Other placements and accruals (023 to 029)
а) Other placements in domestic currency
b) Other placements with contractual risk protection in
domestic currency
c) Due placements and current due of long term placements
in domestic currency
d) Accruals in domestic currency
e) Other placements in foreign currency
f) Due placements and current due of long term placements
in foreign currency
g) Accruals in foreign currency
7. Inventory
8. Held for sale assets
9. Operating assets under suspension
10. Other assets
11. VAT receivables
B. FIXED ASSETS (036+041+047)
1. Fixed assets and investment property (037 to 040)
а) Fixed assets
b) Investment property
c) Fixed assets under financial leasing
d) Advances and investments in progress
2. Intangible assets (042 to 046)
а) Goodwill
b) Research
c)Intangible assets under financial leasing
d) Other intangible assets
e) Advances and investments in progress
3. Deferred tax assets
C. OPERATING ASSETS
D. OFF BALANCE SHEET ASSETS
E. TOTAL ASSETS (048+049)
Symbol for
AOP
Gross
Current year
Impairment
allowance
Previous year
Net
(initial balance)
(4-5)
0
0
1
840,599,393
32,297,655
808,301,738
840,472,011
0
0
2
59,122,699
1,738,500
57,384,199
91,873,824
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
3
4
5
6
7
9,632,135
2,301,823
46,902,271
286,470
1,465,137
12,454
260,909
9,632,135
836,686
46,889,817
25,561
8,471,207
837,324
79,534,451
3,030,842
0
0
8
109,804,727
-
109,804,727
126,953,233
0
0
0
1
9
0
109,804,727
-
-
109,804,727
-
126,953,233
-
0
1
1
4,947,584
2,399,136
2,548,448
2,864,780
0
1
2
4,898,810
2,355,177
2,543,633
2,761,776
0
1
3
48,774
43,959
4,815
103,004
492,591,531
0
1
4
491,155,777
4,007,818
487,147,959
0
1
5
160,656,308
1,565,076
159,091,232
154,105,131
0
1
6
311,308,002
2,314,445
308,993,557
324,284,642
0
1
7
19,191,467
128,297
19,063,170
14,201,758
0
1
8
6,357,129
-
6,357,129
394,554
0
1
9
359,200
-
359,200
370,223
0
2
0
5,973,600
-
5,973,600
-
0
0
0
2
2
2
1
2
3
24,329
163,660,098
1,650,026
23,976,896
1,416,762
24,329
139,683,202
233,264
24,331
121,689,534
278,439
0
2
4
-
-
-
-
0
2
5
160,044,038
22,511,474
137,532,564
119,888,759
0
0
2
2
6
7
1,456,393
177,140
11,655
255
1,444,738
176,885
1,205,645
259,054
0
2
8
332,280
36,750
295,530
57,512
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
2
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
5
9
0
1
2
3
4
5
6
7
8
9
0
1
2
3
4
5
6
7
8
9
0
221
5,255,878
1
295,500
27,271,075
18,523,633
17,828,355
81,422
613,856
8,747,442
8,635,797
111,645
867,870,468
186,693,147
1,054,563,615
175,305
11,914,044
7,460,836
7,460,751
85
4,453,208
4,453,208
44,211,699
44,211,699
221
5,080,573
1
295,500
15,357,031
11,062,797
10,367,604
81,337
613,856
4,294,234
4,182,589
111,645
823,658,769
186,693,147
1,010,351,916
125
373,169
3,435,886
295,500
15,999,255
11,303,358
10,488,359
814,999
4,695,897
4,174,453
521,444
856,471,266
231,023,614
1,087,494,880
177
BALANCE SHEET - liabilities and equity
POSITION
EQUITY AND LIABILITIES
А. LIABILITIES (102+106+109+113)
1. Liabilities for loans and deposits (103 to 105)
а) Liabilities for loans and deposits in domestic currency
b) Liabilities for loans and deposits with contractual risk protection in domestic currency
c) Liabilities for loans and deposits in foreign currency
2. Liabilities for interest and fees (107+108)
а) Liabilities for loans and deposits in domestic currency
b) Liabilities for interest and fee in foreign currency
3.Liabilities for financial assets (110 to 120)
а) Liabilities for financial assets in domestic currency
b) Liabilities for financial assets with contractual risk protection in domestic currency
c) Liabilities for financial assets in foreign currency
4. Other liabilities for accruals (114 to 124)
а) Other liabilities for salaries and remunerations
b) Other liabilities in domestic currency. except taxes and contributions
c) Liabilities for taxes and contributions. except current and deferred income tax
d) Income tax liability
e) Deferred tax liability
f) Provisions
g) Accruals in domestic currency
h) Liabilities for managed funds, assets held for sale, operating assets which are suspended.
subordinated liabilities and current dues
i) Other liabilities in foreign currency
j) Accruals in foreign currency
k) Liabilities for managed funds, due and subordinated liabilities and current dues in foreign
currency
B. EQUITY (126+132+138+142-148)
1. Share capital (127+128+129-130-131)
а) Ordinary shares
b) Other capital
c) Share premium
d) Subscribed. unpaid capital
e) Repurchased own shares
2. Reserves from retained earnings and transferred reserves (133 to 137)
а) Reserves from retained earnings
b) Other reserves
c) Special reserves for estimated losses
d) Reserves for general bank risk
e) Transferred reserves (FX differences)
3. Revaluation reserves (139 to 141)
а) Revaluation reserves arising from changes in value of fixed assets and investments in
intangible assets
b) Revaluation reserves arising from changes in value of financial assets
c) Revaluation
4. Income (143 to 147)
а) Income for the year
b) unallocated income from previous years
c) Excess of income from previous years
d) Unallocated excess of income over expense for the year
e) Retained earnings
5. Loss (149 + 159)
а) Loss for the year
b) Loss from previous years
C. OPERATING EQUITY AND LIABILITIES (101+125)
D. OFF BALANCE SHEET EQUITY AND LIABILITIES
E. TOTAL EQUITY AND LIABILITIES (152+152)
178
Symbol for
AOP
Current year
Previous year
(initial balance)
1
0
1
706,839,193
744,171,469
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
0
0
0
0
0
0
0
0
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
2
2
3
4
5
6
7
8
9
0
1
2
3
4
5
6
7
8
9
0
683,900,363
225,223,719
228,445,370
230,231,274
18
18
22,938,812
3,090,381
249,980
143,004
122,128
1,603,013
7,424,547
722,669,654
231,501,697
223,522,698
267,645,259
38,881
38,780
101
21,462,934
2,935,122
100,670
174,845
123,484
1,508,331
8,258,709
1
2
1
4,000,000
4,000,000
1
1
2
2
2
3
1,125,983
5,179,776
156,208
4,205,565
1
2
4
-
-
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
2
2
2
2
2
3
3
3
3
3
3
3
3
3
5
6
7
8
9
0
1
2
3
4
5
6
7
8
116,819,576
77,433,200
62,198,000
15,235,200
23,353,102
11,261,337
12,091,765
1,099,152
112,299,797
77,433,200
62,198,000
15,235,200
23,179,342
11,087,577
12,091,765
1,111,357
1
3
9
1,099,152
1,111,357
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
5
5
5
5
0
1
2
3
4
5
6
7
8
9
0
1
2
3
14,934,122
4,519,780
10,414,342
823,658,769
186,693,147
1,010,351,916
10,575,898
3,475,214
7,100,684
856,471,266
231,023,614
1,087,494,880
INCOME STATEMENT
POSITION
A. INCOME AND EXPENSE FROM FINANCING ACTIVITIES
1. Interest income (202 to 204)
a) Interest income from loans, deposits and financial assets in domestic currency
b) Interest income from loans, deposits and financial assets with contractual risk protection
c) Interest income from loans, deposits and financial assets in foreign currency
2. Interest expense (206 to 208)
a) Interest expense from loans. deposits and financial assets in domestic currency
b) Interest expense from loans. deposits and financial assets with contractual risk protection
c) Interest expense from loans. deposits and financial assets in foreign currency
3. Net interest income (201 to 205)
4. Net interest expense (205 to 201)
5. Fee and commission income (212 to 214)
а) Income from payment services
b) Commission income
c) Other fee and commission income
6. Fee and commission expense (216 to 218)
а) Fee and commission expense in domestic currency
b) Fee and commission expense in foreign currency
c) Other fee and commission expense
7. Net fee and commission income
(211 to 215)
8. Net fee and commission expense
(215 to 211)
9.Gains from sale of financial assets and shares
(222 to 225)
а) Gains from sale of financial assets valued at fair value through profit or loss
b) Gains from sale of available for sale financial assets
c) Gains from sale of held to maturity financial assets
d) Gains from sale of investments
10. Losses from sale of financial assets and investments (227 to 230)
а) Losses from sale of financial assets valued at fair value through profit of loss
b) Losses from sale of available for sale financial assets
c) Losses from sale of held to maturity financial assets
d) Losses from sale of investments
11. Net gains from sale of financial assets and investments (221 to 226)
12. Net losses from sale of financial assets and investments (226 to 221)
13. GAIN FROM FINANCING ACTIVITIES (201+211+221-205-215-226)
14. LOSS FROM FINANCING ACTIVITIES (205+215+226-201-211-221)
B. OPERATING INCOME AND EXPENSE
1. Operating income
а) Income from reversal of write - offs of indirect investments
b) Income from reversal of provisions for off - balance sheet items
c) Income from reversal of provisions for liabilities
d) Income from reversal of other provisions
e) Other income from operations
2. Losses from operations (242 to 255)
а) Impairment losses on loans
b) Expenses provision for off – balance
c) Expenses related to provisions for liabilities
d) Expenses for other provisions
e) Salaries and remunerations gross expense
f) Remuneration expenses for temporary and occasional jobs
g) Other personal expenses
h) Cost of materials
i) Cost of production services
j) Amortization costs
k) Expenses from leasing
l) Intangible costs (without taxes and contributions)
m) Tax and contribution costs
n) Other expenses
3. GAIN FROM OPERATING ACTIVITIES (235-241)
4. LOSS FROM OPERATING ACTIVITIES (241-235)
C. OTHER INCOME AND EXPENSES
1. Other income (259 to 265)
а) Income from collection of written off receivables
b) Income from sale of fixed assets and intangible investments
c) Income from reduction of liabilities
AOP
Current
year
Previous
year
2
0
1
41,082,612
37,424,255
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
0
0
0
0
0
0
0
0
1
1
1
1
1
1
1
1
1
2
3
4
5
6
7
8
9
0
1
2
3
4
5
6
7
8
12,963,102
27,205,738
913,772
16,578,700
5,113,074
5,244,361
6,221,265
24,503,912
16,569,354
4,674,959
3,837,321
8,057,074
3,077,346
2,425,660
80,557
571,129
11,797,575
25,380,323
246,357
14,796,248
5,237,154
3,664,763
5,894,331
22,628,007
14,008,765
3,955,251
3,666,017
6,387,497
2,254,941
2,005,488
80,650
168,803
2
1
9
13,492,008
11,753,824
2
2
0
-
-
2
2
1
-
-
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
3
3
3
3
3
2
3
4
5
6
7
8
9
0
1
2
3
4
37,995,920
-
34,381,831
-
2
3
5
18,079,458
16,451,634
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
3
3
3
3
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
5
5
5
5
5
5
5
5
6
7
8
9
0
1
2
3
4
5
6
7
8
9
0
1
2
3
4
5
6
7
15,884,334
1,995,209
179,915
20,000
50.475.385
20,714,528
1,894,382
181,882
265,723
10,179,482
6,676
1,484,363
879,990
6,375,823
2,834,651
4,808,539
816,846
32,500
32,395,927
14,242,474
1,988,522
193,974
26,664
46.037.720
18,290,877
2,231,231
41,664
347,213
9,459,571
20,897
1,265,220
866,595
6,198,136
2,300,563
4,277,046
735,438
3,269
29,586,086
2
5
8
239,361
151,003
2
2
2
5
6
6
9
0
1
13,892
-
2,721
68,964
179
POSITION
180
d) Income from dividends and investments
e) Surpluses
f) Other income
g) Income from discontinued operations
2. Other expenses (267 to 273)
а) Losses from the direct receivable write - offs
b) Losses from sale of fixed assets and intangible investments
c) Losses from disposal and write - off of fixed assets and intangible assets
d) Shortages
e) Writing off inventories
f) Other expenses
g) Expense from discontinued operations
3. GAIN FROM OTHER INCOME AND EXPENSES (258-266)
4. LOSS FROM OTHER INCOME AND EXPENSES (266-258)
D. OPERATING INCOME (233+256+274-234-257-275)
E. OPERATING LOSS (234+257+275-233-256-274)
F. INCOME AND EXPENSE FROM CHANGES IN VALUE OF ASSETS AND LIABILITIES
(279 to 283)
1. Income from changes in value of assets and liabilities (279 to 283)
а) Income from changes in value of placements and receivables
b) Income from changes in value of financial assets
c) Income from changes in value of liabilities
d) Income from changes in value of fixed assets and intangible investments
e) Positive FX differences
2. Expense from changes in value of assets and liabilities (285 to 289)
а) Expense from changes in value of placements and receivables
b) Expense from changes in value of financial assets
c) Expense from changes in value of liabilities
d) Expense from changes in value of fixed assets. investment property and intangible
investments
e) Negative FX differences
G. INCOME FROM CHANGES IN VALUE OF ASSETS AND LIABILITIES (278-284)
H. LOSS FROM CHANGES IN VALUE OF ASSETS AND LIABILITIES (284-278)
I. INCOME AND EXPENSE BEFORE TAX
1. Income before tax (276+290-277-291)
2. Loss before tax (277+291-276-290)
Ј. CURRENT AND DEFERRED TAX
1. Income tax
2. Income from increase of deferred tax assets and decrease of deferred tax liabilities
3.Loss from decrease of deferred tax assets and increase of deferred tax liabilities
К. NET INCOME AND EXPENSE
1. Net income of the year (292+295-294-296) or (295-293-294-296)
2. Net loss for the year (293+294+296-295) or (294+296-292-295)
L. OTHER INCOME AND EXPENSE FOR THE PERIOD
1. Gains determined directly in equity (300 to 305)
а) Gains from revaluation reserve reduction of fixed assets and intangible assets
b) Gains from changes in fair value of financial assets available for sale
c) Gains arising from translation of financial statements in foreign operations
d) Actuarial gains on defined benefit plans
e) Effective portion of gains arising from hedging of cash flows
f) Other gains determined directly in equity
2. Losses determined directly in equity (307 to 311)
а) Losses from changes in fair value of financial assets available for sale
b) Losses arising from translating financial statements in foreign operations
c) Actuarial losses on defined benefit plans
d) Effective portion of losses arising from hedging of cash flows
e) Other losses determined directly in equity
M. NET GAINS OR NET LOSSES FROM OTHER TOTAL RESULT FOR THE PERIOD (299306) OR (306-299)
N. INCOME TAX RELATING TO OTHER TOTAL RESULT
O. OTHER TOTAL RESAULT FOR THE PERIOD (312 +-313)
P. OVERALL RESULT 1. Total net income for the accounting period (297+-314)
2. Total net income for the accounting period (298+-314)
Share of net profit / loss attributable to majority owners
Share of net profit / loss attributable to minority owners
Earnings per share
Diluted earnings per share
Average number of employees based on hours of work
Average number of employees based on the balance at the end of period
AOP
Current
year
Previous
year
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
6
6
6
6
6
6
6
6
7
7
7
7
7
7
7
7
2
3
4
5
6
7
8
9
0
1
2
3
4
5
6
7
9,576
93,323
122,570
314,349
75,059
56,839
11,603
51
170,797
74,988
5,525,005
-
7,347
3,345
57,702
10,924
599,055
76,613
4,473
126,915
6,645
2,099
382,310
448,052
4,347,693
-
2
7
8
5,728,603
1,791,891
2
2
2
2
2
2
2
2
2
8
8
8
8
8
8
8
8
8
9
0
1
2
3
4
5
6
7
5,728,603
5,815,892
-
1,791,891
1,818,866
-
2
8
8
-
-
2
2
2
8
9
9
9
0
1
5,815,892
87,289
1,818,866
26,975
4,320,718
2
9
2
5,437,716
2
9
3
-
-
2
9
4
919,292
846,859
2
2
9
9
5
6
1,356
-
1,355
-
2
9
7
4,519,780
3,475,214
2
9
8
-
-
2
9
9
-
-
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
1
1
0
1
2
3
4
5
6
7
8
9
0
1
-
-
3
1
2
-
-
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
1
1
1
1
1
1
1
2
2
2
3
4
5
6
7
8
9
0
1
2
4,519,780
73
73
356
367
3,475,214
69
69
330
342
CASH FLOW STATEMENT
POSITION
CASH FLOW FROM OPERATING ACTIVITIES
Interest, fee and provision income from loans and leasing
Interest payment
Collection of loans that were previously written off (principal and interest)
Cash payments to employees and suppliers
Payments arising from off - balance sheet contracts
Receipts and payments from / for extraordinary items
(Increase) decrease in operating assets
Cash loans and loans to customers and charging them
Deposit accounts with state institutions - regulation and monetary requirements
Income tax paid
Net cash assets from operating activities
CASH FLOWS FROM INVESTING ACTIVITIES
Short term placements to Financial institutions
Interest received
Dividend received
Investments in securities held to maturity
Recoverable due securities held to maturity
Purchase (sale) of intangible assets
Purchase (sale) of tangible assets
Acquisition (Sales) of participation in subsidiaries
Acquisition (Sales) of participation in other related companies
Loans (loan repayment) to subsidiaries
Loans (loan repayment) to other affiliated companies
Purchase (sale) of other investments
Payments related to off - balance sheet contracts
Receipts and payments related to extraordinary items
Net cash assets from investing activities
CASH FLOW FROM FINANCING ACTIVITIES
Proceeds from issue of shares
Repurchase of shares
Purchase of own shares
Interest paid on borrowings
Borrowings
Returning of borrowings
Dividend payment
Payment related to the off - balance sheet contracts
Receipts and payments related to the off - balance sheet contracts
Net cash assets from financing activities
NET INCREASE IN CASH AND CASH EQUIVALENTS **(A+B+V)
CS AND CE AT THE BEGINNING OF THE PERIOD
EFFECTS OF THE CHANGES OF EXCHANGE RATES CS AND CE
CS AND CE AT THE END OF THE PERIOD (4+5+6)
AOP
Amount – in ‘000 BAM
Current
Previous
year
year
(+)
301
54,407
48,558
(-)
(+)
(-)
(-)
(+)(-)
(+)(-)
(+)(-)
(+)(-)
(-)
(+)(-)
302
303
304
305
306
307
308
309
310
311
312
15,750
20,004
225
(24,046)
(4,860)
(36,956)
951
(47,935)
12,345
30,346
141
(116,483)
(14,554)
230,477
763
104,685
(+)(-)
313
-
-
(+)
(+)
(-)
(+)
(+)(-)
(+)(-)
(+)(-)
(+)(-)
(+)(-)
(+)(-)
(+)(-)
(-)
(+)(-)
(+)(-)
314
315
316
317
318
319
320
321
322
323
324
325
326
327
(756)
(1,425)
(5,968)
(8,149)
(2,068)
(3,374)
22
(5,420)
(+)
328
-
23,470
(-)
(-)
(-)
(+)
(-)
(-)
(-)
(+)(-)
(+)(-)
(+)(-)
(+)(-)
(+)(-)
(+)(-)
329
330
331
332
333
334
335
336
337
338
339
340
341
3,692
(3,692)
(59,776)
172,491
1,747
114,462
13,002
36,472
135,737
36,983
(229)
172,491
181
23.
22.
21.
19.
20.
18.
13.
14.
15.
16.
17.
12.
11.
10.
8.
9.
7.
1.
2.
3.
4.
5.
6.
1
Balance as at 01.01.2014
Effect of changes in accounting policies
Effect of correction of errors
Restated balances as at 01.01.2014 year (901±902±903)
Effects of revaluation of tangible and intangible assets
Unrealized gains/losses from available for sale financial assets
FX differences arising from translation of financial statements in
other currency
Net gain/loss reported in income statement
Net gain/loss for the period reported directly in equity
Declared dividends and other distributions of income and
coverage of loss
Emission of equity and other increases of reductions of capital
Balance as at 31 Dec 2014/01 January 2015
(904±905±906±907±908±909-910+911)
Effect of changes in accounting policies
Effect of correction of errors
Restated balances as at 01 Jan 2015 (912±913±914)
Effects of revaluation of tangible and intangible assets
Unrealized gains/losses from available for sale financial assets
FX differences arising from translation of financial statements in
other currency
Net gain/loss reported in income statement
Net gains/loss for the period reported directly in equity
Declared dividends and other distributions of income and
coverage of loss
Emission of equity and other increases of reductions of capital
Balance as at 31 Dec 2015
(915±916±917±918±919±920-921+922)
TYPE OF CHANGE IN EQUITY
923
922
921
919
920
918
913
914
915
916
917
912
911
910
908
909
907
2
901
902
903
904
905
906
Other reserves (issuance
premium, legislative and statutory
reserves, cash flow hedging)
-
-
(12,192)
-
-
(12,205)
-
-
-
62,198,000 1,099,152
-
-
-
-
62,198,000 1,111,357
-
62,198,000 1,111,357
23,470,000
-
-
5
Unrealized gain/losses from
available for sale financial assets
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
26,496,537
-
-
173,761
-
26,322,776
-
26,322,776
-
-
130,340
-
6
26,192,436
26,192,436
-
PART OF THE OWNERS CAPITAL COMPANY
Revaluation reserve (MRS 16,
MRS 21 and MRS 38)
3
4
38,728,000 1,123,549
38,728,000 1,123,549
-
Share capital and shares of joint
stock company
27,025,887
12,205
-
4,519,780
(173,761)
-
22,667,663
-
22,667,663
12,192
-
3,475,213
(130,340)
-
7
19,310,598
19,310,598
-
Retained earnings
/ uncovered loss
182
Symbol for A O P
STATEMENT OF CHANGES IN EQUITY
TOTAL
116,819,576
-
-
4,519,780
-
-
112,299,796
-
112,299,796
23,470,000
-
3,475,214
-
-
8
85,354,583
85,354,583
-
MINORITY
INTEREST
9
23,470,000
-
3,475,214
-
-
10
85,354,583
85,354,583
-
TOTAL CAPITAL
-
-
-
4,519,780
-
- 116,819,576
-
-
-
-
- 112,299,796
-
- 112,299,796
-
-
-
-
-
OFF - BALANCE SHEET ITEMS
as at 31 December 2015
No
1.
2.
3.
4.
5.
6.
1.1.
1.2.
3.1.
3.2.
3.3.
4.1.
4.2.
5.1.
5.2.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
9.1.
9.2.
9.3.
10.1.
10.2.
11.1.
11.2.
12.1.
12.2.
12.3.
12.4.
POSITION
Irrevocable commitments to grant loans
The original obligation to grant loans
Current unused amount of approved loans
Purchased receivables from loans given
Loans secured by a collateral
Loans secured by special deposit
Loans secured by real estate
Loans secured by other collaterals
Treasury Securities
Securities held for the account of reporting bank
Securities held for the account of others
Values in treasury
Values in treasury as collateral
Other values in treasury
Foreign cheques sent to the billing
Irrevocable documents, Letters of credit issued for payments
abroad
Other letters of credit issued for payments abroad
Guarantees issued
Payable guarantees issued
Issued performance guarantees
Other types of guarantees
Issued promissory notes and given sureties
Promissory notes issued
Given sureties
Financial activities related to billing process
Billing of financial instruments
Other current billing activities
Current contracts for transactions with foreign currencies
Prompt sale of foreign currency
Prompt buying of foreign currencies
Forward sale of foreign currency
Forward purchase of foreign currency
Other off - balance sheet exposure items of bank
TOTAL ( 1 to 13 )
401
402
403
404
405
406
407
408
409
410
411
412
413
414
415
Current
year
45,254
45,254
641,040
5,074
298,316
337,650
6
Previous
year
79,720
79,720
628,980
4,546
269,621
354,813
19
416
4,748
210
417
418
419
420
421
422
423
424
425
426
427
428
429
430
431
432
433
434
70,154
20,498
49,656
64
64
45,556
806,822
72,981
21,096
51,885
64
64
33,175
815,149
AOP
183
Naša mreža / Our network
Centrala / Head office
Jevrejska ulica 71, Banja Luka
T +387 51 241 100 / 0800 59999
F +387 51 213 391
Filijale / Branches
Filijala Banja Luka
Jevrejska ulica 71
T +387 51 241 128
T +387 51 241 120
F +387 51 241 141
Filijala Prijedor
Ugao Kralja Petra I Oslobodioca
Nikole Pašića
T +387 52 240 120
F +387 52 240 121
Filijala Laktaši
Ulica Cara Dušana 98a, Trn
T +387 51 508 220
F +387 51 508 220
Filijala Prnjavor
Trg srpskih boraca 12
T +387 51 641 203
Filijala Bijeljina
Majora Dragutina Gavrilovica 12G
T +387 55 221 150
Filijala Srbac
Mome Vidovica 13
T +387 51 740 734
F +387 51 740 734
Filijala Doboj
Svetog Save 26
T +387 53 201 700
F +387 53 201 705
Filijala Gradiška
Mitropolita Georgija Nikolajevica 13 i 15
T +387 51 810 980
F +387 51 815 909
Filijala Istočno Novo Sarajevo
Stefana Nemanje 14, Istocno Novo Sarajevo
T +387 57 310 530
F +387 57 318 760
Filijala Trebinje
Kralja Petra I Oslobodioca bb
T +387 59 270 220
T +387 59 270 221
Filijala Modriča
Cara Lazara 12
T +387 53 822 040
F + 387 53 822 050
Filijala Kozarska Dubica
Svetosavska 2
T +387 52 417 312
F +387 52 417 313
184
SBERBANK a.d. Banja Luka | ANNUAL REPORT 2015 | NAŠA MREŽA / OUR NETWORK
Naša mreža / Our network
Agencije i šalteri / Agencies
Agencija Centar – Banja Luka
Jevrejska ulica bb, Stari zanatski centar
T +387 51 246 405
F +387 51 241 133
Agencija Teslić
Svetog Save 30a
T +387 53 411 370
F + 387 53 411 171
Agencija Nova Varoš
I Krajiškog korpusa 118
T +387 51 348 090
F +387 51 348 096
Agencija Bijeljina
Kralja Petra I Karađorđevića 1
T. +387 55 226 561
Agencija Obilićevo, Banja Luka
Ulica Cara Lazara 9A,
(u blizini Gradskog mosta)
T +387 51 431 341
F +387 51 431 860
Agencija Starčevica Banja Luka
Majke Jugovića 23
T +387 51 326 060
Agencija Laktaši Centar
Trg palog borca Predraga Budića bb
T +387 51 535 570
F +387 51 535 571
Agencija Gacko
Stojana Kovačevića bb
T +387 59 470 040
T +387 59 470 041
Agencija Ljubinje
Ulica Jovana Dučića 6
T +387 59 630 262
T +387 59 621 913
Agencija Pale
Boška Jugovića bb
T. + 387 57 203 040
Agencija Brod
Svetog Save 10
T +387 53 622 030
Agencija Derventa
Kralja Petra I55
T +387 53 310 240
F +387 51 310 243
Šalter “Tropik” Banja Luka
Ulica Ivana Gorana Kovačića bb,
Tržni centar “Tropic”
T +387 51 312 920
F +387 51 312 920
Šalter Carinski terminal
16. Krajiške brigade 35, Gradiška
T +387 51 826 370
F +387 51 815 909
Agencija Novi Grad
Ulica Karađorđa Petrovića 17
T +387 52 721 190
F +387 52 721 190
SBERBANK a.d. Banja Luka | ANNUAL REPORT 2015 | NAŠA MREŽA / OUR NETWORK
185
Jevrejska 71
78000 Banja Luka, Bosna i Hercegovina
Kontakt centar: 0800 59 999
Tel.: +387 51 24 11 00
Fax: +387 51 21 33 91
[email protected], www.sberbankbl.ba
Sberbank Europe AG
Schwarzenbergplatz 3,
1010 Vienna, Austria
Tel.: +43 1 22732 0
[email protected], www.sberbank.at
© 2016 Sberbank a.d. Banja Luka

Sberbank a.d. Banja Luka

Transcription

Similar documents

Godišnji izvještaj 2010

Godišnji izveštaj o poslovanju 2012

Godišnji izvještaj 2013.

Godišnji izvještaj 2014.

Letno poročilo za leto 2005

Kopaonik

Godišnji izvještaj 2010

Letno poročilo | Annual report

Cenik storitev - v veljavi od 15.2.2015

sberbank si

Prenesi - Sberbank banka dd

Godišnji izvještaj 2015

Splošnimi pogoji za uporabo storitve SBERBANK HAL E-bank

stres test u funkciji procene rizika u bankarskom sektoru zemalja

Reportaža - Svjetski Savez Dijaspore Bosne i Hercegovine SSDBiH

OBLIKOVANJE NOVOG SVETA - KRIZA I UPRAVLJANJE

država, preduzeće, preduzetnik – ZBORNIK RADOVA

Spreminjajmo se skupaj. Svet se spreminja.

Letno poročilo 2006 - Aerodrom Ljubljana

Пословни именик 2010

Special Issue No. 11, 2013: To Rescue or not Rescue

Dobro došli u Ribarsku Banju sa čijom lekovitom vodom mogu da se